NÍ KASEMI 25
LA 96 Mawu Womi ɔ Ji Juetli
Nɔ́ Nɛ Wa Ma Nyɛ Maa Kase Ngɛ Nyagbe Munyu Nɛ Yakob Tu ɔ Mi—Fã 2
“E jɔɔ a ti nɔ fɛɛ nɔ bɔ nɛ e sa lɛ.”—1 MOSE 49:28.
OTI NƐ NGƐ NÍ KASEMI Ɔ MI
Nɔ́ nɛ wa maa kase ngɛ nyagbe munyu nɛ Yakob tu e binyumuhi kpaanyɔ nɛ piɛ ɔ mi.
1. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?
YAKOB binyumu ɔmɛ tsuo bɔle a tsɛ ɔ kɛ kpe, nɛ a ngɛ lɛ tue bue benɛ e ngɛ a ti nɔ fɛɛ nɔ jɔɔe ɔ. Ngɛ ní kasemi nɛ be ɔ mi ɔ, wa ba na níhi nɛ Yakob de Reuben, Simeon, Levi, kɛ Yuda. E ngɛ heii kaa níhi nɛ e de mɛ ɔ, pi lɔ ɔ nɛ a ngɛ blɔ hyɛe kulaa. Eko ɔ, a maa hi he susue kaa mɛni a tsɛ ɔ ma de ni kpaanyɔ nɛ piɛ ɔ. Mɛ ji Zebulun, Isakar, Dan, Gad, Asher, Naftali, Yosef, kɛ Benyamin. Nyɛ ha nɛ waa hyɛ nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa kase ngɛ nɔ́ nɛ Yakob de a kpɛti nɔ fɛɛ nɔ ɔ mi.a
ZEBULUN
2. Mɛni nɛ Yakob de Zebulun, nɛ mɛni blɔ nɔ nɛ nɔ́ nɛ e de ɔ ba mi? (1 Mose 49:13) (Hyɛ daka a hulɔ.)
2 Kane 1 Mose 49:13. Yakob tsɔɔ kaa Zebulun nina maa hi wo nya ngɛ Si Womi Zugba a yiti je. Jeha 200 be loko Zebulun wɛtso ɔ nine su a zugba a nɔ. Zugba nɛ ɔ ngɛ Galilea Wo ɔ kɛ Mediterenia Wo ɔ a kpɛti. Mose gba ke: “Oo Zebulun, mo nya ngɛ o kpo jemi mi.” (5 Mose 33:18) Eko ɔ, akɛnɛ Zebulun wɛtso ɔ ngɛ wo enyɔ nɛ ɔmɛ a kpɛti he je ɔ, e he be wae kaa a maa hia blɔ kɛ ya ye jua ngɛ he kpahi. Bɔ fɛɛ bɔ nɛ e ji ɔ, Zebulun nina a ngɛ yi mi tomihi fuu a he je nɛ e sa kaa a bua nɛ jɔ.
3. Mɛni maa ye bua wɔ konɛ wa bua nɛ jɔ níhi nɛ wa ngɛ ɔ he?
3 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Bɔ fɛɛ bɔ nɛ wa si fɔfɔɛ ma ji ha, loo he fɛɛ he nɛ wa ma ya je ɔ, wa ngɛ yi mi tomihi fuu a he je nɛ e sa kaa wa bua nɛ jɔ. Bɔ nɛ pee nɛ wa ná bua jɔmi daa ligbi ɔ, e sa nɛ wa bua nɛ jɔ níhi nɛ wa ngɛ ɔ he. (La 16:6; 24:5) Be komɛ ɔ, e yi kulaa kaa wa maa ngɔ wa juɛmi kɛ ma níhi nɛ wa be ɔ nɔ, mohu pe ní kpakpahi nɛ wa peeɔ nɛ haa wɔ bua jɔmi ɔ nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, mo ná juɛmi nɛ da ngɛ si fɔfɔɛ nɛ o ngɛ mi ɔ he.—Gal. 6:4.
ISAKAR
4. Mɛni nɛ Yakob de Isakar, nɛ mɛni blɔ nɔ nɛ nɔ́ nɛ e de ɔ ba mi? (1 Mose 49:14, 15) (Hyɛ daka a hulɔ.)
4 Kane 1 Mose 49:14, 15. Yakob je Isakar yi ngɛ ní tsumi kpakpataa nɛ e tsuɔ ɔ he. E ngɔ Isakar kɛ to teji he. Teji ji lohwe ko nɛ e ngɛ he wami, nɛ e nyɛɔ nɛ e tlooɔ tlomi nɛ jiɔ. Jehanɛ hu ɔ, Yakob de ke Isakar ma ná zugba nɛ baa ní. Ngɛ nɔ́ nɛ Yakob de ɔ nya a, Isakar kɛ e nina a ná zugba nɛ baa ní ngɛ Yordan Pa a he. (Yosh. 19:22) Isakar wɛtso ɔ tsu ní wawɛɛ kɛ hyɛ a zugba a nɔ, se pi lɔ ɔ pɛ, a tsu ní wawɛɛ kɛ ye bua ni kpahi hulɔ. (1 Ma. 4:7, 17) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ Barak nɛ ji kojolɔ ɔ kɛ gbalɔyo Debora de Israelbi ɔmɛ kaa a ye bua mɛ konɛ a kɛ Sisera nɛ hwu ɔ, Isakar wɛtso ɔ piɛɛ wɛtsohi nɛ a ye bua mɛ ɔ he. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Isakar wɛtso ɔ ye bua kɛ hwu ta kpahi hulɔ.—Many. 5:15.
5. Mɛni he je nɛ e sa nɛ wa tsu ní wawɛɛ ngɛ asafo ɔ mi ɔ?
5 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Yehowa bua jɔɔ ní tsumi nɛ wa tsuɔ ngɛ e we asafo ɔ mi ɔ he kaa bɔ nɛ e bua jɔ ní tsumi nɛ Isakar wɛtso ɔ tsu ɔ hu he ɔ. (Fiɛɛ. 2:24) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, mo susu nyɛmimɛ nyumuhi nɛ a tsuɔ ní wawɛɛ kɛ hyɛɔ Yehowa asafo ɔ nɔ ɔ a he nɛ o hyɛ. (1 Tim. 3:1) Nyɛmimɛ nyumu nɛ ɔmɛ lɛɛ a hwui ta nitsɛ, se kɛ̃ ɔ, a poɔ Mawu we bi a he piɛ konɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi a kɛ Yehowa a kpɛti. (1 Kor. 5:1, 5; Jud 17-23) Jehanɛ hu ɔ, a dlaa a he saminya nɛ a tuɔ magbɛ nɔ munyuhi kɛ woɔ nyɛmimɛ ɔmɛ he wami.—1 Tim. 5:17.
DAN
6. Mɛni ní tsumi nɛ Dan wɛtso ɔ tsu? (1 Mose 49:17, 18) (Hyɛ daka a hulɔ.)
6 Kane 1 Mose 49:17, 18. Yakob ngɔ Dan kɛ to sinɔ nɛ e kɔ̃ɔ lohwehi nɛ a kle wawɛɛ kaa okpɔngɔhi nɛ a kɛ yaa ta a he. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa Dan maa pee kã, nɛ e maa pee klaalo kaa e ma tua Israel he nyɛli tsuo. Benɛ Israelbi ɔmɛ ngɛ nyɛɛe kɛ yaa Si Womi Zugba a nɔ ɔ, Dan wɛtso ɔ lɛ kpɛ se, nɛ e ‘po ma a tsuo he piɛ ngɛ se.’ (4 Mose 10:25) E ngɛ mi kaa Israelbi ɔmɛ nɛ níhi tsuo nɛ Dan wɛtso ɔ pee ngɛ a se ɔ mohu lɛɛ, se ní tsumi nɛ Danbi ɔmɛ tsu ɔ ji ní tsumi nɛ he hia wawɛɛ.
7. Kɛ e sa nɛ waa nu he ha kɛɛ ngɛ ní tsumihi nɛ wa tsuɔ ngɛ Yehowa asafo ɔ mi ɔ he?
7 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Anɛ o tsu ní tsumi ko nɛ a kɛ wo o dɛ hyɛ, se e pee kaa nɔ́ nɛ ni kpahi nɛ nɔ́ nɛ o tsu ɔ lo? Eko ɔ, o ye bua kɛ dla Matsɛ Yemi Asa a nɔ, aloo o ye bua kɛ tsu ní tsumi ko ngɛ kpɔ mi kpe loo kpokpa nɔ kpe ko sisi, loo o ye bua kɛ tsu ní tsumi kpa ko. Ke jã a, lɛɛ o sa yi jemi wawɛɛ! Be fɛɛ be ɔ, mo kai kaa Yehowa naa nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ o peeɔ ha lɛ ɔ, nɛ e bua jɔɔ he. Yehowa hɛ saa níhi nɛ o peeɔ ha lɛ ɔ, titli ke e na kaa o suɔ lɛ, se pi nɛ o ngɛ jã pee kɛ sa ni kpahi a hɛ mi ɔ he je.—Mat. 6:1-4.
GAD
8. Mɛni he je nɛ e he be wae kaa he nyɛli ma nyɛ ma ba tua Gad wɛtso ɔ ngɛ Si Womi Zugba a nɔ ɔ? (1 Mose 49:19) (Hyɛ daka a hulɔ.)
8 Kane 1 Mose 49:19. Yakob gba kaa basabasa peemi kuu ko ma ba tua Gad. Maa pee jeha 200 se ɔ, Gad wɛtso ɔ ná a zugba a ngɛ Yordan Pa a he. A zugba a kɛ a he nyɛli ɔmɛ a zugba a wo huzu. Enɛ ɔ he ɔ, e he be wae kulaa kaa a he nyɛli ɔmɛ ma ba tua mɛ. Se Gadbi ɔmɛ pee klaalo kaa a maa hi zugba nɛ ɔ nɔ, ejakaa nga fuu ngɛ lejɛ ɔ nɛ a lohwe ɔmɛ maa ye. (4 Mose 32:1, 5) E ngɛ heii kaa Gad wɛtso ɔ ngɛ kã wawɛɛ. Se pi lɔ ɔ pɛ, a ngɔ a hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ konɛ e ye bua mɛ nɛ a kpɔ̃ zugba a ngɛ a he nyɛli ɔmɛ a dɛ. Jehanɛ hu ɔ, Gad wɛtso ɔ ha nɛ a tabuli ɔmɛ ya ye bua wɛtso kpa amɛ konɛ mɛ hu a nine nɛ su a weto ní ɔ nɔ ngɛ Yordan Pa a se, nɛ a pee jã jeha babauu. (4 Mose 32:16-19) A ngɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa Yehowa maa po a yi ɔmɛ kɛ a bimɛ ɔmɛ a he piɛ ke a ho ta ya. Niinɛ hu ɔ, Yehowa jɔɔ mɛ ngɛ kã nɛ a pee, kɛ a he nɛ a kɛ sã afɔle ɔ he je.—Yosh. 22:1-4.
9. Ke wa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ ɔ, mɛni yi mi kpɔhi lɛ wa ma nyɛ maa mwɔ?
9 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Bɔ nɛ pee nɛ waa ya nɔ nɛ wa sɔmɔ Yehowa ngɛ haomi behi a mi ɔ, e sa nɛ waa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ e nɔ. (La 37:3) Mwɔnɛ ɔ, nihi babauu ngɔɔ a ní peepee kɛ tsɔɔ kaa a ngɔ a hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ. Enɛ ɔ ha nɛ a yeɔ buaa kɛ maa asafo ɔ tsuhi, nɛ ni kpahi sɔmɔɔ ngɛ hehi nɛ fiɛɛli fuu a he hia ngɛ, loo a tsuɔ ní tsumi kpahi. A peeɔ jã ejakaa a le kaa Yehowa maa hyɛ mɛ be fɛɛ be.—La 23:1.
ASHER
10. Mɛni nɛ Asher wɛtso ɔ kua kaa a maa pee? (1 Mose 49:20) (Hyɛ daka a hulɔ.)
10 Kane 1 Mose 49:20. Yakob gba kaa Asher wɛtso ɔ ma ná ní, nɛ jã pɛpɛɛpɛ nɛ e ba mi. Zugba nɛ Asher wɛtso ɔ nine su nɔ kaa a weto ní ɔ baa ní wawɛɛ. (5 Mose 33:24) Asher wɛtso ɔ zugba a ngɛ Mediterenia Wo ɔ kasa nya, nɛ e tsa nɔ kɛ ya Foinike ma nɛ ngɛ Sidon ɔ. Lɛhi fuu ngɔɔ tlomi babauu kɛ baa lejɛ ɔ. Se Asher wɛtso ɔ ngmɛ Kanaanbi ɔmɛ blɔ nɛ a hi a zugba a nɔ. (Many. 1:31, 32) Eko ɔ, Asher wɛtso ɔ kɛ hɛdɔ ja we Yehowa akɛnɛ a ná ní babauu, nɛ Kanaanbi ɔmɛ a je mi bami yaya a hu ná a nɔ he wami ɔ he je. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ Kojolɔ Barak de Israelbi ɔmɛ kaa a ba ye bua mɛ konɛ a kɛ Kanaanbi ɔmɛ nɛ hwu ta a, Asher wɛtso ɔ yɛ. Enɛ ɔ he je ɔ, a nɛ nyakpɛ níhi nɛ Yehowa pee kɛ ye bua a nyɛmimɛ Israelbi ɔmɛ benɛ a ye a he nyɛli ɔmɛ a nɔ kunimi ‘ngɛ Megido pa a nya’ a. (Many. 5:19-21) Atsinyɛ jemi ko be he kaa benɛ Barak kɛ Debora ngɛ kunimi yemi la lae ɔ, zo gbe Asher wɛtso ɔ kpɔtɔɔ. Barak kɛ Debora la ke: “Asher hii si ngɛ wo ɔ nya nɛ́ e pee we nɔ́ ko.”—Many. 5:17.
11. Mɛni he je nɛ e sa nɛ wa ná juɛmi nɛ da ngɛ he lo nya níhi a he ɔ?
11 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Wa suɔ nɛ waa ngɔ wa níhi nɛ hi pe kulaa kɛ ha Yehowa. Loko wa ma nyɛ maa pee jã a, e sa nɛ waa yu wa he ngɛ susumi nɛ je ɔ hɛɛ ngɛ ní nami kɛ he lo nya níhi a he ɔ he. (Abɛ 18:11) E ngɛ mi kaa wa hia sika mohu lɛɛ, se wa le kaa Yehowa nɛ wa ma sɔmɔ ɔ he hia pe sika fuu nɛ wa ma ná. (Fiɛɛ. 7:12; Heb. 13:5) Enɛ ɔ he ɔ, wa sume nɛ wa puɛ wa be kɛ wa he wami kɛ di níhi nɛ wa hia we tsɔ ɔ a se. Mohu ɔ, wa ngɔɔ wa be kɛ wa he wami tsuo kɛ sɔmɔɔ Yehowa amlɔ nɛ ɔ, ejakaa wa le kaa Yehowa maa jɔɔ wɔ nɛ wa ma ná si himi kpakpa hwɔɔ se.—La 4:8.
NAFTALI
12. Mɛni blɔ nɔ nɛ eko ɔ, nɔ́ nɛ Yakob de Naftali ɔ ba mi? (1 Mose 49:21) (Hyɛ daka a hulɔ.)
12 Kane 1 Mose 49:21. Yakob de ke Naftali “maa tu munyu ngɔngɔɛhi.” Eko ɔ, enɛ ɔ tsɔɔ bɔ nɛ Yesu plɛ kɛ tu munyu ha ngɛ e fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi. Yesu ye be babauu ngɛ Kapenaum nɛ ji ma ko nɛ e ngɛ Naftali wɛtso ɔ zugba kpɔ ɔ mi ɔ. Enɛ ɔ he je nɛ a tu Kapenaum he munyu kaa e ji Yesu “nitsɛ e ma” a nɛ. (Mat. 4:13; 9:1; Yoh. 7:46) Yesaya gba kaa Yesu maa pee kaa “la ngua ko” kɛ ha Zebulun kɛ Naftali wɛtso ɔmɛ. (Yes. 9:1, 2) Níhi nɛ Yesu tsɔɔ nihi ɔ ha nɛ e pee heii kaa lɛ ji “la nitsɛnitsɛ ɔ nɛ haa nimli slɔɔtohi tsuo la a” nɛ.—Yoh. 1:9.
13. Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ wa munyu tutui nɛ sa Yehowa hɛ mi?
13 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Nɔ́ nɛ wa deɔ kɛ bɔ nɛ wa plɛɔ kɛ deɔ lɛ ha a he hia Yehowa. Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa tu “munyu ngɔngɔɛhi” nɛ maa sa Yehowa hɛ mi? E sa nɛ waa tu anɔkuale. (La 15:1, 2) E sa nɛ waa tu munyuhi nɛ maa wo nihi he wami kɛ gu a yi nɛ wa ma je ke a pee ní kpakpahi ɔ nɔ. Jehanɛ hu ɔ, e sɛ nɛ waa kɛ oya yemi nɛ tu ni kpahi a gbɔjɔmihi a he munyu nyanyaanya. (Efe. 4:29) Waa kɛ ma nyɛ maa pee oti kaa be fɛɛ be ɔ, waa kɛ ga ma tsu ní konɛ waa kɛ nihi nɛ je ní sɛɛmi sisi, bɔ nɛ pee nɛ wa nyɛ nɛ waa fiɛɛ kɛ ha mɛ.
YOSEF
14. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ gbami nɛ Yakob gba kɛ kɔ Yosef he ɔ ba mi? (1 Mose 49:22, 26) (Hyɛ daka a hulɔ.)
14 Kane 1 Mose 49:22, 26. Atsinyɛ jemi ko be he kaa Yakob suɔ Yosef sane wawɛɛ. Yehowa ‘hla lɛ ngɛ e nyɛminyumu ɔmɛ a kpɛti,’ nɛ e kɛ lɛ tsu ní ngɛ blɔ klɛdɛɛ nɔ. Yakob tsɔɔ kaa Yosef ji “tso nɛ e woɔ yiblii kɔni nɛ e tsɛ̃.” E ngɛ heii kaa Yakob nitsɛ ji tso ɔ, nɛ Yosef ji tso kɔni ɔ nɛ tsɛ̃ ɔ nɛ. Yosef ji kekleekle binyumu nɛ Yakob kɛ e yo Rahel nɛ e suɔ lɛ wawɛɛ ɔ fɔ. Yakob gba kaa Yosef maa ngɔ bitɛte blɔ nya a ngɛ Reuben nɛ ji Lea bitɛte ɔ dɛ. (1 Mose 48:5, 6; 1 Kron. 5:1, 2) Gbami nɛ ɔ ba mi be mi nɛ Yosef binyumuhi enyɔ, nɛ ji Efraim kɛ Manase ba piɛɛ Israel wɛtso ɔmɛ a he, nɛ a ná mɛ nitsɛmɛ a zugba.—1 Mose 49:25; Yosh. 14:4.
15. Kɛ Yosef pee e ní ha kɛɛ benɛ a ye lɛ sane yaya a?
15 Jehanɛ hu ɔ, Yakob tsɔɔ kaa kɛ̃ɛ̃ tsɛ̃li “tsɛ̃ [Yosef] kɛ̃ɛ̃, nɛ a ya nɔ nɛ a ná e he ninyɛ.” (1 Mose 49:23) Kɛ̃ɛ̃ tsɛ̃li nɛ ɔmɛ ji e nyɛminyumu ɔmɛ nɛ a hɛ kɔ̃ e nɔ, nɛ a ye lɛ sane yaya, nɛ a ha nɛ e na nɔ́ ɔ nɛ. Se kɛ̃ ɔ, Yosef mi mi fu we e nyɛminyumu ɔmɛ, nɛ e mi mi fu we Yehowa hulɔ. Kaa bɔ nɛ Yakob de ɔ, “[Yosef] kɛ̃ɛ̃ ɔ ngɛ he nɛ e ngɛ ɔ, nɛ e nine ɔmɛ a he wa nɛ a he sɔɔ.” (1 Mose 49:24) Yosef ngɔ e hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ ngɛ haomi be nɛ ɔmɛ tsuo mi. Yosef ngɔ e nyɛmimɛ ɔmɛ a tɔmi kɛ ke mɛ, nɛ e je mi mi jɔmi kpo kɛ tsɔɔ mɛ hulɔ. (1 Mose 47:11, 12) Kahi nɛ Yosef kɛ kpe ɔ dla lɛ saminya. (La 105:17-19) Enɛ ɔ ha nɛ Yehowa gu e nɔ kɛ tsu ní tsumi nguanguahi.
16. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ kase Yosef nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ ke waa kɛ kahi ngɛ kpee?
16 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Ke waa kɛ kahi ngɛ kpee ɔ, e sɛ nɛ wa ha nɛ suɔmi nɛ wa ngɛ kɛ ha Yehowa kɛ wa nyɛmimɛ ɔmɛ ɔ mi nɛ gbɔjɔ. Mo kai kaa Yehowa ma nyɛ ma tsɔse wɔ ke wa ya nɔ nɛ wa sɔmɔ lɛ ngɛ haomi behi a mi. (Heb. 12:7, sisi ningma.) Tsɔsemi nɛ ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa je e su ɔmɛ kpo kɛ pi si. Su nɛ ɔmɛ ekomɛ ji mɔbɔ nami kɛ tɔmihi nɛ waa kɛ maa ke. (Heb. 12:11) Ke wa ya nɔ nɛ wa fĩ si ɔ, Yehowa maa jɔɔ wɔ kaa bɔ nɛ e jɔɔ Yosef ɔ.
BENYAMIN
17. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ gbami nɛ Yakob gba kɛ kɔ Benyamin wɛtso ɔ he ɔ ba mi? (1 Mose 49:27) (Hyɛ daka a hulɔ.)
17 Kane 1 Mose 49:27. Yakob tsɔɔ kaa Benyamin wɛtso ɔ maa pee a ní kaa ogbetee, nɛ a he maa be ngɛ ta hwumi mi. (Many. 20:15, 16; 1 Kron. 12:2) Saul nɛ ji Israel kekleekle matsɛ ɔ je Benyamin wɛtso ɔ mi. E pee kã wawɛɛ, nɛ e hwu kɛ si Filistibi ɔmɛ. (1 Sam. 9:15-17, 21) Jehahi babauu se ɔ, Manyɛ Ester kɛ Mordekai nɛ a je Benyamin wɛtso ɔ mi ɔ, he Israelbi babauu a yi wami.—Est. 2:5-7; 8:3; 10:3.
18. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ anɔkuale nɛ Benyamin wɛtso ɔ ye ɔ mi?
18 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi? Atsinyɛ jemi ko be he kaa benɛ Benyamin wɛtso ɔ na kaa Saul nɛ e je a wɛtso ɔ mi ɔ ba pee matsɛ ɔ, a bua jɔ wawɛɛ. Se benɛ Yehowa kpɔ̃ matsɛ yemi ɔ ngɛ Saul dɛ kɛ ha David nɛ e je Yuda wɛtso ɔ mi ɔ, Benyaminbi ɔmɛ ya nɔ nɛ a fĩ David se. (2 Sam. 3:17-19) Jeha komɛ a se ɔ, benɛ wɛtso nyɔngma amɛ tsɔ atuã kɛ si Yuda wɛtso ɔ, Benyamin wɛtso ɔ lɛɛ a ya nɔ nɛ a ye Yuda wɛtso ɔ kɛ matsɛ nɛ je David weku ɔ mi ɔ anɔkuale. (1 Ma. 11:31, 32; 12:19, 21) Kaa bɔ nɛ Benyaminbi ɔmɛ pee ɔ, nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa ya nɔ nɛ wa fĩ nihi nɛ Yehowa hla mɛ kaa a nyɛɛ e we bi a hɛ mi mwɔnɛ ɔ a se.—1 Tɛs. 5:12.
19. Kɛ nyagbe munyuhi nɛ Yakob tu ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ ha kɛɛ?
19 Nyagbe munyuhi nɛ Yakob tu ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ wawɛɛ. Níhi nɛ wa kase ngɛ Yakob gbami ɔmɛ a mi, kɛ bɔ nɛ a plɛ kɛ ba mi ha a ha nɛ wa ná nɔ mi mami kaa gbami kpahi nɛ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi ɔ maa ba mi kokooko. Ke wa susu bɔ nɛ Yehowa jɔɔ Yakob binyumu ɔmɛ ha a he ɔ, e maa ye bua wɔ konɛ waa le níhi nɛ wa ma nyɛ maa pee nɛ maa sa Yehowa hɛ mi.
LA 128 Mo Fĩ Si Kɛ Ya Si Nyagbe
a Benɛ Yakob ngɛ Reuben, Simeon, Levi, kɛ Yuda jɔɔe ɔ, e pee jã ngɛ bɔ nɛ a fɔ mɛ kɛ nyɛɛ a sibi a se ha a nya. Se ni kpa amɛ nɛ piɛ ɔ lɛɛ e pee we lɛ jã.