“Baroni Naina Pai Fu Aboro”
“Oni ini pai fu aboro a wa Baroni naina pai fu aboro.”—RUKA 6:36.
1, 2. Wai agu afugo Yesu nadu fu bakeapai na aFarusi gbiati gako abawiriki ayugo gupai nga inapai nga wene sino?
AGU aNdiko i afuhe fu Moize, si aduna arugute rogoho 600 na agu apai si aida aboro niimangihe. Wa si avura du nga pa irisa ga Moize aNdiko adu ninyanyakipa pai, ono si adu a ninyanyakipa pai fu aYisaraere i naainapai fu akurayo. Oni makianga gupai Yesu agumbaha fu agu aFarusi naadunga na inapai tiyó ya. Ko abira yó ti aregbo ue na ki ya fuyó wee Mbori arũndiko ki yaa: “Mi nakpi nyemu weneringise, motumo te.” (Matayo 9:10-13; 12:1-7; Osea 6:6) Nimbedi kuti digido ga Yesu sunge tungusapai, ko ayaa: “Na gberẽ he fu roni, abakeapai na aFarusi, nga airabiriki! bambiko oni nafu sa dagba bawe nga ga danda na anisi na kumina, oni ki he manga gu pai kii dagba arugute, nga [ruru] sapangbanga, na inapai, na idapase.”—Matayo 23:23.
2 Zanga kapa, Yesu abi gu sino nga ga inapai ninyanyakipa pai. Ko aya fu apefuoko wee: “Oni ini pai fu aboro a wa Baroni naina pai fu aboro.” (Ruka 6:36) Ono tie, tipa ani “wíriki Mbori” rogo gi bangiriba re, si naida ani rugutirani na ginihe nzunzu nga inapai. (AEfeso 5:1) Kurigure, pa ruga ani tirani na gu undo inapai aye nani rengbe ka fõngbaduraniyo ani duna gu sino tirani nga ga inapai rogo gaani raka.
Inapai fu Airarungo
3. Tipagine si aida ti ni ani naangera koyo du Yekova ni tipa ka wirikapai tipa ndikidi inapai?
3 Bake apapara Atambuahe abibia ki yaa: “Yekova du na inapai, ki hi ahi na nunga aboro a, aipo nga na zinga ya, ki du na weneringise kpaima. Yekova du ni wene ko fu aboro dũ, gako wene nunga aboro du ku ri agu ahe dunduko ko amangi.” (Atambuahe 145:8, 9) Yekova nga “Ba inaapai, nga Mbori wasa dunduko.” (2 AKorindo 1:3) Gu boro duna inapai, ní namangapai fu akurani rogo nunga. Gure nga bangua papara sino Mbori. Gako kpiapai na gako arugute rengbe ka yugo guhe furani nzunzu nga ndikidi inapai.
4. Gine Yesaya 49:15 ayugoho furani tipa inapai?
4 A wa duhe nikekehe rogo Yesaya 49:15, Yekova ayaa: “Ka bangiri de go ti gari gude ngbamai, ya ka nunga gu wiriri nga ga rukumburi du nga ti ri ya?” Gu pa-Ebere sayo fugoho herẽ nga “nunga,” rogoyo mbembedii na gu fugo nga inapai keyo paha rogo agu averesi nga Atambuahe 145:8, 9 ani niima fura tipaha mbata kuari re. Gu nyemuse nasa Yekova ko duna inapai, i naringbisapaha kuti gu nyemuse nagude nidu nani koyo du gu tooni wiriri ni naha mai. Isoke si rengbe kadu nga gu gude re na gomoro watadu kura apai kinaho u aidaha. Gu nunga du gu nagude re nani nasa ri ri mangipai kuti gupai wiriri aida nani. Kina gu bangisa nunga re du Yekova nani koyo du agu aboro ni ko ainapai fuyó.
5. Wai Yekova ayuguhe fu aYisaraere nga ko ima ‘kumuko rogo inapai’?
5 Wenepai du nga nunga akuarani du tirani, ono si niwenepai kisusi tipa ka mangasunge nani ka undo agu aboro duna zingo. Oni makianga wai Yekova amangipai tipa airisiko agarã nasusi awere wa 3,500 kusayo ti gu regbo i adu Ezipeta yo ni akanga. Ko aya fu Moize wee: “Mi bi gu imisiri nga ga gimi aboro du Ezipeta yo ni rengo, ki gi gayo kpe be gayo abanyakasi pa sunge, bambiko mi ini pa gayo aima, mi zorõ ka batasa yo be aEzipeto ka kusa yo rogo gu ringara re ku rogo wene kikii ringara, ku rogo gu ringara du adu na mamuanya na nzeme anyege kpaima.” (Gate 3:7, 8) Fuo susa agarã wa 500 fuo kusa Yekova aYisaraere ringara Ezipeta yo, ko atingidi yó na gupai nga: “Mi nakusi aYisaraere ringara Ezipeta yo ki batasi roni be aEzipeto, na be agu arikaaboro dunduko nanarungosi roni.” (1 Samuere 10:18) Mbikopa kparayo tiyó kusayo ti ga Mbori ruru andiko, si du aYisaraere anaagbiatiyo ti ni na akpakarapai dedede. Ono wa si avura duwo, wo nunga yó anaamanga Yekova na ko kini batasiyo. (Abasapungbanga 2:11-16; 2 Pekapai 36:15) Gi kpiapai re nayugo wai gu Mbori duna nyemuse amangapai fu agu aboro do rogo zingo, rogo kerepai watadu rogo kpakarapai. Yekova ima ‘kumuko rogo inapai.’—AEfeso 2:4.
6. Wai Yesu Kristo awiriki Bako rogo yugo inapai fu aboro?
6 Ho Yesu Kristo aduni auru kpotosende ane, ko anaawirika Bako teketeke rogo yugo inapai fu aboro. Ginipai Yesu amangihe ti gu regbo airavurari ue ni akumba azungadi ko ni niyaa: “Gbia mo iní pai fu rani, mo wiri Dawidi”? I azungadi Yesu ko hasi bangiriyo ngba iiriwo gene. Yesu amangi kina gu bangisapai re, ono ko ahasanga bangiriyo zanga nunga yó mangi ko te. Ziazia Kekeapai nayaa: “Nungayo ki mangi Yesu amanga, ko ki zadi bangiriyo; i ki ngere ni ba sa.” (Matayo 20:30-34) Nunga nanaasa Yesu ko naamanga gu dungu iiriwoapai nanaafu aundo fu airavurari, fu agu aboro nadu na adaimona tiyó, fu airakungu na fu agu avunguagude awiriyo anaawoka.—Matayo 9:27; 15:22; 17:15; Marako 5:18, 19; Ruka 17:12, 13.
7. Gine gu kpiapai nga ga Yekova na Wiriko ayugoho furani tipa inapai?
7 Gu kpiapai nga ga Yekova Mbori gbiati ga Yesu Kristo nayugo gupai nga, inapai na apaparaha ti ni ue. Gu bambataha nga gu nunga du ani nani koyo du agu aboro ni duna zingo, watadu kadu na rungo agu aboro tirani adunga gene beyo ya. Gu uehe nga gu mangapai nafu undo fuyó ani aguari ka mangaha. Padu boro na inapai naida ní duna agu sino re dunduko tiní wa duhe ue re. Rogo Ziazia Kekeapai, gu fugo nga inapai, si gbe tipa manga boro akurani rogo weneringise, gbe, koyo du agu aboro ni duna zingo. Ono wai tie, i amangasunge na inapai ti regbo sarangbangaa? Ya mo si nakodapa he mangapai a, wa ngbatunga gu nga ka zanga fu mbusa?
Inapai fu Aboro Ingapai
8, 9. Gu inapai i ainihe fu Davide fuo manga ko ingapai na Bataseba akodi gine?
8 Oni makianga gupai namangi fuo ndu gu nebi nangia Natana ka gbia Bakindo Davide nga guko nazogo agu aYisaraere nadumbata. Ko andu fuoko tipa ka yugopa gu bäri ko amangihe na Bataseba. Davide abira tiko ti gako ingapai na ki kparikpee ki yaa: “Ako Mbori, mo íni pai fere, ku sangba ga weneringise yo; mo gbándaka pa gi samungu a wa du gamo wene nunga aboro ni ngenge he. Mo zúndu re kpou be gi irairapai, ki girisi re be gi ingapai! Bambiko mi idi pa gi samungu, gi ingapai bangire kindi. Kina ro sa, mi aingi pai kuti ro, ki mangi gi gbigbitapai re ku bangiro.”—Atambuahe 51:1-4.
9 Rago aima gbera ti Davide nibakerehe gbe. Yekova ambupai fuko ti gako ingapai na ki zogosi bete gu mbusa ko aida ka fuhe fuko na Bataseba. Ringbisihe kuti ga Moize aNdiko, gupai narẽ na Davide gbiakuti Bataseba angia kina kpio. (Pa Fu Rugute ni Ue he 22:22) Ono wa si avura duwo, i aabatanga be gu mbusa nadu tipa gu ingapai re naabaha dunduko te, ono i abatasi kina ungayo. (2 Samuere 12:13) Pa ga Mbori inapai nakodapa mbupai ti irairapai. Ono tie, si ayugongo gupai nga, ko nahe fu mbusa ahe fu boro tipa gaani ingapai te.
10. Wa vura duhe nga Yekova nainapai aino fu aboro rogo sarangbangaa, tipagine si aidanga ti ni ani bi gako inapai taata ya?
10 Wa duhe nga “gbegberẽpai [ingapai] akuru ku zegino mbiko boro sa” na wa duhe nga “mosoro ingapai nga kpio,” si du duhe ti ni nga aboro dunduko rẽ na kina kpio. (ARomo 5:12; 6:23) Nairiwo wai du ani na ngbarago ka inoho nga Yekova nainapai aino fu aboro ti aregbo sarangbangaa! Ono tie, si naida ani bandatirani ti bi ga Mbori inapai nitaatapai. Pa Fu Rugute ni Ue he 32:4 nayaa: “[Ga Yekova] apai dunduko du ni ruru sarangbanga.” Ho Mbori aida ka inopai ni fu aboro, ko abasanga pa gako ruru andiko nga ga ruru sarangbangaa te.
11. Wai Yekova ayugu ruru sarangbangaa rogo gu gene ko amangipai na Davide tipa gu ingapai ko mangihe na Bataseba?
11 Nibi gupai nadu tipa Davide na Bataseba mbata i nika umbasi bete gu sarangbangaa nga ga kpio nadu kuriyo, i aima mbupai fuyó ti gayó ingapai mbata. Yekova aaidanga ha fu agu abasapungbangaa nangia aYisaraere tipa i mbupai fu Davide na Bataseba tigayo ingapai te. Wa ka Mbori aidihe fuyó i sari gu ngbangaa re, kurapai ho ka i amangihe fuo kina gu sarangbangaa nga ga kpio te. Mbiko gure nangia gupai Ndiko aida nani. Ono tie, mbiko gu mozunga Yekova amangihe na Davide, si du ko agbatagene ti ni tipa ka bihe singia ko rengbe ka mbupai fuko tipa gako ingapai. (2 Samuere 7:12-16) Sidu, mbiko wa du Yekova Mbori nga “Basapungbanga zegino dunduko” kingia gu boro “naasada [“nga bawisigi,” NW] kpoto boro yo,” si du ko asia gupai ti ni nga kinako sari gu ngbanga re. (Bambata Pai 18:25; 1 Pekapai 29:17) Mbori aima ino gupai nadu ngbadu Davide yo nzunzu na ki ima wisigo gu ndikidi saberã ko amangihe, na ki mbupai fuko.
12. Wai rengbe aboro ingapai ka gbia undo ti ga Mbori inapai?
12 Gu inapai Yekova ainihe fu rani nikusa ko rani kusayo be gu sarangbangaa nga kpio ani adihe ti bambata avungurani, si na ngbanyaa dagbaha na gako ruru sarangbangaa. Tipa Yekova mbupai furani ti gaani ingapai zanga kuo gu gako andiko du tipa ruru sarangbangaa, ko afu gu motumo tumorii nga ga Wiriko nga Yesu Kristo, nga gu bakere mangapai kisusi nga ga inapai boro aamanganga gu waha ya. (Matayo 20:28; ARomo 6:22, 23) Tipa gupai nga ani gbia undo ti ga Mbori inapai nga gu rengbe ka banda rani ti gu sarangbangaa nga ga kpio ani adihe ti atitarani, ani duwa ka ani ‘idipa Wiriko.’—Yoane 3:16, 36.
Mbori Inapai gbiati Ruru Sarangbangaa
13, 14. Ya mo ga Mbori inapai nazeresa gako ruru sarangbangaa? Oni sakingo rogoyo.
13 Wa vura duhe nga ga Yekova inapai akuonga gako ruru sarangbangaa te, ono ya mo si naʹaria gako ruru sarangbangaa rogo baha? Ya mo inapai nazeresa gu ome du ga Mbori ruru sarangbangaa nani? Oó, wagusa te.
14 Yekova afura kumbatayo rogo gu nebi nangia Osea fu aYisaraere ki yaa: “Mi apázua roni fere nye anye kindi; mi apázua roni fere rogo rurupai na sarangbanga, rogo weneringise, na rogo nunga.” (Osea 2:19) Agi afugo re nayugo gupai nga, Yekova namangasunge na inapai dedede ringbisihe kuti gu kura asinoko, nga gu nakoda ruru sarangbangaa. Yekova nga gu “Mbori du adu na nunga aboro na undahe ti ko, . . . navu aboro ti irairapai na ti samungu na ti ingapai, nga gu ko ka asara nga ngbanga fu aboro ingapai wa sa ya.” (Gate 34:6, 7) Yekova nga Mbori inapai na ruru sarangbangaa. Ziazia Kekeapai nafura tipa ko niyaa: “Ko nga Mbia, gako manga sunge du ziazia; bambiko gako apai dunduko du ni ruru sarangbanga.” (Pa Fu Rugute ni Ue he 32:4) Ga Mbori ruru sarangbangaa nirengberengbehe, wakina gako inapai a. Anga guho du paha kuari susi gu kuraha te, watadu guho si aida i kpuraha na gu kuraha a te. Kuba gure, agi asinoko re dunduko namangasunge nirengberengbehe ringbisihe na agu akuraha.
15, 16. (a) Ginihe nayugo nani nga gu ruru sarangbangaa nga ga Mbori, si nigbegberehe te? (b) Ginipai rengbe airisi Yekova ka maabangiriyo tipaha ti gu regbo Yekova nika sarangbangaa gi zegino re?
15 Ga Yekova ruru sarangbangaa nigbegberehe te. Ho aboro naagia gupai ni nga ruru sarangbangaa, gupai ninaaye nibasa ku berãyo yo nga ga sarangbangaa ngbanga yo. Na sarangbanga naye na gupai dedede nga i fu mbusa fu gu boro mangi ingapai. Ono tie, gu ruru sarangbangaa nga ga Mbori, si nabatasa agu aboro duna nyemu rengo tiyó. Nikpiapai, ho Mbori aimi gu gbegberẽ aboro ni nadu Sodomo yo na Amora yo, ko abatasi gu iriʹiripa bakumba nangia Roto na agu awiriko ue nangia adegude.—Bambata Pai 19:12-26.
16 Ani rengbe kadu naa kido nga ho Yekova nika sarangbangaa ni kurii gi gbegberẽ zegino re, gu “bakere rimbasa aboro” nga ndikidi airisimbori, nga aguyo “[n]azundu gayo aremu, ki vurusi he ni kure Wiri Kandoro,” i nika batasa yó abatasa. Sidu, i nga ‘agu aboro nika kura rogo bakere gberãngbi’ niungayo.—Yugoti 7:9-14.
Ndu Gupai Si Aida Ani Inapai ti ni fu Aboro
17. Gini bangua ndupai duho tipa ka inapai fu kura boro?
17 Gu kpiapai nga ga Yekova na ga Yesu Kristo nayugo guhe nga ndikidi inapai. Asanza 19:17 nayugo gu bangua ndupai si aida ti ni ani naainapai fu aboro niyaa: “Gu boro du na nunga rungorungo boro ti ni[, ní] nafu he fu Yekova, tipa gani wene mangapai ko afú mosoro [afu] fu ni.” Yekova gbiati Wiriko na ngbarago ho i abi rani ni ani niwiriki yó rogo inapai fu akuarani. (1 AKorindo 11:1) Ho ani ainapai ni fu akuarani, si nasayo a i inipai furani.—Ruka 6:38.
18. Tipagine si aida ti ni ani mangi asadatise tipa ka inapai fu akuarani?
18 Inapai nakoda dungu wene asino. Si nakoda nunga, nyemuse, weneringise, na wene sino. Nunga nga wirina inapai. Wa vura duhe nga ga Mbori inapai azeresanga gako ruru sarangbangaa te, ko kindi nibayee ko tipa zinga na kini hipai fu amangi gbigbitapai nigbangaha tipa i sa gayó berã. (2 Petero 3:9, 10) Inapai nikodikodihe na zerangbaduse gbiati hipai nigbangaha. Inapai nga gu sino duna gu kura dungu wene asino rogoho kodihe na ga Mbori azuzu toro nibakiakia. Sidu, inapai nga gu sino nafu momu furani ani yugu gu kura asino. (AGaratio 5:22, 23) Nairiwo wai duhe ninyanyakipa pai nga ani asadi ka inapai fu akuarani!
“Aboro Maku Nga Airahipai”
19, 20. Rogo gini gene inapai adia be sapangbangaa?
19 Gu bawiriki nangia Yakoba ape ndu gupai si aida ani inipai ti ni dedede fu akuarani. Ko akepai ki yaa: “Inapai nadia be sapangbanga.” (Yakoba 2:13b) Yakoba aafura tipa gu inapai si aida airisi Yekova naayugoho fu akurayó aboro. Inapai nadia be sapangbangaa rogo gu gene nga, ho regbo nika dani tipa ani ‘ringbisapa tirani fu Mbori nibasasa,’ Mbori amangasunge amanga na gu inapai du ko nani tipa ka mbupai furani riimburu gu motumo tumorii nga ga Wiriko. (ARomo 14:12) Si nawira gupai nirengo nga, gu kura ndupai i ambupai ti ni fu Davide tipa gu ingapai ko amangihe na Bataseba angia ko nitiko anaainapai aino fu kura aboro. (1 Samuere 24:4-7) Ono tipa “gu ni ayugo nga inapai [tigani] ya sapangbanga adu nga na inapai fu ni te.” (Yakoba 2:13a) Si airiwonga te nga “[aira]gberãringise,” i nga agu aboro Mbori abiyo nga “kina kpio re na yo”!—ARomo 1:31, 32.
20 Rogo gu ga Yesu Tungusapai Nadu rii Bagangara yo, ko ayaa: “Aboro maku nga airahipai, bambiko i ahi pai fu yo.” (Matayo 5:7) Nairiwo wai agu afugo re ayugo gupai nga, agu aboro nagbata ga Mbori inapai i duwa ka i du ni agu aboro nainapai fu akurayo! Gu papara kekeapai naye fuo gere, si nika sakapai tipa wai rengbe ani ka inapai fu akuarani rogo gaani raka nga ga aʹuru dunduko.
Ginipai Wiriki Oni He?
• Ginihe nga inapai?
• Rogo gini agene boro ayugo inapai?
• Rogo gini gene du Yekova Mbori rogoho nga boro inapai na niboro ruru sarangbangaa?
• Tipagine si aida ani inipai ti ni fu aboro?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 4]
Gu nunga du Yekova nani tipa agu aboro du rogo zingo, si wakina gu nunga du nagude nani koyo du wiriri ni
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 6]
Ginipai wiriki anihe tipa inapai be ga Yesu iiriwo mangapai?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]
Ya mo Yekova airasi gako sarangbangaa ni inoko pai fu Davide?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
Ga Mbori inapai fu iraira aboro na ngbanyaa kuti gako ruru sarangbangaa