“Tsaˬ˗eu nui ma neh leh jeh˗eu” deuˬ˗ahˇ nyi naˬ nyi naˬ˗ehˇ maˬ jawˇ ni caw ba nehˬ

1. Guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ya gaˬ˗euˬ deuˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? (Gʼaˬkʼehˇ 13:47, 48; 16:14, 15)

Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ gʼawˬ mya gʼaˬ Jaˇliꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ ya gaˬ˗euˬ nehˬ˗ehˇ nui ma ahˇ˗awˇ Ka li zaˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 13:47, 48; 16:14, 15-ahˇ gui.) Nymˬ˗mˇ iˬ nah jiˇ gʼawˬ mya gʼaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ ya gaˬ˗euˬ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ dzaw mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ gʼaˬ na dahˬ beh ngeh guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ nui ma maˬ ahˇ gaˇ duˇ kʼawꞈ tiˬ poˆ cuiˆ cuiˆ˗ehˇ ha geuꞈ laˇ nya˗eu meh. Tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh “tsaˬ˗eu nui ma neh leh jeh˗eu” deuˬ˗ahˇ ya mawˇ naˇ aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

2. Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu naˇ ka dzaˬ˗eu gaˇ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu nga?

² Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ˗ahˇ myawˬ yaˇ mˇ dzaˬ˗eu gaˇ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya meh. Yaˇ mˇ dzaˬ˗eu deuˬ aˇ siˬ awꞈ laˇ˗euˬ nehˬ˗ehˇ taˆ lehˇ pyaˆ dzaˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ maˬ pyaˆ deˇ laˇ˗euˬ aˇ bawˇ deuˬ˗ahˇ naˇ iˇ cuꞈ shehˬ daˆ leꞈ˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ha geuꞈ mawꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˬ pyeuꞈ laˇ ni kawˇ maˇ˗ehˇ ya caw ba nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ha geuꞈ˗eu maˬ dah laˇ˗euˬ siˬ deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ aˇ naˆ ni aˇ poeˬ baw˗eu lehˇ siˬ leˇ ni caw ba nehˬ. (Yoˇhaˬ 4:35, 36) Aˬ dui aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba naˇ muiˬ dzehˬ nga lehˇ ya haw doˆ nya˗eu meh. Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu nehˬ˗ehˇ ha geuꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jeˇ ya jahˇ˗eu nga lehˇ ja sawˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ huiˬ laˇ mahˇ laˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ ya caw ba daˆ leꞈ˗eu lehˇ ja sawˇ ma.

Ha geuꞈ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh

3. Aˬ dui tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh nui ma ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ naˇ aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? (1 Gawˇliˬtu 9:26)

³ Aˬ dui tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh ha geuꞈ mawꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ naˇ dehꞈ˗eu jeˬ jaˆ˗eu gaˇ ma˗ahˇ cah laˇ ni kawˇ maˇ˗ehˇ caw ba nehˬ mawꞈ˗eu ma. Toˆ˗ehˇ naˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ Jaˇliꞈ bi dzaw laˇ˗eu gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗eu gʼaˇ duˬ kuˇ˗eu nyi naˬ nyi naˬ˗ehˇ jawˇ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a.—1 Gawˇliˬtu 9:26-ahˇ gui.

4. Aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw˗eu aˬ joˆ˗ehˇ dah laˇ taˬ˗euˬ nga?

⁴ Jaˇliꞈ dzaw ma lehˇ kuˇ. Tiˬ deuˬ na Jaˇliꞈ dzaw˗eu dah laˇ taˬ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Kehˇnaˬdaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ nah dzeuˇ oeˬ nah˗ahˇ tsawˇ haˬ uiˬ gaˇ tsaꞈ gaˬ ngeh aˬ buˇ zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ laˆ lawˬ jaˆ gaˇ laˇ˗awˇ, Aˬ dui mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ laˬ kʼaˬ cehˇ nya lehˇ ehˇ˗eu paˇ dmˬ yuˇ˗euˬ meh. Laˆ lawˬ gaˇ dzeˇ yawꞈ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ sahˬ boꞈ teu dmˬ neh Jaˇliꞈ yawꞈ ngehꞈ˗ehˇ dzaw nya meh lehˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ buˇ zaˬ guˬ teu gʼaˬ nui ma ahˇ˗eu miˇ neh tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ˗euˬ naˬ gaˬ naˬ ba yuˇ˗euˬ meh. Teu nah laꞈ kʼoeˇ tehꞈ˗ehˇ aˬ buˇ zaˬ guˬ teu gʼaˬ Jaˇliꞈ aˬ geu ngeh nah ya dzaw˗a lehˇ sahˬ boꞈ sha laꞈ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ teu gʼaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ koꞈ nah jawˇ nah dah ma laˬ lehˇ naˇ haˬ ngeh aˬ buˇ zaˬ guˬ teu gʼaˬ “Ni shawˬ dah ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh teu jaw laꞈ kʼoeˇ neh Jaˇliꞈ dzaw˗awˇ teu jaw laꞈ kʼoeˇ neh mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗awˇ kawˇ maˇ˗ehˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗euˬ meh.

5. Jaˇliꞈ dzaw˗eu lehˇ cawˬ ngeh haw doˆ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi mawˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

⁵ Guiˬ lahˬ dawˬ˗ahˇ ya gaˬ˗euˬ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ uˬ soe aˬ buˇ zaˬ guˬ teu gʼaˬ loꞈ˗ehˇ ha geuꞈ meh lehˇ maˬ ehˇ nya˗a. Tiˬ deuˬ na˗aˬ, ha geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ yamˬ loˬ meh. Teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ nui ma ahˇ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ ngehˬ cawˬ dahˬ beh nya meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ noeˬ tmˬ˗awˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nui ma ahˇ naˇ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh nya laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Toˆ˗ehˇ naˇ Jaˇliꞈ bi dzaw laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ joˆ˗ehˇ cawˬ nya˗eu nga? Jaˇliꞈ dzaw˗eu lehˇ zawˇ˗ehˇ cawˬ nya˗eu mehˇ nmˇ deuˬ hawˇ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu deuˬ nui noeˬ nui duˇ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ taˬ˗euˬ nga lehˇ haw ma.

6. Jaˇliꞈ bi dzaw laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ nya˗eu ng?

⁶ Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na hawˇ˗eu tsaꞈ gaˬ˗eu mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. Miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ na˗ahˇ Jaˇliꞈ dzaw˗eu cawˬ ngeh “Jaˇliꞈ mehˬ laˇ˗euˬ” “dzaw mehˬ nehˬ laˇ˗euˬ” lehˇ maˬ zmˬ ni, “dawˬ deh gʼa laˇ˗euˬ” “dzawˇ mehˬ nehˬ laˇ˗euˬ” lehˇ ehˇ naˇ muiˬ dzehˬ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ tawꞈ leꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ heu loꞈ˗ehˇ ngehˬ nya˗eu meh. “Dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu naˇ haˬ˗eu jeˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ taˬ gaˇ ya mawˇ naˇ nawˇ zahˬ leˇ tehꞈ˗a.” Maˬ ngeuˇ naˇ “Jaˇliꞈ heu naˇ zahˇ deuˬ˗euˬ paˇ dmˬ tehꞈ maˬ ngeuˇ˗a. Tsawˇ haˬ deuˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ maˇ diˇ zmˬ nya˗eu nui noeˬ nui duˇ deuˬ ahˇ gahˬ meh” lehˇ ehˇ nya˗awˇ, “10 peu, 15 peu ja sawˇ˗eu tehꞈ kʼawꞈ ni gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za meh” lehˇ ehˇ nehˬ nya meh. “Yawˬ jaw na luꞈ” maˬ ngeuˇ naˇ “kʼoeˇ yamˬ heu yam” lehˇ jiˇ maˬ ya ngehˬ˗a. Teu naˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ kʼaˆ behˆ pyeuꞈ nya lehˇ bi noeˬ leˇ nya˗eu meh.

7. Tsawˇ haˬ tiˬ deuˬ na yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ mawˇ˗euˬ ma lehˇ aˬ geu ngeh yamˬ˗ahˇ neh noeˬ leˇ˗eu nga? (1 Gawˇliˬtu 14:23-25)

⁷ Mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ kuˇ. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ tiˬ deuˬ na Ka li zaˬ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe beh beh ngeh poˆ neh yaw tsaˬ yaw dawˇ˗ahˇ mawˇ˗euˬ ma lehˇ noeˬ leˇ gaˇ duˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 14:23-25-ahˇ gui.) Nymˬ˗mˇ iˬ nah jiˇ nui ma ahˇ˗eu deuˬ gʼawˬ mya ni aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh yaw kawˇ maˇ˗ehˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ naˇ nui ma ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ aˬ geu ngeh kuˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? Aˬ dui mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ laˬ kʼaˬ cehˇ nya lehˇ ehˇ˗eu paˇ dmˬ dzaw deuˆ 10 laꞈ kʼoeˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ kuˇ taˬ˗euˬ aˇ deuˆ ahˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui teu gaˇ dzaw keuˆ˗eu maˬ loˬ˗a. Maˇ diˇ naˇ, aˬ dui mawˇ dahˬ beh˗eu jaw˗ahˇ neh teu jaw˗ahˇ baˬ maꞈ mehˬ shi dawˬ mehˬ mehˬ˗eu gaˇ kawˆ uˬ dzah maˬ ehˇ, Loꞈ˗eu nymˇgoˇ laꞈ kʼoeˇ gaˇ kawˆ tiˬ kawˆ na˗ahˇ maˬ ehˇ, ngehˬ keuˆ˗awˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ kuˇ nya˗eu meh.

8. Aˬ dui nui ma ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ kuˇ ngeh aˬ jeˬ gaˇ kawˆ dzawˇ nehˬ nya nga? (Iˇsaˬyaˇ 54:13)

⁸ Dzaw za˗ahˇ aˬ dui˗euˬ mehˬ bawˬ heu naˇ, aˬ yawꞈ neh daˆ haw˗iˇ˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ beu gaˇ˗eu nga lehˇ dzawˇ nehˬ˗awˬ. Jaˇliꞈ dzaw zaˬ tiˬ gʼaˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe beh beh ngeh poˆ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Loꞈ˗eu nymˇgoˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗aˬ heu gaˇ jawˇ˗eu yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ siˬ nya luꞈ˗a laˬ?” lehˇ Jaˇliꞈ mehˬ˗eu gʼaˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu meh. Teu ngeh mehˇ nmˇ teu gʼaˬ nga maꞈ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ naˇ nymˇ jiˇ tiˬ jiˇ loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu tehꞈ ma. Teu miˇ neh tiˬ gʼaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ tiˬ gʼaˬ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya˗eu ma lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. Teu ngeh dzaw zaˬ teu gʼaˬ aˬ yawꞈ neh iˇ haw˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ beu gaˇ˗eu lehˇ ngaˇ lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ beu gaˇ˗eu gaˇ kawˆ paˇ dzawˇ nehˬ nya nga siˬ. Mehˬ bawˬ aˬ jeˬ miˇ neh jahˇ˗eu gaˇ kawˆ heu meh. (Iˇsaˬyaˇ 54:13-ahˇ gui.) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ jawˇ gaˇ neh dzaw geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, mehˇ nmˇ yaw kaˬ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ mehˬ bawˬ jahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ ma. (Heˬbyehˇ 2:12; 10:24, 25) Teu miˇ neh aˬ dui˗euˬ mehˬ bawˬ heu naˇ, aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ yaw luiˆ luiˆ lehˇ gʼeh˗awˇ, zahˇ sahˇ kʼoꞈ deuˬ gaˇ kawˆ maˬ mehˬ. (1 Gawˇliˬtu 14:40) Dzaw geuꞈ le˗eu jawˇ duˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh Bawˬdzaˬnymˇ heu naˇ, buˇ coeˆ ni yaw luiˆ luiˆ lehˇ lawˬ ka ni gʼeh˗eu meh. Aˬ dui miˇ kʼahˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ suˬ saˬ. Maˬ keuˬ maˬ gm leˇ. Teu miˇ neh miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ maˬ ja sawˇ. Tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ maˬ pyehˇ dzaˬ, maˬ ja bu. Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ Bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ nga maꞈ aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗eu nga? lehˇ ehˇ˗eu biˬdiˬoˬ˗ahˇ maˬ keuˆ laˇ mi naˆ˗ehˇ bi haw taˬ naˇ, nui ma ahˇ˗eu deuˬ aˬ dui˗euˬ mehˬ bawˬ naˇ aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗eu nga lehˇ noeˬ mawˇ haw nya˗eu meh.

9-10. Nui ma ahˇ˗eu deuˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe peuˬ ni aˬ jeˬ jahˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

⁹ Tiˬ deuˬ na naˇ aˬ dui˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ ya uˇ laˇ gaˇ guˆ˗eu miˇ neh mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ oe peuˬ ni gʼeh˗eu meh. Aˬ dui nui ma ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe naˇ nga maꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui miˇ˗a de lehˇ ehˇ nehˬ˗awˇ, mehˬ bawˬ teu˗ahˇ nawˇ tiˬ jeˬ paˬ ngehˬ˗eu, mˇ˗eu maˬ loˬ˗a, naˇ haˬ le naˇ gʼaˬ meh lehˇ dzawˇ nehˬ. Zaˬ deuˬ jiˇ kuˇ˗awˇ neh pehˬ za ma zaˬ luꞈ oe nya meh. Nga maꞈ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ zaˬ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˇ laˆ paˆ taˬ˗awˇ jahˇ˗eu jeˬ ma jaˆ˗a. Zaˬ deuˬ aˬ da aˬ ma˗euˬ myaˆ mawˇ gaˇ jawˇ˗eu miˇ neh kʼahˬ lahˇ˗eu maˬ paˇ loˬ meh. Yawˬ ha˗euˬ zaˬ aˬ jeˬ dzaw geuꞈ˗euˬ nga lehˇ jiˇ haw mawˇ nya˗eu meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 31:12) Mehˬ bawˬ˗ahˇ pyuˇ daˬ gʼoˆ˗eu lehˇ jiˇ maˬ jaˆ˗a. Yeˬsuˇ neh “aˇ poeˬ maˬ biꞈ ni yawꞈ ngehꞈ˗ehˇ za˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˇ poeˬ maˬ yuˇ ni yawꞈ ngehꞈ˗ehˇ biꞈ nehˬ˗awˬ” lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗eu ma. (Maꞈtehˬ 10:8) Mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh aˇ poeˬ kʼaˆ˗eu mehˬ tsoeˬ deuˬ dm˗awˇ neh oe˗eu maˬ loˬ˗a lehˇ jiˇ ehˇ nehˬ nya meh. Miˬyehˇ naˇ laꞈ nyiˇ paw maˬ haw˗a. Nui ma˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ haw˗eu meh.—1 Saˬmeuˬlaˆ 16:7.

¹⁰ Nui ma ahˇ˗eu deuˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh lmˇ boˬ ni yaw muiˬ˗ehˇ ha nehˬ. Kʼoeˇ naˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ. Aˬ yawꞈ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ ha nehˬ laꞈ nyaˬ lehˇ noeˬ leˇ naˇ nyaˆ taꞈ poˆ jiˇ oe mawꞈ laˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ Jaˇliꞈ maˬ ahˇ naˇ nawˬ˗euˬ gaˇ dzeˇ bi nuiˇ. Dawˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ Jaˇliꞈ aˬ geu deuˆ, aˬ geu dawˬ˗ahˇ, aˬ jeˬ lehˇ dzawˇ nehˬ luꞈ nga lehˇ bi haw. Aˇ muˇ muˇ lah ni ja sawˇ ngeh jiˇ aˬ geu deuˆ aˬ geu tsahˇ˗ahˇ iˇ keuˆ taˬ˗awˇ ja sawˇ luꞈ˗eu lehˇ bi haw.

Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh ngeh

11. Tiˬ gʼaˬ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw laˇ ngeh aˬ jeˬ˗ahˇ noeˬ keuˆ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹¹ Tiˬ gʼaˬ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh laˇ ngeh aˬ dui aˬ jeˬ˗ahˇ noeˬ keuˆ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? Dzaw zaˬ gʼaˬ aˇ yamˬ aˬ yawꞈ yamˬ yawꞈ gaˇ mˇ˗eu jaˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. Nawˬ˗euˬ jawˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ aˇ yamˬ˗ahˇ aˇ poeˬ maˬ taˬ baw kʼawꞈ dzaw zaˬ nehˬ˗ehˇ ehˇ taˬ˗euˬ aˇ yamˬ˗ahˇ iˇ keuˆ. Dzaw dahˬ beh ngeh poˆ aˇ yamˬ gʼawˬ myahˇ ni taˬ yuˇ. Dzaw zaˬ gʼaˬ siˬ nya mawꞈ˗eu jeˬ paˇ jaˆ naˇ kʼawꞈ Jaˇliꞈ dzaw˗eu jeˬ teu yaw naꞈ˗ehˇ laˆ jiˇ naˇ yaw muiˬ meh lehˇ noeˬ dahˇ doe laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ yawˬ ha jawˇ paw neh tehꞈ˗ehˇ dawˬ gʼawˬ mya ni maˬ ngehˬ ni dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ ngehˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ ya biꞈ˗eu meh.—Dawˬdaˬ 10:19.

12. Tiˬ gʼaˬ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh laˇ ngeh aˬ dui˗euˬ aˇ pyaˇ naˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹² Aˬ dui neh aˇ pyaˇ daˬ taˬ˗euˬ jeˬ naˇ dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ˗awˇ gaˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu heu pyeuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ dui dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ yawˬ ha˗ahˇ maˬ ehˇ, yawˬ ha neh siˬ nya taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, maˬ bi haw tsoˆ taˬ ni Jaˇliꞈ ehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ haw tsoˆ taˬ nya ni ya caw ba nehˬ˗eu meh. (Gʼaˬkʼehˇ 10:25, 26) Yeˬsuˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ˗awˇ gaˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Teu miˇ neh gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluꞈ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ mehˬ ngeh jiˇ Yeˬsuˇ Ka li˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ naˬ ba tiꞈ taˬ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 2:1, 2) Kʼoeˇ naˇ, pyuˇ, shuiˇ, kʼaˬ lo sehˇ lawˬ muˇ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya˗eu muiˬ˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ deuˬ bi ahˇ laˇ˗eu aˇ naˆ ni aˇ yeˇ huiˬ˗eu lehˇ jiˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. (1 Gawˇliˬtu 3:11-15) Teu laꞈ kʼoeˇ jah˗eu jeˬ, zaˬ siˬ nui gahˇ, tseˇ mˇ biˇ paˆ nya˗eu jeˬ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ yaw zeu baw˗eu jeˬ heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ deuˬ keuˬ˗eu meh. (Ja ceuˬ 19:9, 10; Dawˬdaˬ 3:13-15; 1 Beˬtuˆluˆ 1:7) Nawˇ jiˇ ni dzaw zaˬ˗ahˇ nui jah ziꞈ laˇ ni hawˇ˗eu mˬ taˆ Aˬda nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ laˇ nya ni caw ba nehˬ ngeh Pawˇluˆ neh mehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˬ.—2 Gawˇliˬtu 1:24.

13. Dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ caw ba nehˬ ngeh nui ma mahˇ˗awˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ˗ahˇ haw haw˗ehˇ mˇ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi mawˇ nya˗eu nga? (2 Gawˇliˬtu 10:4, 5) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

¹³ Aˬ dui Yeˬsuˇ mehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tawˇ neh aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga? Nui ma mahˇ˗awˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ˗ahˇ haw haw˗ehˇ mˇ˗eu heu neh meh. Aˬ dui dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ nui ma maˬ saˇ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ maˬ ya naˇ haˬ˗a. Aˬ yawꞈ gʼoˆ shaw˗eu gaˇ kawˆ yaw shaˬ mawˇ naˇ, tiˬ kʼehˬ bi jaˆ tawˬ˗awˇ aˇ nah hawˇ˗eu paˇ ja sawˇ. Aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ geuꞈ kʼoeˇ geuꞈ keuˆ ni taˬ ka tiˇ. Aˬ yawꞈ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ dawˬ pehˬ bi ziꞈ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ yamˬ biꞈ. (Yoˇhaˬ 16:12; Gawˇlawˇsehˇ 2:6, 7) Aˬ dui ya laˆ byoˆ nehˬ˗eu mehˬ bahˬ˗eu jeˬ teu naˇ dawˬ pehˬ “ziꞈ dah ni” iˇ taˬ˗euˬ jeˬ nehˬ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu meh lehˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Gaˬliˇ dawˬ laꞈ kʼoeˇ taˆ lehˇ zmˬ taˬ˗euˬ meh. (2 Gawˇliˬtu 10:4, 5-ahˇ gui.) Aˬ dui taˆ teu˗ahˇ maˬ laˆ cawˆ mi naˆ˗ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ awˆ shmˇ duˬ yawˇ duˬ yaw shuiꞈ ya bi tsoˆ˗eu meh. Yawˬ jeˬ yawˬ˗ehˇ ya ehˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ awˆ shmˇ nya laˇ˗awˇ nui ma taˬ nya laˇ ni ya caw ba nehˬ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ gʼeh˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ laꞈ kʼoeˇ dawˬ pehˬ ziꞈ leˇ taˬ˗euˬ mehˬ bahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ laˆ byoˆ nehˬ nya˗eu meh.—Ja ceuˬ 91:9.

Daˬ yah deuˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh

14. Aˬ dui mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗euˬ daˬ yah deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹⁴ Daˬ yah deuˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ tsawˇ jeuˬ tsawˇ ca, dehꞈ˗eu aˇ tiˆ, maˬ bi tseˇ paˆ mawꞈ˗a. Myaˆ pyawˬ huiˬ nyiˇ maˬ bi tseˇ mawꞈ˗a. (Yaˬkoˆ 2:1-4, 9) Toˆ˗ehˇ naˇ, aˬ dui mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗euˬ daˬ yah deuˬ˗ahˇ nui gaˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?

15-16. Daˬ yah deuˬ˗ahˇ lmˇ boˬ ni ha nehˬ laꞈ nyaˬ lehˇ noeˬ leˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya nga?

¹⁵ Tiˬ deuˬ na mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗eu teu naˇ, mehˬ bawˬ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗eu nga lehˇ siˬ nya mawꞈ˗eu miˇ neh oe˗eu meh. Tiˬ deuˬ na naˇ, tiˬ gʼaˬ paˬ neh ehˇ nehˬ˗euˬ miˇ neh mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗eu meh. Teu miˇ neh Bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ daˬ yah yaw shuiꞈ tiˬ gʼaˬ oe˗euˬ gaˇ ya mawˇ naˇ, kawˇ ma˗ehˇ cehˆ gʼeh˗awˇ lmˇ boˬ ni ya ha nehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ ni aˬ yawꞈ˗ahˇ jawˇ˗eu maˬ saˇ paˬ˗ehˇ maˬ ya bi pyeuꞈ˗a. Aˬ yawꞈ˗euˬ behˇ dzeˇ ya nuiˇ nehˬ˗eu meh. Jaˇliꞈ hawˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ ja sawˇ˗eu paˇ dmˬ deuˬ ya biꞈ ya poˆ nehˬ˗eu meh. Maˬ ngeuˇ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ muˇ˗ahˇ neh ya shaˇ nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ nui ma˗ahˇ jiˇ ya noeˬ keuˆ nehˬ˗eu meh. Mehˬ tsoeˬ yehˬ bawˬ sehˇ lu˗ehˇ dm˗awˇ neh mehˬ bawˬ˗ahˇ oe˗euˬ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ, mehˇ nmˇ deuˬ buˇ coeˆ ni dm taˬ˗awˇ jawˇ gaˇ ya mawˇ ngeh aˬ yawꞈ nui ma maˬ saˇ nya lehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ dawˬ cawˬ puˬ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh, buˇ coeˆ ni yaw luiˆ luiˆ˗ehˇ dm taˬ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ cawˬ loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ tehꞈ meh lehˇ mehˇ nmˇ teu gʼaˬ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. Aˇ nah naˇ, zaˬ yo aˬ li teu gʼaˬ iˇ cuꞈ shawˇ˗eu aˇ tiˆ˗ahˇ keuˆ ni huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗euˬ meh. Mehˇ nmˇ neh yaw muiˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ nehˬ˗awˇ, yaw muiˬ˗ehˇ ha nehˬ˗euˬ teu˗ahˇ aˬ yawꞈ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ ngehˇ˗a. Aˬ dui mehˬ bawˬ maˬ beh mi naˆ˗ehˇ maˬ ehˇ, jiˇ ngeh maˬ ehˇ, daˬ yah deuˬ˗ahˇ dawˬ ngehˬ cawˬ ngeh, aˬ yawꞈ˗ahˇ nui ma maˬ saˇ leˇ ni kʼaˇ ngeuˇ˗eu jeˬ maˬ naˇ haˬ˗eu gʼaˇ duˬ ya yahˇ˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 4:15.

¹⁶ Aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ dawˬ ya ngehˬ cawˬ ngeh maˬ ehˇ, dawˬ kʼoꞈ biꞈ ngeh maˬ ehˇ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ doˇ˗eu gaˇ deuˬ˗ahˇ mˇ ngeh maˬ ehˇ, Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui jah gaˇ kawˆ deuˬ ahˇ naˇ, yaw zeu baw˗eu laꞈ kʼoeˇ ya ngehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ nui ma maˬ saˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu dawˬ hawˇ˗eu nyaˆ taꞈ poˆ mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ paˇ oe mawꞈ ni bi gʼeh leˇ˗eu dawˬ deuˬ maˬ ya ngehˬ˗a. (Tiˇtuˆ 2:8; 3:2) Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui jah˗ahˇ haw teˬ˗eu dawˬ deuˬ maˬ ya ngehˬ˗a. (2 Gawˇliˬtu 6:3) Seuˬ geu kʼoeˇ taˆ dawˬ mehˬ mehˬ˗eu deuˬ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ saˇ tiˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ ya taˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu deuˬ˗ahˇ jiˇ noeˬ keuˆ nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ maˬ gʼoˆ shaw leˇ˗eu dawˬ deuˬ hawˇ˗eu nui noeˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ ya dzawˇ maˇ nehˬ˗eu meh.

17. Tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ “tsaˬ˗eu nui ma neh leh jeh˗eu deuˬ”˗ahˇ ya mawˇ ngeh aˬ dui neh daˬ taˬ˗euˬ aˇ pyaˇ naˇ aˬ jeˬ nga?

¹⁷ Tiˬ nah saˇ˗i tiˬ nah aˇ yamˬ jiˇ leˇ˗eu loꞈ˗ehˇ, zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu jiˇ aˇ yeˇ huiˬ tehˇ tehˬ laˇ luꞈ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ dui “mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu gʼaˇ duˬ, tsaˬ˗eu nui ma neh leh jeh˗eu deuˬ”˗ahˇ poˆ luꞈ˗eu ma. (Gʼaˬkʼehˇ 13:48) Teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh, Jaˇliꞈ dzaw˗eu lehˇ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ oe lehˇ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ nyi naˬ nyi naˬ˗ehˇ maˬ paˇ ya jawˇ meh. Aˬ dui˗euˬ aˇ pyaˇ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ “dehꞈ˗eu saꞈ laˇ gaˇ ma”˗ahˇ cah nya laˇ ni caw ba nehˬ˗eu heu ma.—Maꞈtehˬ 7:14.