Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ ciˬ huiˬ
“[Yeˬhawˇbaˬ] Miˬyehˇ˗oˇ yawˬ jeˬ na luꞈ nawˬ neh beh˗awˇ nawˬ˗euˬ nui kʼahˇ baˬ da baˇ neh jaˆ luꞈ jawˇ luꞈ˗eu baˬ da neh yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ maˬ ehˇ taˬ huiˬ taˬ mahˇ˗eu jeˬ maˬ ehˇ baoˬ maˬ ehˇ nawˇ za geuˇ˗eu meh.”—Pah mehˬ˗eu 4:11.
1, 2. Yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ siˬ duˬ˗eu loˬ nga? (Dahˬ beh˗eu baˇ˗ahˇ haw.)
Dzeuˇ yaꞈ˗euˬ kawˆ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ tsawˇhaˬ zaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗euˬ maˬ geuˇ nga lehˇ Saˬdaˬ ehˇ˗eu gaˇ kawˆ aˬ dui ya siˬ˗euˬ ma. Aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu maˬ tsaˬ nga tsawˇ haˬ zaˬ˗aˬ yawˬ haˇ yawˬ ha uˆ lahˇ naˇ teu naˆ maˬ tseˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Saˬdaˬ ehˇ˗eu tsaˬ ngaˇ laˬ? Tsawˇ haˬ zaˬ yawˬ haˇ yawˬ ha uˆ lahˇ nya˗awˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ jaˆ˗eu aˇ baˇ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ neh bi uˆ lahˇ˗eu naˆ maˬ tseˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ dzehˬ nya ngaˇ loˇ lehˇ? Nawˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ tiˬ pawꞈ˗iˬ maˬ taꞈ ni ya jawˇ naˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ dzehˬ maˇ laˬ?
2 Dawˬ kʼoꞈ heu nawˬ˗euˬ dah zaˇ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ biꞈ nya˗a. Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ dawˬ kʼoꞈ heu deuˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ ya shaˇ sawˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ muiˬ dzehˬ˗awˇ aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ za geuˇ˗eu gaˇ kawˆ maˇ jawˆ ni mawˇ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ dui Jaˇliꞈ˗ahˇ neh ya mawˇ˗euˬ miˇ neh gaˇ kawˆ heu deuˬ˗ahˇ jah nya meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ uˆ lah˗eu geuˇ meh lehˇ biˬ siˬ laꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ haw iˇ ma.
Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu geuˇ
3. Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh uˆ lahˇ˗eu geuˇ nga?
3 Yeˬhawˇbaˬ Beh˗euˬ yaw sahˇ pyeuꞈ˗awˇ huiˬ dzehˬ˗eu Miˬyehˇ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ naˇ boeˬ boeˬ luˆ luˆ laꞈ kʼoeˇ huiˬ dzehˬ mahˇ dzehˬ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ meh. (1 Laˬsaˬbaˬ 29:11; Gʼaˬkʼehˇ 4:24) Mˬ taˆ˗euˬ yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ Sahˬpaˬ Ka li˗euˬ 144000 gʼaˬ ehˇ˗eu “Nga maꞈ˗euˬ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗oˇ yawˬ jeˬ na luꞈ nawˬ neh beh˗awˇ nawˬ˗euˬ nui kʼahˇ baˬ da baˇ neh jaˆ luꞈ jawˇ luꞈ˗eu baˬ da neh yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ maˬ ehˇ taˬ huiˬ taˬ mahˇ˗eu jeˬ maˬ ehˇ baoˬ maˬ ehˇ nawˇ za geuˇ˗eu meh.” (Pah mehˬ˗eu 4:11) Yeˬhawˇbaˬ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ beh˗euˬ miˇ neh mˬ taˆ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ miˇ tsaˬ˗ahˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ˗eu meh.
4. Aˬ jeˬ miˇ neh naꞈ˗i tseˇ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu jeˬ maˇ ahˇ˗eu nga?
4 Saˬdaˬ neh beh taˬ˗euˬ tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ jaˆ˗eu miˇ neh boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ aˬ yawꞈ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ maˬ jaˆ˗a. Saˬdaˬ hawˇ˗eu Aˬdaˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ ehˇ dawˬ maˬ naˇ haˬ ni laˆ tsoeˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ muiˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yeˬlaˬmiˇ 10:23) Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ naꞈ˗i tseˇ˗eu jeˬ heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ha geuꞈ ni geuꞈ nya˗eu kʼoeˇ tiˆ˗ahˇ keuˆ ni ngaˇ laˬ? Maˬ. Naꞈ˗i tseˇ˗eu jeˬ heu naˇ bi tseˇ˗awˇ bi ha geuꞈ˗eu lehˇ meh. Beh˗euˬ yaw sahˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ maˬ jaˆ. Miˬyehˇ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu heu naˇ naꞈ˗i tseˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ngeuˇ˗eu paw zmˬ˗eu lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Aˬ dui tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ meh.
5. Miˬyehˇ neh kʼaˇ noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ aˬ jeˬ miˇ neh tsaˬ˗eu nga?
5 Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh uˆ lahˇ geuˇ˗eu gaˇ kawˆ nyaˆ taꞈ tiˬ hmˬ˗ahˇ paˇ ja sawˇ kaˇ˗euˇ. Aˬ yawꞈ baoˬ˗ahˇ zmˬ ngeh yaw tsaˬ yaw dawˇ dawˇ˗ehˇ zmˬ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ “Ngaˬ˗euˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ aˬ myah luꞈ ziꞈ˗awˇ ngaˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ mˇ˗eu miˇ neh kʼahˬ sehˇ kʼaˇ jehˆ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ ngaˬ˗ahˇ siˬ nya˗eu jeˬ gaˇ kawˆ kʼahˬ sehˇ jehˆ˗awˬ. Kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ mˇ gaˇ ngaˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yeˬlaˬmiˇ 9:24) Yeˬhawˇbaˬ aˬ geu tsaˬ˗eu hawˇ˗eu maˬ tsaˬ˗eu daˇ tsehˆ ngeh tsawˇ haˬ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ neh bi caw ba˗eu maˬ loˬ˗a. Aˬ yawꞈ yawˬ jeˬ na luꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ zahˇ bi jaˆ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ˗euˬ tsaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼoe˗awˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ zahˇ sahˇ kʼoꞈ biꞈ neh taˬ˗eu meh. Ja ceuˬ sahˬ boꞈ boꞈ˗eu gʼaˬ “[Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nuiˇ mahˬ] Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ kʼoeˇ taˆ” dawˬ pehˬ taˬ meh lehˇ lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ neh kʼaˇ noeˬ tsehˆ˗eu jeˬ aˬ yawꞈ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ hawˇ˗eu Jaˇliꞈ zahˇ heu deuˬ naˇ tsaˬ dui dui˗eu meh. (Ja ceuˬ 89:14; 119:128) Saˬdaˬ Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu maˬ tsaˬ nga lehˇ ehˇ kʼawꞈ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ jaˆ laˇ ni aˬ yawꞈ jiˇ ni maˬ jahˇ nya˗a.
6. Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu geuˇ nga?
6 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ bi uˆ lahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ nyaˆ taꞈ tiˬ jeˬ naˇ aˬ yawꞈ boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ haw piˇ˗eu gʼaˇ duˬ bym˗awˇ zaˬ siˬ nui gahˇ ahˇ˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu saˬ laˬ gʼoˬ deuˬ kʼawꞈ maˬ laˆ taˬ nya˗eu coiˬ doi naˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li laˆ saˆ ta nehˬ gaˇ haw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 4:23, 24; Maˬkuˆ 5:25-29) Gaˇ kawˆ heu aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ naˇ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Mawˇ do laꞈ kʼoeˇ gaˇ kʼaˇ mˇ luꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ siˬ jiˇ˗awˇ kʼaˇ cawˆ iˇ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ laˆ saˆ nya˗eu meh. Shiˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ nya˗awˇ nymˇ maˬ noeˬ gaˇ pyeuꞈ laˇ luꞈ˗eu uˬ jeˬ jaˬ lehˇ miˇ luˆ luˆ˗eu jeˬ heu deuˬ˗ahˇ jiˇ ni laˆ naˬ nya˗eu meh.
7. Yeˬhawˇbaˬ Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ˗ahˇ jawˇ˗eu deuˬ naˆ maˬ tseˇ aˬ joˆ˗ehˇ gahˇ dzehˬ nga?
7 Saˬdaˬ uˆ lahˇ luꞈ˗eu miˇ tsaˬ˗ahˇ miˇ kʼahˬ laꞈ kʼoeˇ maˬ ehˇ tiˬ kʼahˬ tiˇ kʼahˬ yaw kaˬ maˬ ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ˗eu jeˬ maˬ jaˆ˗a. Miˇ tsaˬ˗ahˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ˗eu jeˬ jaˆ laˇ ni jahˇ nya˗eu nui gahˇ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ jaˆ˗eu tehꞈ meh. (Iˇsaˬyaˇ 2:3, 4; 54:13) Aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ neh “Miˬyehˇ˗euˬ guiˬ lahˬ aˇ naˆ ni huiˬ˗eu nga. Aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ aˇ naˆ ni naꞈ˗eu nga. Aˬ yawꞈ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ˗ahˇ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ siˬ nya˗ehˇ aˬ yawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ mˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ gʼoˆ shaw nya˗a” lehˇ ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ gʼeh miˇ˗a.—Loˇmaˆ 11:33.
Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ
8. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya?
8 Aˬ dui mawˇ˗eu loꞈ˗ehˇ Jaˇliꞈ jiˇ Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ˗awˇ aˬ jeˬ miˇ neh muiˬ dzehˬ˗eu uˆ lahˇ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu gaˇ kawˆ maˇ jawˆ ni ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ˗ahˇ bi uˆ lahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nyaˆ taꞈ tiˬ kawˆ naˇ aˬ yawꞈ nui gaˬ neh uˆ laˇ˗eu miˇ neh meh. “Gʼawˬ shaˬ gaˬ nya˗awˇ caw ba nya˗eu ma. Yaw awˇ laꞈ˗ehˇ nui ma maˬ pehˇ˗eu uˬ taꞈ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ tiˬ byah ni ahˇ˗awˇ saˇ jaˇ ziꞈ dui dui”˗eu ma lehˇ Miˬyehˇ neh ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ aˬ dui shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ ngeh aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ peh jiˆ peh leˇ˗eu meh. (Doˆ˗iˇ˗eu 34:6) Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ taˬ huiˬ˗awˇ yaw zeu taˬ˗eu uˬ taꞈ aˬ dui yawˬ haˇ yawˬ ha bo saˆ naˆ maˬ tseˇ bo saˆ nehˬ meh. Saˬdaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗aˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ maˬ biꞈ nehˬ˗a lehˇ ehˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ dawˬ teu naˇ jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ dawˬ pyeuꞈ meh. Miˬyehˇ aˬ dui dehꞈ˗eu jeˬ bi za˗eu gʼaˇ duˬ aˬ yawꞈ gaˬ dui dui˗eu Zaˬmaˇ biꞈ nehˬ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 84:11; Loˇmaˆ 8:32-ahˇ gui.
9. Miˬyehˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ haw pyaˆ luꞈ meh lehˇ aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗awˇ neh siˬ nya˗eu nga?
9 Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ baˬ muˇ baˬ muˇ lehˇ gaˬ kʼawꞈ aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ lehˇ jiˇ gaˬ˗eu meh. Gaˇ hu saˇ ka˗ahˇ pyeuꞈ yaꞈ˗euˬ gaˇ shaˇ noeˬ haw kaˇ˗euˇ. Yeˬhawˇbaˬ yaˇ kʼaˬ daˇ˗eu deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ 300 kʼoꞈ bi sheuˬ gʼeh˗euˬ laꞈ kʼoeˇ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ kʼawꞈ bi gʼaˬ leˇ˗euˬ meh. Teu ngeh Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nui ma ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ gʼaˬ nga lehˇ ngeuˇ naˇ Luˇta pyeuꞈ meh. Luˇta˗aˬ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ gʼawˬ mya jeˬ byehˇ dzeh˗euˬ meh. Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu aˬ li laꞈ sawˬ biꞈ nehˬ˗euˬ meh. Teu naˆ maˬ tseˇ muiˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li˗euˬ nymˇ jiˇ Meˬsiˇya dehꞈ le˗eu nymˇ jiˇ ya pyeuꞈ˗eu heu meh. Yeˬhawˇbaˬ Luˇta˗euˬ gaˇ kawˆ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Luˇta˗euˬ tsawˇ myahˇ neh boꞈ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗awˇ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ ya siˬ ngeh aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh paˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ?—Luˇta 4:13; Maꞈtehˬ 1:5, 16.
10. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ yaw doeˇ ma ngeuˇ˗a lehˇ aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?
10 Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗aˬ yaw doeˇ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu deuˬ naˇ yawˬ ha naꞈ˗i tseˇ nya˗awˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 3:17) “Huiˬ˗eu yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ dawˬ tawˆ yawꞈ˗euˬ dawˬ peh tiˬ jawˬ jaˆ˗awˇ yawꞈ˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma baoˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ byah meh” lehˇ Daˬbiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ehˇ˗eu meh. (1 Laˬsaˬbaˬ 16:7, 27) Ja ceuˬ sahˬ boꞈ boꞈ˗euˬ Eˇdaˬ “caˇ dawˬ caˇ˗awˇ nawˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ nawˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu yaw shehꞈ laꞈ kʼoeˇ dehꞈ˗eu deuˬ aˇ naˆ ni laꞈ kʼaˬ cehˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga. Nawˬ˗euˬ guiˬ lahˬ baˬ da neh aˬ yawꞈ maꞈ nah ga˗ehˇ laꞈ kʼaˬ ya cehˇ˗awˇ nawˬ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ baˬ da neh aˬ yawꞈ maꞈ nawˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu meh” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 89:15, 16.
11. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ muiˬ dzehˬ meh lehˇ aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?
11 Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ shaˇ sawˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ aˬ yawꞈ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ ngaˇ lehˇ duˬ laˇ˗eu meh. Aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ kʼawꞈ ja ceuˬ sahˬ boꞈ boꞈ˗euˬ gʼa neh Miˬyehˇ˗ahˇ “Nawˬ˗euˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma laꞈ kʼoeˇ tiˬ nah jawˇ ciꞈ˗euˬ˗aˬ nui gaˇ tiˬ heˇ nah jawˇ˗euˬ naˆ maˬ tseˇ poeˬ nya” lehˇ ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ gʼeh laˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 84:10) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ lehˬ hmˬ˗awˇ beh˗euˬ miˇ neh aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ siˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ myah myah naˆ maˬ tseˇ nui ma bi jeˇ mawꞈ˗awˇ aˬ yawꞈ neh kʼaˇ bi mˇ˗euˬ heu naˇ aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ aˬ myah luꞈ naˇ haˬ naˇ gʼawˬ mya jeˬ ya lawˇ nehˬ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ meh.—Iˇsaˬyaˇ 48:17-ahˇ gui.
12. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gaˇ kahˇ dawˬ pehˬ naˇ aˬ jeˬ nga?
12 Yeˬsuˇ Ka li˗euˬ tiˬ heˇ kʼoꞈ uˆ lahˇ˗eu jeˬ jiˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ jawˇ meh siˬ lehˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ˗neh ya siˬ˗euˬ ma. (Pah mehˬ˗eu 20:7, 8) Aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu nga? Teu ngeh yamˬ˗ahˇ Saˬdaˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ yawˬ ha gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ ni jahˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ myah luꞈ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ dawˬ maˬ naˇ haˬ kʼawꞈ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ nya ngaˇ lehˇ noeˬ leˇ ni leh jeh˗eu meh. Nui noeˬ teu naˇ tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ maˬ pyeuꞈ leˇ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui ‘teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu jaˬ myawꞈ dawˬ teu˗ahˇ jah maˇ laˬ’ lehˇ yawˬ haˇ yawˬ ha ya naˇ haˬ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ maˇ diˇ gaˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗aˬ yaw muiˬ meh boeˬ boeˬ luˆ luˆ˗ahˇ aˬ yawꞈ uˆ lahˇ˗eu geuˇ meh lehˇ aˬ dui jah ziꞈ naˇ jaˬ myawꞈ dawˬ teu aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ jawꞈ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ aˬ dui nui gaˬ neh uˆ lahˇ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ uˬ moˆ jawˇ mawꞈ meh.
Huiˬ dzehˬ mahˇ dzehˬ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ baoˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ laꞈ kʼoeˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ
13. Aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ huiˬ dzehˬ mahˇ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?
13 Aˬ dui mawˇ˗eu loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗aˬ muiˬ dui dui˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Huiˬ dzehˬ mahˇ dzehˬ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ baoˬ aˬ dui˗euˬ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ byah ni za geuˇ meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ ma˗ahˇ cah˗eu heu naˇ aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Eˇpeˇsu 5:1 2-ahˇ gui.
14. Nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga?
14 Aˬ dui Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ neh Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ baoˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ nui gaˬ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ neh zmˬ˗eu lehˇ ya siˬ˗eu ma. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ naˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˇ dawˬ gʼoꞈ maˬ doˆ˗eu uˬ taꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ kʼawꞈ maˬ ka tiˇ˗a. Kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ Miˬyehˇ hawˇ˗eu Zaˬmaˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh dui dui˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 11:1) Aˬ yawꞈ aˬ cawˬ˗euˬ myaˆ pyawˬ cawˆ ni maˬ jahˇ˗eu uˬ taꞈ tsaˬ˗eu jeˬ bi mˇ˗eu gʼaˇ duˬ kʼawꞈ maˬ ka tiˇ˗a. Aˬ yawꞈ aˬ cawˬ tsaˬ˗eu jeˬ mˇ ni nui gaˬ neh laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh. (Loˇmaˆ 12:1; Eˇpeˇsu 4:1; Piˇleˇmoˬ 8-10) Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ Pawˇluˆ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗euˬ meh. Aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ nui gaˬ neh mˇ nehˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.
15. Aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yaˬ jaˆ˗eu deuˬ˗ahˇ yaw zeu baw naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ nga?
15 Yeˬhawˇbaˬ neh aˇ yaˬ biꞈ taˬ˗euˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ gm leˇ˗awˇ yaw zeu baw˗eu heu naˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ maˬ shaw laˇ kʼawꞈ ni aˬ dui gmˬ leˇ˗eu ma. Miˇ tsaˬ za deuˬ heu loꞈ˗ehˇ maˬ jahˇ˗a aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu gʼaˬ lehˇ ha geuꞈ˗eu miˇ neh heu loꞈ˗ehˇ mˇ˗eu ma. (Eˇpeˇsu 5:22, 23; 6:1-3; Heˬbyehˇ 13:17) Heu naˇ aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ bi za mawꞈ˗eu miˇ neh.
16. Aˬ dui noeˬ tsehˆ˗eu jeˬ Miˬyehˇ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?
16 Aˬ dui noeˬ tsehˆ˗awˇ mˇ˗eu jeˬ heu naˇ Miˬyehˇ˗euˬ baoˬ huiˬ dui dui jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ dui yaw dehꞈ dehꞈ gaˇ taꞈ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ joˆ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu lehˇ Yeˬhawˇbaˬ dawˬ maˬ biꞈ jiˇ taˬ˗aˬ. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu gaˇ kawˆ aˬ dui˗ahˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Gaˇ kawˆ heu naˇ aˬ dui mˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ gʼoˆ shaw laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ Yeˬhawˇbaˬ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ moeˬ tsoeˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu ya dm˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu maˬ ya dm˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ ehˇ duˬ nehˬ taˬ˗aˬ. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh haw muiˬ paˬ˗ehˇ dm paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ ehˇ mawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 2:9, 10) Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ dui neh tseˇ˗euˬ jeˬ aˬ cawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ coeˬ nga lehˇ bi shaˇ noeˬ mawꞈ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 10:31-33) Aˬ dui noeˬ tsehˆ ngeh Yeˬhawˇbaˬ noeˬ˗eu jeˬ˗ahˇ dawˬ pehˬ taˬ˗eu heu naˇ aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.
Nawˇ noeˬ tsehˆ ngeh maˬ ehˇ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ maˬ ehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ (Aˇ deuˆ 16-18-ahˇ haw.)
17, 18. Nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ˗eu deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?
17 Cawˬ shaˇ baw dzeuˇ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nya˗eu gaˇ kawˆ tiˬ hmˬ˗ahˇ ja sawˇ ma. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ˗eu jeˬ noeˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ maˬ laˇ ni kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗awˇ gaˇ kawˆ gʼawˬ mya jeˬ lehˇ doˆ nya˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ luꞈ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ gaˇ hu˗euˬ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ neh mˇ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ noeˬ keuˆ˗eu heu gaˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ˗ahˇ za nya meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawˇ yawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗ahˇ duˇ˗eu lehˇ ehˇ keuˆ taˬ˗euˬ meh. (Iˇsaˬyaˇ 54:5; 62:4) Tsawˇ jeuˬ heu jeuˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma yaw myaˬ poˆ bi cawˆ haw˗euˬ meh. Teu naˇ gaˇ kawˆ jaˆ jaˆ˗ehˇ nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ˗eu deuˬ˗ahˇ duˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ byehˇ dzeh˗eu maˬ tehˬ˗eu uˬ taꞈ iˬ baˇ gʼawˬ mya poˆ pyehˬ nehˬ˗awˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ saˇ jaˇ kʼaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ nehˬ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 106:43-45-ahˇ gui.
18 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nymˇ dahˬ deuˬ naˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ gaˇ kawˆ jaˆ kʼawꞈ Jaˇliꞈ˗ahˇ maˬ tsaˬ˗eu jeˬ neh maˬ laˆ piˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ sheuˬ dahˬ dzaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ taˬ huiˬ˗awˇ nyiˬ gʼaˬ luꞈ˗ahˇ bi “dehꞈ taꞈ” mawꞈ meh lehˇ aˬ yawꞈ maꞈ siˬ nya˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ iˇ˗euˬ maˬ ngeuˇ taꞈ naˇ nyiˬ gʼaˬ yaw kaˬ gʼawˬ˗awˇ neh yaw shuiꞈ maˬ yuˇ paˇ nya lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 19:5, 6, 9) Ka li zaˬ deuˬ nymˇ dahˬ yaw muiˬ˗ehˇ dahˬ dzaˬ˗eu gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh˗eu heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.
19. Aˬ dui mˇ bahˬ ngeh aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
19 Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ maˬ byah kuꞈ˗eu miˇ neh tiˬ poˆ na Yeˬhawˇbaˬ nui ma cawˆ ni mˇ nya˗eu meh. Teu˗ahˇ aˬ yawꞈ siˬ nya˗eu miˇ neh Yeˬsuˇ bi ka kʼoꞈ le˗euˬ meh. Teu miˇ neh aˬ dui mˇ bahˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ iˬ baˇ shaˇ pyehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. (1 Yoˇhaˬ 2:1, 2) Aˬ dui yawˬ ha neh mˇ lehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ nui ma cawˆ cawˆ˗ehˇ jawˇ ngeh to˗aˬ teu gaˇ neh dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ dui maꞈ aˬ dui˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ nya˗awˇ bi muiˬ daˆ laˇ nya˗eu uˬ taꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ bi mˇ daˆ leꞈ nya˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ dawˬ peh jiˆ leˇ mawꞈ˗eu ma.—Ja ceuˬ 103:3.
20. Nymˇ aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
20 Miˇ shuiꞈ˗ahˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ uˆ lahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ ya jawˇ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ tsaˬ˗eu gaˇ ma˗ahˇ ya dzaw˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 11:9) Nymˇ aˬ dui Miˬyehˇ noeˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ bi mˇ mawꞈ˗eu jeˬ dzaw dui dui luꞈ kʼawꞈ gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ Miˬyehˇ˗euˬ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ paˇ noeˬ bahˬ meh. Teu miˇ neh aˬ dui ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ˗eu uˬ taꞈ aˬ dui kʼaˇ mˇ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu heu neh aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dzehˬ˗eu baoˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh kaˇ˗euˇ.