Watchtower INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Watchtower
INTANƐTƖ ZƲ AWUUKUZIYELƐDƖKA
Aɣɩnda
  • BAYƖBƲLƲ
  • AWUUKU NƖƖ NNINYENI MVƲLƆ
  • DƖYƐZUMANLƐ
  • w25 April owu. azʋ. 20-25
  • Ɩlɛ́kalɩ Yɛzayɛ Nkʋ̃

Vidiyo bela íni ɔfʋã ɛkɩhyɩ.

Yɛpakyɛbɛ wʋ, dɩyɛ be ɩákɔ bʋwɔ wɔ vidiyo mɔɔ ɔtwɩ̃ɩ̃ yɩ nu.

  • Ɩlɛ́kalɩ Yɛzayɛ Nkʋ̃
  • Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
  • Odwokɔtile ngyɩkɩ̃ɩ̃ngyɩkɩ̃ɩ̃
  • Ndwokɔ mɔɔ ɩ nɩɩ yɩ di nsɛ́
  • GYEHOVA KILE ƆHƲANƖ YƐ
  • GYEHOVA FA YƐ NNWƲNLAMƖ ƆFƲÃ NU AHYINYIADƖ ƖMA YƐ
  • GYEHOVA BƆ YƐ NWƲ BANƖ
  • GYEHOVA KYƖKYƖ YƐ ƐƔƐƐLƐ
  • GYEHOVA WƆ ƐKƐNƖ MA YƐ MMƖLƖ MUNWALA
  • Kakɛ Kɛɛ Gyehova Yɛ Lɛ “Tɩyasɩvʋlɔ Nyamɩnlɩ Nɩ”
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Gyehova “Ɩsa Bɛzabɛ Mɔɔ Bɛ Ahʋnlɩnɩ Wuwu Nɩ Adimakɛlɛ”
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Sɛ Ɛkyɛ Dɩyɛ a, Ekenyia Anyɩnlɩlelɛ Sʋ̃maa
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2024
  • Kã Wʋ Nwʋ Azɩ Mmɩlɩ Mɔ Wʋádɩ Debe Tʋ Nɩ
    Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
Kilá Sʋ̃maa
Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ Ɩbɔ Gyehova Yɩ Bulombunlililɛ Nwʋ Ɛlawulo (Mɔɔ Yesuma)—2025
w25 April owu. azʋ. 20-25

DƖYƐZUMANLƐ ODWOKƆ 17

NDWOMI 99 Mmeliyema Abʋmɩ Abʋmɩ Sʋ̃maa

Ɩlɛ́kalɩ Yɛzayɛ Nkʋ̃

“Mʋkɔwʋwa wʋ.”—AYƖ. 41:10.

BƲTAYƖ

Ahʋanɩ anla mɔɔ Gyehova duwa zʋlɔ bʋwa yɛ.

1-2. (a) Sɛ yeyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ a, mɩnla ti mɔɔ yɛkɔhʋla kɛhã kɛɛ ɩlɛ́kalɩ yɛzayɛ nkʋ̃ a? (b) Mɩnla yɛ yekozunzu nwʋmɔ wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu a?

SƐ YEYIYAA ndwokɔzɩzɩbɛ a, ebiye a yɛkɛdɩ nɣanlɩ kɛɛ ɩdɩ kɛɛ mɔɔ yɛzayɛ nkʋ̃ yɛda ɛlɛnɩ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ be nu wɔ ngyemvile mɔɔ ahumi ituu wɔ zʋlɔ zʋ. Naasʋ̃ sɛ ɩba yɩ zɔ a, nwʋ yɩ kɛɛ ɩlɛ́kalɩ wʋzawʋ nkʋ̃. Ye ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ yeyiyiaa munwatĩĩ nɩ, yɛ sʋlɔ Ɛzɩlɛ mɔɔ ɩwɔ ɔlɔlɛ nɩ yɩ anyɩ duwa yɩ, na ɩbɔ anʋhʋba kɛɛ ɩkɔwʋwa yɛ ma yekegyina yi munwa. Gyehova ɩzʋ̃ ɔlɔlɛ nu ɩkã ikile yɩ sʋ̃mɩvʋlɔ nɔhʋanlɛvʋlɔ bela kɛɛ: “Mʋkɔwʋwa wʋ.”—Ayɩ. 41:10.

2 Wɔ dɩyɛzumanlɛ eyi nu nɩ, yekehila ahʋanɩ anla mɔɔ Gyehova duwa zʋlɔ bʋwa yɛ. Mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ, (1) ikile ɔhʋanɩ yɛ, (2) ɩfa yɛ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ ɩma yɛ, (3) ɩbɔ yɛ nwʋ banɩ, yɛɛ (4) ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ. Gyehova wɔ yɛ anʋhʋba kɛɛ, ɩávalɩ nwʋmɔ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ yekeyiyia wɔ yɛ ɛbɩlawɔlɛ nu nɩ, yɩ ɛɣɛɛlɛ léfi yɛ kyɩ̃. Iléyiaki yɛ kyɩ̃. Meti ɩlɛ́kalɩ yɛzayɛ nkʋ̃.

GYEHOVA KILE ƆHƲANƖ YƐ

3-4. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova kile ɔhʋanɩ yɛ a? (Ndwomi 48:14)

3 Kɩnga Ndwomi 48:14. Gyehova zi kɛɛ yɛzayɛ yɛlɔ́kʋla kehile yɛ nwʋ ɔhʋanɩ na yekehyinyia yɩ ɔhʋanɩhilelɛ. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova kile yɩ azʋ̃mɩvʋlɔ nɔhʋanlɛmaa ɔhʋanɩ wɔ nnɛ a? Ɔhʋanɩ ɔkʋ̃ mɔɔ iduwa zʋlɔ ɩyɛ zɔ yɛ lɛ Bayɩbʋlʋ yɩ. (Ndw. 119:105) Gyehova duwa yi Odwokɔ yɩ zʋ bʋwa yɛ ma yesizi abɔkɔ azʋlɔtʋ na yenyia subanɩ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩkɔwʋwa yɛ ma yekenyia anyɩnlɩlelɛ wɔ nnɛ nɩɩ nnwʋanlɩ mɔɔ íni awielɩyɛ wɔ eɣile be.a Kɛ ndianwʋ nɩ, ikilehile yɛ kezimɔ yɛlɛ́fa abiye nwʋ ɛya kowula ye nu, kezimɔ yekeli nɔhʋanlɛ wɔ dɩyɛ bela nu, nɩɩ kezimɔ yɛzʋ̃ yɛ ahʋnlɩnɩ munwala nu yɛkɔlɔ mmenii mvʋlɔ. (Ndw. 37:8; Hib. 13:18; 1 Pit. 1:22) Sɛ yɛda subanɩ mɔɔ ɩdɩ zɔ ali a, ɩkɛma yɛkɛyɛ awʋvʋlɔ, agyiahʋnlɩmaa nɩɩ ɔhɔnwʋmmɔ baaba.

4 Akʋ̃ sʋ̃, Gyehova ma bɛhɛlɛ mmenii mɔɔ bɔwʋwalɩ azɩ ankasa mɔɔ beyiyialɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ nɩ bɛtɩ nɣanlɩ dɩkɛɛ yɛzayɛ la nɩ nwʋ odwokɔ wɔ Bayɩbʋlʋ yɩ nu. (1 Kɔl. 10:13; Gye. 5:17) Sɛ yɛkɩnga ɔzɔ mmenii yi bɔ nwʋ ndwokɔ na yɛfa mɔɔ yesuma wɔ bɛ kɛnɩ nɩ yɛyɛ egyima a, ɩbʋwa yɛ wɔ ahʋanɩ anwɩ̃ zʋ. Mɔɔ ili bɔmʋnlɩ, ɩma yɛnwʋ kɛɛ, kɛ yɛzayɛ nkʋ̃ yɛ yeyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ a, mfomi abiyemmɔ sʋ̃ yiyialɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ ɩdɩ zɔ be na iluwa Gyehova yɩ mmʋwalɩyɛ zʋ nɩ, bɔhʋla begyinanlɩ yi munwa. (1 Pit. 5:9) Mɔɔ ɩtɔ zʋlɔ anwɩ̃, ɩma yɛnwʋ kezimɔ yɛkɛva anyɩnlɩlelɛ kegyina yɛ ndwokɔzɩzɩbɛ munwa.—Wul. 15:4.

5. Aninyiammɔ yɛ Gyehova duwa bɔ zʋ kile yɛ ɔhʋanɩ a?

5 Akʋ̃ sʋ̃, Gyehova duwa yɛ ɔhɔnwʋmmɔ dedimaa zʋ kile yɛ ɔhʋanɩ.b Kɛ ndianwʋ nɩ, mansini zʋ ehilalɛmaa ta kyelagyela asafʋ azʋlɔtʋ yɩ na bɛhyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ. Ndɛnɩ azʋlɔtʋ mɔɔ bɛma nɩ hyɛ ye dedi ɛzɩzɩbɛ na ɩbʋwa ma ɔkʋ̃yɛlɛ kɔ zʋlɔ bʋwa yɛ avinli. (Egy. 15:40–16:5) Asafʋ nu mbanimbani yɛ egyima ɛzɩzɩbɛ bʋwa ye nu ɔkʋ̃ bela ma ɩkɔ zʋ ibike Gyehova. (1 Pit. 5:​2, 3) Awʋvʋlɔ kilehile bo nnwuakula ma bɔdɔ Gyehova, bɔbʋwa bɛ ma bɔnwʋ kezimɔ bekezizi abɔkɔba na bɛanyia subanɩ ngɩnlɩma. (Ɛɣɛ. 22:6) Na Kilisinyiamaa mmaalɛ mɔɔ bɔ nwʋ wʋkwa sʋ̃ bʋwa nɣɛdɛkɛ iluwa be ndianwʋba, fʋlɔdulɛba nɩɩ ɛzɩzɩbɛhyɛlɛ mɔɔ bɛfa bɛma bɛ nɩ zʋ.—Tay. 2:​3-5.

6. Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yɛyɛ na yɛanyia Gyehova yɩ ɔhʋanɩhilelɛ zʋ mfasʋ a?

6 Gyehova ɩyɛ yɩ ɔfʋã nu dɩyɛ ɩva ɔhʋanɩhilelɛ bela mɔɔ yehyinyia nɩ ɩma yɛ. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛahile kɛɛ yɛ anyɩ sɔ mɔɔ ɩyɛ ɩma yɛ nɩ a? Ɛɣɛlɛwulɛ 3:​5, 6 kã kɛɛ: “Fa wʋ ahʋnlɩnɩ munwala tiã Gyehova zʋ, na áma ɛfa wʋ nwʋ etiã wʋzawʋ wʋ ntɩyasɩ zʋ.” Sɛ yɛyɛ zɔ a, “ɩkɛma [yɛ] ahʋanɩ kɛdɩnɣɛ,” kile kɛɛ, ɩkɔwʋwa yɛ ma yɛkɔhwɩ̃ yɛ nwʋ wɔ ɔhawʋ sʋ̃maa nwʋ na yɛ anyɩ iale wɔ yɛ ɛbɩlawɔlɛ nu. Ɩyɛ yɛ fɛ paa kɛɛ Gyehova zʋ̃ ɔlɔlɛ nu fa fʋlɔdulɛ mɔɔ ɩkɔwʋwa yɛ ɩma yɛ!—Ndw. 32:8.

GYEHOVA FA YƐ NNWƲNLAMƖ ƆFƲÃ NU AHYINYIADƖ ƖMA YƐ

7. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova fa yɛ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ ma yɛ a? (Fɩlɩpɩmaa 4:19)

7 Kɩnga Fɩlɩpɩmaa 4:19. Bayɩbʋlʋ nu ɔhʋanɩhilelɛ mɔɔ Gyehova fa ma yɛ nɩ la ahanlɩ a, iyila mmɔdɩnɩ mɔɔ yɛbɔ kɛɛ yɛ sa kɛhã nninyeni mɔɔ yehyinyia dɩkɛɛ alɩyɛ, ntalɩ, nɩɩ dɩka mɔɔ yɛkɛva ye ti kediã nɩ zʋ. (Mt. 6:33; 2 Tɛs. 3:12) Ɩwɔ numɔ kɛɛ ɩyɛ bela a, yɛkɔdwɩnɩndwɩnɩ ɔzɔ nninyeni yi nwʋ dɩyɛ, naasʋ̃ Gyehova ɩábɛ kɛɛ yɛma nwʋmɔ adwɩnɩndwɩnɩ hyɛ yɛ zʋ. (Mt. 6:25) Mɩnla ti a? Iluwakɛɛ yɛ Zɩ Gyehova iléyiaki yɩ asʋ̃mɩvʋlɔ nɔhʋanlɛmaa mmɩlɩ mɔ behyinyia mmʋwalɩyɛ nɩ kyɩ̃. (Mt. 6:8; Hib. 13:5) Meti sɛ ɩkã kɛɛ ɩkɛva yɛ ahyinyiadɩ kɛma yɛ a, sa yɛkʋla yɛfa yɛ nwʋ yetiã yɩ zʋ.

8. Mɩnla yɛ Gyehova yɛlɩ manlɩ Devidi a?

8 Bɛmá yehila kezimɔ Gyehova wʋwalɩ Devidi nɩ. Alʋbɔ sʋ̃maa mɔɔ Devidi va yiyialɩ ndwokɔzɩzɩbɛ kɛɛ kʋbɔvʋlɔ nɩ, Gyehova valɩ mɔɔ Devidi nɩɩ yi mmenii yi hyinyia na bɛawʋwa nnwʋanlɩ nu nɩ ɩmanlɩ bɛ. Devidi ɩdwɩnɩndwɩnɩɩ kezimɔ Gyehova wʋwalɩ yɩ wɔ ɔzɔ mmɩlɩ yɩ nwʋ nɩ, ɩhɛlɛlɩ kɛɛ: “Nɩ mɩdɩ kuakula na kakɩ yɩ mɩyɛ ebani, naasʋ̃ mʋlɔ́nwʋnlɩ ɛdɩnɣɛlɛnii mɔɔ bɔbʋ yɩ, anzɛnyɩɩ yi nnwuakula kɛɛ besinziãã alɩyɛ.” (Ndw. 37:25) Ebiye a wʋzawʋ sʋ̃ ɔnwʋ kezimɔ Gyehova fa yɩ asʋ̃mɩvʋlɔ bɛ ahyinyiadɩ ɩma bɛ wɔ mmɩlɩ mɔ nninyeni nu yɛ sɩ nɩ.

9. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova fa yi mmenii bɛ ahyinyiadɩ ma bɛ wɔ asianɩ mmɩlɩ nu a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

9 Akʋ̃ sʋ̃, sɛ asianɩ be si a, Gyehova fa yi mmenii bɛ ahyinyiadɩ ma bɛ. Kɛ ndianwʋ nɩ, mmɩlɩ mɔ kɔmɩ kezile be zili wɔ asʋ̃mavʋlɔ yɩ bɛ mmɩlɩ zʋ nɩ, Kilisinyiamaa mɔɔ bɔzʋ̃ nnɩka nnɩka valɩ nninyeni mɔɔ be mmeliyema hyinyia hɔ manlɩ bɛ. (Egy. 11:​27-30; Wul. 15:​25, 26) Nnɛ sʋ̃, Nyamɩnlɩ yi mmenii da subanɩ kʋ̃ yɩ la ali. Sɛ asianɩ be si a, Gyehova kã yi mmenii bɛ ahʋnlɩnɩ ma bɛfa nninyeni be mɔɔ nwʋmɔ hyinyia dɩkɛɛ alɩyɛ, nzulo, ntalɩ, nɩɩ nnuno kɔ bʋwa bɛzabɛ mɔɔ bɛda nnɩka mɔɔ asianɩ yɩ zili nɩ. Mmeliyema mɔɔ bekyina asafʋ nniyia yɩ bʋwa ma besiyeziye nniyia nɩɩ Kɩndɔm Hɔɔlʋ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩzɩkɛ nɩ. Na Gyehova yɩ asʋ̃mɩvʋlɔ be sʋ̃ yɛ ndɛndɛ fa Bayɩbʋlʋ nu ɛɣɛɛlɛyɩkyɩlɛ nɩɩ ɛzɩzɩbɛhyɛlɛ kɔ ma bɛzabɛ mɔɔ be nniyia zɩkɛ na bɛ alɔvʋlɔ wuwu nɩ.c

Mfonyini: Asianɩ be zi wɔ Malawi, na mɛyɩ mɛda nɩ mmeliyema va alɩyɛ nɩɩ nninyeni mvʋlɔ hɔ ma mmeliyema yɩ na bɛhyɛɛ bɛ ɛzɩzɩbɛ. 1. Nzulo iyi ɩva dɩka nyantanwʋʋ be. 2. Eliyema Gage Fleegle ɩ nɩɩ mmeliyema mmenyia nɩɩ mmaalɛ yɩ bɛtɩndɛɛ. 3. Mmeliyema mmenyia yɩ bɛyɩyɩɩ alɩyɛ mɔɔ ɩwɔ ahodoku nu wɔ kaalɩ be nu.

Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova kyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ wɔ asianɩ mmɩlɩ nu a? (Kila nkyɩkyɛmi 9)e


10-11. Mɩnla yɛ osuma wɔ Borys yi ozumanlɛnwʋnlɛ yɩ nu a?

10 Bɛzabɛ mɔɔ bɛázʋ̃mɩ Gyehova kakɩ yɩ po nɩ, ɩzʋ̃ yɩ ahʋnlɩnɩ nu ɩbʋwa bɛ. Ɔzɔ la yɛ amɩyɛ sʋ̃, yɛpɩbɛ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ mɔɔ yɛkɛva kɛla kunlumiba ali kehile bɛzabɛ mɔɔ bɛázʋ̃mɩ Gyehova nɩ a. (Gal. 6:10) Mbɔmɩ sʋ̃maa nɩ, eyi buko ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ ma yedi bɛ dasɩlɛ. Bɛmá yehila Borys mɔɔ ɩda Ukraine mɔɔ ɩdɩ ebani wɔ sukuulu be nu yi ozumanlɛnwʋnlɛ yɩ. Ɩwɔ numɔ kɛɛ Borys ɩ́dɩ Gyehova Dasɩvʋlɔ dɩyɛ, naasʋ̃ nɩ ɩda kunlumiba ali ikile Dasɩvʋlɔmaa nnwuakula mɔɔ bɔwɔ yi sukuulu nɩ. Iluwa kʋnɛ yɩ ti, Borys ɩzʋ̃ dɩka mɔɔ ɩda nɩ iduli ɩhɔlɩ manlɩ yɩ ɔfʋã be mɔɔ ɛkɛnɩ twe ɛgyɩkɩ̃ɩ̃, na ye mmeliyema yɩ wʋwalɩ yɩ. Aɣinzi yi, Borys ɩhɔlɩ Kɩlayɩsɩ yi owulo nwʋ Ɛhakɛlɛlilɛ yɩ be. Mmɩlɩ mɔ Borys ɩdwɩnɩndwɩnɩɩ mɔɔ mmeliyema yɩ yɛlɩ manlɩ yɩ nwʋ nɩ, ɩhanlɩ kɛɛ: “Dasɩvʋlɔmaa yɩ lalɩ kunlumiba ali hileli mɩ na behilalɩ mɩ bʋwɔ. Mɩla Gyehova Dasɩvʋlɔmaa asɩ paa.”

11 Amɩyɛ sʋ̃, sa yɛkʋla yesumazuma yɛ sʋlɔ Ɛzɩlɛ mɔɔ ɩdɩ nwɔkɛnwʋnlɛvʋlɔ nɩ na yɛala ɔlɔlɛ ali yɛahile bɛzabɛ mɔɔ behyinyia mmʋwalɩyɛ nɩ, kɛ bɔsʋ̃mɩ Gyehova anzɛnyɩɩ bɛázʋ̃mɩ yɩ nɩ. (Lk. 6:​31, 36) Yɛwɔ anyɩnlɩlazʋ kɛɛ ɔlɔlɛ mɔɔ yɛda yɩ ali yekile mmenii mvʋlɔ nɩ kɔhʋla kɛhã bɛ ma bɛkɛɣa kɛyɛ Kɩlayɩsɩ yɩ adʋwavʋlɔ. (1 Pit. 2:12) Sɛ bɛba bɔsʋ̃mɩ Gyehova o, sɛ bɛába bɔsʋ̃mɩ yɩ o, yɛ anyɩ kele, iluwakɛɛ “nyilalɛ anzɛnyɩɩ anyɩnlɩlelɛ sʋ̃maa ɩwɔ ɛmanlɛ nu ɩtɛla elelɛ nu.”—Egy. 20:35.

GYEHOVA BƆ YƐ NWƲ BANƖ

12. Mɩnla banɩwɔlɛ yɛ Gyehova bɔ anʋhʋba kɛɛ ɩkɛva kɛma yi mmenii kɛɛ okuwu a? (Ndwomi 91:​1, 2, 14)

12 Kɩnga Ndwomi 91:​1, 2, 14. Nnɛ, Gyehova bɔ anʋhʋba kɛɛ ɩkɔwɔ yɛ nwʋ banɩ wɔ sunzuma ɔfʋã nu. Gyehova lɛ́ma ɔhʋanɩ ma Setanɩ kɛzɩkɛ nɔhʋanlɛ ɔzʋ̃mɩnlɛ kyɩ̃. (Dwɔ. 17:15) Na sɛ “anwʋhyɩlɩyɛ kezile yi” ba a, sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kezile kɛɛ Gyehova kelili yɩ anʋhʋba zʋ na ɩawɔ yi mmenii nwʋ banɩ wɔ sunzuma ɔfʋã nu nɩɩ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu.—Yik. 7:​9, 14.

13. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova bɔ ye nu ɔkʋ̃ bela nwʋ banɩ a?

13 Mɩnla banɩwɔlɛ yɛ Gyehova fa ma ye nu ɔkʋ̃ bela a? Gyehova duwa Bayɩbʋlʋ yɩ zʋ bʋwa yɛ ma yɛnwʋ mɔɔ ɩdɩ baaba nɩɩ tanɩ. (Hib. 5:14) Sɛ yɛfa Bayɩbʋlʋ nu egyinalɛzʋ-ndwokɔ yɛbɔ yɛ ɛbɩla a, ɩbɔ yɛ nwʋ banɩ wɔ sunzuma ɔfʋã nu nɩɩ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu. (Ndw. 91:4) Akʋ̃ sʋ̃, Gyehova duwa asafʋ yɩ zʋ bɔ yɛ nwʋ banɩ. (Ayɩ. 32:​1, 2) Sɛ yɛ nɩɩ bɛzabɛ mɔɔ bɔdɔ Gyehova na bɛfa yɩ fʋlɔdulɛ bɔbɔ bɛ ɛbɩla nɩ bɔ a, yenyia ɛzɩzɩbɛhyɛlɛ na ɩbʋwa yɛ ma yɛtwɩ̃ yɛ nwʋ wɔ nninyeni tanɩ nwʋ.—Ɛɣɛ. 13:20.

14. (a) Mɩnla ti mɔɔ Gyehova ɩáwɔ yɛ nwʋ banɩ wɔ ye ndwokɔzɩzɩbɛ munwala nwʋ a? (b) Mɩnla anwʋlazʋ yɛ Ndwomi 9:10 ma yenyia a? (Kila azɩkɛnɩ odwokɔ yɩ sʋ̃.)

14 Wɔ ɔwɔkɩ nɩ, nɩ ɩyɛ a Gyehova bɔ yɩ asʋ̃mɩvʋlɔ nwʋ banɩ wɔ nninyeni mɔɔ ɩkɔhʋla kɛva bɔ nnwʋanlɩ kediã asianɩ nu nɩ nwʋ. Naasʋ̃, kɛ mmɩlɩ munwala yɛ nɩ ɩyɛ zɔ a. Ɩyɛ a, ‘asianɩ mɔɔ yɛáhila ɔhʋanɩ’ tʋ ye munwala. (Odw. 9:11) Akʋ̃ sʋ̃, ɔzʋmɩ ɔwɔkɩ munwala, Gyehova ma ɔhʋanɩ ma yi mmenii yiyia odwohilalɛ na bowu po, ama ɩala ali kɛɛ Setanɩ dɩ awohwinii. (Dwb. 2:​4-6; Mt. 24:9) Ɔzɔ la yɛ ɩdɩ wɔ nnɛ a. Ɩwɔ numɔ kɛɛ Gyehova ɩlɛ́yɩ yɛ odwohilalɛ yɩ wɔ kɛnɩ dɩyɛ, naasʋ̃ sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ iléyiaki bɛzabɛ mɔɔ bɔdɔ yɩ nɩ kyɩ̃.d—Ndw. 9:10.

GYEHOVA KYƖKYƖ YƐ ƐƔƐƐLƐ

15. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ mpayɩwɔlɛ, Nyamɩnlɩ Odwokɔ yɩ, nɩɩ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ Kilisinyiamaa kyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ a? (2 Kɔlɛntɩmaa 1:​3, 4)

15 Kɩnga 2 Kɔlɛntɩmaa 1:​3, 4. Ɩyɛ a, yɛ ɛɣɛɛlɛ bɔ, adwɩnɩndwɩnɩ hyɛ yɛ zʋ, anzɛnyɩɩ yɛyɛ basaa. Ebiye a sikalɛyɩ po eyiyiaa bʋwabɩlɛ mɔɔ ɩyɛ atɩɩtɩɩ mɔɔ ɩma ɛtɩ nɣanlɩ kɛɛ ɛyɛ ankʋnamɩ. Asʋ̃ abiye tɩ kezimɔ ɛtɩ nɣanlɩ nɩ tʋ a? Nyɛ, Gyehova tɩ wʋ tʋ. Iáli ɛyɛkɛ wɔ yɛ amanɩyɛnwʋnlɛ yɩ nwʋ nkʋ̃ la, mfomi “ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ wɔ yɛ amanɩyɛnwʋnlɛ munwatĩĩ nu” sʋ̃. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a? Sɛ yɛzʋ̃ yɛ ahʋnlɩnɩ nu yɛkã kezimɔ yɛtɩ nɣanlɩ yekile Gyehova wɔ mpayɩwɔlɛ nu a, ɩma yenyia “Nyamɩnlɩ azʋ̃nudwolɩyɛ nɩ mɔɔ ɩtɛla enii yɩ ntɩyasɩ munwatĩĩ nɩ” be. (Fɩl. 4:​6, 7) Akʋ̃ sʋ̃, sɛ yɛkɩnga Gyehova yi ndwokɔ mɔɔ ɩva ɩma yɛ wɔ Bayɩbʋlʋ yɩ nu nɩ a, ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ. Ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ Bayɩbʋlʋ nu nɩ ma yɛnwʋ kɛɛ Gyehova dɔ yɛ, ɩpɛ kɛɛ yɛyɛ nɣɛlɛbɛmaa, na yenyia anyɩnlɩlazʋ sʋ̃. Na sɛ yɛkɔ dɩyɛzumanlɛ sʋ̃ a, yesuma nninyeni mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ wɔ Bayɩbʋlʋ yɩ nu na yenyia ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ yɛ nɩɩ ye mmeliyema mɔɔ bɔdɔ yɛ nɩ bɔ.

16. Mɩnla yɛ osuma wɔ Nathan nɩɩ Priscilla bo odwokɔ yɩ nu a?

16 Yɛnwʋ kezimɔ Gyehova duwa Bayɩbʋlʋ yɩ zʋ kyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ na ɩhyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ wɔ Nathan nɩɩ Priscilla mɔɔ bɛda United States bo odwokɔ yi nu. Alʋbɔ be mɔɔ idua numɔ nɩ, bezili pɔkɔ kɛɛ bɔkɔhɔ kɔwʋwa wɔ dɩka be mɔɔ mmʋwalɩyɛ nwʋ hyinyia. Nathan hanlɩ kɛɛ, “Nɩ yɛlɛ anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova keyila yɛ mmɔdɩnɩwɔlɛ zʋ.” Naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ bɔwɔlɩ be egyima yɩ tʋ nɩ, ɩákyɛ bela yɛ beyiyialɩ pɔkɔdɩlɛ nɩɩ ozukuasɛmɩ nwʋ ndwokɔzɩzɩbɛ a. Meti nɩ ɩsɛ kɛɛ agyiahʋnlɩmaa yɩ sia kɔ bo twonwa zʋ. Naasʋ̃ bɔhɔlɩ po nɩ, nɩ bo ozukuasɛmɩ yɩ lanwʋ la dɩ basaa. Nathan hanlɩ kɛɛ, “Nɩ mɩádɩ yɩ tʋ kɛɛ Nyamɩnlɩ iáyila yɛ kɛmɔ nɩ yesunzu kɛɛ ɩkɛyɛ nɩ, na mʋwɔlɩ yɩ tʋ minyianlɩ adwɩnɩ po kɛɛ gyama mɩyɛ tanɩ be.” Naasʋ̃ aɣinzi yi, Nathan nɩɩ Priscilla ɣa nwʋnlɩ kɛɛ nɩ Nyamɩnlɩ ɩlɔ́pʋlɩ bɛ mmɩlɩ mɔ nɩ beyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ yɩ. Nathan hanlɩ kɛɛ, “Wɔ ɔzɔ mmɩlɩ yɩ nu nɩ Bayɩbʋlʋ yɩ ɣa yɛlɩ kɛɛ ɔhɔnwʋ be mɔɔ izi nɣɛlɛbɛ mɔɔ nɩ ɩma yenyia ɛzɩzɩbɛhyɛlɛ nɩ ɔhʋanɩhilelɛ mɔɔ nɩ yehyinyia nɩ. Yɛ adwɩnɩ mɔɔ yɛáfa yesiye ye ndwokɔzɩzɩbɛ zʋ na mfomi yɛva yeziyeli kezimɔ Gyehova wʋwalɩ yɛ ma yegyinanlɩ yi munwa zʋ nɩ ziyeziyeli yɛ manlɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ yekeyiyia wɔ eɣile be nɩ.”

17. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ eliyema baalɛ be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Helga nyianlɩ ɛɣɛɛlɛyɩkyɩlɛ a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

17 Ye mmeliyema mmenyia nɩɩ mmaalɛ sʋ̃ kɔhʋla kɛma yekenyia ɛɣɛɛlɛyɩkyɩlɛ. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ a? Sunzu Helga mɔɔ ɩda Hungary yi odwokɔ yɩ nwʋ kila. Iyiyialɩ ndwokɔzɩzɩbɛ azʋlɔtʋ alʋbɔ sʋ̃maa mɔɔ ɩmanlɩ adwɩnɩndwɩnɩ hyɛlɩ yɩ zʋ na ɩdɩlɩ nɣanlɩ kɛɛ mfasʋ bela íni yɩ zʋ. Sɛ ɩdwɩnɩndwɩnɩɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mɔɔ iyiyialɩ yɩ nwʋ nɩ, ɩnwʋ kɛɛ Gyehova luwalɩ mmeliyema mɔɔ bɔwɔ asafʋ yɩ nu nɩ zʋ yɩkyɩlɩ yɩ ɛɣɛɛlɛ. Ɩhɛlɛlɩ kɛɛ: “Iluwa mi egyima, mɩ ɣa mɔɔ nɩ ɩádɩ pɔkɔ mɔɔ mikila yɩ nɩɩ ndwokɔzɩzɩbɛ mvʋlɔ ti, ɩyɛ a nɩ mɩ anwʋzɩzɩbɛ zʋ dɩ, naasʋ̃ Gyehova bʋwa mɩ mmɩlɩ munwala. Wɔ alʋbɔ 30 mɔɔ idua numɔ nɩ, eɣile kʋ̃ po íni kɛnɩ mɔɔ Gyehova yɩ ɛɣɛɛlɛ vi kɛɛ ɩkɛyɩkyɩ mɩ ɛɣɛɛlɛ. Mbɔmɩ sʋ̃maa nɩ iduwa mmenii mvʋlɔ bo ndwokɔ mɔɔ ɩkã ahʋnlɩnɩ na ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ zʋ nɩ ɩkyɩkyɩ mɩ ɛɣɛɛlɛ. Mɩta minyia mɛsegyi, ndwokɔ mɔɔ bɛhɛlɛ yɩ wɔ kaadɩ zʋ anzɛnyɩɩ ɛhamvʋlɛ. Na mbɔmɩ sʋ̃maa nɩ mɩ sa kã yɩ wɔ mmɩlɩ mɔ mihyinyia yɩ paa nu.”

Mfonyini: Bɛlɛ ɛzɩzɩbɛhyɛlɛ bɛmaa eliyema benyia ebani be. 1. Ikilaa mfonyini be mɔɔ nnwuakula be bɔdʋlɔ bɛmanlɩ yɩ nɩ. 2. Eliyema benyia be ɩzɛndɩ mɛsegyi yi. 3. Agyiahʋnlɩ be bɛlɛ alɩyɛ nwʋ nninyeni nɩɩ pizza bɛbɩlɛɛ yɩ. 4. Eliyema benyia be vʋlɔ yɩ wɔ foonu zʋ. 5. Kuakula baalɛ be ɩdʋlɔɔ gyata be mɔɔ ɩwɔ Paladayɩsɩ nwʋ mfonyini kɛma yɩ.

Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova kɔhʋla koluwa wʋ zʋ kɛyɩkyɩ mmenii mvʋlɔ bɛ ɛɣɛɛlɛ a? (Kila nkyɩkyɛmi 17)


18. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛayɩkyɩ mmenii mvʋlɔ bɛ ɛɣɛɛlɛ a?

18 Sɛ yɛkyɩkyɩ mmenii mvʋlɔ bɛ ɛɣɛɛlɛ a, ɩma yenyia nwʋmɔ ɔhʋanɩ yesumazuma Gyehova. Kɛ yɛkɛyɛ eyi keze a? Ebiye yɛ lɛ kɛɛ, yɛzʋ̃ abʋtalɩ nu yekediye bɛ, yɛkɛhã ndwokɔ mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ yekehile bɛ na yɛabɩbɛ ahʋanɩ mvʋlɔ mɔɔ yekoluwa zʋ kɔwʋwa bɛ. (Ɛɣɛ. 3:27) Yɛbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yɛkɛyɩkyɩ mmenii mɔɔ bɛtɩɩ ɛyɛkɛ nɩ bɛ ɛɣɛɛlɛ mɔɔ bɛzabɛ mɔɔ bɛázʋ̃mɩ Nyamɩnlɩ po kɩnla nwʋmɔ. Sɛ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ bedii ɛyɛkɛ, bɛádɩ pɔkɔ anzɛnyɩɩ adwɩnɩndwɩnɩ hyɛ bɔ zʋ a, yɛkɔ yekyela bɛ, yetiye bɛ na yɛkã Bayɩbʋlʋ nu ndwokɔ mɔɔ ɩhyɛ ɛzɩzɩbɛ yekile bɛ. Sɛ yesumazuma Gyehova, “Nyamɩnlɩ mɔɔ ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ baaba” nɩ a, ɩkɛma yɛkɔwʋwa ye mmeliyema ma bekegyina ndwokɔzɩzɩbɛ munwa na ɩkɛhã mmenii mɔɔ bɛázʋ̃mɩ Gyehova sʋ̃ bɛ ahʋnlɩnɩ ma bekenyia ɛpɛ kɛɛ bɔkɔzʋ̃mɩ yɩ.—Mt. 5:16.

GYEHOVA WƆ ƐKƐNƖ MA YƐ MMƖLƖ MUNWALA

19. Mɩnla yɛ Gyehova ɩyɛ ma yɛ a, na kɛ ɩkɛyɛ na yɛazumazuma yɩ a?

19 Gyehova dwɩnɩ mmenii mɔɔ bɔdɔ yɩ nɩ nwʋ paa. Sɛ yeyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ a, ɩáyɩ yɩ anyɩ ma yɛ. Kɛmɔ ɔwʋvʋlɔ mɔɔ ɩwɔ ɔlɔlɛ kila yɩ ɣa nɩ, ɔzɔ la sʋ̃ yɛ Gyehova kila yɩ nɔhʋanlɛ azʋ̃mɩvʋlɔ a. Ikile yɛ ɔhʋanɩ, ɩfa yɛ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ ɩma yɛ, ɩbɔ yɛ nwʋ banɩ, na ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ. Sɛ yɛbʋwa ye mmeliyema na yɛhyɛ bɛ ɛzɩzɩbɛ mmɩlɩ mɔ beyiyiaa ndwokɔzɩzɩbɛ a, nɩ yesumazumaa Gyehova. Wɔ oyuwadɩ eyi nu mɛyɩ, ndwokɔzɩzɩbɛ nɩ ɛyɛkɛlilɛ lɛ́palɩ ye ti kyɩ̃, naasʋ̃ sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ kɛɛ Gyehova kɛhɩnla yɛ nwʋ mmɩlɩ munwala. Debe yɩzayɩ, ɩwɔ anʋhʋba kɛɛ: “Áma wu kunlu itu, iluwakɛɛ mɩkɩnla wʋ nwʋ.” (Ayɩ. 41:10) Meti sa yɛkʋla yenyia anwʋlazʋ paa kɛɛ ɩlɛ́kalɩ yɛzayɛ nkʋ̃!

MƖNLA ƆHƲANƖ ZƲ YƐ GYEHOVA . . .

  • kile ɔhʋanɩ yɛ a?

  • ɩma yɛ sa kã yɛ nnwʋnlamɩ ɔfʋã nu ahyinyiadɩ a?

  • ɩbɔ yɛ nwʋ banɩ na ɩkyɩkyɩ yɛ ɛɣɛɛlɛ a?

NDWOMI 100 De Bɛ Ngyɛvʋlɔ

a Kila odwokɔ mɔɔ ise “Si Pɔkɔ Mɔɔ Ɩsɔ Gyehova Anyɩ” wɔ January 2025, Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ nu.

b Kila odwokɔ mɔɔ ise “Kɔ Zʋlɔ Fa Nyamɩnlɩ Yɩ Ɔhʋanɩhilelɛ Yɛ Egyima” wɔ February 2024 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ, nkyɩkyɛmi 11-14 yi nu.

c Sɛ ɔbɔ “disaster relief” owula pɩbɛ ɔfʋã mɔɔ ɩwɔ jw.org zʋ nɩ nu a, ɔkɔnwʋ asianɩ mmɩlɩ nu mmʋwalɩyɛ egyima mɔɔ bɛyɛlɩ a ɩlɛ́kyɛlɩ nɩ be.

d Kila “Ndwokɔɣizialɛ Mɔɔ Ɩzʋ̃ Ɛɣɩngalɛmaa Bɛ Ɛkɛnɩ” wɔ February 2017 Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ nu.

e MFONYINI NWƲ ODWOKƆ: Mmeliyema va alɩyɛ nɩɩ nninyeni mvʋlɔ hɔ ma mmeliyema mɔɔ asianɩ dʋ bɛ wɔ Malawi nɩ, na bɛhyɛɛ bɛ ɛzɩzɩbɛ.

    Ahanta Buuku (2015-2025)
    Numá Yɩ
    Kɔ́ Numɔ
    • Aɣɩnda
    • Kyɛ́
    • Yɛ́ nzɩnzanlɩyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ wɔ ɛkɩhyɩ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mmɛla Mɔɔ Ɩwɔ Nwʋmɔ
    • Nwʋmɔ Nhyɩhyɛlɩyɛ
    • Nwʋmɔ Nninyeni
    • JW.ORG
    • Kɔ́ Numɔ
    Kyɛ́