Tipa Oni Rengbe Ka Zio Mosoro, Oni Du Na Rugatise!
“Agu aboro [dũ] nazuna he ni mbaro . . . [“nangimbaro abaangira,” “NW”], i du na rugatise rogo apai dunduko.”—1 AKORINDO 9:25.
1. Na ngbanya kuti AEfeso 4:22-24, wai dungu aboro naidi ka kparatiyo ka manga gupai Yekova akpinyemuhe?
KANGIA i abapatizi roni oni duni boro sa dagba aDezire Yekova, gure nga oni aima yugoho fu aboro gbaiga ya oni na nyemu ka rimo agu abaangira du mosoro tipaha nga nyenye unga. Oni aima idapa manga gupai Yekova akpinyemuhe. Mbata fu ani kpara gaani raka fu Yekova, dungu rani si aidi ani mangi bakere a’ariapai rogo gaani raka tipa wa ka gaani kparatise fu Mbori du na rogoyo ti ni na ko ki idi nani. Ani apefuo agu arugute gu mokedi nangia Pauro afuhe fu aKristano nga gu nayaa: “Oni moi gu kuru boro ku sa yo, nazirã ku sangba gu nyemuahe yo nga nangahe. Oni . . . ki ukadi gu vovo boro, fu yo ni ku sangba Mbori yo na rurupai na ziaziapai nga ga rengo.” (AEfeso 4:22-24) Ka pehe rogo kura afugo, mbata fu ani idipa kpara tirani fu Mbori, si aidi ani ambu gu gene raka ani adu nani mbata nga gu naangbanga ya.
2, 3. Wai 1 AKorindo 6:9-12 ayugo gupai nga, si naida boro mangi ngbatunga a’ariapai ue tipa Mbori rengbe ka ida na gani pai?
2 Gu kura apapara kuru asino si aida agu aboro naida ka sa tiyo niga Yekova aDezire mbuhe, si nga agu apai Fugo Mbori asogaha ngburungburu. Pauro atangara rimo betehe rogo gu gako waraga ko akehe fu aKorindo niyaa: “Airameteka, na airisikpiahe, na airabari, na azapu tiyo na akumba, na airadĩ, na akpihe, na akpibuda, na airasengahe, na agu yo naroga ga aboro ahe be yo ni aura, i adía nga kumbo ga Mbori ngbi te.” Fuo gure, ko ayugu gupai nga, agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã aima manga agu a’ariapai rogo sinoyo i aidaha beyo, na ko agbia gupai kuti ni nga: “Agu yo dagba roni yo a nadu ni amangi agi apai re.” Oni kparia gu fugo nga, wo i adu mbata fu ino yo rengo, ono i ki aria sinoyo fuo ino yo rengo.—1 AKorindo 6:9-11.
3 Pauro afu gu berã nga, si aida gupai aida beyo kindi nga i mangi kura a’ariapai, mbiko ko asusi kumbatayo na fugo niyaa: “‘Apai ru aru fere dunduko’, ono ngba nga manga apai dunduko te.” (1 AKorindo 6:12) Ngba gi gene re, dungu agu aboro du areme naida ka sa tiyo ni aDezire Yekova nabi gupai nga, si naida i mbu gu kura apai, nga gu, wa ndiko avuranga soga paha ya, i bihe nga undo ti ni te, watadu si naundo boro gbua tipa kina guru regbo. Agi apai re rengbe ka dia bakere regbo beyo na ki rengbe ka nyaga yo kusayo ti manga agu apai nyakipaha nzunzu.
4. Gini afugo Pauro agu aKristano naima kparatiyo fu Mbori naidi kuti ni?
4 Ho boro akpara tini ni fu Mbori, ni namangaha na nyemu mangaha tini, angianga kita mangaha kini kpakanahe ya, si ki du wa si naida ni mbupa gani dungu apai. Agu aKristano naima kpara gayo raka fu Mbori naida kuti sangba Pauro, nga gu ko agumbaha fuo sa ko tiko nipefuo Kristo. Si nayaa: “Ahe dunduko si adu nga bangire ni he te mbiko gu wene pai nga inida Kristo Yesu gi Gbia. Mbiko ko ahe aingi be re dunduko si ki du bangire wa kina mirĩ ahe, ya mi bi Kristo.” (AFiripoio 3:8) Pauro ambupa agu ahe dunduko paha akionga ya zanga rago gbere tiko tipa wa ka ko aamanga gupai kindi ngbaa ti Mbori.
5. Gini ngbatunga oto abaangira Pauro aoroho na ki nyasihe na diabese, na wai rengbe ani ka mangaha wa kina ko?
5 Pauro aduna rugatise wa ko aaora gako oto abaangira nga ga toro na niyangaraha, ko arengbe ka yaa: “Mi so gu vura nga wene he, mi digisi gi sunge, mi ka kuti idapase; si du moi yo kpakpari rurupai ti ni fere, nga gu Gbia nga ruru basapungbanga ka fu he fere ni gu rago re; fu kina re sa te, ono fu agu yo dunduko nakpi nyemu yugo ko tiko.” (2 Timoteo 4:7, 8) Ya mo, rogo kura uru sa, ani arengba ka gumbapai wa ngbatunga gure? Ii, ka ani du na idapase na kini rugutirani rogo gaani raka wa ani aora gu gaani oto abaangira nga ga aKristano zanga mbuhe da kina kuti digidoho, ani gumbaha agumba.
Si Naida Rugatise ka Manga Wenepai
6. Gine nga rugatise, na gini aba ue si aida ani mangisunge nani rogoho?
6 Gu fugo Ebere na fugo Giriki i asaha herẽ nga “rugatise” rogo Ziazia Kekeapai, rogoyo ngburungburu nga boro na ome tini ka banda tini ti manga gbegberepai watadu boro na berã tini ka ruga tini nisani angianga ka pido kura boro kia ni rugu ni ya. Si na gu rogoyo dedede nga ga zatise ti manga gbegberepai. Si a ziazia nga, si naida ani du na rugatise ka ani aida ka mangasunge na bororani ka manga weneapai. Gupai kpakpa aboro adikumboho nga, nyemu manga irairapai, sidu ani na apai ue ani asota nani. (Batungusipai 7:29; 8:11) Baraho ani azatirani ni ti manga gbegbereapai, ani du wa ka ani sosodi tirani ka manga gupai ngba angba. Nirengo, padu ani na ome kurii bororani tipa ka manga weneapai, nga gene sa dagba agu ngbaki kisusi tipa ne manga gbegberepai.
7. (a) Gine si aida ani kparikpee tipaha a wa Davide amangihe? (b) Pa saka ani ginipai berã rani yo nika undo rani ani du na bakere rugatise?
7 Si tie ziazia nga, si naida ani du na rugatise ka ani aida ka ndu ngba agu agene nga ga gaani kparatise fu Mbori dati digidoho. Si naida ani kparikpee fu Mbori wa gu Davide akparihe: “Ako Mbori, mo fú gigiri kpoto yo ku rogo re yo, ki mbakadi torore berewe ku rogo re yo ni ruru he nyanyaki.” (Atambuahe 51:10) Ani rengbe ka sakapa agu aundo berã rani yo naye fu rani wa ani ane gbegbere mangimangiapai watadu agu apai narungburasi kpoto boro. Oni berẽnga pa gu gbegbere sangbanapai rengbe ka manga rani ka ani anekanga ngbatunga agu apai re ya: nga kere kaza, agu apagume du nifudifudihe, na agbaakpio. Ngba kura gene, oni berẽnga pa gu weneapai rengbe ka manga fu roni ka oni kakuti gu gene raka Yekova aringbisapaha. Ono tie, si naida ani du na ruru berã, ka bangirani agonga ti gupai nga, ngbadurani nananga rani ananga ya. (Yeremaya 17:9) Si naida ani du na nyanyaki kakutipai ka sovura kuti gaha asadatise ka umbasipa nyakapa ka ani kuti ga Yekova andiko.
8. Gini ndikidi rengo ani awirikaha be gupai namanga rani? Oni yugunga ha na kpiapai.
8 Be gupai namanga rani, dungu rani ima ino gupai nga, gu bororani aidanga ka manga wenepai ya, si na’asada tihe dedede ka zeresa gu nyemu manga wenepai du tirani. Nikpiapai, ani berẽnga pa gupai du tipa sunge tungusapa Kindo. Yekova na ngbarago ho du aboro ni na nyemu ka rimisi tiyo kurogo gi sunge nabatasa aboro re. (Atambuahe 110:3; Matayo 24:14) Tipa dungu rani, pa wirika ani wai ka tungusapai gbaiga adunga nitaatapai te. Si aida ani rugu bororani, na isoke si naida kindi ani ruguhe, ka ‘zioho’ na ki ‘saha nikanga,’ kuba ka mbuhe si yugu gupai fu rani du taata tipa ani mangihe, nga ka zanga tungusapai.—1 AKorindo 9:16, 27; 1 ATesaroniko 2:2.
Oni Na Rugatise “Rogo Apai Dunduko”?
9, 10. Padu boro “na rugatise rogo apai dunduko” nakoda gine?
9 Gu rugute du rogo Ziazia Kekeapai tipa “du [boro] na rugatise rogo apai dunduko,” nayugo gupai nga, si naida ani mangi gu kura apai ku pati gu gbua nga ka banda tirani ti zinga na ka ne wasiwasi mangaapai. Ani rengbe ka berã ya ani aima duna rugatise rogo agi apai re, kangia wo duhe, ani rengbe ka du tie nirengo na tambuahe tipaha. Ono, wa vura duhe wo, ginipai tipa kura apai rogo raka nga gu awiranga duhe rogoho ziazia nga si naida ani du na rugatise ya? Ka yugoho na kpiapai, ani ya ani naraka rogo kumukokumuko ringara yo aboro araka gu raka ni du paha kuari gbe. Anga si adu nipatatamana ani wirikipa he gbarasa marã gene agu apai yo adunga nidingisoro tipa ani gbarasi marã gene he yo ya tee? Si niwenepai avunguagude yugupai fu awiriyo ka i ngbekenga agu ahe dunduko i abikoho na gu nduhe gbua nga, si gu duho tipa bagaha, si gu ngba angba bangirise, watadu marã kina beyo rengbe yo arengba ka ngbekaha nani ya. Rengo ngaha nga, ka avunguagude aida gi gayo arugute re du na sangbanaha ti ni, si naida i moi wene kpiapai nitiyo.—Ruka 10:38-42.
10 Pa wirika ani wai ka raka zanga du na agu ahe berani ani aidaha rengbe ka nyakasa gu ome nga ga gaani diaberã. Si rengbe a ka undo rani ani du na bawene tambuahe tipa agu aũzegino du berani na ki sa rani ani du na bakere nunga agu aboro tirani duhe fuyo nidingisoro ka raka tigayo zanga agu ahe re, angianga mbiko i naidaha wo ya, ono mbiko gene beyo ka gbiaha te. Rengo ngaha nga, gu sino raka boro nga ga umbasitise, si kia ti gu sino raka du wa ngbatunga gu ngbaa gbe ti aboro, wa gu nga, “mo mangi gupai ngbaa tiro” watadu “mo nga gu boro rẽ ka du na guhe ngbaa kisusi.” Agu aboro du gayo sunge nga ka takapande ahe na kini abiapaha, naurugo gu nyemupai nga, si naida boro gbia agu ahe du nyemuhe tini nibasa zanga keesa, ono tie i namangaha wo tipa gu mokisa i agbiaha ti gi gayo ahe i ababagaha re. Gipai re rengbe ka kandasi rani rogo gaani asadatise ka du na rugatise. Magazini sa rogo kumukokumuko ringara Putu yo afura bambeda kusayo ki yaa: “Ka si du nga agu aboro naraka rogo kere rungo nasota ka za tiyo ti gu nyemu apai angbanga ya, angbatika agu aboro tie naraka tigayo rogo kumukokumuko aringara areme, si fuyo nindikidi rengo i sota tigayo gbe tipa ka du na rugatise!”
11. Tipagine pa wirika boro ka raka zanga bete agu ahe ni aidaha afu undo ti ni funi, ono gine nasa gipai re nikpakarakpakaraha?
11 Kangia si fu rani nikpakarakpakarapai ani kpara guhe kusayo ani aidaha aida gbua ti guhe nzunzu du ani na zingoho, si rengbe ka du ni gupai nika fu undo, ka ani asadi ka ino gupai nzunzu nga, ani namangapai ngba ruru gene a wa si aida ani mangihe. Nikpiapai, ka ani aida ka he ngbeka ahe gbua bau, si rengbe ka ida gupai nga, ani diberã ka mbu ngbeka ahe nibape watadu ka dia kina bete marã gbua ka ndu nani tipa ngbeka ahe. Oni tingidi gupai Pauro agumbaha nga, “[kakuti] sinombori gbia kuti zereda nga bakere mosoro.” Na ko asakipai ki yaa: “Ani arima nga na he ku rogo gi zegino te re ka ani kuru nga na he koyo a te. Ono wa du ani na riahe na roko si rengbe fu rani.” (1 Timoteo 6:6-8) Ani rengbe be kina agu ahe du berani? Tipa ani rengbe ka wirika wai ka raka gu raka du taata, ki zanga rimiso tirani kurogo agu apai adunga ndikidi undo ti ni ya, ka si vurangia kina ginipai ngaha, si naida ani du na rugatise gbiati nyanyaki diaberã. Si nzunzu nga gupai rẽarẽ tipa ani wirikihe.
12, 13. (a) Rogo gini agene agu adunguratise nga ga aKristano aida boro du na rugatise? (b) Gini kura aba si aida ani sonosi rugatise rogoho?
12 Padu ani pati agu adunguratise nga ga aKristano, na pati kikindigi adunguratise naida ani du na kparakpara rugatise. Nikpiapai, gu sino nga ga kparakpara rugatise re na nyanyakipaha tipa ani ka he berã rani si naamera gene kura apai yo kia ti regbo gu dunguratise re. (Asanza 1:5) Si rengbe ka ida gupai berani nga ani du na rugatise ka he fuda kura aboro nigumba ani patapata ku tu gu boro yo sungu pati rani kuba degaturani koyo du bagumbapai ni. Pa aria ani gaani regbo tipa ani da ba dunguratise yo mbata fu regbo naida ani du na rugatise. Kurii gure, si rengbe ka ida gupai berani nga ani du na rugatise tipa ka gbia regbo ka mbakada tirani tipa adunguratise na fuo gure, kini karagapai ti regboho.
13 Padu ani na rugatise rogo rukutu apai nanyakasa gaani birĩ tipa ani mangihe a wo rogo gu kikindigi apai kiipaha. (Ruka 16:10) Sidu, si nipatatamana gbe ka ani rugutirani tipa geda Fugo Mbori dedede gbiati agu abuku nasakarogo Ziazia Kekeapai yo, kini wisigihe na kini berẽkurii gupai ani awirikaha! Nga gu patatamana ngaha ani rugutirani nibipa agu asunge arẽnga tipa ani mangihe ya, agu aboro arẽnga ani zi bakure na yo ya, agu apai arẽnga ani mangihe ya, agu asino rani angbakanga ya, watadu ka za tirani ti gu mangaapai rengbe ka dingiso rani ka regbo adunga berani tipa ga Mbori sunge ya! Pa dingiso ani tirani kurogo ga Yekova sunge nabanda rani abanda nirengo be agu apai rengbe ka gbe rani kusayo ti gu paradiso nga ga toro du rogo ga Yekova adungurati rogo zegino dunduko.
Oni Du Nisosono Aboro Rogo Rugatise
14. (a) Wai si aida agude wirikipa du na rugatise? (b) Gini aundo rengbe ka ye fu agude ho i awirikapa du na rugatise ni mbu yo kindi rukutu?
14 I naainonga gu fogo gude vungu yo ru bambeda ti gu sino nga ga rugatise te. Gu waraga agu aboro akehe nga abangbasia abainipai tipa sino agude nasakarogopaiyo yaa: “Gu sino nga ga rugatise ayenga nisaha fu boro watadu wa ikpirogumba te. Si naida avunguagude yugupai ayugo fu fogo awiriyo na gu nungunungu ra na kini songodi yo tipa i tona ka wirikapa du na rugatise. . . . Wa avunguyo aundo yo rogo gi wirikapai re, gayo rugatise kini tona ka maapai ti regbo gayo agarã wirikapai dunduko sukuru yo.” Gu wisigopai i amangihe ti agu agude garãyo adu biama, ayugu gupai nga, agu agude nawirikipa du na rugatise, “i nangia agu aboro gbe nasono ki mbakadi asinoyo, na ki ngba ti aboro, na kingia aboro wingbaduse ka rimiso tiyo kurogo vovo apai, kingia gu sosono agude nadu na kido kuti kura aboro na rengbe aboro ka kido kutiyo a.” Aguyo naatonanga ka wirika gi sino re ya, “i nga agu aboro nasungo nikina sayo, rago agbera tiyo niipo na nga airanyakarii. I nambutiyo zanga sota na gu fudifudiapai nagbia yo na kini neke kpakarakpakarapai aneka.” Si tie ziazia nga, tipa gude sono ki da nigu sosono boro rẽarẽ na apai, si naida ni wirikipa du na rugatise mbu ni kindi tooni.
15. Ginipai pa zanga du boro na rugatise ayugoho, nga gupai dukia ti gu sásá moi yo ho rogo Ziazia Kekeapai yo?
15 Teketeke a, ka ani aida ka da ni agu aKristano ima nyaka rogo toroyo, ani du wa ka ani wirikipa du na rugatise. Pa zanga ani he nayugo gupai nga, ani kindi nga agude rogo toroyo. Ziazia Kekeapai naruga rani ani ‘duni sosono aboro rogo giarogopai.’ (1 AKorindo 14:20) Gu sásá ani aida ka da ti ni nga ka “dati . . . gu du sa nga ga idapase, na ga ina Wiri Mbori, sa du ni bakumba, sa rengba na sona gu hibepai nga ga Kristo.” Tipagine? Tipa “ka ani adú nga berewe ni agude, niwo ku bani niya ni yuge yugopai dunduko, be ga aboro biriki, ni nangahe, ku sangba birĩingapai yo ya.” (AEfeso 4:13, 14) Si tie ziazia nga, pa wirika ani wai ka du na rugatise na nyanyakipaha tipa ani du wenengai rogo toroyo.
Zugosi Rugatise
16. Wai Yekova afu undo?
16 Tipa ani rengbe ka zugosi rugatise, si naida ani gbata undo be Mbori, na gu undo re kinaho beko. Fugo Mbori, du wa kina giangiri bitirobi, nayugo agu apai fu rani si aida ani mbakadihe, na si nafu arugute tipa wai rengbe ani ka mangaha. (Yakoba 1:22-25) Awirina gu duho nga aboro nyemuse ima mbakada tiyo tipa ka fu undo a. Agu aKristano nga abaakumba rogo dungurati nayugo rugatinapai rogo fu undo fu aboro. Yekova nitiko nafu gako ziazia toro kpaima ka ani sana ko tipaha rogo gaani akpee. (Ruka 11:13; ARomo 8:26) Sidu tie, ani mangisunge na agi ambakadapai re na ngbarago. Agu aberã fuku yo ho ti kpewaraga 21 rengbe ka fu undo.
17. Gini ngarasahe Asanza 24:16 afuhe fu rani?
17 Nairiwo wai si afu ngbarago fu rani ka ino gupai nga Yekova nabi gaani asadatise abi na kikiipaha ho ani a’asada tirani ni ka fu ngbarago fuko! Gipai re du wa ka si fõngbaduraniyo ani susi kumbatayo rogo gaani asadatise ka du na rugatise bakere susi gu du ani nani awere. Zanga bipa wai dedede ani akota, ka ani ya mbunga gaani asadatise ka du na rugatise ya. Mbiko Ziazia Kekeapai nayaa: “Ruru boro [rengbe] nati bara saba, [ono] ki niguari [aguari] berewe.” (Asanza 24:16) Ti agu aregbo dunduko ani ka du na diabese, si afu ndupai fu rani ani du na ngbarago. Ani rengbe arengba a ka rugatirani na gupai nga, rago nangba angba ti Yekova na ani mbiko gi gaani diabese re. Dezire sa naya wee mbata fu ko kpara gako raka fu Yekova, ti agu aregbo dunduko ko anidu na diabese rogo rugatise ki zanga vugundö tipa poso sa, ko aningbe wenehe tipa tiko na gu marã ka mere gene gundö yo re.
18. (a) Gaani vura tipa ka du na rugatise nakoda gine? (b) Gini mokido Yekova afuhe fu rani?
18 Kurii apai dunduko, si naida ani rugutirani na gupai nga, rugatise, watadu zatise ti pai nakoda berã gbiati gupai naye ngbaduseyo. Ani rengbe ka bi gipai re rogo ga Yesu afugo nga gu nayaa: “[Gu boro] nangana de ni nyemu ri ni ima manga bari na ri kpotoni yo.” (Matayo 5:28; Yakoba 1:14, 15) Gu boro wiriki wai ka za gani berã na agu apai du ngbaduniyo, si funi taata ni za tini ti manga irairapai. Sidu tie, ani nyakasi tirani kuti gaani nyanyaki diaberã, angianga ka ne kina manga irairapai sa ya, ono ka he berãpa mangaha. Ka iraira aberã ye kurii rani yo, ani káha nibasa. Ani rengbe ka ora be a’asada nimaa ani bangirani kindi kina kuti Yesu na kini kparikpee. (1 Timoteo 6:11; 2 Timoteo 2:22; AEbere 4:15, 16) Wa ani amanga bawene asadatise kisusi, gure adu nga ani nairisa agu arugute du rogo Atambuahe 55:22 nga gu nayaa: “Mo bá ga tindiro ku auru Yekova, ko asongoda ro; ko aida nga i gbisi ruru boro wa sa te.”
• Rogo gini agene ue si aida ani du na rugatise?
• Padu boro “na rugatise rogo apai dunduko,” rogoyo nga gine?
• Gini wene aberã fuku yo ho tipa boro mangihe ka du na rugatise nga gu ningba tironi gbe wa ani naawisigo gipai re?
• Wari rugatise atona ni?
[Asanahe nga ga wisigopai]
[Sanduki ti kpewaraga 21]
Gu Gene Rengbe Ani Rogoho ka Nyakasa Gaani Rugatise
• Oni zugosihe rogo apai dunduko zavura rogo gu rukutuhe
• Oni berẽkurii agu aundo si afuhe awere na gu si ka fuhe gizo
• Oni mbu agu apai Mbori asogaha na ki moi gu kubaha ko aidaha
• Oni do iraira aberã nibasa kusayo ho si aye ni ku rironi yo
• Oni hiisi berã roni na agu apai nga ga toro nasonosa boro
• Oni di gu undo kugume ka gu Kristano ima nyaka rogo toroyo rengbe ka fuhe fu roni
• Oni ne rimisi tironi kurogo agu apai rengbe ka sa roni oni mangi ingapai
• Oni kparikpee fu Mbori tipa undo ti gu regbo du oni rogo asada
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 19]
Rugatise nafõngbaduraniyo ani mangi gupai ngba angba