Rogo Gaoni Inohe Oni Kusi Rugatise
‘Rogo gaoni inohe, oni kusi rugatise tipa ka oni adunga ni aboro nyomoro, na ni agu aboro zanga zu ya.’—2 PETERO 1:5-8.
1. Gu dungu kpakarakpakaraapai nafuda aboro naye nisangbana zanga rengba yo ka manga ginipai?
TI REGBO gu tua i amangihe nivura kuti ingamangasunge na kere angua, i arugu paranga aboro Amerika yo i ká ka mangasunge na kere angua. Nairiwo wai ka apai angba wa ka aboro dunduko arengbe ka ká tipa manga gbegbereapai, angianga kina tipa mangasunge na kere angua sa ya ono ka ká tipa mbira buda nibakerehe, ka ká tipa manga wasiro, ka ká tipa manga irairaapai rogo sunge-marã, na ka ká fu “gu nyemupai nga ga borose”! (ARomo 13:14, NW) Ono, wa vura duhe wo, gini boro rengbe ka ya wee pa ká boro fu nyemupai nitaatapai dedede?
2. (a) Gini kpiaapai nga ga Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga, pa ká boro ka manga gbegberepai nga vovopai te? (b) Gine si aida gi kpiaapai re ngarasi rani ani mangihe?
2 Wa duhe nga kpakpa aboro dunduko duhe fuyo nikpakarakpakarapai ka rugatiyo, si naida ani du na nyemu ka wirika wai ka diabe gu gaani vura ani asoho. Ziazia Kekeapai nafura fu rani tipa agu aboro nadu mbata nana’asadatiyo ka mangasunge fu Mbori ono nga agu aboro nanabihe ti kura aregbo nikpakarakpakarapai ka ká tipa manga gbegberepai. Oni tingidinga pa Davide na gu gako ingapai nga ga bäri ko amangihe na Bataseba. Gi ingapai re aye na kpio wiriyo nga guru Bataseba aduna mobara ru mbiko gu bäri re na ki ye a na kpio kumbaku Bataseba, nga agu aboro dunduko tibarayo ue naamanganga irairapai ya. (2 Samuere 11:1-27; 12:15-18) Watadu ka berãpa gu mokedi nangia Pauro, nga guko nakusi gako ingapai gbaiga ki yaa: ‘Gu wenepai mi akpinyemu mangaha, mi amanganga ha te, ono gu gbegberẽpai mi akpinga nyemu mangaha ya, si mi amanga.’ (ARomo 7:19) Oni naaberã ku kpotoroniyo ti kura aregbo na fudifudiapai berã wa gure? Pauro asusi kumbatayo niyaa: “Rago nangba ti re na ga Mbori rugute ku kpotore yo. Ono mi bi kura rugute rogo apare yo, si niso vura na gu rugute du berãre yo, ki ye na mi ni zizi boro ku tii gu rugute nga ga ingapai du rogo apare yo. Ako, rungorungo boro nga mi! Da ka batasi re ti gi boro kpio re?” (ARomo 7:22-24) Si naida gu kpiaapai nga ga Ziazia Kekeapai nyakasi rani kuti gaani diaberã ka zanga zera rogo gaani vura tipa ka du na bakere rugatise.
Rugatise Ni Gupai Si Aida Ani Wirikihe
3. Oni sakinga rogo ndu gupai adunga ha ti ni taata ani yugu gu sino nga ga rugatise ya.
3 Rugatise, nga gu nakodapa ká boro ka manga gbegberepai, i tingidipaha rogo 2 Petero 1:5-7 ku pati idapase, wene sino, inohe, hipai, kakuti sinombori, nyemu awirina, na nyemuse. Anga sino ho sa dagba agu asino re i avunga boro nani te. Si naida boro sonosihe asonosa. Tipa boro rengbe ka yugoho rogo gu bakioho daada, si naida ni mangi nyanyaki kakutipai gbiati bakere asadatise. Sidu tie, ya mo ani naberãpa sonosa rugatise ya si nitaatapai?
4. Tipagine dungu aboro abi tiyo ti ni ya si nikpakarakpakarapai fuyo i du na rugatise te, ono ginipai gipai re ayugoho?
4 Rengo ngaha nga, dungu aboro naberã gupai nga kpakaranga ha fuyo i du na rugatise te. I namangaapai rogo gayo raka a wa i akpinyemuhe, kita inoaino watadu zanga inoho kini mangi agu apai gu boro yo du nikpakpaha aida i mangihe na ki zanga berãpa gu imaha nika manga yo watadu gu kura aboro. (Yuda 10) Gu zingo duho tipa boro rẽ na ki idi ka ká tipa manga gbegbereapai ima da ziazia awere susi gu nidu mbata. Si nayugo gupai nga, ani naraka nirengo rogo ‘yangara arame’ nga gu Pauro afura tipaha ho ko akepai ni ki yaa: “Gbegbere rago aye. Bambiko aboro akpi kina nyemu tiyo, ki du ni airakpinyemumarã, airaruka, airarekangose, agberẽngba yo, . . . airazanga rugatise.”—2 Timoteo 3:1-3.
5. Tipagine du aDezire Yekova ti ni na nyemu gu sakapai du tipa rugatise, na gini arugute si aida aida kindi ani mangihe?
5 ADezire Yekova ima rugatiyo na pa gu gbegberepai namanga nisangbana zingo rugatise. Wa kina Pauro, i ima rugatiyo na pa gu vura du dagba gu nyemu fu ngbarago fu Mbori du tiyo i aida ka mangaha niraka yo ringbisihe kuti gako andiko na gu gene rengbe gu boroyo du nikpakpaha ka sosoda yo sani i siaha. Mbiko gipai re, tipa gbanga regbo, i aima duna nyemu ino wai ka diabe gu vura re. Rogo gu garã nangia 1916, gu kusikusi wirina gi magazini oni agedaha re nga gu nakuru ti gu regbo re, afura tipa “gu rurupai si aida ani mangihe tipa ka ruga gaani aberã, gaani afugo na gaani mangaapai.” Si afu gu berã nga, si naida ani moi AFiripoio 4:8 ku berã rani yo ti aregbo dunduko. Gu ga Mbori arugute du rogo gu veresi re na ome ti ni kindi, wa vura duhe nga gu bambata regbo i afuhe si adu bakuru kusayo mbata fu agarã 2000 vurũ, na si nawira si nikpakarakpakaraha awere fu aboro i irisi sangbaha susi gu si aidaha rogo gu garã nangia 1916. Wa vura duhe wo, aKristano namanga asadatise nyanyakii ka ká ka manga agu apai ngbaa ti aboro zegino, niruga yo tiyo na gupai nga, pa manga yo ho wo, nafu ngbarago fu Bakusiyo.
6. Tipagine adunga ani ti ni na ndupai ka zanga du na maabangirise wa ani asonosa rugatise ya?
6 I gumbapa rugatise rogo AGaratio 5:22, 23 nipapara “zuzu [ziazia] Toro.” Ka ani mangi gi sino re kodihe ku pati “nyemuse, na ngbarago, na zereda, na hipai, na mangapase, na weneringise, na du ngangarã [idapase, NW], na zera,” ani agbia undo agbia bakere gbe. A wa Petero asakirogoyo, pa manga ani he wo asa rani ka ani ‘adunga ni aboro nyomoro, na ni agu aboro zanga zu ya.’ (2 Petero 1:8) Ono ka kpotoraniyo zerenga ya na ka ani saringa ngbangaa kuti rani nisarani a ya, ka ani kpa ti yugo gi sino re niipo na wenengai gbe wa gu ani aidaha. Oni vura kparia gupai nga, sukuru yo, bawirikipai sa nawirikapai ki inihe niipo kisusi guni. Watadu kangia basunge yo du, kura boro nawirika vovo sunge ki inihe niipo ti akurani abamangisunge. Teketeke wa kina gure a, bete aboro nawirika wai ka yugo sino aKristano na kini mangihe niipo susi gu kurayo. Gupai nyakipaha gbe nga ani kakuti sonosa asino Mbori ngba wene gene kisusi a wa rengbe ani ka mangaha. Ani rengbe ka manga gipai re nigbia ani undo bakere gbe be agu apai du rogo Fugo Yekova na gu ko nambakadihe du rogo dungurati. Pa ipo ani rogo manga gi sino re ninyanyakipa sásá te, ono gupai nyakipaha nga ka diaberã ka manga bakere asadatise ka kakuti asadatise ka sona kumbatayo rogo gipai re.
7. Gine nayugo gupai nga, rugatise nga nyanyakipa sino?
7 Si naida ani moi gupai ku berã rani yo nga, wa ka ani aduna rengberengbe zatise ti pai, ka ani naane manga “agu apai borose amanga[ha]” dunduko. Ono tie, kpakpa aboro na nyemu manga ngbatunga “agu apai borose amanga . . . [wa] bari, na pa meteka, na wasiro, na irisa kpiaahe, na soroka, na asogote, na kpata, na aringo, na azinga, na kpika pai, na kparaka, na kparakpara pai.” (AGaratio 5:19, 20) Sidu tie, si naida ani kakuti sovura kuti ni, ki diberã ka mo tarã gbegbereapai kusayo ngbaduraniyo na rogo gaani berã.
Si fu Kura Aboro Nikpakarakpakarapai Gbe ka Rugatiyo
8. Gini apai nasa rugatise nikpakarakpakarapai gbe fu kura aboro?
8 Si fu gu kura aKristano nikpakarakpakarapai gbe i du na rugatise ti aguyo. Tipagine duhe ti ni wo? Agu arugute avunguyo afuhe fuyo watadu agu apai namangi yo rogo gayo raka mbata nakodabee ka sa gipai re wo. Ka si du nga, pa sonosa ani rugatise na kini yuguhe nikpakarakpakarapai fu rani te, gure nga ndupai fu rani ani du na ngbarago. Ono tie, si naida ani du na nunga tirani gbiati giarogopai ho ani amangapai ni na agu aboro duhe fuyo nikpakarakpakaraha ka sonosa gi sino re, ka si vura du nga gayo zanga rugatise nafuda rani afuda rogo kura apai vurũ. Nibi gupai nga, ani nga kpakpa aboro, gini boro du dagbarani duna rengo beni ka ya tipa tini ni nga ruru boro?—ARomo 3:23; AEfeso 4:2.
9. Gini apai rungbura kura aboro rogoho, na gini regbo i ka diabe agi arungbura re naabaha dunduko?
9 Ani yugunga ha na kpiapai: Ani vura ino pa agu akuarani aKristano nambu vugundö watadu gu kura angua i aya tipaha wee si ‘nafu wasa fu boro,’ nga agu aboro rengbe nyemu agi angua re arengba kindi ka zio yo nyanyakii ti kura aregbo. Watadu gu kurayo nabihe nikpakarakpakarapai ka ri riahe rengbe arengba watadu ka mbira eerẽ buda rengbe arengba. Gu kura aboro nabihe nigasigasipai ka banda mira yo ti gumba gbegbere afugo, sidu, wo i akotoka rogo afugo yo. Tipa boro rengbe ka manga gupai daada sa gu irairaapai re, si naida bakere asadatise ka sonosa zatise ti pai. Tipagine? Yakoba 3:2 nagumbaha agumba nzunzu yaa: “Ani nakota dunduko rogo dungu apai. Ka boro akota nga rogo fugoni ya, ni du ni ziazia boro, rengbe na ruga kpotoni dunduko a.” Berewe a, gu kura aboro na nyanyaki nyemu ka ba ake. Watadu i nabihe nikpakarakpakarapai ka za tiyo ti zinga. Si rengbe ka dia gbanga regbo tipa boro rengbe ka sovura ki du na diabese kuti agi asino rungbura re watadu agu akuraha du wa ha. Wa vura duhe nga ani rengbe arengba ka sona kumbatayo awere rogo gipai re, i adia gi iraira nyemu apai re kusayo nyeanye kindi kinaho sa ani ka dani nirengberengbe rani. Wa du rago tie re, pa sota ani ka du na rugatise nika undo rani ani he karaga tirani berewe kurogo gu sino raka nga ga manga ingapai. Wa ani asota kindi na agu asino re, ani undo tirani dagbarani tipa ka ani mbunga gaani vura ya.—Amokedi 14:21, 22.
10. (a) Tipagine du pa ruga boro tini ti agu apai nga ga kodaba ti ni nikpakarakpakarapai fu bete aboro? (b) Gini bakere ariapai wirina sa amangihe? (Oni bi gu sanduki du ti kpewaraga 16.)
10 Gu kura ba duhe fu kura aboro nikpakarakpakaraha i du na rugatise rogoho nga gupai nabipa nyemu kodaba. Nyemu kodaba nitihe ni gupai kina Yekova Mbori amoihe kurogo aboro yo. Wa vura duhe wo, si fu kura aboro nikpakarakpakarapai i moi nyemu kodaba rogo gaha ruru ba na ngbanya kuti ga Mbori andiko. Padu yo na bakere nyemu kodaba kisusi nasa apai fuyo nikpakarakpakaraha kisusi. Ani naraka rogo gu zegino ima rätä fuo nyemu kodaba nga gu nasosoda aboro kuti nyemu kodaba ngba dungu agene. Gipai re rengbe ka kusa kpakarakpakarapai fu agu aKristano naida ka nye ni abakuparanga, kandara tipa bete regbo wa ka i mangisunge fu Mbori zanga i du rogo gu dungu apai nga ga rogatise nagbeberã. (1 AKorindo 7:32, 33, 37, 38) Ono na ngbanya kuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai nga gu naya “rogatise ngba ti gbi agbi,” i rengbe ka diaberã ka manga rogatise, nga gupai du nirengo niiriirihe. Ti kina gu bangisa regbo re, i nadiaberã ka manga rogatise “kina rogo Gbia yo” a wa Ziazia Kekeapai afu rugute. (1 AKorindo 7:9, 39) Ani rengbe nirengo ka rugatirani na gupai nga, Yekova na ngbarago tiko tipa du yo na nyemu ka songoda gu gako ruru arugute adunga ngburungburu ya. Si nafu ngbarago fu akurayo aKristano i kodi tiyo na gu ndikidi airisimbori duna ngbatunga gu tumbatumba andiko nga ga raka re na kingia agu aboro nakakuti gayo ruru mangaapai.
11. Wai rengbe ani ka undo gu wirina duna nyemu ka manga rogatise ono ka mamu adunga beni tipa mangaha ya?
11 Ginipai ka oni mangi ka oni abinga gu boro rẽ bangironi tipa rogatise ya? Oni moinga kpia gu fudifudi berã ku berã roni yo rengbe gu boro ka du nani naida ka manga rogatise ono ka ni arengbanga ka mangaha ya! Si rengbe ka du nga ni nabi abakureani i nimangi rogatise na kini gbia bete ngbarago behe, baraho ni agbata gu boro ni kindi nika da bangirini. Tipa kura aboro, ho du yo ni rogo gu ngbatungapai re, gu bibirikopai nga ga zapada boro barangbani nisani nibeni, si i nanye kuti mangaha. Ka si vura du kina wai, anga Kristano ho, naida ka fu gberarago fu kurani zanga inoho, nga gu kurani Kristano nasota ka nye gigirii te. Ani rengbe arengba ka fu gberarago fu boro zanga ani ini he ka ani gusa gu sanahe zanga berã mbata nga, “Gini regbo mo ka manga rogatise tigamo?” Boro rengbe ka sana gu sanahe re zanga ni duna gbegbere berã kugiihe, ono nangbaa wai ka ani du na rugutise rogo gaani afugo! (Atambuahe 39:1) Agu awirina du dagbarani nye nigigiri yo wa du yo ni abakuparanga, i ima rẽ ani fu tambuahe fuyo. Kuba ani gumba gupai rengbe ka zeresa kpotoyo yo, ani rengbe ka manga asadatise ka ngarasa yo. Nikpiapai, ani rengbe ka manga asadatise ka koda agu aboro nga abakuparanga ku dagba gu sosono awirina dungura tiyo tipa riahe watadu tipa gu wene kodatise nga ga aKristano.
Rugatise Rogo Rogatise
12. Tipagine si aida gupai ti ni nga, aboro du na rugatise, zavura aguyo nga arogotise vurũ?
12 Pa manga boro rogatise nitihe adianga gupai kusayo nga ga rugatise nibipa agu apai nga ga kodaba te. Nikpiapai, gu nyemu kodaba du ti kumba rengbe ka du kia gbe ti gu du ti diako. Watadu agu apai du tipa kpoto ga boro badiarogatise nasa gupai ti kura aregbo nga ka i kodinga ba ya watadu si nakiso agene dunduko ka ba kodaba adunga ya. Isoke, singia mbiko agu apai namangi fu boro mbata rogo gani raka, boro rengbe ka bihe nikpakarakpakarapai ka irisa agu arugute nayaa: “Kumba mangi gu pai ru [aru] fu diako, de ki mangi a wo fu kumbari.” Ho du pai ni wa ngbatunga gure, si naida boro du na bakere rugatise susi gu nidu mbata tipa gani badiarogatise. Ono wa du yo tibarayo ue, si naida i tingidi gu ga Pauro arugute nga ga nyemuse ko afuhe fu aKristano nga gu nayaa: “Ka gu ni ka nga fu gu ni ya, kina gu oni ka ida ha dagba roni yo tipa gu rago, ya oni fu tironi sa kpe, oni ki kpamia tironi berewe, Satana ka asada roni mbiko gaoni zanga rugatise.”—1 AKorindo 7:3, 5.
13. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa agu aboro nasota tipa ka du na rugatise rogo gayo raka?
13 Nangbaa gu tambuahe ka arogotise du nani ka i wiriki wai ka du na wene rugatise rogo gupai nabipa gi babakere nyanyakipa yugo nyemuse re. Ti kina gu bangisa regbo re, si naida i du na irisa koyo du agu akurayo aidipase ni nasota kindi tipa ka du na rugatise nibi gipai re. Si aidanga bangirani go ti fu kpee fu Yekova tipa ko undo agi awirinarani nga ga toro yo re tipa i du na dudungurobipai, wingbaduse, na nyanyaki kakutipai wa i andu kumbatayo na gayo vura tipa ka du na rugatise na ka manga kura apai tipa diabe gbegbere nyemu apai ya.—AFiripoio 4:6, 7.
Oni Naaundo Akuaroni Kindi
14. Tipagine si aida gupai ti ni nga ani mangipai fu agu akuarani nga aKristano na nunga yo tirani gbiati rugatinapai?
14 Ti kura aregbo, si rengbe ka du fu rani nikpakarakpakarapai ani du na irisa koyo du agu akuarani nga aKristano ni nasota ka du na rugatise rogo agu apai ani asotanga tigani nani ya. Ono tie, si naida ani rugutirani na gupai nga, sino aboro nibakiakia rogo raka. Gu kura aboro nagu nibasa ka manga agu apai ngbaduyo yo afõ yo i mangihe zanga i berẽ tipaha mbata, gu kurayo wo te. Gu kura aboro nabihe taata ka du na rugatise rogo gayo raka, pa za yo ti yo ti manga irairapai nikpakarakpakarapai fuyo tigayo te. Si fu kura aboro nibakpakarakpakaraha gbe. Ono, wa vura duhe wo, ani tingidi gupai nga, gu boro nasota ka manga rurupai, anga gbegbere sino boro nga ni te. Agu kuarani nga aKristano naida ani rugutirani na pa agu apai du tipa yo na ki du na nunga yo tirani. Padu ani na ngbarago nikodikodihe kuti ka ani kuti yugo inapai fu agu aboro nasota kindi tipa ka kiiso gayo rugatise rogo gayo raka. Ani rengbe ka bi gupai re nga wo duhe rogo agu afugo Yesu du nikekehe rogo Matayo 5:7.
15. Tipagine agu afugo du rogo Atambuahe 130:3 afu wasa ti ni fu rani nibipa rugatise?
15 Ka ani ya dunga na nyemu ka bisirapa gu kuarani nga Kristano nga guni kpa ti yugo gu sino nga ga aKristano ti kura regbo ya. Si nangarasa rani ka ino gupai nga, wa Yekova avura nibi gu basasa aregbo ani akpa ti du na rugatise, ko nabi gu dungu aregbo abi a ani aduna rugatise, ka akuarani aKristano avuranga rugatiyo na paha dunduko vurũ ya. Pa maa ani agu afugo du rogo Atambuahe 130:3 ku berã rani yo nafu wasa fu rani. Si nayaa: “Ako Yekova, ka si nidu wa mo nakparia pa irairaapai, Ako Gbia, da rengbe na ru?”
16, 17. (a) Wai rengbe ani ka manga sangba AGaratio 6:2, 5 nibipa rugatise? (b) Gini kurapai ani ka wisigoho nibipa rugatise?
16 Tipa ani rengbe ka fu ngbarago fu Yekova, si naida wa du ani nibasasa, ani sonosi gu sino nga ga rugatise, ono ani rengbe arengba ka du na kido tipa gu undo nga ga agu awirinarani nga aKristano. Wa vura duhe nga, ani dunduko si aida ani tindi agu atindiro nga gaani, ono tie, i nangarasa rani angarasa ani undo akuarani i sovura na diabese kuti agu apai rungbura yo rogoho. (AGaratio 6:2, 5) Si naida ani du na tambuahe fu gu vungurani, gaani badiarogatise, watadu gu bakurearani naza rani ti nduge kurogo agu aba si aidanga ani ndu kurogoho ya, ti biko agu ahe si aidanga ani bikihe ya, watadu ti manga ani agu apai si aidanga ani mangihe ya. Ni nayugopai fu rani tipa ani du na rugatise rogo gaani raka, nga ka sa rani ani rengbe ka ká pai ni gaani rengo kindi!
17 Si rengbe ka du nga, dungu aKristano ima ida kuti gupai saki ani he daa ku awere tipa rugatise re, ono i vura bi gupai nitiyo nga, gu kura apai kinaho kindi si aida i mbakadi gayo rugatise rogoho. I na nyemu ka du na rugatise bakere gbe rogo gayo raka, kuti gu bakioho i abihe ya si nga gu daada Mbori aidaha be kpakpa aboro. Wo oni aberã? Ginipai tie rengbe oni ka mangaha rogo sonosa gi papara zuzu ga Mbori toro re? Na wai rengbe pa manga oni he wo ka undo roni oni da ti gupai oni aida ni Kristano ka mangaha nigaoni tuturu asásá kumbatayo? Ani bingo hõ rogo gu papara kekepai naye fuo gere.
Tipagine Du Rugatise ti ni . . .
• ninyanyakipa pai fu aKristano i sonosihe?
• nikpakarakpakarapai gbe fu kura aboro ka du nani?
• nigu sino si aida aida si du rogo rogatise?
• nigu sino rengbe ani arengba ka undo kura aboro i sonosihe?
[Asanahe nga ga wisigopai]
[Sanduki/kpiahe ti kpewaraga 16]
Ko Awiriki Wai ka Ká Tipa Manga Gbegberepai
I adi kumba nga guni sa dagba aDezire Yekova naaraka Germani yo tipa ko naamangasunge ti aũgbandaka apangbangaa. Gako sunge akodi ngana gu mbakadaapai i akusaha rogo terevizioni na rogo radio bangehe adu wa 30. Ho vunduvundupai animangihe ni, si aniidi ko ngana gu mbakadapai re wenengai tipa ka ino gupai namangaha. Ko nayaa: “Si nawira apai anavundohõ ti kina agu aregbo dedede gbe angbanga ya, nga kinaho i anakusa kpia aboro ni i nimangi zuũ watadu i nikodiba. Gu gbegbere kpiaapai re anaguaringa rire yo te tipa dungu a’uru watadu tipa dungu aposo ti kura aregbo, si ki du wa i aima gbingbidaha ku rire yo.” Ko nakusa gupai ko anaokaha aoka mbata ya si agbarasi pako rogo toroyo: “Si asa re mi naazizinga azizinga zanga nduhe, sidu, bibi gu mangimangiapai nga zuũ asaha fere nikpakarakpakarapai mi du na rugatise. Pa bi mi kpia aboro i nikodiba akusi fudifudiapai dagbare na diare. Mi anasovura kuti ni na a’uru dunduko. Mbiko wa mi aidanga gi vura re di bere ya, mi adiberã ka gbata kura sunge, ka marãha vura du tooni vurũ. Mi abi kura sunge bambeda kusayo. Mi ima gbia gupai mi aidaha.”
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 15]
Gu inohe gbia ani he rogo wisigo Ziazia Kekeapai naundo rani ani du na rugatise