Buku pa Yob copo konyi kinde m’ibenweng’iri ku peko

1-2. Pirang’o etie ber nisomo buku pa Yob?

NYO isomo buku pa Yob nindo ma ceng’ini eni? Kadok oro daru kadhu 3500 niai ma jukiewe de, dhanu dupa paru nia etie acel m’i kind buku ma jukiewo ku bodho mandha. Dhanu bepaku ng’atu m’ukiewe pilembe etiyo ku wec ma nyang’ i igi yot, ma mit man m’utie ku tego. Musa re m’ukiewo buku maeno ma mit, ento Won bukune mandha utie Yehova.—2 Tim. 3:16.

² I kind buku ma pigi tek mi Biblia, junwang’u bende buku pa Yob. Pirang’o? Pilembe enyutho kamaleng’ nia ukwayu giracwiya ceke ma riek ung’ii ka nyo gibitimo ni Yehova nikum mer ma gimare ko man ma gimaru ko nyinge. Enyutho bende kite pa Yehova ma wang’u ijo ma calu mer, rieko, bedopwe man tego. Ku lapor, i Biblia julwong’o Yehova nia “Jategokpo” wang’ dupa, re i buku pa Yob kende ci julwong’e wang’ 31. Buku pa Yob udwoko bende wang’ penji dupa ma dongo ma dhanu gipenjiri ko, ma calu ve: Pirang’o Mungu uweko masendi ubemedere asu?

3. Wacopo nwang’u bero ma kani i buku pa Yob?

³ Tap calu ma ku wi got icopo neno bor, buku pa Yob de copo ketho waneno bor niwacu, wanyang’ i thelembe m’uketho Yehova uweko masendi ubemedere. Wakenen kite ma buku pa Yob copo konyo kowa kinde ma wabenwang’ara ku masendi. Wabineno ayi ma nyo kpawa pa Yob ukonyo ko Juisrael man ayi m’ecopo konyo kowa tin. Wabineno bende kite ma waromo tiyo ko ku kpawa pare pi nikonyo jumange.

MUNGU UWEKO YOB UNWANG’ERE KU PEKO

4. Tung’ tung’ ma kani m’ubino nuti i kind Yob ku Juisrael saa ma gin’i ng’eca i Misiri?

⁴ I rundi ma Juisrael gibino i ng’eca i Misiri, ng’atu moko ubino nuti ma nyinge Yob. Ebed ekwo i ng’om mi Uz, ma copere ni yo nyangu mi Ng’om mi lembang’ola, man yo malu mir Arabia. Tung’ tung’ ma lee ubino nuti i kind Yob ku Juisrael: Juisrael gicaku woro mungu m’araga, ento Yob utimo ni Yehova ku bedopwe. (Yoc. 24:14; Eze. 20:8) Yehova uyero pi Yob kumae: “Ng’atu moko mbe ma calu en iwi ng’om.”a (Yob 1:8) Yob ugam ulony lee mandha man ebino ng’atu ma dit nisagu dhanu ceke ma yo Nyangu. (Yob 1:3) Ma jiji mbe, nineno ng’atu maeno ma pire yik man mir awora ubetimo ni Mungu ku bedopwe ubed unyayu ng’eicwiny lee mandha i Sitani!

5. Pirang’o Yehova uweko Yob unwang’ere ku masendi? (Yob 1:20-22; 2:9, 10)

⁵ Sitani uyero nia Yob biweko nitimo ni Mungu tek enwang’ere ku peko. (Yob 1:7-11; 2:2-5) Kadok Yehova umaru Yob lee de, re eweko Sitani ukeumul iye pi nineno ka nyo adote m’ekelo i wiye utie lemandha kunoke ngo. (Yob 1:12-19; 2:6-8) E Sitani ukabu udul lim pa Yob cen, enego awiya pare apar, man egoyo Yob ku vur ma rac niai i the tiende nitundo i tatu wiye. Kadok Sitani unyayu peko maeno ceke i kume de, re eweko ngo nitimo ni Yehova ku bedopwe. (Som Yob 1:20-22; 2:9, 10.) I ng’ey kare, Yehova ukeyo kum Yob, eketho elony kendo lee, man emiyo ire awiya mange apar. E dhanu ucaku woro Yob kendo. Yehova uketho ekwo bende oro mange 140, cil m’eneno ko nyikwaye mir ang’wen. (Yob 42:10-13, 16) Copere nia kpawa pa Yob ukonyo dhanu mi rundi ma con nenedi, man ecopo konyowa tin nenedi?

6. Copere Juisrael ginwang’u bero ma kani i kum kpawa pa Yob? (Nen bende cal.)

⁶ Bero ma copere Juisrael ginwang’u. Kwo ubino yot ungo ni Juisrael i Misiri. Ku lapor, Kaleb giku Yocuwa gidongo adonga zoo i ng’eca. I ng’eye gikwo i langa pi oro 40 pi kosa mi jumange. Kan andha nyithindho mir Israel ging’eyo kpawa mi masendi pa Yob man kite ma kwo pare udog udoko ko i ng’eye, m’umbe jiji lembuno ukonyogi man Juisrael m’udok ukwo i ng’eygi ninyang’ nia Sitani re m’ubenyayu masendi i kum dhanu. Copere ginyang’ bende nia pirang’o Mungu uweko dhanu ubesendiri, man nia emaru dhanu m’ubegwoko bedoleng’ migi ire man ebimiyo igi sukulia.

7-8. Buku pa Yob copo konyo ju m’ubenwang’iri ku peko nenedi? Kemii lapor moko.

⁷ Bero ma wacopo nwang’u. Lembe mi can utie nia, dhanu dupa tin gimbe ku yiyoyic i Mungu, pilembe gibenyang’ ungo nia pirang’o dhanu m’atira ubesendiri. Wakewecu iwi lapor pa nyamego Hazelb mi Rwanda. Saa m’ebino aradu, ebino ku yiyoyic i Mungu. Ento i ng’eye lembe ulokere. Junyodo pare giwekiri, uketho edongo i cing’ ng’atu ma min udok ugiero m’utiyo kude yanga yanga. I ng’eye, jalwo moko umake man evuto kude. Saa ma Hazel ucidho i kanisa pare, ng’atu moko acel de mbe m’ujuko cwinye. E ekiewo barua ni Mungu kumae: “Mungu, arwo i beng’i, aii nitimo lembe m’atira, ento iculo ira kawang’e ku racu. Dong’ ambe i lem peri; niai kawoni, abitimo gin moko ci ma nyayu anyong’a i iya.” Calu Hazel, jucwayu vupo ni dhanu dupa iwi Mungu, man giparu nia en re m’ebenyayu peko i kumgi. Kisa negowa lee i kumgi pilembe ging’eyo ngo lemandha iwi Mungu, man wamito wakonygi!

⁸ Wan wanyang’ nikum buku pa Yob nia Sitani re m’ubenyayu peko i kum dhanu, Mungu ngo! Wang’eyo bende nia ka ng’atu moko ubenwang’ere ku peko, utie ngo nia pilembe etimo lembe ma rac. Lembagora uyero nia “saa man lembe ma wok rek” copo nwang’u ng’atu moko ci. (Ekl. 9:11; Yob 4:1, 8) Wang’eyo bende nia tek wabemedara nigwoko bedoleng’ mwa kinde ma wan’i amulaic, nwang’u wabemiyo kaka ma Yehova unyuth ko nia Sitani tie javupo. (Yob 2:3; Rie. 27:11) Watie ku foyofoc pilembe Biblia ukonyowa ning’eyo nia pirang’o dhanu ubenwang’iri ku peko. I ng’ey kare, Hazel uponjo Biblia ku Jumulembe pa Yehova man enyang’ nia Mungu ubenyayu ngo en peko i kum dhanu. Ekoro kumae: “Arwo kendo i bang’ Mungu niai kud i adundena. Akoro ire nia saa m’ayero nia abeweke, i andha abino mito ngo aweke. Ang’eya de nang’ ang’eye ngo. Ento kawoni anyang’ nia Yehova umara, man anyong’a nega lee.” Watie ku foyofoc lee, pilembe wang’eyo thelembe m’uketho Mungu uweko dhanu ubenwang’iri ku peko! Pi kawoni, wakenen ayi ma kpawa pa Yob copo konyo kowa kinde ma wabenwang’ara ku peko.

AYI MA KPAWA PA YOB COPO KONYO KOWA NICIRO

9. Kekor pi twoyo pa Yob. (Yakobo 5:11)

⁹ Kepar pi twoyo m’utimo Yob: ebedo i vuru, ma vur uromo kume zoo man kaka moko ci tie lith alitha. Twoyo cido kume man emok. Ebedo m’eol man m’ebegwenyere kud adekele; ava ng’om de ai i kume. Ento Yob uciro ngo kende kende acira; egwoko bedoleng’ pare ni Yehova man egene. (Som Yakobo 5:11.) Ang’o m’ukonyo Yob niciro?

10. Yob ubino ku winjiri ma nenedi ku Yehova? Kekor.

¹⁰ Yob unyutho kite m’ebewinjere ko ni Yehova. (Yob 10:1, 2; 16:20) Ku lapor, i Yob thek 3, ewagere lee pi peko m’unwang’e man eparu nia Yehova re m’unyayu pekone ceke. I ng’eye kinde ma gibeweco ku juwodhe adek, ewotho cero bang’e nia egwoko bedopwe pare. Re dwokowang’ lembe pare ma pol unyutho nia ebeweco i bang’ Yehova. Lembe m’eyero ubenyutho nia pi kare moko, eparu nia e pwe nisagu Mungu. (Yob 10:1-3; 32:1, 2; 35:1, 2) Re eyiyo bende nia saa moko ‘ebed eweco swa’ kinde m’ebeii nicero ba bedopwe pare. (Yob 6:3, 26) I thek mi 31, ekwayu Mungu udwok ire lembe man eyero nia eromo ku matira m’enwang’u. (Yob 31:35) Ento Yob ubino mbe ku twero mi kwayu Mungu ukeukor ire nia pirang’o ebesendere.

11. Yehova utimo ang’o kinde ma Yob ucero ba bedocu pare?

¹¹ Wanyang’ nia Yob uweco i bang’ Yehova kumeno pilembe ebino ku winjiri ma ceng’ini kude man egeno ku cwinye zoo nia Yehova bipoko lembe pare atira. Saa ma Yehova udwoko lembe ni Yob kud i kind avuvu, ekoro ngo ire thelembe ceke m’uketho ebenwang’ere ku peko. Bende, edhaw ungo iwi Yob pi wak m’ewagere ko, man pi bang’e m’ecero wang’ dupa nia edubo ngo. Ento Yehova uponje calu ma wego ponjo ko wode. Eno ubino ayi ma cuu mi konyo Yob. E Yob uyiyo nia karaman eng’eyo lembe nyanok, man ekwayu kisa pi wec m’ecoro swa. (Yob 31:6; 40:4, 5; 42:1-6) Copere nia kpawa pa Yob ukonyo dhanu mi rundi ma con nenedi, man ecopo konyowa tin nenedi?

12. Copere kpawa pa Yob ukonyo Juisrael nenedi?

¹² Bero ma nyo Juisrael ginwang’u. Copere Juisrael ginwang’u ponji lee i kum lembe m’uwok iwi Yob. Wakewecu iwi lapor pa Musa. Ebino yot ungo ire nitelo wi Juisrael. Gidubo wang’ dupa ni Yehova man gituro cwiny Musa de wang’ dupa. Tung’ ku Juisrael ma jujai m’ubed ung’ur i kum Yehova, Musa ubed ukoro peko pare ni Yehova. (Ai 16:6-8; Wel 11:10-14; 14:1-4, 11; 16:41, 49; 17:5) Musa de ubino ku yeny mi cirocir kinde ma Yehova ujuke. Ku lapor, kinde ma Juisrael gigonjo i Kadec, ve nia nwang’u dong’ giwotho oro 40 i langa; i saa maeno Musa uyero “lembe ma nwang’u ukwayu ngo eyer” man eyungo ngo nying’ Yehova. (Zab. 106:32, 33) Pieno, Yehova uyiyo ngo Musa umond i Ng’om mi lembang’ola. (Poy. 32:50-52) Saa moko nyo twiny maeno utimo Musa rac; ento ejwigere man ejole. Ecicopere nia kpawa pa Yob ukonyo Juisrael m’ukwo i ng’eye niciro peko ma ginwang’iri ko. Ninyamu i lembe iwi kpawane ukonyo weg bedopwe nikoro ayi ma giwinjiri ko ni Yehova man nipoy nia gitie ngo pwe nisage. Ginyang’ bende nia kwayu nijwigiri man niyiyo twiny pa Yehova.

13. Wacopo nwang’u ponji ma kani i kpawa pa Yob? (Juebrania 10:36)

¹³ Bero ma wacopo nwang’u. Wa Jukristu bende watie ku yeny mi cirocir. (Som Juebrania 10:36.) Ku lapor, jumoko m’i kindwa gibenyego ku twoyo, lemoko ubesendo paru migi, gibenwang’iri ku peko i ot, wedi migi utho kunoke gitie ku peko mange ma lee. Saa moko wec kunoke timo mi jumange romo ketho ebedo tek niciro peko. (Rie. 12:18) Ento buku pa Yob uponjowa nia wacopo koro kite ma wabewinjara ko ni Yehova ma cwinywa tek nia ebiwinjowa. (1 Yoh. 5:14) Ng’eicwiny bimake ngo i kumwa, kadok nyo saa moko ‘waweco swa’ de. Ento ebimiyo iwa kero man rieko ma watie ku yenyne pi niciro peko. (2 Kei. 16:9; Yak. 1:5) Ecopo twinyowa kan ukwayere calu m’etwinyo ko Yob. Buku pa Yob ubeponjowa bende kud ayi mi ciro peko tek wanwang’u juk kunoke twiny m’uai i Lembe pa Yehova, i dilo pare kunoke i bang’ umego ku nyimego m’uteng’ini. (Ebr. 12:5-7) Tap calu ma Yob unwang’u bero i kum twiny ma jutwinye ko, wan de wabinwang’u bero lee tek waweko jutwinywa. (2 Kor. 13:11) Eno tie ponji ma beco ma wanwang’u i bang’ Yob! Kawoni wakenen kite ma wacopo tiyo ko ku kpawa pare pi nikonyo jumange.

TII KU BUKU PA YOB PI NIKONYO JUMANGE

14. Ka jupenjowa nia pirang’o dhanu ubesendiri, wacopo dwoko nenedi?

¹⁴ Nyo i lembanyong’a idaru rombo de ku ng’atu moko m’upenji nia pirang’o dhanu ubesendiri? Idwoko ire nenedi? Saa moko nyo itiyo ku gin ma Biblia ukoro pi lembe m’utimere i Eden. Nyo icaku nyutho ire nia malaika ma rac ma Sitani uwondo Adamu giku Eva, uketho gijai ni Mungu. (Tha. 3:1-6) Nyo ikoro ire nia i ng’ey m’Adamu giku Eva gijai, ng’om upong’ ku masendi man tho. (Rum. 5:12) Tokcenne, nyo ikoro ire nia Mungu uweko saa ukeukadhi pi ninyutho nia Sitani ucwayu vupo, man kara jurwey lembanyong’a ma nia i nindo m’ubino dhanu bidoko kendo ku kum m’umbe dubo. (Nyu. 21:3, 4) Eno tie ayi ma ber mi dwoko wang’ penji man ecopo konyo dhanu ninyang’ cuu nia pirang’o Mungu uweko dhanu ubesendiri!

15. Wacopo tiyo ku buku pa Yob nenedi pi nidwoko wang’ penji ma nia pirang’o dhanu ubesendiri? (Nen bende cal.)

¹⁵ Kenen ayi m’icopo tiyo ko bende ku buku pa Yob pi nidwoko wang’ penji ma jupenji ko. Iromo kefoyo ng’atune pi penji ma pire tek m’epenjo. I ng’eye icopo yero nia Yob ma won bedopwe, m’ugam usendere lee de upenjere ku penji ma kumeno. Egam egeno bende nia ku yore moko Mungu re m’uketho ebesendere. (Yob 7:17-21) Ng’atu m’ibeweco kude copo zungo nia karaman penji m’epenjo ucaku sendo wi dhanu niai con. I ng’eye icopo koro ku bodho nia tie ngo Mungu re m’unyayu peko i kum Yob, ento Wonabali. Icopo koro ire nia Sitani utimo lembuno kara junen nia dhanu ubetimo ni Mungu kende kende pi bero ma gicopo nwang’u i bang’e. Icopo medo nia, kadok Mungu ngo re m’unyayu peko i kum Yob de, re eweko enwang’ere ku pekone; kumeno re ma Mungu unyutho nia egeno jutic pare nia gibicungo ma tek pi ninyutho nia Sitani ucwayu vupo. Tokcenne, icopo koro ire nia Mungu udok umiyo mugisa ni Yob pi gwoko bedoleng’ pare. I ayi maeno, wacopo konyo dhanu ninyang’ nia peko ma wabenwang’ara ko ubeai ungo i bang’ Yehova.

16. Lapor ma kani m’unyutho nia buku pa Yob copo konyo ng’atu m’ubesendere?

¹⁶ Wakenen ayi ma buku pa Yob ukonyo ko jalwo moko ma nyinge Mario. Nindo moko i oro 2021, kinde ma nyamego moko ubino rweyo lembanyong’a ku simu, ng’atu ma kwong’a m’elwong’o ubino Mario. Eweco kude iwi giragora moko m’uwacu nia Mungu ung’olo ngo kende kende nia ebiwinjo rwo mwa ento eng’olo bende kwo ma ber i nindo m’ubino. Kinde m’epenjo paru pa Mario iwi giragorane, Mario udwoko ire nia, saa m’ebelwong’e i simu, nwang’u ebekiewo barua pi niciko wedi pare, i ng’eye ke ecinegere. Ekoro kumae: “An ayiyo Mungu. Kugweno ma tin abino penjara ka nyo andha Mungu ubedieng’ pira.” I ng’eye kinde ma nyamegwa udok ulwong’o Mario kendo i simu, eweco kude iwi masendi pa Yob. Mario unwang’u nia mito esom buku pa Yob zoo. E nyamegwa uoro ire mesaj m’ukonye ninwang’u Biblia—Lok mi ng’om ma nyen i jw.org. Adwogine ubino ang’o? Mario ujolo ponji mi Biblia man ebino kud anyong’a niponjo lembe iwi Mungu ma jamer m’ubedieng’ pire.

17. Pirang’o itie ku foyofoc pi kpawa mi kwo pa Yob ma Yehova uketho jukiewo i Lembe pare? (Yob 34:12)

¹⁷ M’umbe jiji, Lembe pa Mungu utie ku tego mi konyo dhanu, uketho i iye ju m’ubesendiri. (Ebr. 4:12) Wabedwoko foyofoc lee ni Yehova pi kpawa mi kwo pa Yob m’eketho jukiewo i Lembe pare! (Yob 19:23, 24) Buku pa Yob ubetielo cwinywa nia “Mungu timo ngo lembe ma rac.” (Som Yob 34:12.) Bukune ukoro iwa nia pirang’o Mungu uweko dhanu ubesendiri, man enyutho ayi ma wacopo ciro ko masendinegi. Ebekonyowa bende nijuko cwiny ju ma gibenwang’iri ku peko. I thiwiwec m’ulubo, wabineno kite ma wacopo tiyo ko ku buku pa Yob kinde ma wabemiyo juk.