Ya Mo Kpikpi Aboro Rengbe ka Undo Unga Aboro?

HO PARANGA nga Tamba du rogo gu papara Afirika du ku dioyo aambeda ni na asada, nako aya fuko wee, si naida ko mangi gupai nika sa agu agumeko nakpiki i undoko tipa ko susi rogo asada Sukuru yo.a Rogo gu gbata nga Palermo du Sicily yo, agu aboro ninaata ka biko rago, i naandu ka biko agu arago du tii sendeyo, nga gu ba ugusiyo kangba aboro rogoho ki moihe aboro naabihe. Kura aboro nayawee agi akangba re rengbe arengba ka banda unga aboro. Agarã dũ aboro naandu ku Lily Dale yo, nga gbata du Amerika yo hii be agu aboro nagumba sangbaatoro. Aboro nandu kurogo gu ba re kini berẽ gupai nga i nika gbiatiyo agbia yo na agu agumeyo watadu abakureayo nakpiki tipa ka hõ undo beyo.

Aboro rogo zegino dunduko idi kuti gupai nga kpikpi aboro rengbe arengba ka undo agu aboro du niungayo. Ginipai oni aberãha tigaoni tipa gipai re? Isoke i avura yugo ngbatunga gupai re furoni watadu oni nga bakurea gu boro duna gu ida re. Si ningia sino aboro i du na nyemu gu gayó aboro tiyo nakpiki. Abinza, watadu agu aboro nagumba sangbaatoro, i naya furani wee, i rengbe arengba ka sa rani ani fura na agu agumerani nakpiki. Magazini sa afura tipa binza ya ri ayawee agu aboro du rogo ngbii atoro, i ima mbakada tiyo “tipa ka undo rani ka ani ye fuoyo.” Ya mo rengo nga gupai re? Ya mo kpikpi aboro rengbe arengba ka undo unga aboro nirengo? Kina ngbaroni nika zera wa oni ka gia gu karagapai Ziazia Kekeapai agumbaha kuti gu sanahe re.

Ya Mo Kpikpi Aboro Nikina Ungayo Rogo Kura Ba?

Ziazia Kekeapai nafura tipa gupai du tipa kpikpi aboro rogo taata afugo. Oni kparianga gupai Batungusipai 9:5 agumbaha. Si nayaa: “Agu . . . [aboro] du ni ungayo i ini he ya i akpí akpi, ono kpikpi aboro aina nga pai te.” Ya mo kpikpi aboro naberã aberã? Veresi 6 nakaragapai niyaa: “Gayo nyemuse ima kpi na gayo sogote na gayo kpihe a, ka bete he adu nga fu yo berewe rogo gu pai namanga dunduko tii uru no ya.” Oni kparia gupai veresi 10 agumbaha nga “sunge rogo baatoro kpikpi aboro yo yo mo andú ku ho ni te, berãpai na inahe na tatamana a te.” Gu pa-Ebere i asaha herẽ nga “Baatoro kpikpi aboro,” rogoyo nga “muro, nga gu ba i akpisido aboro rogoho.” Gu fugo Giriki du tipaha, si nga “Adisi,” nga gu ba Ziazia Kekeapai ayawee Yesu Kristo andu kurogoho fuo kpioko.​—Amokedi 2:​31.

Yesu aundo dungu aboro ho ko aduni tiunga, na ki ima ino gupai a nga, uru ayeaye ko ka kpi. Ya mo ko aberẽhe ya ko nikaa undo aboro kindi ho ko kadu ni muro yo? Oó. Ko aringbisi kpioko kuti regbo rame yuru nga gu regbo aboro amanganga sunge ya. (Yoane 9:4) Yesu aima ino gupai wenengai nga, ho aboro anyasa ni, “i nga kangba aboro.”—Yesaya 26:14.

Yesu aringbisi kpio kuti rame. Ho bakureako nangia Razaro akpi ni, ko ayawee Razaro nara ara. (Yoane 11:11-​13) Gu boro nara ara, ní arengbanga ka undo aboro te, ya mo ní rengbe ka undo yó nirengo? Gu boro nara, ní ainongo agu apai namanga te, sidu, ka ní undongo boro te.

Ya Mo Mbisimo Nga Guhe Akpingo Ya?

Dungu aboro i ayugu gupai fuyó nga mbisimo nga gu kirimohe akpingo ho boro akpi ni ya. Ono Ziazia Kekeapai nagumba gupai dukia ti gure. Gu bambata kitabu du rogo Ziazia Kekeapai nga Bambata Pai, si nayugo guhe furani nga mbisimo. Bambata Pai 2:7 naya furani wee, ho Mbori akusi bambata kumba ni, ko adu “ni unga mbisimo.” Boro naabani dunduko nga mbisimo; anyaa a nga ambisimo. (Bambata Pai 1:​20-​25) Sidu, ho boro akpi ni, watadu ho nyaa akpi ni, gure nga mbisimo ima kpi. Wo Ziazia Kekeapai agumba gipai re.​—Yezekere 18:4.

Ono tie, kura aboro rengbe ka sanahe ki yaa, ‘Ginipai rengbe ani ka gumbaha tipa agu apangbanga aboro naagumbaha ya i aima bi agu agumeyo nakpiki watadu i aima gia fugoyo watadu i aima fura naayó?’ Zingo ti ngbatunga agu apangbanga re rogo kura apapara zegino te. Agu apangbanga re nasa agu aboro narungo be pakpio agumeyo i du na maabangirise watadu si nafu wasa fuyó, si kini sa dungu aboro i naandu fuo agumba sangbaatoro nga agu aboro nayawee i naafura afura na kpikpi aboro.

Ya mo rengo du nga agu apangbanga re? Kangia si nga rengo, ya mo si atagbaganga tihe na agu averesi nga ga Ziazia Kekeapai du kuari re tee? Kristo Yesu aya tipa Fugo Mbori wee si nga rengo. (Yoane 17:17) Rengo atagbaganga tihe te. Ziazia Kekeapai nafu arugute furani ziazia tipa wai si aida ani naabi agu aziree du tipa kpikpi aboro ya i rengbe arengba ka undo unga aboro. Ziazia Kekeapai nafura furani tipa gu boro namangi asadatise ka gbia undo be gu kurani naima kpi. Ka ani gedi gu pangbanga re wenengai, si yugu rengo ayugo furani.

Bakindo Asana Kpikpi Boro Tipa Undo

Bakindo Saura gbiati gako abanzengere aduna bakere gunde be agu abanzengere nangia ga aFereseto yó mbiko i aye na vura kutiko. Ho Saura abi gu bataya ni nangia ga aFereseto, “kpotoko yo ki nikio akio bakere.” Saura aima mbu iriso Yekova ti gu regbo gako zogarago re. Nisangbana gipai re, Yekova aakaraganga pai fuko te. Wari ka Saura andu ni tipa undo? Nore, gu ga Mbori nabi nangia Samuere aima kpi!—1 Samuere 28:3, 5, 6.

Saura adiberã ka ndu fuo dee nanaasoroka fu aboro nadu Ene-doro yo. Ko aya furi wee ri ‘kusi Samuere fuko’ dagba kpikpi aboro yo. Gu dee re ayambu toro ko kuru kuyangura. Gi boro i aya tiko “Samuere” nangia ko re aya fu Saura wee aFereseto nika dia adia beko rogo vura na ko nga Saura gbiati awiriko nika kpiko akpiko tingba gu vura re. (1 Samuere 28:​7-​19) Ya mo gu boro re angia kina boro Samuere nzunzu nazingi muro yo ka fura?

Ani berẽnga kurii gipai re. Ziazia Kekeapai nayawee ho boro akpi ni ní “[na]karaga tini ku rogo gani sende” na “gani berã pa apai ki nyasi.” (Atambuahe 146:4) Saura na Samuere aima ino gupai nga Mbori aidanga na agu apai nga ga sangbaatoro te. Oni ngere, mbata fu gu regbo re, kina boro Saura nitiko aima guari na tua ka nyasa riipa sunge sangbaatoro rogo gako ringara dunduko!​—Pa Amotumo 19:31.

Ani berẽnga kurii gipai re. Kangia gu ruru kumba nangia Samuere adu kindi tiunga nigu boro nga toro, ya mo ka ko akuo ga Mbori ndiko rogo kodabee na binza tipa ka gbia Saura? Nore, Yekova aima zinga kuti Saura ka ko aidanga ka fura naako ya. Ya mo oni naberãha nga, gu dee re aima rengba ka manga Yekova ngbaome nga gu boro duna tandu apai dũ ko fura kungba Samuere fu Saura? Oó. Gene adunga beri te. Si tie ziazia nga, gi boro namangi tiní ya “Samuere” nangia ní re, ní angianga gu ga Mbori ruru nebi nangia “Samuere” te. Toro du nangia gu boro re, nga daimona namangi tiko ni Samuere nakpi na ki gumba kina iraira apai fu Saura.

Adaimona nga agu amaraika nasamungu kuti Mbori bakuru kusayo. (Bambata Pai 6:​1-4; Yuda 6) Agi adaimona re nakparia aboro ho du yó ni tiunga; ki kparia wai aboro nibasasa afura, na wai du bangerayo na wai i amangapai na ki ima rengba ka wirika agu aboro re. I naida ka sa aboro i idi gupai nga, gupai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa kpikpi aboro, anga rengo ngaha te. Si du nga ndu gupai Ziazia Kekeapai aza rani ti ni ti nduge fuoyo! (Pa Fu Rugute ni Ue he 18:10-12) Gi gbegberẽ atoro re namanga gayó apai amanga kindi areme.

Awere tie, ani rengbe ka bi ndu gupai dungu aboro aya ti ni wee i “agi fugo” gu gayó aboro nakpiki watadu i “abi yó.” Wa agu atoro re nivura niyugu tiyo ti kura aregbo wa wene sino aboro nga yó, gupai nzunzu i aida ka mangaha nga ka ingisa aboro.b (AEfeso 6:12) Ani berẽnga gipai re a: Yekova nga gu Mbori nga ga nyemuse ko nangera angera fuo rani. Ya mo wa ka si adu nga, kpikpi aboro kina tiunga naraka rogo kura ba na i rengbe arengba ka undo gayó aboro, ka Mbori nga boro nyemuse aká na gupai re kini ya tipa gu boro nandu fuo yó wee ní nga “kere gbegberẽ sino boro”? Wagusa te! (1 Petero 5:7) Wa duhe tie were, boro ho rengbe ka undo rani?

Gu Ndikidi Undo Duho Tipa Unga Aboro na Akpikpiyo

Gupai bi ani he awere nga kpikpi aboro arengbanga ka undo unga aboro te. Asadatise ka gbia undo be kpikpi aboro afunga undo te, na gu gberẽ kisusi nga si nasa rani ani kuo ga Mbori andiko na ki yee kutii gu ome nga ga adaimona.

Ziazia Kekeapai naya furani wee ani ndu fuo Yekova nga Bakusirani, ko nga gu boro rengbe ka undo rani. Ko rengbe ka batasa rani bekpio. (Atambuahe 33:19, 20) Ko kinaho areme tipa ka undo rani. Ko ima sa rani ani du na ndikidi maabangirise tipa wene raka kumbatayo, angianga gu kungba maabangirise adaimona afuhe ya.

Tamba, nga gu kumba ani nifura tipa ko ti tonatona gi kekepai re, aini gu kparakparapai du dagba gu ziree adaimona agumbaha na gu rengo Yekova agumbaha tipa gu maabangirise ko afuhe fu aboro. Abinza aya fu Tamba wee, ka ko afunga amotumo fu atitako ya, ko asusanga rogo asada sukuru yo te. Ti gu regbo re, Tamba aima tona wisigo Ziazia Kekeapai na aDezire Yekova. Ko aima ino gupai nzunzu du tipa kpikpi aboro na ki inipai tipa agu aboro namanga tiyo ni agu aboro nakpiki. Wa nako avura kaa sosodako ko ndu ka gbia undo be abinza, ko aidanga ha te. Ko aya furi wee, “Ka mi ti, mi amanga asadatise amanga nibakerehe tipa ka susa rogo gu garã naye re.”

Gine nangia sangbana gupai re? Ko asusi rogo asada nibambata gude! Kina ngba nako nazere, sidu, ka ri aidanga berewe kuti agu apai abinza agumbaha ya, na ka ri afuranga berewe tipa ngbatunga agu amotumo re ya. Tamba aini gupai nga Yekova aidanga ani “gbata pa unga aboro dagba kangba aboro yo” te. (Yesaya 8:19, 20) Wisigo Ziazia Kekeapai nasa Tamba ko idi kuti gupai nga, ka ko gbia ngbarago rogo ga Mbori ndiko, ko aduadu na diabese rogo gako asada.​—Atambuahe 1:​1-3.

Ono ginipai du tipa agu abadiangbarani nakpiki? Ya mo maabangirise ho tipa yó tee? Yekova ima kidohe ka undo agu aboro du muro yo a wa ko nakidohe ka undo rani nga unga aboro. Oni kparia gupai Yesaya agumbaha tipa gu zingo ome du ti kpikpi aboro rogo kapita 26 veresi 19 kini yaa: “Gamo kangba aboro adu ni ungayo, . . . Ako oni nga araki nvutu yo, oni zingi ki nibi bia ni ngbarago!” Gu sangbanebi re aya berewe wee ‘kangba aboro azinga azinga.’

Oni berẽnga gupai re! Gu zagino aboro du awere muro yo, Mbori nika zingisa yó dunduko! Nirengo, Ziazia Kekeapai nayawee Yekova ‘nakpinyemu’ ka zingisa agu aboro naakpiki. (Eyobo 14:14, 15) Oni nabi agu akidohe re wakina ziree? Yesu Kristo aima rugatiko naapa gi maabangirise re ya si nga rengo ko ki fura tipa kpikpi aboro ya i niungayo bangiri Yekova.​—Ruka 20:37, 38.

Oni naida kadu na gi maabangirise re?c Ka si duwo, oni susi tie kumbatayo kaa wisigo Ziazia Kekeapai kindi. Wa oni kaa wisigo Ziazia Kekeapai, oni nika ino gupai zanga kapa nga Yekova ima rengba ka undo unga aboro na kpikpi aboro na agu akidohe ko amangaha, “si nga ruru he nga rengo a.”—Yugoti 21:4, 5.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 11]

Si ningia sino aboro nga i na nyemu gu gayó aboro tiyo nakpiki

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 12]

Ya mo gu nebi nangia Samuere, ko akuru muro yo ki ye ki fura na Bakindo Saura?