Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ heu naˇ, aˬ dui˗euˬ mehˬ hu paw˗euˬ dehꞈ ziˇ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ taꞈ˗eu nga?

1. Tsawˇ haˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ jeˬ˗euˬ aˇ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya noeˬ tsehˆ˗eu nga?

Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu gaˇ kawˆ tiˬ kawˆ˗ahˇ ya noeˬ tsehˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ uˆ lahˇ geuˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu laˬ, maˬ ngeuˇ naˇ Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu nehꞈ Saˬdaˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu laˬ lehˇ ya tseˇ˗eu meh. Yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ geu paw gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ ya tseˇ˗eu meh. Maˬ tseˇ ni maˬ gʼeh nya˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ neh tseˇ˗euˬ jeˬ heu naˇ mehˬ hu paw aˬ yawꞈ maꞈ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za maˬ za˗eu nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 25:31-33, 46) ‘Huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ’ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ tsawˇ haˬ deuˬ, aˬ geu deuˬ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ za˗awˇ, aˬ geu deuˬ bi laˆ cawˆ˗eu lehˇ siˬ laˇ˗eu tsaˬ bi tsoˆ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 7:14; 14:9-11; Yeˬsaˬgeˬlaˇ 9:4, 6.

2. (a) Heˬbyehˇ 10:35-39 laꞈ kʼoeˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ jahˇ lehˇ gʼaˬ biꞈ taˬ˗euˬ nga? (b) Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga?

² Heˬbyehˇ 10:35-39-ahˇ gui. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ tseˇ˗eu heu naˇ, nui gahˇ ahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ naˇ nawˇ aˬ cawˬ˗ahˇ jiˇ tsaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tseˇ nya ni caw ba nehˬ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ caw ba nehˬ nya meh. Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ keuˆ le˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ gʼaˬ biꞈ˗eu deuˬ naˇ, aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ guiˬ lahˬ za˗eu lehˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ meh. Aˬ dui aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ kawˆ teu˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ ya pyehˆ tseˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ daˆ leꞈ˗eu lehˇ noeˬ tsoˆ taˬ nya ni caw ba nehˬ laꞈ˗awˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ jiˇ tsaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tseˇ nya ni caw ba nehˬ nya˗eu meh.

3. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

³ Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ ma. Miˬyehˇ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu deuˬ mehˬ hu paw aˬ jeˬ za˗eu nga? Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu neˇ tseuˆ ni gʼeh˗eu haiˬ˗eu jeˬ zaˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ keuˆ le˗eu nga?

Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu deuˬ mehˬ hu paw aˬ jeˬ za˗eu nga?

4. Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ mˬ kʼoeˇ taˆ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ aˇ muˇ aˬ geu muˇ jawˇ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ nga?

⁴ Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗awˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu aˇ muˇ nyiˬ muˇ˗ahˇ yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Dahˬ beh˗eu muˇ naˇ 144,000 gʼaˬ byah˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 7:4) Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ mˬ taˆ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ uˆ lahˇ˗eu gʼaˇ duˬ, bi tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ miˇ tsaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 5:9, 10; 14:3, 4) Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ 144,000 gʼaˬ heu deuˬ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ Ziˇoˬ gawˬ jawˬ kʼoeˇ taˆ yawꞈ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh.—Pah mehˬ˗eu 14:1.

5. Gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ 144,000 gʼaˬ laꞈ kʼoeˇ neh dzeˇ luꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗eu nga?

⁵ Gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ neh nymˬ˗mˇ iˬ nah keuˆ ni, tsawˇ haˬ gʼawˬ mya ni˗ahˇ 144,000 gʼaˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ bi pyeuꞈ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ tseˇ˗euˬ meh. (Luˇkaꞈ 12:32; Loˇmaˆ 8:17) Ehˇ kʼawꞈ heu deuˬ naˇ, aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ nah aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ ui cuiˆ tehꞈ˗ehˇ dzeˇ˗eu meh lehˇ Yoˇhaˬ ehˇ˗eu meh. Heu gaˇ ‘dzeˇ luꞈ˗eu deuˬ’ naˇ huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ aˇ dahˬ maˬ beh laˇ mi naˆ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ˗eu deuˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ bi siˬ˗eu aˇ saˬ saˬ˗eu ‘jmˬ bi diˬ˗eu’ meh. (Pah mehˬ˗eu 7:2, 3; 12:17) Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ yamˬ˗ahˇ mˬ kʼoeˇ taˆ 144,000 gʼaˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ gm leˇ˗eu gʼaˇ duˬ bi sheuˬ leꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ uˆ lahˇ˗eu meh.—Maꞈtehˬ 24:31; Pah mehˬ˗eu 5:9, 10.

6-7. (a) Yoˇhaˬ neh ya mawˇ˗euˬ dzaˇ˗i aˇ muˇ tiˬ muˇ naˇ aˬ suˇ gʼaˬ nga? Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga? (b) Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ maˬ ehˇ, “tsawˇ haˬ aˇ maꞈ” deuˬ maˬ ehˇ, aˬ jeˬ miˇ neh Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 7 laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ nui ma ahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

⁶ Yoˇhaˬ mˬ taˆ le daˆ˗eu muˇ˗ahˇ ya mawˇ gʼaˬ naˇ, ‘tsawˇ haˬ aˇ maꞈ maꞈ ma’ tiˬ maꞈ˗ahˇ paˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Aˇ maꞈ heu maꞈ naˇ 144,000 gʼaˬ nehˬ˗ehˇ maˬ duˇ leˇ ni maˬ gui jiˇ coeˇ ni myaˬ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 7:9, 10) Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga? Yoˇhaˬ “Tsawˇ haˬ heu deuˬ˗aˬ, guˆ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ daˬ dzeuˇ laꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ pehˇ kʼahˬ pehˇ mahˇ˗ahˇ Yawˇ zaˬ˗euˬ shiˬ neh pyuˇ deuˬ ni tsiˬ shawˇ taˬ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 7:14) “Tsawˇ haˬ aˇ maꞈ” teu maꞈ huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ˗ahˇ dzeuˇ˗iˇ gʼaˬ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ muiˬ dui dui˗eu guiˬ lahˬ gʼawˬ mya jeˬ za˗eu meh.—Ja ceuˬ 37:9-11, 27-29; Dawˬdaˬ 2:21, 22; Pah mehˬ˗eu 7:16, 17.

⁷ Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ mˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 7 laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ laꞈ kʼoeˇ yawˬ ha jiˇ ahˇ˗eu lehˇ haw mawˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Teu ngeh naˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ pyeuꞈ˗eu aˇ muˇ heu nyiˬ muˇ luꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ, nui ma cehˇ tahˬ tahˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yamˬ pyeuꞈ meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ tseˇ˗euˬ miˇ neh laˬ kʼaˬ ya cehˇ meh. Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ paˇ ehˇ taˬ˗euˬ nga?—Maꞈtehˬ 24:21.

Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ keuˆ le˗eu nga?

8. Huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ aˬ joˆ˗ehˇ dahˬ beh˗eu nga? Tsawˇ haˬ myaˬ tiˬ paˆ aˬ jeˬ jahˇ˗eu nga?

⁸ Dzeuˇ yaꞈ˗euˬ kawˆ˗ahˇ aˬ dui gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˇ maꞈ deuˬ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu zahˇ kʼawꞈ deuˬ pyeuꞈ˗eu Baˬbuˇloˬ meuˬ meuˬ ma˗ahˇ deuˆ meh lehˇ ya siˬ˗euˬ ma. (Pah mehˬ˗eu 17:16, 17) Teu naˇ huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ dahˬ beh laˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Teu ngeh tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ laˇ ngaˇ laˬ? Maˬ, maˬ mˇ laˇ˗a. Teu ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ maˬ mˇ˗eu heu deuˬ naˇ, Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 6 laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, gawˬ jawˬ loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu dzoeˬ dzaˬ mˇ˗eu aˇ maꞈ deuˬ˗ahˇ hawˇ˗eu jeˬ gaꞈ jeˬ ka mˇ˗eu aˇ maꞈ deuˬ˗ahˇ shaˇ ju˗iˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ˗ahˇ gʼaˬ maˬ biꞈ˗eu miˇ neh, Miˬyehˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ lehˇ sawˇ˗eu meh.—Luˇkaꞈ 11:23; Pah mehˬ˗eu 6:15-17.

9. Huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ miˇ tsaˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ beu gaˇ˗eu nga? Kʼoeˇ naˇ aˬ jeˬ paˇ pyeuꞈ laˇ˗eu nga?

⁹ Huiˬ dui dui˗eu shaˬ zahˬ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ beu gaˇ˗eu meh. Teu ngeh yamˬ˗ahˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ˗awˇ, “jeˬ zaˬ yaw haiˬ”˗ahˇ gʼaˬ maˬ biꞈ˗eu aˇ muˇ naˬ teu tiˬ muˇ jaˆ˗eu tehꞈ meh. (Pah mehˬ˗eu 13:14-17) Aˬ yawꞈ maꞈ toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ nui ma bi pehˇ dui dui leˇ˗eu meh. Teu miˇ neh miˇ kʼahˬ tsawˇ jeuˬ tsawˇ ca deuˬ gm leˇ˗awˇ, miˇ kʼahˬ doe ni jawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ deuˆ laˇ˗eu meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ teu˗ahˇ Maˬgawˇgaˆ˗euˬ Gawˇgaˆ guiˇ deuˆ˗eu jeˬ lehˇ kuˇ taˬ˗euˬ meh.—Yeˬsaˬgeˬlaˇ 38:14-16.

10. Pah mehˬ˗eu 19:19-21-ahˇ haw ngeh, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ deuˆ laˇ˗eu muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ jahˇ˗eu nga?

¹⁰ Teu loꞈ˗ehˇ deuˆ laˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ jahˇ˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ “Ngaˬ˗euˬ nui ma tsawˬ paˆ laˇ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yeˬsaˬgeˬlaˇ 38:18, 21-23) Teu gaˇ neh naˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗eu lehˇ Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 19 laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ uˆ kaˬ uˆ lahˇ˗eu gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ deuˆ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ˗euˬ Zaˇmaˇ bi oe˗eu meh. Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ hawˇ˗eu 144,000 gʼaˬ gm leˇ taˬ˗euˬ “mˬ taˆ guiˇ maꞈ” Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ Maˬgawˇgaˆ˗euˬ Gawˇgaˆ˗ahˇ deuˆ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 17:14; 19:11-15) Aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ muiˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ hawˇ˗eu aˇ maꞈ aˇ muˇ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ bi laˆ cawˆ jiˇ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 19:19-21-ahˇ gui.

Guiˇ deuˆ gʼaˬ ngeh oeˇ mˇ baˇ˗eu jeˬ

11. Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ nui ma cehˇ tahˬ tahˬ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nga?

¹¹ Miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu gaˇ mˇ zaˬ deuˬ ya buˬ˗iˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ bi laˆ cawˆ ngeh, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ paˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ maꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu yaw duˬ baw meh. Baˬbuˇloˬ meuˬ meuˬ ma bi laˆ cawˆ ngeh, mˬ kʼoeˇ taˆ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ guˇ˗eu meh. Teu naˆ maˬ tseˇ laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ paˇ jaˆ˗a siˬ. (Pah mehˬ˗eu 19:1-3) Teu naˇ Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nui ma cehˇ tahˬ tahˬ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu “Yawˇzaˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ” heu˗euˬ gaˇ kawˆ pyeuꞈ meh.—Pah mehˬ˗eu 19:6-9.

12. Pah mehˬ˗eu 21:1, 2-ahˇ haw ngeh, Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ aˬ geu ngeh jahˇ˗eu nga?

¹² Oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu aˬ geu ngeh jahˇ˗eu nga? Aˬmaˬgeˬdoˬ guiˇ aˇ dahˬ maˬ beh laˇ mi naˆ˗ehˇ 144,000 gʼaˬ dawˬ tawˆ luꞈ mˬ kʼoeˇ taˆ le keuˆ taˬ jiˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ teu ngeh Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ jahˇ˗eu maˬ tsaˬ laˇ˗a siˬ. (Pah mehˬ˗eu 21:1, 2-ahˇ gui.) Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu˗ahˇ Aˬmaˬgeˬdoˬ guiˇ jiˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ laˆ cawˆ gʼaˬ jiˇ˗awˇ neh hawˇ˗eu jahˇ˗eu meh.—Ja ceuˬ 45:3, 4, 13-17.

13. Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu naˇ, oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu laꞈ kʼoeˇ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga?

¹³ Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu naˇ, oeˇ mˇ baˇ˗eu bawˬ˗iˬ heu laꞈ kʼoeˇ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga? Oeˇ mˇ baˇ˗eu jeˬ heu naˇ, miˬ shuiꞈ yo shuiꞈ˗ahˇ tiˬ shiˬ tiˬ shaˬ tehꞈ˗ehˇ bi pyeuꞈ laˇ˗eu loꞈ˗ehˇ, Yawˇzaˬ˗euˬ oeˇ mˇ baˇ˗eu jeˬ heu jiˇ Sahˬ paˬ Yeˬsuˇ hawˇ˗eu “miˬ shuiꞈ” pyeuꞈ˗eu 144,000 gʼaˬ˗ahˇ tiˬ shiˬ tiˬ shaˬ tehꞈ˗ehˇ bi pyeuꞈ laˇ˗eu meh. Teu baˬ da neh miˇ tsaˬ˗ahˇ tiˬ heˇ kʼoꞈ uˆ lahˇ˗eu uˆ lahˇ aˇ maꞈ yaw shuiꞈ tiˬ maꞈ doˆ laˇ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 20:6.

Muiˬ dui dui˗eu meuˬ hawˇ˗eu aˬ dui˗euˬ mehˬ hu paw˗euˬ dehꞈ ziˇ

14-15. Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 21 laꞈ kʼoeˇ 144,000 gʼaˬ˗ahˇ aˬ jeˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ nga? (Sahˬ boꞈ baˆ kʼoˆ˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

¹⁴ Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 21 laꞈ kʼoeˇ 144,000 gʼaˬ˗ahˇ muiˬ dui dui˗eu meuˬ pyeuꞈ˗eu “Yeˬluˇsaˬlehˬ yaw shuiꞈ” nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ meh. (Pah mehˬ˗eu 21:2, 9, YB18) Meuˬ teu meuˬ˗ahˇ “Yawˇzaˬ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ tseˇ nyiꞈ gʼaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ boꞈ taˬ˗euˬ” kʼaˬ lo lo ma tseˇ nyiꞈ siˬ kʼoeˇ taˆ tsoˆ taˬ˗euˬ meh. Yoˇhaˬ gaˇ kawˆ teu˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh nui ma ahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, kʼaˬ lo tiˬ siˬ˗euˬ kʼoeˇ taˆ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ boꞈ taˬ˗euˬ gaˇ ya mawˇ˗euˬ miˇ neh meh. Teu naˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ naˆ ni muiˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu nga?—Pah mehˬ˗eu 21:10-14; Eˇpeˇsu 2:20.

¹⁵ Yaw jeˬ ma jeˬ meuˬ teu meuˬ naˇ, meuˬ nui deuˬ˗ahˇ maˬ duˇ˗a. Meuˬ teu meuˬ˗euˬ gaˇ ma yawˬ huiˬ kahˇ˗ahˇ shawˇ jehˆ ni gʼeh˗eu shuiˇ neh jahˇ taˬ˗awˇ, gʼoˆ kʼehˬ 12 kʼehˬ˗ahˇ naˇ, aˇ caˇ caˇ kʼawꞈ sehˇ tseˇ nyiꞈ siˬ neh jahˇ taˬ˗euˬ uˬ taꞈ, meuˬ meuˬ lahˇ hawˇ˗eu meuˬ lahˇ˗euˬ dawˬ pehˬ˗ahˇ jiˇ kʼaˬ lo sehˇ gʼawˬ mya jeˬ neh gawˬ taˬ˗euˬ meh. Meuˬ teu meuˬ yaw jeˇ paw hawˇ˗eu yaw mahˇ paw tiˬ kawˆ di tehꞈ meh. (Pah mehˬ˗eu 21:15-21) Yoˇhaˬ meuˬ teu meuˬ laꞈ kʼoeˇ tiˬ jeˬ jeˬ loˬ luꞈ gaˇ haw mawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Meuˬ kʼoeˇ meuˬ laꞈ kʼoeˇ, uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma jaˆ gaˇ ngaˇ maˬ ya mawˇ˗aˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Baoˬ huiˬ˗eu Sahˬpaˬ Miˬyehˇ hawˇ˗eu Yawˇzaˬ˗aˬ, meuˬ kʼoeˇ meuˬ˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma pyeuꞈ˗eu meh. Meuˬ kʼoeˇ meuˬ˗aˬ, nahˇ ma hawˇ˗eu ba la˗euˬ yaw shehꞈ maˬ loˬ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ kʼoeˇ gaˇ bya˗awˇ, Yawˇzaˬ˗aˬ, meuˬ kʼoeˇ meuˬ˗euˬ tsiˇ kʼmˬ pyeuꞈ˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 21:22, 23) Yeˬluˇsaˬlehˬ yaw shuiꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ do lehˇ le nya˗eu meh. (Heˬbyehˇ 7:27; Pah mehˬ˗eu 22:3, 4) Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ naˇ meuˬ teu meuˬ˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma pyeuꞈ˗eu meh.

16. Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ uˆ lahˇ˗eu tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ˗ahˇ tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ guiˬ lahˬ za˗eu nga?

¹⁶ Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ meuˬ teu meuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu yaw duˬ baw meh. Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu deuˬ jiˇ meuˬ teu meuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ nui ma ahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ uˆ lahˇ˗eu tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ Yeˬluˇsaˬlehˬ yaw shuiꞈ miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni za ni jahˇ nehˬ˗eu miˇ neh meh. Yoˇhaˬ “dehꞈ˗eu saꞈ laˇ lawˇ baˬ” loꞈ˗ehˇ guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni yoeˇ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Lawˇ baˬ˗euˬ kʼoeˇ dzeˇ heu dzeˇ dehꞈ˗eu “saꞈ laˇ aˇ bawˇ” bawˇ˗awˇ, “aˇ bawˇ kʼoeˇ bawˇ˗euˬ aˇ paꞈ˗aˬ, miˇ kʼahˬ tsawˇ jeuˬ deuˬ˗ahˇ naˇ gawˇ bi taˬ leˇ˗eu jaˆ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu meh.” (Pah mehˬ˗eu 22:1, 2) Teu ngeh dehꞈ luꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ muiˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗eu meh. Ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗eu deuˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ tiˬ poˆ cuiˆ cuiˆ˗ehˇ byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ laˇ˗eu meh. Noeˬ shaˬ noeˬ zahˬ˗eu jeˬ, ngoeˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu, naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ maˬ paˇ jaˆ meh.—Pah mehˬ˗eu 21:3-5.

17. Pah mehˬ˗eu 20:11-13-ahˇ haw ngeh, tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ muiˬ˗eu jeˬ za˗eu aˬ geu deuˬ nga?

¹⁷ Muiˬ˗eu jeˬ teu deuˬ˗ahˇ za˗eu aˬ suˇ suˇ gʼaˬ nga? Muiˬ˗eu jeˬ teu˗ahˇ za dahˬ beh˗eu deuˬ naˇ, Aˬmaˬgeˬdoˬ˗ahˇ neh buˬ˗iˇ law˗iˇ˗euˬ tsawˇ haˬ aˇ maꞈ maꞈ ma deuˬ hawˇ˗eu miˇ shuiꞈ˗ahˇ dehꞈ le˗eu zaˬ deuˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ yaw huiˬ 20-ahˇ shiˇ taˬ˗euˬ deuˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ meh lehˇ jiˇ ehˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. (Pah mehˬ˗eu 20:11-13-ahˇ gui.) Gaˇ hu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ˗awˇ shiˇ˗euˬ “tsawˇ muiˬ” deuˬ maˬ ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ maˬ ya dzaw ni shiˇ˗euˬ “tsawˇ doeˇ” deuˬ maˬ ehˇ, miˇ tsaˬ˗ahˇ ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu meh. (Gʼaˬkʼehˇ 24:15; Yoˇhaˬ 5:28, 29) Heu naˇ tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ shiˇ dzeuˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ meh lehˇ ehˇ mawꞈ nga laˬ? Maˬ, toˆ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ za˗euˬ kʼawꞈ, maˬ ha geuꞈ ni gʼeh˗euˬ deuˬ maˬ ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗a. Teu naˇ aˬ yawꞈ maꞈ aˬ kawˬ˗aˬ za˗euˬ kʼawꞈ, miˇ tsaˬ Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ dehꞈ geuˇ jawˇ geuˇ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ maˬ mˇ mawˇ˗euˬ miˇ neh meh.—Maꞈtehˬ 25:46; 2 Teˇsaˬloˇni 1:9; Pah mehˬ˗eu 17:8; 20:15.

Aˇ saˬ saˬ leˇ ngeh pyeuꞈ laˇ˗eu jeˬ

18. Tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ jiˇ ngeh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹⁸ Tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ jiˇ ngeh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ yaw dehꞈ dehꞈ˗eu tsawˇ haˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ byah kuꞈ laˇ˗eu meh. Aˬdaˬ˗ahˇ neh za˗euˬ iˬ baˇ baˬ da neh pyeuꞈ laˇ˗euˬ maˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ paˇ ya daˬ meh. (Loˇmaˆ 5:12) Aˬdaˬ˗euˬ iˬ baˇ baˬ da neh pyeuꞈ laˇ˗euˬ maˬ muiˬ˗eu jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ laˆ byoˆ nehˬ jiˇ˗eu meh. Tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ jiˇ ngeh, byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ yaw dehꞈ ya “dehꞈ” gʼeh meh.—Pah mehˬ˗eu 20:5.

19. Aˇ saˬ saˬ˗eu poˆ lawˬ haw˗eu jeˬ aˬ jeˬ miˇ neh loˬ˗eu nga?

¹⁹ Saˬdaˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ lawˬ haw ngeh, Yeˬsuˇ saˇ jaˇ ziꞈ nya˗euˬ lehˇ aˬ dui siˬ nya˗eu ma. Toˆ˗ehˇ naˇ Saˬdaˬ byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ lawˬ haw ngeh, byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ saˇ jaˇ ziꞈ meh lehˇ ehˇ mawꞈ nga laˬ? Teu naˇ Saˬdaˬ tiˬ heˇ kʼoꞈ aˇ yamˬ jiˇ˗awˇ yaw li maˬ baw˗eu duˬ kʼahˬ˗ahˇ neh doˆ laˇ ngeh, yawˬ gʼaˬ na luꞈ yawˬ haˇ yawˬ ha dawˬ kʼoꞈ ya biꞈ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 20:7) Aˇ saˬ saˬ˗eu poˆ lawˬ haw˗eu jeˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu deuˬ naˇ, ya buˬ ya law˗iˇ˗awˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu meh. (Loˇmaˆ 8:21) Miˬyehˇ˗ahˇ puiˬ˗euˬ deuˬ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ Saˬdaˬ hawˇ˗eu maˬ muiˬ˗eu mˬ taˆ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ bi laˆ cawˆ˗eu meh.—Pah mehˬ˗eu 20:8-10.

20. Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu nui ma cehˇ tahˬ tahˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ deuˬ nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi gʼeh laˇ˗eu nya?

²⁰ Pah mehˬ˗eu sahˬ boꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ kawˆ shawˆ˗ehˇ ja sawˇ gʼaˬ ngeh tiˬ jawˇ nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya? Nawˇ nui ma cehˇ tahˬ tahˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ deuˬ laꞈ kʼoeˇ yawˬ ha jiˇ ahˇ˗eu lehˇ ya siˬ ngeh, nawˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ˗eu maˬ ngeuˇ nya loˇ? Nawˬ˗ahˇ aˬ cawˬ˗ahˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ gm laˇ˗awˬ lehˇ kuˇ mawꞈ˗eu maˬ ngeuˇ nya laˬ? (Pah mehˬ˗eu 22:17) Aˬ dui mehˬ hu paw pyeuꞈ laˇ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ ja sawˇ gʼaˬ ngeh tiˬ jawˇ, aˬ dui jiˇ gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ loꞈ˗ehˇ “Aˬ miˬ. Sahˬpaˬ Yeˬsuˇ˗oˇ, oe˗awˬ” lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh.—Pah mehˬ˗eu 22:20.