Неҹә ҹаваб вермәк лазым олдуғуну бил

БӘЗИ суаллар бөјүк гисми сујун алтында галан ајсбергә бәнзәјир. Чох вахт суалын архасында дуран фикир суалын өзүндән даһа ҹидди олур.

Инсан неҹә ҹаваб вермәк лазым олдуғуну биләндә, суал верән сәбирсизликлә ҹаваб ҝөзләсә дә, нә гәдәр данышаҹағыны вә мәсәләни һансы бахымдан ачыглајаҹағыны анлајыр (Јәһ. 16:12). Исанын өз һәвариләринә билдирдији кими, һәрдән инсанлар ихтијарлары чатмајан вә ја әслиндә онлара һеч бир фајдасы олмајан шејләр һагда мәлумат алмаг истәјирләр (Һәв. иш. 1:6, 7).

Мүгәддәс Китабда нөвбәти мәсләһәт верилир: «Гој сөзүнүз һәмишә нәвазишли олсун вә она дуз гатылмыш кими олсун ки, сиз һәр адама неҹә ҹаваб вермәк лазым олдуғуну биләсиниз» (Колос. 4:6). Беләликлә, ҹаваб вермәздән әввәл тәкҹә нә дејәҹәјимиз јох, һәм дә неҹә дејәҹәјимиз һагда дүшүнмәлијик.

Суал верәнин мәгсәдини дуј

Садукејләр бир нечә дәфә әрдә олан гадынын дирилмәси илә бағлы суалла Исаны чашдырмаг истәјирдиләр. Анҹаг Иса билирди ки, онлар әслиндә дирилмәјә инанмырлар. Буна ҝөрә дә ҹаваб верәркән онларын суалынын архасында дуран јанлыш фикрә тохунду. Мәһарәтлә мүлаһизә јүрүдәрәк вә Мүгәддәс Јазылардан јахшы таныш олан һадисәјә тохунараг садукејләрин диггәтини әввәлләр һеч вахт дүшүнмәдикләри бир шејә — Аллаһын һәгигәтән дә өлүләри дирилдәҹәјинин ајдын сүбутуна јөнәлтди. Исаја гаршы чыханлар онун ҹавабындан елә тутулуб галдылар ки, бир дә суал вермәјә ҹүрәт етмәдиләр (Лука 20:27-40).

Неҹә ҹаваб вермәк лазым олдуғуну билмәк үчүн Иса кими сәнә дә суал верән инсанларын бахышларыны вә онлары нәјин нараһат етдијини анламаг лазымдыр. Мисал үчүн, синиф јолдашын, јахуд иш јолдашын сәнин нәјә ҝөрә јени ил бајрамыны гејд етмәдијини сорушур. О бу суалы нә үчүн верир? Һәгигәтәнми она бунун сәбәби мараглыдыр, јохса сәнә әјләнмәјә иҹазә верилиб-верилмәдијини өјрәнмәк истәјир? Буну мүәјјән етмәк үчүн онун нәјә ҝөрә бу суалы вердијини ачыгҹа сорушмаг олар. Сонра исә онун дедикләринә ујғун олараг ҹаваб вер. Һәмчинин фүрсәтдән истифадә едиб, Мүгәддәс Китабда олан рәһбәрлијин бизи һәмин бајрамларын ҝәтирдији мәјуслугдан вә инсанларын үзәринә гојдуғу јүкдән неҹә мүдафиә етдијини ҝөстәрмәк олар.

Тутаг ки, сәндән шаҝирдләр вә ја тәләбәләр гаршысында Јеһованын Шаһидләри һагда данышмағы хаһиш едибләр. Ола билсин, данышандан сонра сәнә суаллар верәҹәкләр. Сәмими вә ачыг суаллара садә вә конкрет ҹаваб вермәк јахшы оларды. Әҝәр суалларда ҝениш јајылмыш мәнфи фикирләр әкс олунурса, ҹаваб вермәздән әввәл гысаҹа олараг нәјин нәтиҹәсиндә белә фикирләрин јајылдығыны вә нәјә ҝөрә Јеһованын Шаһидләринин Мүгәддәс Китабын рәһбәрлијинә риајәт етдикләрини ҝөстәрмәк олар. Јахшы олар ки, бу ҹүр суаллары, һәтта елә ҝөрүнсә дә, һүҹум кими јох, онлары нараһат едән суаллар кими гәбул едәсән. Өз ҹавабынла онлара мәсәләјә даһа ҝениш бахмаға көмәк едә, дәгиг мәлумат чатдыра, етигадымызын Мүгәддәс Јазылара әсасландығыны баша сала биләрсән.

Конгресә ҝетмәк үчүн сәни ишдән бурахмајан мүдирлә неҹә дил тапардын? Әввәлҹә, вәзијјәтә онун ҝөзү илә бахмаға чалыш. Бәлкә, башга вахт иш вахтындан артыг ишләмәји тәклиф едәсән? Ола биләрми, конгресдә верилән тәлимин бизә виҹданлы вә етибарлы ишчи олмаға көмәк етдијини изаһ етмәјин вәзијјәти дәјишсин? Әҝәр онун марагларыны нәзәрә алдығыны ҝөстәрсән, ола билсин, о да өз нөвбәсиндә сәнин үчүн ваҹиб олан шејләрә һөрмәтлә јанашаҹаг. Бәс әҝәр о сәндән әјри иш ҝөрмәк тәләб етсә, онда неҹә? Тәклифи рәдд едиб, өз мөвгејини Мүгәддәс Китабдан олан фикирлә тәсдигләјә биләрсән. Анҹаг әввәлҹә онунла бирликдә мүлаһизә јүрүдүб ҝөстәрмәк олар ки, бу ҝүн онун үчүн алдадан вә ја оғурлајан, сабаһ ону алдадыб, ондан оғурламазмы?

Бәс Мүгәддәс Јазылара зидд ҝедән мәктәб тәдбирләриндә иштирак етмәк истәмәјән мәктәбли неҹә давранмалыдыр? Унутма, мүәллим, чох еһтимал ки, сәнин нөгтеји-нәзәринә шәрик дејил вә синифдә низам-интизамы горумаг онун мәсулијјәтидир. Сәнин өһдәнә исә 1) ону нараһат едән шејә һөрмәтлә јанашмаг, 2) өз мөвгејини нәзакәтлә изаһ етмәк вә 3) Јеһованы разы салаҹаг тәрздә һәрәкәт етмәјә гәтијјәтли олмаг дүшүр. Даһа јахшы нәтиҹәләр әлдә етмәк үчүн сәнә етигадына даир садә, конкрет ҹаваб вермәкдән чох шеј лазым ҝәлә биләр (Сүл. мәс. 15:28). Әҝәр јашын аздырса, шүбһәсиз, валидејнләрин ҹаваб һазырламаға сәнә көмәк едәҹәк.

Һәрдән сәлаһијјәтли шәхсләр тәрәфиндән ирәли сүрүлән иттиһамлары тәкзиб етмәли олуруг. Полис ишчиси, дөвләт мәмуру, јахуд һаким сәндән һансыса гануна табе олмаға, мәсиһчи битәрәфлијинә вә ја вәтәнпәрвәрлик тәдбирләринә мүнасибәтинә даир суалларына ҹаваб тәләб едә биләр. Белә вәзијјәтләрдә неҹә ҹаваб вермәк лазымдыр? Мүгәддәс Китабда мәсләһәт верилир ки, «мүлајимликлә вә еһтирамла» (1 Пет. 3:15). Бу суалларын онлары нә үчүн нараһат етдији һагда дүшүн вә нараһатчылыгларына һөрмәтлә јанаш. Сонра нә етмәк лазымдыр? Һәвари Павел Рома ганунларынын вердији имтијазлара истинад едирди, сән дә өз вәзијјәтиндә ганунән малик олдуғун һүгуглары гејд едә биләрсән (Һәв. иш. 22:25-29). Ола билсин, еркән мәсиһчиләрин вә дүнјанын мүхтәлиф јерләриндә јашајан Јеһованын Шаһидләринин тутдуғу мөвге һагда ҝәтирилән фактлар мәмура вәзијјәтә һәртәрәфли бахмаға көмәк едәҹәк. Јахуд Аллаһын һакимијјәтинә табе олмағын инсаны иманына зидд олмајан дөвләт ганунларына даһа ҹидди јанашмаға неҹә тәшвиг етдијини ҝөстәр (Ром. 13:1-14). Бу мәсәләдә тутдуғун мөвге илә бағлы Мүгәддәс Јазылардан ҝәтирдијин дәлилләр гаршындакынын мүнасибәтини јумшалда биләр.

Суал верәнин Мүгәддәс Јазылара мүнасибәти

Неҹә ҹаваб верәҹәјинә гәрар вермәздән әввәл суал верән шәхсин Мүгәддәс Јазылара мүнасибәтини дә нәзәрә алмаг лазымдыр. Садукејләрин дирилмә һагда вердији суала ҹаваб вермәздән әввәл Иса да мәһз белә етмишди. Јалныз Мусанын јаздығы китаблары гәбул етдикләрини билән Иса: «Амма өлүләрин дирилдијини Муса да... ҝөстәриб», — дејәрәк Төвратда јазылан һадисә әсасында онларла мүлаһизә јүрүтдү (Лука 20:37). Ола билсин, сәнин дә вәзијјәтиндә инсанын Мүгәддәс Китабдан гәбул етдији вә она таныш олан һиссәсиндән ситат ҝәтирмәк фајдалы олар.

Бәс әҝәр о, Мүгәддәс Китабы етибарлы мәнбә кими гәбул етмирсә, онда неҹә? Павелин Ареопагда сөјләдији, Һәвариләрин ишләри 17:22-31 ајәләриндә јазылан нитгинә диггәт јетир. О, Мүгәддәс Китаб һәгигәтләрини һеч бир ајә ҝәтирмәдән данышды. Шәраит тәләб едәндә сән дә белә едә биләрсән. Бәзи јерләрдә билаваситә Мүгәддәс Китаба истинад етмәздән әввәл инсанларла бир нечә дәфә сөһбәт етмәк лазым ҝәлә биләр. Мүгәддәс Китабдан сөз ачаркән онун Аллаһын Кәламы олдуғуну гәтијјәтлә сөјләмәк әвәзинә, јахшы олар ки, нә үчүн диггәтә лајиг олдуғуна даир бир нечә дәлил ҝәтирәсән. Белә һалда сәнин мәгсәдин Аллаһын нијјәти һагда јахшы шаһидлик етмәк вә вахт кечдикҹә инсанын өзүнүн Аллаһын Кәламында дејиләнләри ҝөрмәсинә јол вермәк олмалыдыр. Мүгәддәс Китаб бизим сөјләјә биләҹәјимиз истәнилән сөздән гат-гат инандырыҹыдыр (Ибр. 4:12).

«Һәмишә нәвазишли»

Јеһова лүтфкар Аллаһдыр. Буна ҝөрә неҹә дә јериндәдир ки, Онун хидмәтчиләри дә сөзләрини ‘һәмишә нәвазишли вә дуз гатылмыш кими’ етмәјә тәшвиг олунурлар (Колос. 4:6; Чых. 34:6). Бу о демәкдир ки, һеч бир әсас олмадығыны дүшүнсәк белә, сөзләримиздә һәмишә мүлајимлик һисс олунмалыдыр. Бизим нитгимиз кобуд вә ја сәрт јох, нәзакәтли олмалыдыр.

Инсанларын әксәријјәти ҝәрҝин һәјат јашајыр вә һәр ҝүн өз үнванларына кобуд сөзләр ешидирләр. Белә адамлара баш чәкәндә онлар бизимлә сәрт даныша биләрләр. Буна неҹә мүнасибәт ҝөстәрмәлијик? Мүгәддәс Китабда дејилир: «Һәлим ҹаваб һирси јатырар». Һәлим ҹаваб инад ҝөстәрәрәк бизимлә разылашмајан инсаны белә јумшалда биләр (Сүл. мәс. 15:1; 25:15). Сәсимиздә вә мүнасибәтимиздә һисс олунан хејирхаһлыг һәр ҝүн кобудлугла гаршылашан инсанлары о дәрәҹәдә ҹәлб едә биләр ки, онлар хош хәбәрә гулаг асарлар.

Биз һәгигәтә һөрмәт етмәјән инсанла мүбаһисә етмәк фикриндә дејилик. Әксинә, һәгигәтә гулаг асанларла Мүгәддәс Јазылар әсасында мүлаһизә јүрүтмәк истәјирик. Дүшдүјүмүз вәзијјәтдән асылы олмајараг, јадымыздан чыхармырыг ки, мүлајимликлә вә Аллаһын вәдләринин етибарлы олдуғуна әминликлә ҹаваб вермәлијик (1 Салон. 1:5).

Шәхси гәрарлар вә виҹдан мәсәләләри

Мүгәддәс Китабы өјрәнән шәхс вә ја һәмиманлылардан бири мүәјјән вәзијјәтдә неҹә давранмағы сорушурса, неҹә ҹаваб вермәк лазымдыр? Ола билсин, шәхсән өзүнүн белә вәзијјәтдә неҹә давранаҹағыны билирсән. Анҹаг һәр кәс чыхардығы гәрарлара ҝөрә өзү мәсулијјәт дашыјыр (Галат. 6:5). Һәвари Павел истәјирди ки, тәблиғ етдији инсанлар ‘иман ҝәтирәрәк итаәт етсинләр’ (Ром. 16:26). Бу бизим үчүн ҝөзәл нүмунәдир. Әсасән она Мүгәддәс Китабы өјрәдән адамы, јахуд башгасыны разы салмаг үчүн гәрар гәбул едән шәхс имана ҝөрә јашамыр, инсанлара хидмәт едир (Галат. 1:10). Бу сәбәбдән, садә вә конкрет ҹаваб она һеч бир фајда ҝәтирмәјәҹәк.

Бәс онда неҹә едә биләрик ки, ҹавабымыз Мүгәддәс Китаб рәһбәрлијинә ујғун олсун? Диггәти Мүгәддәс Китабдан олан мүвафиг принсипләрә вә ја нүмунәләрә јөнәлтмәк олар. Бәзи һалларда һәмин принсипләри вә нүмунәләри өзүнүн тапмасы үчүн она арашдырма апармағы өјрәтмәк олар. Һәтта марагландығы вәзијјәтә аид етмәмәк шәртилә, принсипләри вә нүмунәләрин дәјәрини дә мүзакирә едә биләрсән. Ондан соруш ки, дејиләнләрдә она мүдрик гәрар гәбул етмәјә көмәк едәҹәк нә исә ҝөрүрмү. Бу принсип вә нүмунәләрә әсасән һансы давранышын Јеһованы разы салаҹағыны дүшүнмәјә ону тәшвиг ет. Белә етмәклә суал верән адама ‘хејирлә шәри ајырд етмәк үчүн һиссләрини алышдырмаға’ көмәк едәҹәксән (Ибр. 5:14).

Јығынҹаг ҝөрүшләриндә шәрһ вермәк

Мәсиһчи ҝөрүшләриндә иманымызы ачыг играр етмәк үчүн тез-тез гаршымызда имкан ачылыр. Бунлардан бири шәрһ вермәкдир. Бәс неҹә шәрһ вермәк лазымдыр? Јеһоваја алгыш етмәк, башга сөзлә, Онун һаггында јахшы данышмаг арзусу илә. Мәзмурчу Давуд «ҹәмијјәтин ичиндә» оланда мәһз белә давранырды (Мәз. 26:12). Бундан башга, вердијимиз шәрһләр баҹы-гардашлары руһландырмалы вә һәвари Павелин дедији кими, онлары «мәһәббәтә вә хејирли ишләрә» тәшвиг етмәлидир (Ибр. 10:23-25). Мүзакирә олунаҹаг мөвзулары габагҹадан өјрәнмәк бу мәгсәдләрә чатмаға бизә көмәк едәҹәк.

Чалыш, вердијин шәрһләр гыса, садә вә ајдын олсун. Бүтүн абзасы данышмаг лазым дејил, јалныз бир фикрә тохун. Ҹавабын јалныз бир һиссәсини сөјләсән, башгаларынын да шәрһ вермәк имканы олаҹаг. Мәтндә ҝәтирилән ајәләри шәрһ етмәк хүсусилә фајдалыдыр. Диггәти ајәнин мүзакирә олунан суала аид олан һиссәсинә јөнәлт. Ҹавабы абзасдан охума, өз сөзләринлә шәрһ вермәји өјрән. Дәгиг ҹаваб верә билмәјәндә нараһат олма. Бу, һәрдәнбир һамынын башына ҝәлир.

Неҹә ҹаваб вермәк лазым олдуғуну билмәк садәҹә ҹавабы билмәкдән даһа чох шеји өзүнә дахил едир. Бунун үчүн узагҝөрән олмаг лазымдыр. Шәрһләримиз үрәјимизин дәринлијиндән ҝәләндә вә башгаларынын үрәјинә тәсир едәндә бу бизи неҹә дә мәмнун едир! (Сүл. мәс. 15:23).