Bamburu

Pa kusa boro kusayo rogo dungurati nga papara ga Yekova mbakadapai. Si nga bawene gene kisusi tipa ka undo gu boro mbu irisoko na si ni wenehe tipa aboro dunduko. Kura aboro rogo dungurati ima rengba ka gumba gupai nga, kusa boro kusayo rogo dungurati aarunga te. Ono oni tingidi gupai nga, dedede, ngbatunga agu aboro ninaagumba gupai re ninaapenga gu gbegberẽpai gu boro i nakusi ni kusayo rogo dungurati amangihe te. Gu rengo duho nga, ani ainongo agu arengo du tipa gupai re dunduko te. Sidu, si naida ani du na gu kido nga, agu abaakumba nasapungbanga gu boro re amangipai kuti gupai Ziazia Kekeapai apehe na ki sapungbanga ‘fu Yekova.’ (2 Peka 19:6) Ni songoda mo gu diaberã abaakumba namangihe tipa ka kusa gamo boro kusayo rogo dungurati, mo ima rengba ka undo ni ni karaga tini fuo Yekova. Elizabeth aya, “Si aima kpakara ni kerehe ka zanga fugo na wirani. Ono fuo ko karaga tiko fuo Yekova, ko aidi kuti gupai nga, si arẽarẽ i kusiko kusayo rogo dungurati. Fuo bete regbo kusa, ko agumba gupai nga ko aima wirika badungu weneapai.” w21.09 28-29 ¶11-12

Mo berẽnga pa gu dekurugbo re. Zanga kapa, ri aabihe nga ka ri nifunga gamahe afu ni bakerehe kisusi gure fu Yekova. Ono wa si avura duwo, ri amangi gupai ri adu na rengba ka mangaha; ri afu guhe fu Yekova nangba kisusi wa omeri arengbe na ni. Na Yesu aima ino gupai nga gari gamahe aima du na nyanyakipaha bangiri Bako. Gu nyanyakipa pai ani awirikaha ane nga: Yekova na ngbarago ho ani afu guhe ni fuko ngba kisusi wa rengbe omerani na ni—du nga gu sunge ani amangaha fuko na ngbaduraniyo dũ. (Mt. 22:37; Koro. 3:23) Yekova na ngbarago ho ko abi rani ni ani nimangi ai gupai rengbe ani ka mangaha! Gipai re nabipa bakio gu regbo gbiati ome rengbe ani ka fuhe tipa gaani irisombori, kodihe na sunge tungusapai gbiati adunguratise. Waigu rengbe mo ka mangapai kuti gupai du rogo gu pangbanga du tipa dekurugbo tipa ka undo kura aboro? Mo berẽpa aboro nga aguyo rengbe ka gbia ngarasaro ka mo tingidiyo na gupai nga Yekova na ngbarago na gupai du yo na rengba ka mangaha fuko. Si ima rengba kadu nga wirina ni dee nga guri si narengbe kadu nga ri na gberãrago watadu ri nabi tiri nga sunge tiri te bambiko gupai nga kpotori wenengai na ome tiri ka mangasunge tungusapai ni bakerehe wa gu ri anaamangaha mbata te. w21.04 6 ¶17, 19-20

Yekova ima ino gu bawene regbo ngba kisusi tipa ka digiso gi gbegberẽ zegino re ti ni. Mbiko gupai nga ko nahipai, badungu aboro na rengba ka ino ko, na awere, badungu rimbasa amirioni aboro na rengba ka irisoko. I dunduko du na bakere ngbarago tipa ka ino gupai nga, Yekova ima hipai ni gbangaha tipa i vunguyo, i wiriki wai ka kpinyemu ko, na ki kparatiyo fuko. Ho amirioni aboro nika hipai ni ki da ti digidoho, si nika yugoho ayugo ziazia nga wene diaberã du Yekova amangihe tipa ka hipai! Wa Satana navura ye vurũ na gberãrago gbiati arungo, Yekova kindi nga “betedi Mbori” watadu Mbori ngbarago. (1 Tim. 1:11) Ani ima rengba ka nye na ngbarago a wa ani ahipai kini pidi Yekova ko ziasi rimoko, ko di gbarasarimo kusayo ti gako bakere pagbia, ki nyasi gbegberẽ apai dunduko na ki nyasi agu akpakarapai dunduko ani agbiatirani na ni areme. Ani dinga berã adia kaa hipai na kini gbia wasa ti ino ani gupai nga, gu Barani du ngbangbaturũ yo na hipai ahi a. w21.07 13 ¶18-19

Badungu aboro rogo bambata sa kama agarã aima maa idapase kuti Yesu. Ko adu fuyo gbua wa wiri rungorungo bakpengua. Ko aye Nazareta yo, nga gu gbata aboro aima rengba ka berã gupai nga paha anyakanga te. Zavura Natanaere nga gu ko naye kada ni ga Yesu bawiriki ape gupai mbata nga: “Ka wene he kuru Nazareta yo?” Ko aaberãpa gu sangbanebi du rogo Mika 5:2, nga gu nagumba gupai kumbatayo tipa Masiya nga, i nika vungako Betereme yo angianga Nazareta yo ya. Gu sangbanebi nga ga Yesaya agumba gupai kumbatayo tipa Yesu nga, avurako amaanga berãyo tipa “gu futufutuapai du tipa ngbatunga [Masiya] te.” (Yes. 53:8, NW) Ka agu aboro re adi regbo ka wisigo agu arengo dunduko naadu ho, ka i aima rugatiyo na gupai nga, i avungu Yesu Betereme yo na ko aye rogo ngbatunga Bakindo Davide. (Rk. 2:4-7) Sidu, i avungu Yesu rogo gu ba i aima gumbapaha kumbatayo rogo Mika 5:2. Ono ga agu aboro kpakarapai re nzunzu angia gine? Aboro amangi diaberã ni ipiipihe. I aadunga na arengo dunduko beyo te. I aká Yesu mbiko gipai re. w21.05 2-3 ¶4-6

Ziazia Kekeapai na wene akpiapai rogoho nga ga agu aboro nagbia amaku mbiko i adi arugute kugume. Ani makianga pai tipa Eyobo. Wa ko avurangia gu boro naagunde ti Mbori, ko aadunga ni rengberengbe ko te. Ho ko adu ni rogo kere sosodahe, ko aduadu na bete iraira bipai. Ni sangbana gipai re, ko agbia agu arugute naadu gbaiga be Eriu gbiati Yekova. Wai du Eyobo amangipai kuti agi arugute re? Ko aya: “Mi agumba gu pai mi aruga nga tire na ni ya . . . mi payasi tire ki sa gi berã rogo nvutu na kuke yo.” (Eyo. 42:3-6, 12-17) Ko ayugu gako umbasitise ni dia ko gu rugute kugume Eriu afuhe fuko, wa si avura du vurũ nga Eriu nadu ni paranga tiko. (Eyo. 32: 6, 7) Umbasitise nika undo rani a ani mangipai kuti arugute zavura ho ani abihe ni nga si naarẽnga i fuhe furani te watadu ho gu boro afuhe ni du ni paranga ni tirani. Ani dunduko naida ka sonosa zuzu toro ni bakerehe na ki da ni wene abatungusipai na ni wene abayugupai. w22.02 11 ¶8; 12 ¶12

Agu aboro dunduko du rogo dungurati na gu tindiro beyo nga ga saha si du ni zezeredi ba na ka yugo nyemuse fu aboro dunduko tipa gupai nga ka boro bingoho nga ni nisani ngiringiri ya. Gupai ani amangaha na kini gumbaha ima rengba ka ngarasa kura aboro ni bakerehe gbe! Ginipai rengbe mo ka mangaha tipa ka undo agu aboro adunga gayo aborokporo rogo rengo yo ya tipa i naabihe nga agu awirina du rogo dungurati ima kpinyemu yo? Mo asadi ka manga bakure na vovo aboro. Ani rengbe ka tonaha ni dia ani vovo aboro kugume ku rogo gaani dungurati esuesu. (Rom. 15:7) Ono tie, si naida ani mangi gu kurapai amanga kisusi gu gbua nga ka fu sene fuyo. Si naida ani sonosi nyanyaki pabakure na yo wa regbo nikaa susa. Sidu, mo yugu wene sino fu vovo aboro na ki yugu gupai nga mo naberã payo aberã nzunzu. Mo asadi ka rugatiro na agu akpakarapai du yo rogoho, ono zanga sanayo na agu asanahe nika bazee tiyo. Si ima rengba kadu ni mbumbuhe fu kura aboro i pepa gupai foro namanga yo, sidu, mo du na rubangirise ka zanga sosoda yo i fura. Kuba gure, mo asadi ka ino agu apai namanga yo nisana mo agu asanahe nga ga tatamana, na ki degeturo ni zerangbaduse kuti gayo akaragapai. Ni kpiapai, mo ima rengba ka sana yo tipa wai i aye ka ino rengo. w21.06 11 ¶13-14

Ani na tambuahe nga ani ima du na rengba kaa iriso Yekova na awirinarani wa ‘rimbasa akandoro sa’ tiibe ‘babanda akandoro sa’! Gu buku nga Mbakadatise Ka Manga Gupai Yekova Akpinyemuhe, kpewaraga 165, naya: “Wa duhe nga mo nagbia undo ti gu kodatise re, si naida mo mangi ome amanga tipa ka bandaha.” Sidu, si naida ani “mangi ome tipa ka bi awirinarani wai Yekova abiyo.” Ani dunduko ni gu “rukutu agude” du na nyanyakipa yo fu Yekova. Ya mo kinawo mo abi awirinamo? Yekova ima inopa agu apai dunduko mo amangaha tipa ka undo yo na tipa ka ngerafuo yo, na ko nabihe na nyanyakipaha. (Mt. 10:42) Ani ima kpinyemu agu akuarani ani airisombori na yo. Sidu, ani ima diaberã ka zanga ‘maa ũkota gene wirinarani, na ũtigo.’ (Rom. 14:13) Ani nabi awirinarani nga i nyaki payo kisusi rani, na ani naida ka mbupai fuyo kpotoraniyo. Ka ani mbunga tirani kura aboro kotosi rani ya. Kuba gure, ani sia ka pekafuo ‘agu apai namanga sa zereda, na agu apai ka ani sonosi akuarani na ni.’—Rom. 14:19. w21.06 24 ¶16-17

Ka ani wisigi agu arugute sirisiri ani agbiaha rogo Fugo Mbori yo na be gako riigbu na ki nimangipai kutini, yeeye, ani nika sonosa agu asino Kristo adu na ni tiko. Ani nika ino Mbori a wenengai gbe. Ani bingo wai Yesu ayugu gipai re na kpiapai. Yesu amangisunge na kpiapai tipa ka yugo wai du gu wene pangbanga nga ga Kindo ani atungusaha wakina wiri tooni tunga nga gu nasona yeeye ngbadu agu aboro yo nakpinyemu rurupai. Ko aya: “Tunga ki ta kura nisono, ka ni [ba rũ tunga] aina nga pa sona ha ya. He nazu ti sende ni sa ha; bambata ha nga kpehe, sisihe nikadu, kikindigi tunga ki du vuru sisihe yo.” (Mk. 4:27, 28) Gupai Yesu aaida ka gumbaha nga, a kina wai kurukuru he ninaasona yeeye, si nadia regbo adia a fu gu boro di gu pangbanga nga ga Kindo kugume ni mangi aˈariapai. Ni kpiapai, ho gaani abawiriki Ziazia Kekeapai ambeda ni na Yekova gbe, ani natona ka bi gu badungu wene aˈariapai i namangihe. (Ef. 4:22-24) Ono si naida ani tingidi gupai nga, Yekova du nasa gu tooni tunga re si sono. w21.08 8-9 ¶4-5

Ani ima rengba ka gbia ngbarago ka ani agbataha rogo ruru ba. Gu boro nagbia ngbarago ti “gupai bangirise abihe” nadu na tambuahe tipa guhe du be ni, wa ngbatunga agu apai du tipa ni ti gu regbo re. Ono tie, gu boro nataata ku bani na ku bani fuo nyemuahe nakpinyemu kadu na guhe be ni nga gu ni arengbanga ka gbia ya. Sidu tie, ginipai ani awirikaha ti gipai re? Tipa kadu na ngbarago, si naida ani moiberãrani kuti guhe du berani, na guhe rengbe ani arengba kadu na maabangirise tipa ka gbiaha. Ya mo ka boro rengbe nzunzu kina be agu ahe du be ni? Badungu aboro naberã gupai nga, ka boro rengbenga kina be agu ahe du be ni te, mbiko ani ninaakpinyemu kaa wirika wai ka manga vovo apai. Ono tie, ani ima rengba ka rengba kina be agu ahe du berani. Nirengo, ani ima rengba kaa gbia ngbarago ti kina agu ahe du berani awere. Waigu rengbe ani ka manga gupai re? Tipa ka ino wai ka manga gupai re, ani bingo gu ga Yesu sanza nga ga ataranda nga gu du rogo Matayo 25:14-30 na ki wiriki wai rengbe ani ka kiiso gaani ngbarago na kidu na bakere ngbarago nibipa agu apai du tipa rani awere. w21.08 21 ¶5-6

Yekova naberãpa agu aboro aberã ni bakerehe gbe du na “toro rungo ti” yo. Ani dunduko angianga kina abaakumba sa ya rengbe ka undo ka ngarasa awirinarani du na rungo kpotoyo yo re. Gene sa dagba agu akuraha yo rengbe ani ka ngarasa yo ngbaha nga, niyugo ani gupai fuyo nga ani naberãpa yo aberã. Yekova naida gupai berani nga, ani yugupa bakio wai fuyo ko nakpinyemu yo. (Koro. 3:12) Yekova naida a ani undo awirinarani nidu ani ni aboro umbasitise na ki zanga ta ngbadurani tipa agu apai du ani na rengba ka mangaha. Si aidanga ani tona kaa gbeberã aboro kuti tirani te, mbiko ani aidanga aboro tona kaa kpi rani te. Kuba gure, si naida agu apai dunduko ani apehe na kini mangihe naangarasa awirinarani. (1 Pet. 4:10, 11) Ani ima rengba ka wirika badungu apai tipa wai ka mangapai na kura aboro ni makia ani pa wai Yesu anaamangapai na apefuoko. Ko nangia gu bakerepa kumba kisusi naraki. Wa si avura du wo, ko angia ‘bayee boro na ni irazerangbaduse.’ (Mt. 11:28-30) Ho ko anaayugopai ni fu aboro, ko anaamangasunge na agu afugo naanidu taata na kini mangisunge na agu akpiapai naanidu taata tipa agu aboro du na rungo kpotoyo yo gi rogoyo na si ki zi ngbaduyo yo.—Rk. 10:21. w21.07 23 ¶11-12

Oni di regbo ka fura na sosono awirina. Rengo ngaha nga, i ima rengba ka zanga kaa ngera wenengai, i ima rengba kaa andu yee, na i ima rengba kaa fura zezeredi, ono i naida kindi kadu zaaza, na i ima manga “wene rimo” na Yekova. (Batu. 7:1) Oni tingidipa ndu gupai Yekova abi yo ti ni na nyanyakipa yo. Oni naandu kindi kumbatayo kaa yugo irisa fuyo. Oni du wa Erisa. Ko aka kindi kuti Eriya ti gu yangara uru i adu sa. Erisa agumba gupai fu Eriya bara biata nga: “Mi ambú nga ro te.” (2 Aba. 2:2, 4, 6) Oni yugu gupai nga nyemu sosono awirina kina tironi nisana oni yo na asanahe. (Snz. 1:5; 20:5; 1 Tim. 5:1, 2) Oni sana ngbatunga asanahe wa agere: “Ho mo adu ni ni paranga boro, ginipai nasa ro mo da kuti gupai nga mo ima gbia rengo?” “Waigu agu apai namangi ro naundo ro mo du mbembedi gbe na Yekova?” “Ginipai undo ro mo du kindi na ngbarago tingba ga Yekova sunge?” (1 Tim. 6:6-8) Na oni degeturoni wenengai ho i nikaa gumba gayo pangbanga ni. w21.09 5 ¶14; 7 ¶15

Ho mo amanga ai gupai ni rengbe mo ka mangaha tipa ka irisa gu zinahe nga ga sa aboro ni abawiriki, mo nayugo gamo nyemuse tipa Mbori. (1 Yo. 5:3) Mo berẽnga kurii gipai re: Gamo nyemuse tipa Yekova ima fõngbadu ro yo mo naatungusapai kporo na kporo. Ya mo si adu ni taataha foro tipa mo mangipai kuti gu zinahe re? Si nawira gupai nga si aadunga taata te. Ya mo mo adu na gunde tigu bambata regbo mo andu ka tungusapai? Zanga kapa, mo aima du na gunde! Ono mo aima ino gupai nga gi sunge re du Yesu aida mo mangihe na mo amangipai kuti gu zinahe re. Na fuo mo tungusipai tipa bete regbo, si nawira gupai nga sunge tungusapai aye kada taata foro. Ono wai du mo abi gu sunge nga ga wisigo Ziazia Kekeapai na boro? Ya mo gunde ninaamanga ro ho mo naaberã paha ni? Si ima rengba kadu wo. Ono tie, ho mo asana Yekova ni tipa ko undo ro mo dibe gamo gunde na ki gbia ngarã tipa ka sana boro ka wisigo Ziazia Kekeapai na ni, Yekova ima rengba ka undoro mo kiisi gamo nyemupai tipa kaa sa aboro ni abawiriki. w21.07 3 ¶7

Ti agu aregbo nadu bakuru kusayo, i anagbahe ti akanga tipa si naayugo pa aira yo. Wakina gure a, aboro areme nikaa ida aboro dunduko yugu da i asongoda ni. I nikaa ida aboro dunduko yuguhe rogo gayo aberã yo na gayo mangaapai nga i nga avuru gu birĩ-zogarago nga ga gi sino raka re na i nasongoda ha. Ya mo ani aida na gi nogodahe re na ki songodi birĩ-zogarago? Agu aboro nika ká i nogodihe tiyo nika gbiatiyo na akpakarapai na kidu ngba kerepai yo. Gu buku nga Yugoti naya: “Ka boro rengbe nga na ngbe ahe na ka baga ahe wa sa ya, kina agu yo i anogodi he ti yo.” (Yugo. 13:17) Ono ga Mbori aboro ima ino gupai Mbori nika mangaha fu agu aboro du na gu nogodinogodihe tiyo i nafura tipaha rogo Yugoti 14:9, 10. Kuba gupai nga ga Mbori aboro idi na gu nogodinogodihe re, si nika du wa ka i ya i na gu kekeapai ti beyo nga, “Ga Yekova ni.” (Yes. 44:5) Awere nga gu regbo si aida ani bihe nga gaani padu ni ruruse fu Yekova ni nyanyakihe. Ka singia si ni nyanyakihe, Yekova nika du na ngbarago ka pe gupai nga, ani nga gako aboro! w21.09 18 ¶15-16

Tipa ka digiso gaani sunge tungusapai, ani ima rengba ka gbia undo ti gu undo nga ga kura aboro. Gu mokedi nangia Pauro ayugupai fu Timoteo tipa wai ka tungusapai na ka yugopai, na ko angarasi Timoteo ko undo kura aboro kina ngba gu gene re. (1 Kor. 4:17) Wakina Timoteo, ani rengbe ka gbia undo be agu aboro du na bakere inohe rogo gaani dungurati. Na berewe, si naida ani kpari fu Yekova tipa undo. Mo sana Yekova tipa undo ti ai gu regbo mo atungusapai. Zanga gu undo nga ga gako ziazia toro du na ome ti ni, boro ho dagbarani yo rengbe kadu na rengba ka manga ai pai te. (Tam. 127:1; Rk. 11:13) Ho mo asana Yekova ni tipa undo rogo kparakpee yo, mo pe kina boro gupai nzunzu mo aidaha. Ni kpiapai, mo sanako ko nungusi ro fuo ai gu boro naida ka wirikapai tipa ko nga gu ni du regerege ka degatuni. Si naida ani di regbo tipa wisigopai nisase. Fugo Mbori naya: “Oni kpária pa gu he nga ga Mbori nyemu he du ni wene he, nzunzu, ni ziazia ha.” (Rom. 12:2) Ho ani amanga wisigopai ni, ani naye ka ino Mbori bakere gbe na mbiko gipai re, ho ani nikaa fura ni fu kura aboro tipa ko, i nika bihe abi nga ani ima ida nzunzu kuti gupai ani apehe fuyo. w21.05 18 ¶14-16

Na ka si du nga mo nawisigo Ziazia Kekeapai na boro, mo namanga nyanyaki asadatise kadu ni wene bayugupai na mo namanga kparakpee ni bakerehe tipa gamo bawiriki Ziazia Kekeapai, ono ni amanganga pai kuti gupai ni awirikaha te na mo naida ka rugusa wirikapai na ni? Watadu na ka si du nga mo aawirikanga Ziazia Kekeapai na boro ni ki zi bapatiza te? Ya mo gipai re nayugo gupai nga gamo ingahe du na Yekova na ngbarago na gamo sunge tungusapai te? Yekova nangera tipa gaani bakere asadatise gbiati hipai. Yekova na ngbarago na ani ho ani atungusapai ni kakaka mbiko ani ima kpinyemuko zavura ka aboro avuranga degatuyo furani ya. Pauro akepai nga: ‘Mbori ni iraira ko te. Bangiriko ago nga ti gaoni sunge te, na ti gu nyemuse oni ayugu ti rimoko, na ti gu pai oni amangi fu gako aboro, a wa oni namanga pa yo awere kindi.’ (Eb. 6:10) Yekova natingidapa gaani bakere asadatise atingida na pa gaani nyemuse, ka si vura du vurũ nga bawiriki Ziazia Kekeapai berani zi bapatiza te. Sidu, oni ima rengba ka manga gupai Pauro agumbaha du rogo gu veresi yo nga ga areme re. w21.10 25 ¶4-6

Ga Yesu wene sino gbiati nyemuse adu ni yuguyuguhe rogo gu gene yo ko amangipai na gako abawiriki ngbaha. Ko aima ino gupai nga, gayo tandu mangaapai gbiati agu apai naadu tipa yo adu ni bakiakia. Anga i dunduko naadu na rengba ka manga bangisa sunge sa, ka manga apai dunduko kina sa, watadu ka manga bakio sunge sa gene tungusapai yo te. Ono wa si avura du wo, ko adu na ngbarago mbiko i dunduko ni basasa aamanga gupai omeyo arengbe na ni. Pa ruga Yesu tiko na gipai re ni yuguyuguhe rogo gu sanza yo nga ga taranda. Rogo gu sanza re, bairasunge afu sunge fu abamangisunge dunduko “wa . . . omeyo” arengbe na ni. Gu ni sa dagba agu amoyambu yo ue namangisunge nyanyaki agbia ataranda kisusi gu kura ni. Ono bairasunge atambua yo dunduko ue na bangisa fugo sa nga: “Mo amangi he wenengai, wene kangara boro sunge nga mo.” (Mt. 25:14-23) Yesu ti aregbo dunduko nga boro wene sino na boro nyemuse nibipa wai ko amangapai na ani. Ko ima ino gupai nga, gaani tandu mangaapai gbiati agu apai du tipa rani ni bakiakia, na ko na ngbarago ho ani amanga gupai ni rengbe omerani na ni. Si naida ani naamangapai na aboro a kina wai Yesu anaamangapai na aboro. w21.07 23 ¶12-14

Bakindo Davide aadunga na inapai ti aregbo dunduko te. Ni kpiapai, Nabara angia kere gbegberẽ sino kumba nga guko nasenge Davide na ki ká ka fu riahe fuko na gako akumba. Gipai re asa Davide ko zingi ni kerehe na ko ki diberã nga ko naida ka imo Nabara na agu akumba dunduko naadu kpuko yo. Ono dia Nabara nangia Abigaira angia wenesino boro na kingia boro zerangbaduse, na ri afu riahe ni ipo fu Davide, sidu, Davide aaimongo Nabara na gako akumba te. (1 Sam. 25:9-22, 32-35) Ho Davide azingi ni nikerehe, ko adiberã nga aNabara na gako akumba rẽ na kina kpio. Na kusa, Davide ape gupai nga gu kumukokumuko kumba du pako rogo ga Natana kpiapai yo re rẽ na kina kpio mbiko gupai ko amangihe. Ono Davide angia wene sino boro, sidu, tipagine ko asaringbanga gu iradĩ re ti ni ni kerehe wa gure? Oni berẽnga pa gupai namangi rogo ga Davide raka yo ti gu regbo re. Ti gu regbo re, sangbakpoto Davide yo aambusa ko ambusa. Ho boro amanga kere sarangbanga ni, si nayugo gupai nga ni wenengai rogo toro yo te. Si nayugo gupai nga ni nawoka awoka rogo toro yo. w21.10 12 ¶17-18; 13 ¶20

Ti agu afugo nga ga gu veresi du areme, ani ima rengba ka wirika Yekova, nga gu ko nga bawene kpiapai kisusi nga ga du ziazia. Ani ima rengba kadu ziazia na si naida ani du ziazia rogo gaani mangaapai yo. Gipai re ima rengba kaa ngera wa gupai kaa manganga ya mbiko ani nga aboro zangarengba. Gu mokedi nangia Petero nitiko aima manga dungu aingahe; ono tie, gako kpiapai nayugo gupai nga ani ima rengba kadu ziazia. Ho aboro aberãpa gu boro ni du ni ziazia ni, badungu aboro naberãpa gu boro navo agu aroko nga ga apambori ki zanga du na ngbarago na nangera ti aregbo dunduko zanga mongo kpakpu ni yo. Ono anga wo du agu aboro du ni ziazia yo te. I nafura tipa Yekova nga guko du ni ziazia ko nga, ko nga “betedi Mbori” watadu Mbori ngbarago. (1 Tim. 1:11) Agu aboro nairisoko i nayamba yo nga ‘aboro ngbarago.’ (Tam. 144:15) Yesu aima bisira agu aboro navo agu aroko du kia na kini mangi weneapai tipa aboro biyo na ni. (Mt. 6:1; Mk. 12:38) Ndikidi aKristano ima ino gupai padu ziazia ayugoho mbiko gupai Ziazia Kekeapai apehe. Ani ima ino gupai nga Mbori ima kpinyemu rani, na ka ko sananga rani ani mangi gupai ani arengbanga ka mangaha ya te. w21.12 2 ¶1, 3

Yekova ima fu badungu agamahe furani, gu nyakipaha gbe dagba agu agamahe re nga du ani na rengba ka irisoko. Ani nayugo gupai fu Yekova nga ani ima kpinyemu ko ni “ka ani kuti gako rugute.” (1 Yo. 5:3) Rugute watadu zinahe sa dagba agu azinahe yo nga gu Yekova aida ani irisihe nga gu zinahe Yesu afuhe tipa sa aboro ni abawiriki na kini bapatizi yo. (Mt. 28:19) Ko afu zinahe furani a ani kpinyemu akuarani. (Yo. 13:35) Yekova nadia agu aboro dunduko kugume nga aguyo nagiasangbako ni papara gu gako aborokporo du rogo zegino dunduko nga aguyo nairisako. (Tam. 15:1, 2) Mo yugu nyemuse fu akuaro. Nyemuse nga gu sino Yekova nyakipaha gbe. (1 Yo. 4:8) Yekova ayugu nyemuse furani mbata fu ani iniko. (1 Yo. 4:9, 10) Ani nawirika ko ho ani ayugo nyemuse ni fu kura aboro. (Ef. 5:1) Gene sa nga gu rengbe ani ka yugo nyemuse fu aboro ngbaha nga ni undo ani yo i ye ka wirikapai tipa Yekova wa du regbo kindi koyo. (Mt. 9:36-38) Ho ani aundo yo ni, i nawirika wai kada ni papara ga Mbori aborokporo. w21.08 5-6 ¶13-14

Ga Yesu dudunguro nyemuse tipa Yekova afõ ngbaduko yo ko mbupa kura gako apai tipa Bako na tipa rani. (Yo. 14:31) Yesu ayugu ba bakio wai ko akpinyemu aboro ngba gu gene ko araki gako raka ngbaha auru kpotosende. Rogo aˈuru dunduko, ko anaayugo nyemuse gbiati nunga zavura ho kura aboro anaasoga ko ni vurũ. Gu nyanyakipa gene ko ayugu nyemuse ngbaha tipa aboro angia ka yugopai fuyo tipa ga Mbori Kindo. (Rk. 4:43, 44) Yesu ayugu gu gako nyemuse nga ga mbupa kura gako apai tipa Mbori na tipa aboro re ni ida ko pa ka kpi iigirã kpio vurube aboro ingapai. Rogo gi gene re, ko azakigene furani dunduko tipa ani gbia nyenye unga. Ani akpara gaani raka fu Yekova na ki zi bapatiza mbiko ani nakpinyemu gu Barani du ngbangbaturũ yo. Sidu, wakina Yesu, si naida ani yugu nyemuse fu Yekova rogo gu gene ani amangapai na aboro ngbaha. Gu mokedi nangia Yoane akepai nga: “Gu ni adu nga nyemu gu wirinani ti ni bi ni ni ya, ka nyemu Mbori du nga ti ni ni abi nga ko ya te.”—1 Yo. 4:20. w22.03 10 ¶8-9

Wa vura duhe nga ani ima kpinyemu dia regbo na Yekova, kpakarapai kinaho ani agbia tirani na ni. Gaani raka ima du na badungu apai rogoho ani amangaha, nga gu rengbe ka saha furani ni mbumbuhe tipa ani gbia regbo tipa agu apai nga ga toro. Gaani sunge marã, aborokporo, gbiati gu kura apai si aida aida ani mangihe ima rengba ka dia bakere regbo berani, si ki sa gupai nga ani bihe nga regbo berani tipa manga kparakpee, wisigopai, watadu berãkuriipai te. Kurapai kinaho berewe a rengbe ka dia gaani regbo. Ka ani adunga na rubangirise ya, ani rengbe kaa dia regbo kuti manga agu apai adunga ni gbegberẽhe ya, ono nga gu nadia bakere regbo berani si ki sa gupai nga si du ni mbumbuhe furani ka mbeda gbe na Yekova. Ni kpiapai, si ni wenepai kadu na regbo tipa zambuasitise. Gu zambuasitise ani asiaha ima rengba kadu ni wenehe, ono ka ani adia bakere regbo kutini, si rengbe ka sa gupai nga ka ani dunga na regbo tipa agu apai nga ga toro ya. Sidu, si naida ani moi zambuasitise rogo gaha ndikidi bangiriba.—Snz. 25:27; 1 Tim. 4:8. w22.01 26 ¶2-3

Ho Yekova arugu aYisaraere ni tipa i naakpinyemu akurayo, ko aayanga wẽ si naida i naayugo nyemuse sa fu kina agu aboro du na rangi kpotoyo wa gayo watadu fu kina ngbatungayo te. Ko ape gupai fuyo a nga i kpinyemu agu ayeaye naaraka dagbayo. Gere nga gu pangbanga niima du ziazia ani abihe rogo Pa Amotumo 19:33, 34. Yekova aaida gupai nga aYisaraere naamangapai na yeeye wa “wiri ringara” na “ki nikpi nyemu ni” wa i akpinyemu tiyo. Ni kpiapai, aNdiko agumba gupai nga si aaida aYisaraere mbu ayeaye gbiati rungorungo aboro i naadungura futu ahe rogo gayo ati. (Pa Mot. 19:9, 10) Areme a, si naida aKristano mangipai amanga kuti gu bangua rugute du tipa kpinyemu ayeaye re. (Rk. 10:30-37) Ngba gini gene? Badungu amirioni aboro gudu ho rogo zegino ga kurogo kura aringara kaa raka yo. Si ni nyanyakipa pai furani ka mangapai na agi akumba, adee, gbiati agude re rogo irisa yo. w21.12 12 ¶16

Kina wai ani nikaa kido kuti ga Yekova arugapai awere, kinawo a gaani kido kuti gu tandu du ko na ni ka batasa rani kumbatayo nikaa kio gbe. Si naida ani du na idapase na ki kido kuti Yekova tipa ka sana gaani bairasunge ni fu regbo furani ani ndu tipa bakere adunguratise watadu ka sanahe tipa i mangi ariapai ti ringbisa regbo sunge tipa wa ka ani ndu tipa adunguratise na kini di regbo ni bakerehe gbe gene tungusapai yo. Na ka si du nga gaani bairasunge ká gupai ani nasanahe tipaha na ani ki zanga gaani sunge? Ya mo ani du na idapase nga Yekova ambunga rani te na ko nikaa fu agu ahe furani ti aregbo dunduko du ani na zingoho? (Eb. 13:5) Badungu agu aboro namangasunge Kindo ti aregbo dũ ima rengba ka pekapa agu akpiapai nayugopa wai Yekova aundo yo ho i aaida ko ni ni bakerehe gbe. Yekova niruru ko. Ndupai ho tipa ani gunde tipa gupai nika manga kumbatayo te, mbiko Yekova kina pati rani. Ka si du nga ani moi gupai ni bambatapai rogo gaani raka yo gaani Mbori akpinyemuhe, ko ambunga rani te. w22.01 7 ¶16-17

Waigu rengbe gaani kido kuti abaakumba kadu ni asadiasadihe? Ono na ka si dunga gu boro i nakusi ni kusayo rogo dungurati nga mbembedi bakurearani. Ani ima rengba kaa baka bangirani nga abaakumba aawisigongo agu arengo dunduko duho te, watadu ani rengbe kaa baka bangirani singia i asari gu ngbanga re nzunzu kina wai ka Yekova asarihe. Ginipai rengbe ka undo rani ani du na ruru bipai tipa gu diaberã re? Si naida ani tingidi gupai nga, gupai nga ga kusa boro kusayo rogo dungurati, ga Yekova mbakadapai du nga ha, na si naundo dungurati aundo, na si ima rengba ka undo gu boro mangi ingapai re. Ka i mbu gu boro ingapai asanga berãni ya ni nye rogo dungurati, ni ima rengba kadu na maapai kurii kura aboro, i ki mangi ingapai a. (Gara. 5:9) Kurigure, ni ima rengba ka zanga ino pa wai du gani ingapai ni kerehe, na ni ima rengba ka zanga bi ndu gupai si aida ni mangi ariapai ti ni rogo gani aberã na mangaapai tipa gupai nga Yekova idi na ni berewe. (Batu. 8:11) Ani rengbe kadu na gu kido nga ho abaakumba adiaberã ni singia i kusi boro kusayo rogo dungurati, i nabi gayo sunge na nyanyakipaha. w22.02 5-6 ¶13-14

Si naida na zerangbaduse gbiati weneringise gbe ho boro naká ni ti tonatonaha ka ida gu rugute du mburuhe rii Baibiri. Si naida bakumba ne gu sino nga ga zinga ka si du nga boro adianga gani rugute kugume niipo te watadu ni amanganga pai kutini te. Sidu, rogo gu kparakpee yo bakumba nikaa mangaha nisani, ni ima rengba ka sana Yekova ko undo gu boro si aida i fu rugute fu ni re na ki undo ni ni rugutini na ndu gupai i afu rugute ti ni na ni ki mangipai kuti gu rugute re. Si nikaa ida aida na regbo tipa gu wirina i afu rugute fu ni re berẽkurii gupai i nagumbaha. Ka si du nga bakumba nafura na zerangbaduse na kini yugu weneringise, si nika du taata fu gu wirina ni afu rugute fu ni tipa ni dihe kugume. Ni rengo, si naida mburu arugute naadu ti aregbo dunduko rii Fugo Mbori. Ani aidanga gaani arugute du sa ni kina wenehe te, ono ani naida a si fu “ngbarago fu kpoto yo.”—Snz. 27:9. w22.02 18 ¶17; 19 ¶19

Ho ani amanga kparakpee ni tipa undo ka mbu manga gupai Yekova asogaha, ani ima rengba ka berã gupai nga, Yekova nadia gbanga regbo adia ka karagapai kuti gaani akparakpee. Tipagine Yekova akaraganga pai ti ni kuti gaani akparakpee dunduko ni kina ipo ya? Ko nabi gu gaani akparakpee naye ngbadurani yo ni gu gopai nayugo gupai nga ani na idapase kuti ko. (Eb. 11:6) Ho ani amanga kparakpee ni fu Yekova ko undo rani ani mangi gupai nasa ngbarago tiko, ko naida ka bi gupai nga, ani na nyemu ka manga ome tipa ka manga gupai ko akpinyemuhe. (1 Yo. 3:22) Sidu, ho ani asana Yekova ni tipa ko undo rani ani mbu manga gupai ko asogaha, si ima rengba ka ida ani du na zerangbaduse na ani kini mangi ai gupai rengbe ani ka mangaha tipa ka manga ariapai. Yesu aundo rani ani rugutirani na gupai nga, kura gaani akparakpee kinaho ani arengbanga ka gbia karagapai kutini ni kina ipo ya. Ko aya: “Oni sana he tipa he, i ki fu he fu roni; oni gbata ha, oni ki bi he abi; oni ngoka ngbadimo, i ki uru he fu roni. Bambiko gu ni nasana he tipa he ni adía ha adia; gu ni nagbata he ni abí he abi; gu ni nangoka ngbadimo i aúra ha fu ni.”—Mt. 7:7, 8. w21.08 8 ¶1; 10 ¶9-10

Tipa ka nyakasa gamo idapase kuti Bakusiro, si naida mo naandu kindi kumbatayo kaa wisigo Fugo Mbori. (Yos. 1:8) Mo gbeberã ro kuti sangbaanebi na wai si atagbaganga tihe ya. Ka mo mangihe wo, si nika nyakasa gamo idapase kuti gupai nga, Bakusiahe kinaho nga boro nyemuse na ni iratatamana nakusi rani na ko naadu kugiipa ke Ziazia Kekeapai. (2 Tim. 3:14; 2 Pet. 1:21) Ho mo awisigo Fugo Mbori ni, mo bingo wai gaha arugute afu undo. Ni kpiapai, Ziazia Kekeapai aima zahe bakuru kusayo nga nyemu marã nga gbegberẽpai na si naye na “dungu arungo.” (1 Tim. 6:9, 10; Snz. 28:20; Mt. 6:24) Sidu, gu zahe Ziazia Kekeapai afuhe tipa kpinyemu marã nga bawene rugute! Ya mo ka mo berẽpa kura rugute rogo Baibiri yo nga gu undo ro? Ho ani aberãpa gu wene arugute ni dunduko du rogo Baibiri, ani nika bihe abi nga, gu Bakusirani nga boro nyemuse ima ino gupai ngba gbe tipa rani na si nika sa gupai nga ani naangera ti aregbo dũ kubeko tipa rugute. (Yak. 1:5) Ni sangbanaha, raka rani nika du ni bawenehe gbe.—Yes. 48:17, 18. w21.08 17-18 ¶12-13

Ka si du nga oni ima tona kaa gbinza, oni tingidi gupai nga Yekova natingidapa gu sunge atingida oni namangihe fuko kusayo. Oni ima songoda sunge tungusapai zaaza. Oni ima hi badungu akpakarapai, zavura gu nasa roni oni du na bakere gberãrago. Oni ima giasangba Ziazia Kekeapai na ki songodipai ku bara gu ruru arugute yo nga ga Ziazia Kekeapai, na oni ima manga nyanyakipa asunge rogo ga Yekova riigbu na ki raba kura aboro. Oni ima manga ome ka inido tironi na gu badungu aˈariapai ga Yekova riigbu namangihe. Oni ima songoda agu aboro namangasunge Kindo ti aregbo dunduko na kini ngarasi yo. Yekova Mbori ima kpinyemu roni ni bakerehe tipa du oni niruru roni. Ko ima kidohe nga “ko ambú nga pa gako ziazia aboro te”! (Tam. 37:28) Ko nafu gu kidohe furoni nga: “Mi atínda roni kindi dati rago kura nvue rironi yo.” (Yes. 46:4) Sidu, ka oni berẽnga gupai nga mbiko oni ima gbinza oni berewe na nyanyakipa roni rogo ga Yekova riigbu ya te. Oni na kina nyanyakipa roni! w21.09 3 ¶4

Yekova nayugo inapai bambiko gupai nga ko na bakere tatamana tiko. Ziazia Kekeapai nape gupai nga, ‘gu tatamana naye ari yo’ ima ‘hi be inapai na wene zuzuhe.’ (Yak. 3:17) Wakina gu bagude du na nyemuse tini, Yekova ima ino gupai nga gako inapai naundo awiriko aundo. (Yes. 49:15) Gako inapai nafu maabangirise fuyo wa vura duhe vurũ nga i nga kpakpa aboro. Sidu, bambiko gupai nga Yekova na bakere tatamana tiko, ko nayugo inapai ti aregbo dunduko ho bi ko ndupai ni tipa ka mangaha wo. Ono Yekova ima inopa gu regbo a si aidanga ko yugu inapai ti ni ya. Ho duhe ni nga ka ko yugu inapai si nika yugo gupai nga gu gbegberẽpai boro namangihe pai ti ni te, ko ayugongo inapai ti gu regbo re te. Na ka si du nga ga Mbori moyambu diberã ka raka gbegberẽ raka. Ginipai si aida ani mangihe? Yekova aya fu Pauro ko rugu dungurati nga ‘ka i kódi nga tiyo’ na gu boro re ya. (1 Kor. 5:11) Agu amangi gbegberẽpai asanga berãyo ya, i nakusa yo kusayo rogo dungurati. Gu mangapai re rẽarẽ tipa gupai nga ka banda ruru awirinarani na ka yugo ga Yekova ziazia gene mangaapai. w21.10 9-10 ¶7-8

Ani nairiso Yekova ho ani asongoda sunge Kindo ni na gaani agamahe. Si anaaida aYisaraere naaye na gamahe fu Yekova ho i anaandu ni tipa apumbo. (Pa Rug. 16:16) Si aniidi i ye na gamahe ringbisihe kuti agu ahe i arengbe ka fuhe. Ngba gi gene re, i ayugu gupai nga i aima du na tambuahe tipa agu apai dunduko Yekova aamangaha tipa si undo yo rogo toro yo. Waigu rengbe ani ka yugo gaani nyemuse tipa Yekova na gaani tambuahe tipa agu ariahe nga ga toro ani agbiaha? Gene sa nga nifu ani marã tipa si naasongoda gu sunge du rogo gu dungurati du rogo gaani dagbarago na gu sunge namanga rogo zegino dunduko ka agu apai du tipa rani mbugene furani ani mangihe wo. Gu mokedi nangia Pauro amoihe ngba gi gene re: “Si ngia gu ni du zaza rogo pa fu gamahe, Mbori aida pa gamahe be boro wa du pa agu ahe du be ni, kuti agu ahe adu nga be ni ya te.” (2 Kor. 8:4, 12) Yekova na bakere ngbarago tipa ai guhe rengbe ani ka fuhe ka si avuranga ka kio vurũ ya.—Mk. 12:42-44. w22.03 24 ¶13

Ka abaakumba dinga agu akpakarapai dunduko kusayo ga Yekova aboro agbiatiyo na ni te. Ono wa vura duhe wo, Yekova naida gupai nga abaakumba mangi ai gupai rengbe yo ka mangaha tipa ka ngarasa gako aboro na ka banda yo. Waigu rengbe agu abaakumba du na dungu asunge tiyo ka fu gu undo fu awirina si aidaha? Oni pekefuo gu kpiapai nangia ga gu mokedi nangia Pauro. Pauro anidu ti aregbo dunduko regerege na nyemu ka fu tambuahe fu kura aboro na kini ngarasi yo. Si ni wenepai fu abaakumba ka wirika gako kpiapai na kini yugo nyemuse na wenesino fu awirinayo. (1 Tesa. 2:7) Pauro agumba gupai fu awirinako nga ko ima kpinyemuyo na Yekova ima kpinyemu yo a. (2 Kor. 2:4; Ef. 2:4, 5) Pauro anaamangapai na agu aboro naadu rogo dungurati wa abakureako, na ko kini di regbo na yo. Ko ayugu gupai fuyo nga ko ima du na kido kutiyo ni gumba ko pa gako agunde na arungbura fuyo gbaiga. (2 Kor. 7:5; 1 Tim. 1:15) Ono tie, Pauro aamaanga berãko kina tipa gako akpakarapai te. Kuba kure, ko aaida ka undo awirinako. w22.03 28 ¶9-10