Watchtower INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Watchtower
INTERNETANKIR BIBLIOTECA
Aymara
ʼ
  • kʼ
  • tʼ
  • pʼ
  • chʼ
  • qʼ
  • BIBLIA
  • QELLQATANAKA
  • TANTACHÄWINAKA
  • T-23 págs. 2-6
  • ¿Khitis Jehová Diosaxa?

Janiw videojj utjkiti

Disculpapjjeta, janiw aka video uñjañjamäkiti

  • ¿Khitis Jehová Diosaxa?
  • ¿Khitis Jehová Diosaxa?
  • Jiskʼa pʼeqeñchäwinaka
  • Uka toqet jukʼamp yatjjatañataki
  • ¿Khitis taqi kun Luririxa?
  • Kun sañs muni uka sutixa
  • Jehová Diosax kunjam uñtʼatasa
  • Jehová Diosar uñtʼasax kuna askinaks jikxatsna
  • Jumax Diosar uñtʼañamawa
    Kunjamatsa wali kusisit jakassna
  • Jehová, chiqpach Diosar jachʼañchapxañäni
    Chiqpach Diosaru yupaychapxañäni
¿Khitis Jehová Diosaxa?
T-23 págs. 2-6

¿Khitis Jehová Diosaxa?

FRANCIA markankir Henri Mouhot sat yatxatir chachaxa, khä 1800 maranakanxa, mä machete apxarusisaw Camboya markan thak jistʼarasisin chʼumi taypnäm saraskäna, ukatxa mä pʼujru chiqar purisinwa mä templo jikxatatayna. Angkor Vat sat templünwa, ukham yupaychañ jachʼa uta luratax janipuniw Uraqpachan kawkhans utjkiti. Uka luratanakar chʼuxñantat uñjasaxa jankʼakiw Mouhot chachax jaqin lurataw sasax amuytʼäna, inas nayra tiemponxa taqinit sipansa mä suma luririx uk lurchïna sasa. Ukatxa akham sasaw qillqatayna: “Kuntï Grecia ukat Roma markanakas jaytawaykistu ukanakat sipansa jukʼamp muspharkañapuniwa” sasa. Uka muspharkañ luratanakax walja maranakas jan amtat jaytanukutäkchïnsa, chiqpachansa taqi ukanakax mä luririn utjatapwa uñachtʼayistu.

Nayra maranakan suma amuyunakan qillqtʼat libronxa, ukhamarakwa akham säna: “Sapa utaw maynin luratäñapa, ukampis Diosaw luri taqi kunatix utjkis ukanakxa” sasa (Hebreos 3:4). Ukampis inas yaqhip jaqinakax akham sapxarakchi: “Taqi kunatï aka Uraqin utjki ukanakax mayj mayjawa, janiw jaqin luratanakapjamäkiti” sasa, ukampis ciencia tuqit yatxatirinakax janiw taqpachanix ukax ukhamapunïskiw sasax sapkiti.

Michael Behe sat chachax Lehigh sat Jachʼa Yatiqañ Utan Bioquímica tuqit yatichiriwa, ukax Pensilvania, Estados Unidos de América markankiwa, jupax akham sänwa: “Célula satäkis ukan taqi kunatï utjki (bioquímica) ukanakaxa jakirïpxiwa” sasa, ukatxa akham sasaw jisktʼaraki: “¿Niyakixay célula satäkis uka manqhan taqi kunas jakchixa, ukhamax ukanakax mä suma amuytʼirin luratäpachati?” sasa. Ukat saskakirakiwa, jichhürunakanxa ciencia tuqit wali yatxattʼatanakaxa, kunatï genética tuqit wal yatxatasiwaykixa (ingeniería genética) ukanakat yatiqasisaw kunanakatï jakirïpki ukanakampix wakiskirinak lurasipki sasa. Ukampisa, taqi kunatï jakki ukhamarak jan jakki ukanakampixa, taqi kunas “lurasikispawa”. Jan nayrampi uñjkaya jakkir célula satäkis ukanakat yatxatasinxa, ukat kunatï uka manqhan utjki ukanakax jakasipkakiñapatakix kunjamsa maynit maynikam yanaptʼasipxi uk uñjasaxa Behe sat chachax walpun muspharatayna. Ukat jupaxa, ¿kuna amtarus puriwayäna? “Taqi kuntï uka célula manqhan utjkän ukanakat yatxatasaxa chiqpachans mä luririn utjatapwa amuytxa” sasaw säna.

¿Ukhamax khitis uka muspharkañanakxa lurpachäna?

¿Khitis taqi kun Luririxa?

Uka jisktʼar jaysañax janiw chʼamäkiti, nayra suma amuytʼat librot parlkayätanxa ukankiwa, ukax Biblia satawa. Qallta qillqatapanxa, khitis taqi kuns lurpachäna uka tuqitxa, wali qhana ukat amuytʼkañwa wali sum qhanañchi: “Taqi kunan qalltäwipanxa Diosax alaxpacha, ukhamarak akapacha luräna” sasa (Génesis 1:1).

Luriris pachparakiw kunats yaqha diosanakampix jan kikpäki, ukat jupa pachparakiw mä sutinïtapxa akham sas yatiyistu: “[Jehová] Dios Tatitu, khititix alaxpachsa lurki [...], uraqsa lurkaraki ukhamaraki ukan achurinakarusa, jakañsa jaqinakarus churkaraki, serviriparusti saraki” sasa (Isaías 42:5, 8). Jehová Diosakipuniw aka Uraqsa, chachanaksa, warminaksa lurawayatayna. Ukampis ¿khitïpachas Jehová Diosaxa? ¿Kunjam Diosasa? Ukat ¿kunatsa jumax istʼañamapunixa?

Kun sañs muni uka sutixa

¿Luririn Jehová sutipax kun sañs muni? Diosan sutipaxa, pusi qillqanakampiw hebreo arunx qillqtʼasi (יהוה), ukat Hebreo Arut Qullan Qillqatanakanxa uka sutixa niya 7,000 kutiw uñstaraki. Phuqasipuniniw siski uka aruxa, ha·wáh hebreo arutwa juti, ukhamaxa “Kuntï Jupax Munki ukxa Phuqasiyapuniwa” sañ muni. Mä arunxa: Jehová Dios pachpaw jachʼakankañapampix kuntï jupax lurañ munki ukhamarjam amtanakap phuqi. Jupa pachpaw Luriri, Taripiri, Chiqapar uñjiri, Qhispiyiri ukat jakañ Churiri, amtanakap phuqañatakix tuku. Ukatxa uka hebreo aruxa luraskakiña sañ muni, ukhamax Jehová Diosax kuntï Jupax munki ukxa arsutaparjam phuqirïtapwa sañ munaraki. Ukhamax jupaw jakkir Diosaxa.

Jehová Diosax kunjam uñtʼatasa

Taqi kun phuqiri ukat Lurir Diosaxa wali suma Diosat uñtʼatawa sasaw Bibliax qhanañchi. Kunjam Diosas ukxa jupapachparakiw akham sas yatiyistu: ‘Jehová Dios Tatitusti, khuyapayasiriwa. Janiw jankʼaki colerasirïkiti, jan ukasti jachʼa khuyapayasiñampi munasiriwa, ukhamarak chiqaraki, waranqa wawanakaman wawanakapatakisa pachpa chiqa aski munasirikïskaniwa, ukhamarak perdonarakiwa jan wali luratanaksa, jan wali amtäwinaksa, taqi juchanaksa’ sasa (Éxodo 34:6, 7). Jehová Diosax wali khuyapayasiñamp munasiriwa. Hebreo arunxa “taqi chuyma munasiña” sañ munaraki. Jan tukuskir amtap phuqañatakixa, taqi chuym munasitapwa wawanakapar uñachtʼayaskaki. ¿Janit jumax ukham munasiñ uñachtʼayatapatxa kusiskta?

Jehová Diosax janiw mäki colerirïkiti, ukat jankʼakirakiw juchanakas pampachañatakisa. Ukham jan juchanak aliqat thaqhiri ukat juchanakas jankʼaki pampachiri Diosan jakʼapankañax wal chuymachistu. Ukampix janiw jan wali luräwinakax walikïskiw sañ munkänti. Ukat Jupax akham sarakïnwa: Naya Jehová Diosaw ‘kunatix chiqapäki ukxa munta, lunthatasiñampiru jaqi jiwayañampirusti uñisiraktwa’ sasa (Isaías 61:8). Chiqaparu uñjiri Diosätapatxa, janiw aliqat ñanqha jan wali luririnakarux ukhamak uñchʼukkaniti. Ukat aka Uraqpachan jan waltʼäwinakxa horasaparuw Jehová Diosax askichani, ukhamax janiw uka tuqit payachasiñasäkiti.

Munasiñampi ukat chiqakañkañampi askirjam uñachtʼayañatakixa wali yatiñanïñaw munasi. Ukat jiwasar ukanak uñachtʼayañatakixa, Jehová Diosax muspharkañpunwa ukanak yäpar amuytʼi (Romanos 11:33-36). Chiqpachansa, yatiñkankañapax taqi kunanwa uñjasi. Luratanakapansa ukhamarakwa uñjasi (Salmo 104:24; Proverbios 3:19).

Ukampis taqi kuntï Luririsax amtki ukanak phuqañatakixa, janiw yatiñanïñapakix munaskänti jan ukasti taki chʼamanïñaparakïnwa. Bibliax ukham Diosätapwa uñachtʼayarakistu: “Alaxpach uñtapxam ukatsti uñatatapxarakim: ¿Khitis taqi ukanak uskuxa? Khititix jupanakar mayat mayat jalanuqki ukax [...]. Wali jachʼaw chʼamapaxa [...], janirakiw maynis chhaqkiti” sasa (Isaías 40:26). Chiqpachansa, munañap phuqañatakixa Jehová Diosax ‘wali jachʼa chʼamaniwa’. Ukham Diosätap yatiñaxa, ¿janit jumatakix wali askïki?

Jehová Diosar uñtʼasax kuna askinaks jikxatsna

Jehová Diosax ‘aka Uraqi lurkäna ukhaxa janiw aliq chʼusäñapatakïkänti’, “jan ukasti jaqinïñapataki”, ukhamat Diosamp sum apasipxañapatakiw luräna (Isaías 45:18; Génesis 1:28). Diosax aka Uraqinkir wawanakapatxa llakisipuniwa. Paraison uka suma huerton jakasipxañapatakiw jaqinakar luratayna, ukanxa janiw juchax utjkänti. Ukampis jaqinakax Diosar kutkatasisax aka Uraqxa qʼal tukjasipki. Ukampis kuntï sutipax sañ munki ukarjamaxa, kuntï qalltatpach jaqinakatakisa aka Uraqitakisa amtkän ukxa phuqapuniniwa (Salmo 115:16; Apocalipsis 11:18). Wawanakapjam Jupar istʼirinakatakixa, wasitatwa aka Uraqxa mä Paraisor tukuyani (Proverbios 8:17; Mateo 5:5).

Kunjamsa jumax uka Paraison wali sum jakasisma, ukwa Biblian qhip qhipa libropanx qhanañchi: “Diosax taqi jachanakapwa nayranakapatxa picharani, janirakiw jiwañas, jachañas utjkxaniti, warariñasa ni usuyasiñasa. Taqi kunanakatï nayrax utjkän ukanakax tukusxiwa” sasa (Apocalipsis 21:3, 4). Chiqpachansa ukhaman jakasiñaswa Jehová Diosax muni. ¡Jupax wali khuyaptʼayasir Awkipuniwa! Ukhamaxa, ¿jumax Jehová Diosat jukʼamp yatxatañ munasmati?, ukat ¿Paraison jakasiñasatakix kuns Diosax mayistu uk jukʼamp yatxatañ munasmati?

Jiskʼa tʼaqanakaxa Qullan Arunaka Bibliat apstʼatawa.

    Aymara qellqatanaka (2005-2025)
    Mistuñataki
    Mantañataki
    • Aymara
    • Apayañataki
    • Kunjamtï munkta ukarjam askichañataki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ak amtañamapuniwa
    • Aka amtanakanïpjjtwa
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Mantañataki
    Apayañataki