Enero
Miércoles 1 de enero
Mä jiwataruw jaqenakajj markat apsunisipkäna. Uka jiwatasti mä warmin sapa yoqapänwa, ukhamarus uka warmejj viudarakïnwa (Luc. 7:12).
Jesusajj “uka warmi[ruw] uñjäna”, ukatsti “walpun jupat sinttʼasïna” (Luc. 7:13). Ukampis janiw uka warmit aleqak sinttʼaskänti. Jan ukasti luratanakapampiw sinttʼasitap uñachtʼayäna. Kʼachatakwa uka warmirojj “jan jachjjamti” sasin sispachäna. Janiw uka warmimpejj aleqak parlkänti, jan ukasti yoqapar jaktayasajj juparuw “katuyjjarakïna” (Luc. 7:14, 15). ¿Kunsa Jesusan uka milagropat yateqtanjja? Khitinakatï maynin jiwatapat wali llaktʼatäsipki ukanakat sinttʼasiñwa yateqtanjja. Jesusjamarakiw jiwasajj maynin jiwatapat wali llaktʼatäsipki ukanakat sinttʼassna. ¿Kunjamsa jupanakat sinttʼasitas uñachtʼaysna? Nayraqatjja wali amuyumpiw uñjañasa, ukjjarusti kunatï llakitarojj yanaptʼkaspa chuymachtʼkaspa ukwa arsuñasa, lurañasaraki (Prov. 17:17; 2 Cor. 1:3, 4; 1 Ped. 3:8). Cheqansa, mä qhawqha arunak sañasa, munasiñamp kun lurañasa, maynirojj wal yanaptʼaspa. w23.04 págs. 5, 6 párrs. 13-15
Jueves 2 de enero
Uka usojj janiw jupan jiwañapatakïkiti, jan ukasti Diosar jachʼañchañatakïniwa (Juan 11:4).
Jesusajj Lázaro amigopan jiwatap yatkchïnsa, Betania markar janïr sarkasajj pä urump ukan quedasiñwa amtäna. Ukhamajj Betania markar purjjäna ukhajja, Lazarojj pusi urunakaw jiwatäjjäna. Jesusajj kunatï amigonakapar yanaptʼkaspa, Diosarus jachʼañchkaspa ukwa lurañ munäna (Juan 11:6, 11, 17). Uka sarnaqäwejj suma amigöñatwa yatichistu. Mariampi Martampejj mä yatiyäw Jesusar apayapjjäna ukhajja, janiw Betania markar jutañap mayipkänti. Jan ukasti munat amigopan usutätapakwa yatiyapjjäna (Juan 11:3). Lazarojj jiwjjäna ukhajja, Jesusajj kawkjankkäntï ukjatpachaw jupar jaktayaspäna. Ukampis María ukat Marta amiganakapampïñatakiw Betania markar sarañ amtäna. ¿Chuymapat ukham yanaptʼasir mä amigomajj juman utjtamti? Ukhamächi ukhajja, “jan walinakajj utjki ukhajj” jupaw yanaptʼätam (Prov. 17:17). Jiwasatï Jesusat yateqasiñänejja, ukham yanaptʼasiri amigöñäniwa. w23.04 pág. 10 párrs. 10, 11
Viernes 3 de enero
Diosajj arsutanakap phoqapuniniwa (Heb. 10:23).
Mä yantʼan uñjasktan ukhajja, Jehová Diosajj janipuniw machaq mundo apankaniti sasaw amuyjjsna, ukham amuyatasajj ¿janis Jehová Diosar taqe chuym confiyksna ukhamti sañ muni? Janiw ukhamapunïkaspati. Ak amuytʼañäni: jallu puriñat sipans juyphik juypjjaspa ukhajja, janis jallojj puriniñapäjjaspa ukhamwa amuyjjsna, ukampis jallojj purinipuniniwa. Sinti desanimatäktan ukhajj niya ukhamarakiwa, machaq mundojj janipunis puriniñapäkaspa ukhamwa amuyjjsna. Ukampis Jehová Diosarutï taqe chuym confiystanjja, Jehová Diosajj arsutap phoqerïtapat janiw payachaskañäniti (Sal. 94:3, 14, 15; Heb. 6:17-19). Ukham confiyañaw Jehová Diosar adorañ nayrar uchañatak yanaptʼistani. Predicañatakejj Diosar jukʼamp confiyañaw wakisiraki. Diosajj niyaw mä machaq mundo utjayani siski uka ‘suma yatiyäwejj’ aleq yatiyäwikïkaspasa, janis cheqäkaspa ukhamwa waljanejj amuyapjje (Mat. 24:14; Ezeq. 33:32). Ukampis jiwasajj janiw Diosan yatichäwinakapat jupanakjamajj payachasiñasäkiti. Jan ukhaman uñjasiñasatakejj Diosar jukʼamp confiyaskakiñatakiw chʼamachasiñasa. w23.04 pág. 27 párrs. 6, 7; pág. 30 párr. 14
Sábado 4 de enero
Jiwasajj yatiraktanwa, niyakejjay jupar maystanjja, kunanaktï jupar mayktan ukanakjja katoqarakiñäniwa (1 Juan 5:15).
¿“Jehová Diosajj oracionanakaj istʼpachati” sasin jisktʼasirïtati? Jumatï ukham jisktʼasirïsta ukhajj janiw juma sapakejj ukham jisktʼasktati. Walja jilat kullakanakaw ukham jisktʼasipjjaraki, jukʼampis jan walinakan uñjasipki ukhaw ukham jisktʼasipjje, jiwasampejj ukhamarakïspawa. Wal tʼaqesisktan ukhaw kunjamsa Jehová Diosajj oracionanakasar jaysistu uk amuyañajj chʼamäspa. ¿Kunatsa Diosajj servirinakapan oracionanakap istʼiwa sasin confiysna? Jehová Diosajj walpun munasistu, jupatakejj wali valoranïtanwa sasaw Bibliajj qhanañcharakistu (Ageo 2:7; 1 Juan 4:10). Ukatwa jupar orasiñatakisa yanap mayiñatakis invitistu (1 Ped. 5:6, 7). Jupan jakʼapankaskakiñatakisa taqe jan walinak aguantañatakis jupajj wal yanapañ munistu. Kunjamsa Jehová Diosajj servirinakapan oracionanakapar jaysäna ukwa Bibliajj walja uñachtʼäwinakamp qhanañcharaki. w23.05 pág. 8 párrs. 1-4
Domingo 5 de enero
Mariajj sänwa: “Nayajj Jehová Diosaruw jachʼañchta” sasa (Luc. 1:46).
Mariajj Jehová Diosan amigapänwa. Diosamp sum apasiñatakisa, jupar confiyañatakis janiw Joseamp yanaptʼayasiñpun suykänti. Jupajj wali sumwa Qellqatanak uñtʼäna. Ukatjja lupʼiñatakiw tiempo apstʼasirïna (Luc. 2:19, 51). Niyakejjay Mariajj Diosamp wali sum apaschïnjja, suma esposänwa. Jichhürunakanjja walja cristiana kullakanakaw Mariar uñtasitäñatak chʼamachasipjje. Émiko kullakat parltʼañäni. Jupajj akham siwa: “Solteräkayäta ukhajja, nayaw Diosamp sum apasiñatakejj chʼamachasirïta. Ukampis casarasjjta ukhajja, esposojaw nayampitak oración luriri, familjam Diosamp sum apasipjjañajatakis pʼeqtʼiri. Ukatsti esposojajj lurkäna ukarjamakis Diosar confiykirista ukham amuyasjjarakiyäta. Naya pachpa chʼamachasiñajätaj yatiyätwa. Jehová Diosamp sum apasiñajatakejj nayaw chʼamachasiñajäna. Ukatwa Jehová Diosampïñatakejj tiempo apstʼasta, ukhamat jupar orasiñataki, Biblia liytʼañataki ukhamarak lupʼiñataki” sasa (Gál. 6:5). Casarat kullakanaka, jumanakatï Jehová Diosamp sum apasiñatak chʼamachasisipkakïta ukhajja, esposonakamajj jukʼampiw munasipjjätam, felicittʼapjjarakïtamwa (Prov. 31:30). w23.05 pág. 21 párr. 6
Lunes 6 de enero
Nayaw Jehová Diosar ajjsarañ yatichapjjäma (Sal. 34:11).
Jaqenakajj janiw Jehová Diosar ajjsartʼir chuyman nasktanti, ukhamajj Diosar ajjsartʼañ yateqañasawa. Mä toqetjja, Diosar ajjsartʼañatakejj luratanakapatwa amuykiptʼañasa. Jiwasatï “kunatï luratäki” ukan Jehová Diosan yatiñapata, chʼamapata, qhawqsa munasistu ukanakat amuykiptʼañäni ukhajja, jukʼampiw jupar respetañäni, jukʼampiw munasirakiñäni (Rom. 1:20). Maysa toqetjja, Jehová Diosar ajjsartʼañatakejj jupar sapa kuti orasiñaw yanaptʼarakistaspa. Diosar sapa kuti jukʼamp orasiñäni ukhajja, jukʼampiw jupar uñtʼarakiñäni. Mä yantʼa aguantañatak chʼam churita sasin sapa kuti mayisktan ukhajja, wali chʼamanïtapwa amuytanjja. Jiwas layku yoqapar churatapat yuspärtan ukhajja, qhawqsa munasistu ukwa amttanjja. Mä jan waltʼäwir saykatañatak yanaptʼita sasin ruwtʼastan ukhajja, jupan yatiñanïtapat janiw armasktanti. Ukham orasiñajj Diosar jukʼamp respetañatakiw yanaptʼistu, kunanakatï jupamp sum apasitas aptʼasiykistaspa ukanak jan lurañasatakiw yanaptʼarakistu. w23.06 pág. 15 párrs. 6, 7
Martes 7 de enero
Jehová Diosaw Leyinak Churir Diosasajja (Is. 33:22).
Jehová Diosajja, qhana amuykañ leyinakwa markapar churi. Nayrïr patak maranakan utjkäna uka cuerpo gobernantejja, kunanakansa cristianonakajj suma thurtʼatäskakiñasa ukwa kimsa toqet qhanañchäna: 1) Yaqhanakar adorañat sipans Jehová Diosaruk adoraña, 2) wilarojj sagradot uñjas respetaña, 3) Biblian qʼañu juchanakat jitheqtañasatak leyinakajj utji ukarjam phoqaña (Hech. 15:28, 29). ¿Kunjamsa jichhürunakan uka kimsa toqen Jehová Diosar istʼatas uñachtʼaysna? Jehová Diosarukiw adorañasa ukat istʼañasa. Israelitanakarojj jupa saparuk adorapjjañapatakiw Jehová Diosajj mayïna (Deut. 5:6-10). Supayajj Jesusar yantʼäna ukhajja, Jehová Diosarukiw adorasiñapa sasaw jupajj qhan säna (Mat. 4:8-10). Ukatwa religionanakan idolonakaparojj jan adorktanti. Janirakiw jaqenakarojj mä idolorjam adorktanti, mä arunjja religión pʼeqtʼirinakarusa, politiconakarusa, pelot sum anatirinakarusa jan ukajj artistanakarus janiw Diosarjam uñjktanti. Antisas ‘taqe kun Luriri’ Jehová Dios saparukiw adortanjja (Apoc. 4:11). w23.07 págs. 14, 15 párrs. 3, 4
Miércoles 8 de enero
Jehová Diosar ajjsaratap laykojja jan walitjja maynejj jitheqtiwa (Prov. 16:6).
Supayan apnaqat aka mundonjja, qʼañu juch lurañasa pornografias waliw utji (Efes. 4:19). Ukatwa Jehová Diosar ajjsartʼaskakiñasa jan walinakat jitheqtañas wali importantejja. Proverbios librojja, pä kasta warminakatwa parli. Maynejj yatiñampi sasiwa, maynisti jan amuytʼasirïñampi sasirakiwa. Uka warminakajja, jan experiencianinakaru jan ukajj ‘jan amuytʼasirinakaruw’ parljjayapjje. Manqtʼasiñatakis utapar invitapkaspa ukhamawa (Prov. 9:1, 4-6). Ukampis uka pä warmin utanakapar saririnakarojj kunas pasi uk jichhajj uñjañäni. Kamsasas ‘jan amuytʼasir warmejj’ utapar inviti uk liytʼañäni (Prov. 9:13-18). Jupajj jan phenqʼaniw akham sasin arnaqasi: “¡Khititï jan experiencianïki ukajj akar jutpan!” sasa. Ukham sasaw jan experiencianinakarojj sum manqtʼasipjjañapatak inviti. ¿Utapar mantirinakarojj kunas pasi? ‘Invitadonakapajj Sepultura manqhanakankiwa’. Proverbios libronjja, ‘saranukut warmimpit’ ‘qʼañu juchan sarnaqer warmimpit’ amuyasiñasatakiw ewjjtʼarakistu. Ukan akham sistuwa: “Utapar sarañajja jiwañar sarañampi sasiwa” sasa (Prov. 2:11-19). Proverbios 5:3-10 textonjja, ‘saranukut yaqha warmit’ amuyasiñasatakiw ewjjtʼarakistu. Jupat akham siwa: “Kayunakapajj jiwañaruw saraqapjje” sasa. w23.06 pág. 22 párrs. 6, 7
Jueves 9 de enero
Jumanakan amuytʼasirïpjjatam taqeni yatipjjpan (Filip. 4:5).
Amuytʼirïñ toqetjja ancianonakaw yateqaskañ sarnaqapjjañapa (1 Tim. 3:2, 3). Mä anciano jilatajja, janiw jilïrïtap laykukejj munañaparjamak kuns lurayañ munañapäkiti. Mä suma amtar puriñatakejja, Jehová Diosan espíritu santopajj cuerpo de ancianos uka taypinkirinakat khitirus mä suma amuyu arsuyakispawa, jilïr jilatajj uk amuyarakiwa. Janitï Biblian wiñay yatichäwinakapajj pʼakintaskchi ukhajja, amuytʼir ancianonakajj mayjs amuyapkchejja kuntï jilaparte ancianonakajj amtapki ukarojj taqe chuymaw apoyapjje. Jiwasatï amuytʼir jaqëñänejja, walja bendicionanak katoqañäni. Ukanakat yaqhepajj akanakawa: jilat kullakanakampejj jukʼamp sumaw apasiñäni, congregacionan sumankañaw utjarakini. Kunayman chuymani, kunayman markanakat jutir jilat kullakanakar uñjañajj wali kusiskañawa. Jupanakamp mä familiaki Jehová Diosan markapan jupar adorañajj kusiskañarakiwa. Taqe kunat sipansa, amuytʼiri Jehová Diosat yateqasitasatwa kusisitätanjja, ukaw jukʼamp importantejja. w23.07 pág. 25 párrs. 16, 17
Viernes 10 de enero
Khitinakatï suma amuytʼasirïpki ukanakakiw amuytʼapjjani (Dan. 12:10).
Profecianakat yatjjatañatakejj Daniel profetatwa yateqassna. Jupajj suma amtampiw yatjjatirïna, kunatï cheqäki ukwa yatiñ munäna. Humilde chuymanïñaw yanaptʼarakïna. Jupajj akwa yatirakïna: Diosat jan jitheqtkaspäna istʼarakispäna ukhajja, Jehová Diosajj profecianakap amuytʼañapatakejj yanaptʼaspänwa (Dan. 2:27, 28). Jehová Diosan yanaptʼap mayisisajj humilde chuymanïtapwa uñachtʼayäna (Dan. 2:18). Ukhamarus Danielajj wali amuyumpiw Qellqatanakat yatjjatirïna. Jupajj jakkäna uka tiempon utjir sagrado qellqatanakat wali sum yatjjatirïna (Jer. 25:11, 12; Dan. 9:2). ¿Kunjamsa jupat yateqassna? Kuna amtampis profecianakat yatjjataskta uk amuytʼam. ¿Kunatsa Biblian profecianakapat yatjjataskta? ¿Biblian cheqa yatichäwinakap uñtʼañatakit yatjjataskta? Ukhamächi ukhajj Jehová Diosaw yanaptʼätam (Juan 4:23, 24; 14:16, 17). Ukampis yaqhepanakajj Bibliajj janiw Diosan amuytʼayatäkiti sasin parlañatakiw yatjjatapjje. Bibliajj janiw Diosan amuytʼayatäkiti sasinjja, kunatï walïki jan walïkaraki ukanak munañaparuw amtapjje. Ukampis suma amtampiw profecianakat yatjjatañasa. w23.08 págs. 9, 10 párrs. 7, 8
Sábado 11 de enero
Jumatï aynachtʼat jikjjatasïta ukhajja, jan chʼamaniw uñjasïta (Prov. 24:10).
Mayninakamp igualayassna ukhajja, kunanaktï jan lurañ puedksna ukanak lurañatakiw chʼamachassna (Gál. 6:4). Sapa kuti ukham lursna ukhajja, taqe kuns atip atipaw lurjjsna, jiwaskamaw envidiasjjsna, mayninakas ukhamwa lurjjapjjarakispa (Gál. 5:26). Jiwasatï mayninakjam lurañ munjjsna ukhajja, qhawqtï lurirjamäktan ukat sipans jukʼamp lurañaruw uchasjjsna. Bibliajj akham siwa: “Kuntï maynejj suyki ukajj jan jankʼak phoqaski ukhajja, chuymarojj usuntayiwa” sasa (Prov. 13:12). Ukhamajj kunanaktï janipun lurañ puedkañäni ukanak lurañ munañäni ukhajja, jukʼampiw aynachtʼañäni. Ukham lurasajj qarsnawa, kʼachakiw wiñay jakañar apir tʼijüwin tʼij-jjaraksna. Jehová Diosajj qhawqtï mayktam ukat sipans janiw jukʼamp lurañamäkiti, jupajj janipuniw kunatï jan utjktam uk maykätamti (2 Cor. 8:12). Jan llakisimti, Jehová Diosajj janiw khitimpis igualayktamti (Mat. 25:20-23). Jupajj taqe chuyma servitamsa, jupat jan jitheqtatamsa, aguantatamsa wali valoranitwa uñji. w23.08 pág. 29 párrs. 10, 11
Domingo 12 de enero
¿Umat pharjayasisat jiwäjja? (Juec. 15:18).
¿Kunjamsa Jehová Diosajj Sansonan mayisitapar jaysäna? Mä milagro lurasaw um jalsuyanïna. Sansonajj “um umtʼäna ukhajja, mayampiw chʼamanëjjäna, jakatatarakïnwa” (Juec. 15:19). Walja maranak qhepatjja, uka uma jalsojj utjaskakïnwa, cheqas Jehová Diosajj Samuel profetar Jueces libro qellqañapatak amuytʼaykäna uka tiempon utjaskakïnwa. Israelitanakajj uka uma jalsu uñjasajj akwa amtapjjpachäna: jupanakatï Jehová Diosar confiyapjjasapänjja Jehová Diosajj jan waltʼäwinakan yanaptʼaspänwa. Jiwasajj Sansonjamarakiw Jehová Diosan yanaptʼap thaqañasa. Inas mä kun sum lurañ yatstan jan ukajj Diosar serviñan walja lurañanakamp phoqawaystan, ukampis Jehová Diosan yanaptʼap thaqaskakiñasawa. Humilde chuymanïñasawa, amtapuniñäni Diosan yanaptʼapampikiw kuns sum lursna. Jehová Diosajj churkäna uka um umtʼasaw Sansonajj chʼam katjjatäna. Jiwasampejj ukhamarakiwa, Jehová Diosajj churkistu taqe ukanakamp yanaptʼayasiñäni ukhajja, janiw kunäkipans jupat jitheqtkañäniti (Mat. 11:28). w23.09 pág. 4 párrs. 8-10
Lunes 13 de enero
Suma arunakampi jaysañajja colerasiñ apaqewa, ukampis usuchjir arunakajj colerayiwa (Prov. 15:1).
Mayninakas colerayapkistaspa ukham amuytʼañäni. Inas maynejj Jehová Diosat jan walinak parlchispa, jan ukajj Biblian yatichäwinakapat burlaschispa. ¿Kunas uka horasan yanaptʼistaspa? Jehová Diosaruw espíritu santopsa yatiñanïñsa mayisiñasa, ukhamat llampʼu chuymampi jaysañasataki. Jukʼamp sum jaysañajänwa sasin amuyasstan ukhajj ¿kunsa lursna? Jehová Diosaruw wasitat orasiñasa, kunjamsa yaqha horasan jukʼamp sum jaysaraksna uka toqetwa lupʼiñasa. Ukhamtï lurañänejja, controlasiñatakisa llampʼu chuymanïñatakis Jehová Diosaw espíritu santop churistani. Llampʼu chuymamp parlañajj jiwasatak chʼamäki ukhajja, Biblian yaqhep textonakapaw yanaptʼistaspa. Espíritu santon yanaptʼataw Biblian yaqhep versiculonakap amtsna (Juan 14:26). Proverbios libronjja, Biblian wiñay yatichäwinakapaw utji, ukaw llampʼu chuymanïñatak yanaptʼistaspa (Prov. 15:18). Mä jan walin controlasitasat kuna askinakas utji uksa uñachtʼayarakiwa (Prov. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15). w23.09 pág. 15 párrs. 6, 7
Martes 14 de enero
Ukatwa nayajj taqe ukanak amtayañ munapjjapunsma (2 Ped. 1:12).
Apóstol Pedrojj walja maranakaw Jehová Diosar jan jitheqtas serviwayäna. Jesusamp chikaw Diosan arunakap yatiyäna, juparakiw jan judiöpki ukanakar predicañ qalltäna, cuerpo gobernante taypinkarakïnwa. Niya jiwañampëjjäna, jiwañap jakʼankjjatap yatisjjarakïna ukhajja, Jehová Diosat yaqha wakiskir luräwi katoqäna. 62 marat 64 marakamajja, Jehová Diosajj primera Pedro segunda Pedro cartanak qellqañapatakiw amuytʼayäna (2 Ped. 1:13-15). Cristiano jilat kullakanakapajj “kunayman tʼaqesiñanakamp llakisiyat” uñjasisipkäna ukhaw Pedrojj uka cartanak qellqäna (1 Ped. 1:6). Jan wali jaqenakaw jilat kullakanakarojj kʼari yatichäwinak yatichasipkäna, qʼañu juchanakaruw jilat kullakanakarojj purtʼasiyapjjarakïna (2 Ped. 2:1, 2, 14). Jerusalenan jakir cristianonakajj niyaw ‘taqe kunan tukusïwip’ uñjapjjañapäna, mä arunjja Jerusalén markasa templosa Roma markan ejercitonakapamp tukjatäñapänwa (1 Ped. 4:7). Cheqas Pedron cartanakapajja, kuna yantʼanakantï uñjasisipkäna ukanak aguantañataki, kuna yantʼanakantï jutïrin uñjasipjjañapäkäna ukatak wakichtʼatäñatakiw uka tiempon yanaptʼañapäna. w23.09 pág. 26 párrs. 1, 2
Miércoles 15 de enero
Cristojj tʼaqesiñanakan uñjasitap laykuw istʼasirïñ yateqäna (Heb. 5:8).
Jiwasampejj ukhamarakiwa, jan walinakan uñjasktan ukhaw jilapartejj istʼasirïñ yateqtanjja. COVID-19 pandemiajj qalltkäna ukhajj kunas pasäna uk amuytʼañäni. Janiw Salonanakan tantachasjjañäniti, janirakiw utat uts predikjjañäniti sasaw sapjjestäna. ¿Jumatak ukar istʼañajj chʼamakïnti? Ukhamächïn janisa, istʼasirïñajj jarkʼaqayätamwa, jilat kullakanakampis mayachtʼayätamwa, Jehová Diosarus kusisiyarakïnwa. Jichhajja, jachʼa tʼaqesiñ tiempon churapkistani uka instruccionanakar istʼañatakejj jukʼamp wakichtʼatäjjtanwa. Inas istʼasirïtasat salvasirakchiñäni (Job 36:11). Jukʼampis Jehová Diosar munasitasata jiwasamp kusisitäñapatakiw jupar istʼtanjja (1 Juan 5:3). Taqe kunanaktï jiwas layk lurawayki ukanakat janipuniw jupar kuttʼayañ puedkañäniti (Sal. 116:12). Ukampis akwa lursna: Jehová Diosarusa autoridadanïpki ukanakarus istʼañasawa. Istʼasirïsajj yatiñanïtaswa uñachtʼaytanjja. Yatiñanïktan ukhajja, Jehová Diosan chuymapwa kusisiytanjja (Prov. 27:11). w23.10 pág. 11 párrs. 18, 19
Jueves 16 de enero
Khititejj alajjpachsa, oraqsa lurki uka Diosar adorapjjam (Apoc. 14:7).
Mä angelatï parliristam ukhajj ¿taqe chuymajjay istʼasmajja? Jichhürunakanjja, mä angelaw “taqe markanakaru, tribunakaru, kunayman parlani jaqenakaru, kunayman kasta jaqenakaru” parlaski. Jupajj akham siwa: “Diosar ajjsarapjjam, jachʼañchapjjarakim, [...] khititejj alajjpachsa, oraqsa, lamar qotsa, uma jalsunaksa lurki uka Diosar adorapjjam” sasa (Apoc. 14:6, 7). Taqeniw Jehová Diosar adorañasa, jupaw cheqpach Diosajja. Jachʼa templopan jupar adoratasat wal yuspärtanjja. ¡Ukajj mä jachʼa bendicionawa! ¿Kunas Diosan templopajja, ukat Biblian kawkjansa uka toqet qhanañchistu? Diosan templopajj janiw mä cheqpach utäkiti. Jan ukasti, Jehová Diosajj adoracionas katoqasiñapatakejj kunjamsa jupar adorañasa ukawa, ukajj juchampit jiwañampit jiwasar kutsuyañatak Jesusajj sacrificiot loqtaskäna ukarjamawa. Nayrïr patak maranakanjja, apóstol Pablojj kunjamsa adorasiñapa uka toqet waljanakwa qhanañchäna. Judea markankir hebreo cristianonakar qellqkäna uka cartankiw Pablon uka qhanañchatanakapajja. w23.10 pág. 24 párrs. 1, 2
Viernes 17 de enero
“Janiw ejerciton chʼamapampisa ni jaqen chʼamapampisa taqe akanakajj paskaniti, jan ukasti espiritujampiw pasani” siw ejercitonakan Jehová Diosapajja (Zac. 4:6).
522 antes de Cristo maranjja, judionakan enemigonakapajj Jehová Diosan templopajj wasitat saytʼayasiskäna uk jarkʼapjjänwa. Ukampis Zacarías profetajja, jan walinakans Jehová Diosaw wali chʼamani espíritu santopampejj nayrar sarantapjjañamatakejj yanaptʼapjjätam sasaw judionakar säna. 520 maranjja, Darío reyejj janiw Diosan templop lurasiskakiñapatakejj mä ordenak churkänti, jan ukasti lurasiskakiñapatakejj qollqempwa judionakar churäna, markankir autoridadanakarus yanaptʼapjjañapatakiw ordenäna (Esd. 6:1, 6-10). Jehová Diosajj mä promesa servirinakapamp luräna, jupanakatï templo wasitat saytʼayañ nayrar uchapjjaspänjja, Diosajj jupanakampïspänwa (Ageo 1:8, 13, 14; Zac. 1:3, 16). Profetanakan chʼamañchtʼatajja, judionakajj 520 maranwa templon wasitat trabajiñ qalltapjjäna, niya phesqa maranakanwa templo wasitat saytʼayañ tukuyapjjäna. Jan walinakan uñjaskasas Jehová Diosan munañapwa nayrar uchapjjäna. Ukatwa Jehová Diosajj jupanakar yanaptʼarakïna. Ukhamatwa judionakajj Jehová Diosar wali kusisit adorapjjäna (Esd. 6:14-16, 22). w23.11 pág. 15 párrs. 6, 7
Sábado 18 de enero
Abrahanajj khitinakatï Diosar jupjam confiyapki, ukarjam sarnaqapkaraki ukanakan awkiparakiwa (Rom. 4:12).
Walja jaqenakas Abrahanat parlir istʼapkchejja, jilapartejj jukʼakwa jupat yatipjje. Ukampis jiwasajj wali sumwa jupar uñtʼtanjja. Abrahanajj ‘taqe khitinakatï Diosar confiyapki ukanakan awkipawa’ sasaw Bibliajj qhanañchi, uks yatiraktanwa (Rom. 4:11). Ukampis inas akham jisktʼassna: “¿Abrahanan kayup arkiristti? ¿Abrahanjam Diosar taqe chuym confiyiristti?” sasa. Cheqas taqeniw uk lursna. Abrahanat yatjjatañaw Diosar jupjam confiyañatakejj yanaptʼistaspa. Jupajj Diosar istʼapunirïnwa, ukatwa mä jaya oraqer sarjjäna, walja maranakaw carpanakan jakäna, wali munat Isaac wawapar sacrificiot loqtañatakis jankʼakirakïnwa. Ukanak lurasajj Diosar taqe chuym confiyatapwa uñachtʼayäna. Diosar confiyatapatsa luratanakapatsa, Jehová Diosajj wali sum jupar uñjäna, amigoparakïnwa (Sant. 2:22, 23). Jehová Diosajj taqenis jupan suma uñjatäsna jupan amigopäsna ukwa muni, jumatakis ukwa munaraki. Ukatwa Pablompir Santiagompir Abrahanan sarnaqäwipat qellqayäna. w23.12 pág. 2 párrs. 1, 2
Domingo 19 de enero
Sapa maynis istʼañatakejj jankʼakïñapawa, janiw jan amuytʼasisajj parlañapäkiti (Sant. 1:19).
Mayninakamp sum parltʼasiñwa kullakanakajj yateqapjjañapa. Taqe cristianonakan sum parltʼasipjjañapajj wali importantewa. Uka toqetwa discípulo Santiagojj jichhürutak ajllita texton parläna. Maynir wali amuyump istʼasajja, ‘llakisirimp llakisitamwa’ uñachtʼaytajja (1 Ped. 3:8). Maynejj kuna toqets parlasktam, kunjamas jikjjatasi uk jan amuyksta ukhajja, respetompiw mä qhawqhanak jisktʼasma. Janïr kun arskasajj amuytʼasim (Prov. 15:28, nota). Akham jisktʼasim: “¿Kuntï siskä ukajj cheqati? ¿Chʼamañchtʼkiriti? ¿Respetiri jan ukajj munasiri jaqëtajti uñachtʼayi?” sasa. Mayninakamp sum parltʼasir experiencian kullakanakat amuytʼam, jupanakat yateqasirakim (Prov. 31:26). Kuns parlapjje, kunjamsa parlapjje uk amuyump istʼam. Kunjamsa sum parltʼasma uk practicam, mayninakamp sum parltʼasiñ yateqjjäta ukhajja, jukʼamp sumaw jupanakampejj apasjjäta. w23.12 pág. 21 párr. 12
Lunes 20 de enero
Mayninakat jitheqtir jaqejja yatiñsa apanukurakiwa (Prov. 18:1).
Jichhürunakanjja, Jehová Diosajj familias toqe, amigonakas toqe jan ukajj ancianonak toqew yanaptʼarakistaspa. Cheqas sinti jan walin uñjasisajja, inas sapakïñak munstan. Ukajj janiw jan walïkiti, ukampis ¿Jehová Diosan yanaptʼap katoqañatakejj kunsa lurañasa? Mayninakat jan jitheqtañatak chʼamachasiñäni. Mayninakat jitheqtstan ukhajja, jiwas pachpata ukhamarak problemanakasatakwa llakisjjsna. Ukham lursna ukhajj janiw suma amtanakar purjjsnati. Cheqas awisajj taqeniw sapakïñ munsna, jukʼampis mä jan walin uñjasisaw sapakïñ munsna. Ukampis walja tiempo sapakëjjsna ukhajja, Jehová Diosajj khitinak toqetï yanaptʼañ munkistu ukanaks rechazksna ukhamäspawa. Ukhamajj familiasana, amigonakasana, ancianonakan yanaptʼap katoqasipuniñäni. Jehová Diosaw jupanak toqejj yanaptʼaskistu (Prov. 17:17; Is. 32:1, 2). w24.01 pág. 24 párrs. 12, 13
Martes 21 de enero
Janiw pʼeqe ñikʼutapjja mururasiñapäkiti (Núm. 6:5).
Promesa lurapjjatapat nazareonakajj janiw ñikʼut mururasipjjañapäkänti. Ukhamatwa Jehová Diosan autoridadanïtapar respetapjjatap uñachtʼayapjjäna. Ukampis nayra Israel tiemponjja, awisajj janiw nazareonakar valoranit uñjapkänti, ni respetapkänsa. Awisajja, mayninakat mayjäñajj nazareonakatak chʼamakïpachänwa, jan ajjsarirïñaw wakisirakpachäna (Amós 2:12). Jehová Diosar istʼtan ukhajja, jaqenakajj jupanakat mayjätaswa jichhürunakan amuyapjjaraki. Trabajonsa escuelansa, Jehová Diosan Testigopätwa sañatakejj jan ajjsarirïñaw wakisi. Niyakejjay jaqenakan amuyunakapasa luratanakapas jan walit jukʼamp jan walir sarchinejja, Biblian wiñay yatichäwinakaparjam jakañasa, Reinon suma yatiyäwinakap predicañas jukʼamp chʼamäjjaniwa (2 Tim. 1:8; 3:13). Ukampis ak amtañasawa: Diosar jan servir jaqenakat mayjäñatak chʼamachasisajja, Jehová Diosaruw kusisiytanjja (Prov. 27:11; Mal. 3:18). w24.02 pág. 16 párr. 7; pág. 17 párr. 9
Miércoles 22 de enero
Jumanakajj maynit maynikam katoqtʼasipjjam (Rom. 15:7).
Nayrïr patak maranakanjja, cristianonakan munasipjjatapajj qhanaw uñjasïna. Ukampis ¿jupanakkam munasiñajj facilakïpachänti? Romankir congregacionat amuytʼañäni, kunayman jilat kullakanakaw ukan utjäna. Yaqhepajj Moisesan Leyiparjam uywat judionakäpjjänwa. Yaqha markanakat jutir jilat kullakanakas utjarakïnwa, kunayman costumbrenakanïpjjänwa. Inas yaqhepajj esclavöpjjchïna, yaqhepajj janiraki, inas yaqhepajj esclavonakanïpjjchïna. ¿Kunas sum apasiñatakisa sapa kut jukʼamp munasiñatakis jupanakar yanaptʼäna? Apóstol Pablojj akham sasaw jupanakar ewjjtʼäna: “Maynit maynikam katoqtʼasipjjam” sasa. ¿Ukampejj kamsañs munäna? “Maynit maynikam katoqtʼasipjjam” sasin traducitäki ukajja, munasiñamp maynir katoqtʼaña jan ukajj sum katoqtʼaña sañ muni, kunjamtï maynejj utapar maynir katoqtʼki jan ukajj amigonakap taypir katoqtʼki ukhama. Mä kutejja, Filemonan utapat escapkäna uka Onesimor katoqtʼañapatakiw Pablojj jupar mayïna. Akham sasa: “Juparojj wali munasiñampi katoqtʼam” sasa (Filem. 17). Priscilampi Aquilampejj Apolosat sipans jukʼampinak cristianonakan yatichäwinakapat yatipjjäna, ukampis munasiñampiw Apolosar uñjapjjäna, jupanakamp chikaw irpapjjarakïna (Hech. 18:26). Jupanakajj janis igualäpkchïnjja, janiw tʼaqa tʼaq sarnaqapkänti, antisas maynit maynikamaw katoqtʼasipjjäna. w23.07 pág. 6 párr. 13
Jueves 23 de enero
Kuna promesanaktï nayajj Jehová Diosar lurkayäta ukanakjja nayajj phoqäwa (Sal. 116:14).
Jehová Diosar munasitamatwa jakäwim jupar katuytajja. Diosar munasitamajj janiw aleq ukhamakïkiti, jan ukasti jukʼat jukʼat jupat yateqasasa, ‘yatiñanïsasa’, ‘jupar jukʼamp uñtʼjjasas’ jukʼampiw jupar munasitamajj jilti (Col. 1:9). Bibliat yatjjatasajja, 1) Jehová Diosan cheqapun utjatapatsa, 2) espíritu santopamp Biblia qellqayatapatsa, 3) mä markanïtapatsa, uka markap toqe munañap phoqasiyatapats janiw payachasktanti. Maynitï Jehová Diosar jakäwip katuyasiñ munchi ukhajja, Biblian fácil amuykañ yatichäwinakap sum yatiñapawa, Diosan mandatonakaps phoqañapawa, yateqki ukanakat yaqhanakar parlañatakis chʼamachasiñaparakiwa (Mat. 28:19, 20). Ukhamarus Jehová Diosar wal munasiñapa, taqe chuymaw jupa saparuk adorañ munañaparaki. w24.03 págs. 4, 5 párrs. 6-8
Viernes 24 de enero
Panipasti mä jañchikëjjapjjaniwa (Gén. 2:24).
Abigaíl warmejj Nabal chachamp casaratänwa, Bibliarjamajj Nabalajj jan walinak luriri qhoru jan ukajj phiru chachänwa (1 Sam. 25:3). Ukham chachamp jakañajj wali chʼamäpachänwa. Abigailajj facilakwa chachapan ukat sarjjaspäna. Israel markan reyipäñapäkäna uka Davidajja, jupampir servirinakapampir jiskʼachatapatwa Nabalar jiwayañ munäna (1 Sam. 25:9-13). Ukhaw Abigailajj sarjjaspäna, Nabal esposopar Davidan jiwayañapatakis janiw jarkʼkaspänti. Ukampis Nabalar jan jiwayañapatakiw Davidar ruwtʼäna (1 Sam. 25:23-27). ¿Kunatsa uk lurpachäna? Abigailajj Jehová Diosar wal munasïna, kuntï Diosajj matrimoniot amuyki ukaw jupatakejj wali importantëna. Jupajja, matrimoniojj kunja sagradosa uk sum amuyäna. Ukatwa Diosar kusisiyañ munasajj esposoparusa utapankirinakarus salväna. w24.03 pág. 16 párrs. 9, 10
Sábado 25 de enero
Lakajampiw jumanakarojj chʼamañchtʼapjjerisma (Job 16:5).
Congregacionaman inas maynejj kunatï wakiski ukampik jakasiñatak chʼamachasiskchi, ukhamat Diosar serviñatak jukʼamp tiemponïñataki. Inas mä waynajj compañeronakapat mayjäñatak chʼamachasiskchi, ukajj jupatak chʼamäkchisa jan ajjsartʼasaw uk luraski. Inas mä jilatana jan ukajj mä kullakan familiapajj Diosat jan jitheqtatapat jupa conträpjjchi. Ukhamajj taqe horasan jupanakar chʼamañchtʼañatak chʼamachasiñäni, ‘jan ajjsarirïpjjatamasa, Jehová Dios layku sacrificionak lurapjjatamas nanakatak wali valoraniwa’ sasin sapjjarakiñäni (Filem. 4, 5, 7). Jupar taqe chuym kusisiyañ munatassa, jupar jakäwis katuyasktan uka arsutasamp phoqañ wal munatassa Diosajj yatiwa. Ukhamarus qhawqsa jupar munastan uk uñachtʼayañaswa jupajj muni, ukhamatwa jiwasar wali valoranit uñjatap uñachtʼayistu (Prov. 23:15, 16). Ukhamajj Jehová Diosar servisipkakiñäni, kunanaktï jupa layku lurirjamäktan ukanaks taqe chuym lurasipkakiñäni. w24.02 pág. 18 párr. 14; pág. 19 párr. 16
Domingo 26 de enero
Jupajj taqe uka lugaranakaruw saräna, suma luräwinak lurasa, tʼaqesiyatäpki ukanakar qollasa (Hech. 10:38).
Kunanakas 29 mara tukuyarojj pasäna ukanak amtañäni. Uka tiemponwa Jesusajj predicañ qalltaskäna. Jupasa, María mamapasa, Caná markaruw mä casarasïwir sarapjjäna. Mariajja, amuyatajj invitadonakar serviñanwa yanaptʼäna. Ukampis vinow tukusjjäna. Mariajj ratukiw yoqapan ukar sarasajj akham säna: “Vinow jupanakan jan utj-jjeti” sasa (Juan 2:1-3). ¿Kunsa Jesusajj luräna? Umwa ‘suma vinor’ tukuyäna (Juan 2:9, 10). Jesusajj predickäna uka tiemponjja, walja milagronakwa luräna. Waranq waranqa jaqenakaruw chʼamapampejj yanaptʼäna. Mä kutejja, 5.000 chachanakaruw manqʼayäna, yaqha horasasti 4.000 chachanakaruraki, warminakampiru wawanakampir jakthapsna ukhajja, uka pä milagronakampikiw 27.000 jila jaqenakar manqʼayäna (Mat. 14:15-21; 15:32-38). Uka pä milagro lurkäna ukhajja, Jesusajj usutanakarus waliptayarakïnwa (Mat. 14:14; 15:30, 31). w23.04 pág. 2 párrs. 1, 2
Lunes 27 de enero
Naya Jehová Diosamaw kupi amparam katjjasiskta, nayaw jumarojj akham sissma: “Jan ajjsaramti. Nayaw yanaptʼaskäma” sasa (Is. 41:13).
Sinti jan walinakan uñjasisajja, yaqhep urunakajj inas jan chʼamani wali llakita jikjjataschiñäni. Inas Eliasjamajj winktʼasisin ikiñak munjjsna (1 Rey. 19:5-7). Ukhaman uñjasisajja, Diosar serviskakiñatakejj yanaptʼwa necesitsna. Ukhamanakan uñjastan ukhajja, Jehová Diosajj jiwasar yanaptʼañwa arsuwayi, kunjamtï jichhürutak ajllita textojj siski ukhama. David reyejj kunayman yantʼanakaru enemigonakar saykatkäna ukhajja, Jehová Diosan jupar yanaptʼaskatapwa amuyäna, ukatwa Diosar akham säna: “Kupi amparamaw katjjäsitu” sasa (Sal. 18:35). Jilapartejja, Jehová Diosajj mayninak toqew yanaptʼistaspa. Mä kutejja Davidajj wali llakitäskänwa, ukhamaruw Jonatán amigopajj chʼamañchtʼañatak visitir saräna (1 Sam. 23:16, 17). Eliasarusti, Jehová Diosajj Eliseo toqew yanaptʼarakïna (1 Rey. 19:16, 21; 2 Rey. 2:2). w24.01 págs. 23, 24 párrs. 10-12
Martes 28 de enero
Jehová Dios pachpaw yatiñjja churi, uñtʼañas amuytʼañas lakapatwa juti (Prov. 2:6).
‘Cheqpach yatiñamp’ saski uka warmejja, Jehová Diosajj wali khuyaptʼayasirïtapa walja sumanak churirïtapwa uñachtʼayi. Jupan taqe kunaw wakichtʼatäjje: aychasa vinosa wakichtʼatawa, mesapas wakichtʼatarakiwa (Prov. 9:2). Ukhamarus Proverbios 9:4, 5 textonjja, ‘cheqpach yatiñajj’ akham sasaw jan amuytʼasirinakarojj saraki: “Jutapjjam, nayan tʼantʼaj manqʼapjjam” sasa. ¿Kunatsa uka invitacionapar istʼañasa? Jehová Diosajj wawanakaparojj jarkʼaqañwa muni, yatiñ churañwa munaraki. Jupajj janiw jan walinakan uñjasis yateqañas munkiti, janirakiw nayra pantjasitanakas laykojj llakita sarnaqañas munkiti. Ukatwa ‘cheqapar sarnaqer jaqenakatakejj Diosajj yatiñ imaski’ (Prov. 2:7). Jiwasatï Diosar ajjsartʼañänejja, juparojj kusisiyañäniwa, yatiñani ewjjtʼanakaparjamaw sarnaqarakiñäni. Ukanak lurasajj kusisitätanwa (Sant. 1:25). w23.06 págs. 23, 24 párrs. 14, 15
Miércoles 29 de enero
Diosajj cheqapar uñjir Diosawa, jupajj janiw luratanakamat armaskiti (Heb. 6:10).
Jehová Diosarojj janis kunjamtï munktan ukhampun serviñ puedkstanjja, taqe kuntï jupa laykojj lurktan uk wali valoranitwa Diosajj uñji, janiw ukat payachasktanti. ¿Kunjamatsa uk yattanjja? Kuntï Jehová Diosajj Zacarías profetar siskäna uka arunak toqew yattanjja. Babilonia markan quedasir judionakajj apayanipkäna uka qorimpi qollqempejj mä corona lurañapatakiw Diosajj jupar mayïna (Zac. 6:11). Uka “coronajja” jupanakan wali wajjtʼasirïpjjatap ‘amtañatakïnwa’ (Zac. 6:14). Jan waltʼäwinakan uñjaskasas Jehová Diosar serviñatak chʼamachastan ukjja, jupajj janipuniw armkaniti, janiw ukat payachasktanti. Aka qhepa urunakan jan walinakan uñjasikipuniñäniwa, inas jan walinakajj jukʼampëjjchini (2 Tim. 3:1, 13). Ukampis janiw llakimp aynachtʼañasäkiti. Ageo profetan urunakapan Jehová Diosajj servirinakapar kamsänsa uk amtañäni, jupajj akham sänwa: “Nayaw jumanakampïskta […]. Jan ajjsarapjjamti” sasa (Ageo 2:4, 5). Jiwasatï Jehová Diosan munañap lurañatak chʼamachasiñäni ukhajja, jupajj jiwasampïniwa, janiw ukat payachasktanti. w23.11 pág. 19 párrs. 20, 21
Jueves 30 de enero
Nayajj jucharar jaqëtwa (Luc. 5:8).
Apóstol Pedron walja kuti pantjasitanakap janiw Jehová Diosajj Arupar qellqaykaspänti, ukampis jiwasar yatichañatakiw qellqayäna (2 Tim. 3:16, 17). Pedron sarnaqäwipat yatjjatasajja, jiwasjam pantjasirïtapa, jiwasjam jaqekïtapwa amuytanjja, ukhamajj janiw Jehová Diosajj perfectöñas suykiti. Antisas chʼamachasiskaksna, pantjaskasas nayrar sarantaskaksna ukwa muni. ¿Kunatsa chʼamachasiskakiñasajj wakisi? Mä jan wal lurañ apanukjjstansa, inas wasitat uk lurañar kuttʼjjsna. Ukampis uk jaytañatakejj chʼamachasiskaktanwa. Taqeniw kun arsusasa kun lurasas arrepentistanjja. Ukampis janitï aynachtʼkañänejja, Jehová Diosaw mejoraskakiñatak yanaptʼistani (1 Ped. 5:10). Pantjasirïkchïnsa Jesusajj munasiñampiw Pedror uñjäna, uk yatiñaw Jehová Diosar serviskakiñatak yanaptʼistaspa. w23.09 pág. 20 párrs. 2, 3
Viernes 31 de enero
Tata, jumatï akankasmänjja, janiw jilajajj jiwkasapänti (Juan 11:21).
Kunjamtï Martajj jichhürutaki ajllit texton siskänjja, Jesusajj Lazaror qollaspänwa, ukampis jupajj mä musparkañ milagro lurañwa amtäna. Ukatwa Martar akham säna: “Jilamajj sartjjaniwa” sasa. Ukatjja akham sarakïnwa: “Jiwatat jaktañasa jakañasa nayätwa” sasa (Juan 11:23, 25). Cheqas ukhamawa, Diosaw Jesusarojj jiwatanak jaktayañapatakejj chʼam churi. Ukhakamajja, Jesusajj mä jiskʼa imill wawaruw jiwkäna ukaratpachajj jaktayäna, ukat mä waynaruw jaktayarakïna, inas juparojj jiwkäna uka pachpa urun jaktaychïna (Luc. 7:11-15; 8:49-55). Ukampis ¿pusi urunak jiwata, cuerpopas thujstata mä jaqerojj jiwatat jaktayaspänti? Lazaron María sat mayni kullakapajja, Jesusar jakʼachasisajj Marta kullakapjamaw akham sarakïna: “Tata, jumatï akankasmänjja, janiw jilajajj jiwkasapänti” sasa (Juan 11:32). Mariaru ukat mayninakar uñjasasa, jachir istʼasasa, Jesusajj wal llaktʼasïna. Amigonakapat sinttʼasisajj jachaqtʼasirakïnwa. Mä munat familiarana jan ukajj mä munat amigon jiwatapajj kunja llakkañasa uk Jesusajj amuyiwa, ukatwa jupanakan llakip chhaqtayañ munäna. w23.04 págs. 10, 11 párrs. 12, 13