Referensi tu Parpunguan Hangoluan dohot Pangkobasion Na Laho Diparsiajari
6-12 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 1-4
”Sai Ahu do Donganmu, Paluahon Ho”
w11-IN 15/3 29 ¶4
Tongtong ma Dungo Songon si Jeremia
4 Ra, naeng marumur 25 taon ma si Jeremia tingki disuru Jahowa ibana gabe panjaga. (Jer. 1:1, 2) Alai didok roha ni si Jeremia, paposohu dope ibana, jala ndang malo mangkatai tu angka sintua di bangso i, i ma angka baoa na umtua jala na marhuaso. (Jer. 1:6) Ingkon paboaonna do panguhuman sian Jahowa, tarlumobi tu angka malim, panurirang pargapgap, angka na marhuaso, dohot halak na mangihuthon lomo ni rohana sandiri jala ndang marsihohot. (Jer. 6:13; 8:5, 6) Laho dilengsehon ma bagas joro na dibahen Raja Salomo, naung gabe inganan panombaon na sintong hirahira 400 taon. Ditadingkon Jahowa ma Jerusalem dohot Juda, jala diboan ma bangso i tu panabanan. Tangkas ma, ingkon dipaboa si Jeremia do taringot on tu nasida!
(Jeremia 1:7-10) Jadi ninna Jahowa ma mandok ahu: Unang dok: Na bajar dope ahu. Ai manang tudia pe ho husuru, ingkon tusi ho laho, jala manang aha hutonahon tu ho, ingkon i do hatahononmu. 8 Unang ho mabiar maradophon nasida, ai sai ahu do donganmu, paluahon ho, ninna Jahowa. 9 Dung i dipatoltol Jahowa ma tanganna, jala dijama pamanganku, jala ninna Jahowa mandok ahu: Ida ma nunga sahat hulehon angka hatangku tu bagasan pamanganmu. 10 Ida ma, hupabangkit do ho sadarion mangaranapi angka bangso dohot angka harajaon, laho mangurati dohot maniaphon, mangago dohot mangaloha, paulihon dohot manuan.
(Jeremia 1:17-19) Alai anggo ho, hohos i hian ma gotingmu, jala borhat ma ho, jala hatahon ma tu nasida sude, na hutonahon i tu ho. Unang ma tarsonggot roham, maradophon nasida asa unang tung hubunu ho di jolo nasida. 18 Alai anggo ahu, ida ma, bahenonku ma ho sadarion gabe huta na ganting, dohot gabe tiang bosi, dohot gabe parik haksa dompak sandok tano i, dompak angka raja ni Juda, dompak angka sintuana, dompak angka malimna dohot dompak situan na torop ni luat i. 19 Jadi musuannasida ma ho, alai nda tung hahuaonna ho, ai ahu do donganmu, ninna Jahowa, paluahon ho.
w05-IN 15/12 23 ¶18
Debata do na Dioloi Hamu manang Jolma?
18 Didok Debata tu si Jeremia, ”Sai ahu do donganmu, paluahon ho.” (Jeremia 1:8) Songon dia do Jahowa paluahon hita sian penganiayaan saonari? Ra, dibahen ibana asa adong panguhum na tigor songon si Gamaliel. Manang, pejabat na jungkat gabe digantihon pejabat na burju. Alai sipata, dipaloas Jahowa do naposoNa mangadopi hasusaan. (2 Timoteus 3:12) Nang pe songon i, sai dilehon do gogo asa marsihohot hita. (1 Korint 10:13) Unang ma ganggu rohanta: Sasintongna, na mangalo Debata do angka na mangalo naposoNa, jala ndang adong na boi monang mangalo Debata.
jr-IN 88 ¶14-15
”Ahu Mangalehon Minum Parroha na Mandate”
OLO DO HAMU PATOGUHON HALAK NA GALE?
14 Taparrohahon ma songon dia si Jeremia dipatogu jala songon dia ibana patoguhon halak na gale. (Jer. 31:25) Jahowa do na patoguhon si Jeremia. Rimangi ma pangkilalaanmuna molo didok Jahowa tu hamu, ”Anggo ahu, ida ma, bahenonku ma ho sadarion gabe huta na ganting, . . . musuannasida ma ho, alai nda tung hahuaonna ho, ai ahu do donganmu, ninna Jahowa, paluahon ho.” (Jer. 1:18, 19) Alani i didok si Jeremia ma, ”Jahowa, ho do hagogoonku dohot partanobatoanku dohot haporusanku di ari hagogotan!”—Jer. 16:19.
15 Parrohahon ma na didok Jahowa tu si Jeremia, ”Ai ahu do donganmu.” Sian on, boi do botoonmu aha na ingkon ulahononmu tingki sasahalak porlu dipatogu? Ndang sae holan mamboto situasi ni nasida; pintor taurupi ma nasida. Tatiru ma Debata na mandongani si Jeremia. Dung i, dokkon ma hata na patoguhon jala mambahen dame pangkilalaan, alai unang ma pagodanghu hata na tadokkon. Dokkon ma hata na mura antusan na patuduhon holongmuna tu nasida, ala on boi mangurupi nasida.—Jaha Poda 25:11.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w07-IN 15/3 9 ¶8
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
2:13, 18. Diulahon halak Israel do dua hajahaton. Ditadingkon do Jahowa, mual ni pasupasu jala Debata na manogunogu dohot mangalinggomi nasida. Asing ni i, dihali nasida do sumur ni nasida sandiri, marhite mambahen parjanjian dohot tentara ni Misir dohot Assur. Molo tatadingkon Jahowa jala taihuthon bisuk dohot adat ni jolma, on patuduhon na taganti do ”mual ni hangoluan” gabe ”sumur angka na marruang”.
w07-IN 15/3 9 ¶4
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
4:10; 15:18—Songon dia do Jahowa mangotootoi angka naposoNa na mangalo tu Ibana? Di tingki ni si Jeremia, adong do angka panurirang na ’manurirangkon barita na so sintong’. (Jeremia 5:31; 20:6; 23:16, 17, 25-28, 32) Alai, dipasombu Jahowa do nasida pasahathon barita na mambahen lilu bangso i.
13-19 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 5-7
”Ndang Diulahon Nasida be Lomo ni Roha ni Debata”
w88-IN s-47 2 ¶7-8
Si Jeremia—Sahalak Panurirang na So Pola Ditanda Tingki Jerusalem Dilengsehon
7 Jahowa mandok, ”Musuannasida ma ho, alai nda tung hahuaonna ho.” (Jeremia 1:19) Boasa dimusui halak Jahudi dohot angka na marhuaso si Jeremia? Alana, barita na dipasahat si Jeremia patuduhon na mangkaringkothon diri do nasida jala ndang sian nasa roha manomba Jahowa. Tangkas do didok si Jeremia, ”Ida ma, hata ni Jahowa gabe sirehereheon di nasida, ndang lomo rohanasida disi. Ai sian na ummetmet sahat ro di na umbalga, luhut nasida sai masilaba do, jala sian panurirang sahat ro di malim, luhut nasida mambahen sipaotooto.”—Jeremia 6:10, 13.
8 Tutu, nasida do na manguluhon bangso i tingki mangalehon pelean. Diihuthon do panombaon na sintong, alai ndang sian nasa roha. Rumingkot do ulaon ni agama di nasida sian apala marparange na denggan. Dibahen pamimpin agama Jahudi do nasida asa songon na mangkilala hadameon. Didok angka pamimpin i, ”Dame, dame! Hape ndang adong dame.” (Jeremia 6:14; 8:11) Diotootoi nasida do bangso i asa porsea na mardame do bangso i dohot Debata. Didok rohanasida ndang adong na porlu dihabiari, alana nasida do bangso na pinillit ni Jahowa, nampuna kota na badia dohot bagas joro. Alai, tutu do songon i pangkilalaan ni Jahowa maradophon nasida?
w88-IN s-47 3 ¶9-10
Si Jeremia—Sahalak Panurirang na So Pola Ditanda Tingki Jerusalem Dilengsehon
9 Disuru Jahowa do si Jeremia jongjong di pintu ni harbangan ni bagas joro, asa tangkas diida angka natorop i ibana, jala boi dipasahat ibana barita i tu halak na ro tusi. Ingkon paboaonna do, ”Unang ma marhaposan hamu di angka hata sipaotooto, angka na mandok: Joro ni Jahowa, joro ni Jahowa, joro ni Jahowa do on! . . . Angka na so marguna.” Ndang marhaporseaon be halak Jahudi, jala sai bagas joro do na dipabadia nasida. Dihalupahon nasida do sipasingot ni Jahowa, ”Angka langit do habangsangku jala tano on sidegedegean ni pathu. Tung songon dia ma joro, na naeng paulionmuna di ahu?” Di adopan ni Jahowa, ndang marlapatan molo holan bagas joro na dipabadia nasida!—Jeremia 7:1-8; Jesaya 66:1.
10 Didok si Jeremia muse, ”Tung beha ma partorangna? Manangko hamu mambunu, mangalangkup, manolon na tutu, manutung daupa tu Baal, jala mangihuthon tu debata sileban angka na so tinandamuna hian. . . . Didok hamu: Nunga malua hami laho mambahen saluhut angka hasogiron on.” Dirimpu halak Jahudi, dipaloas Jahowa nasida mangulahon aha pe ala bangso na pinillit ni Debata do nasida jala boi mamelehon pelean tu bagas joro. Alai, molo diantusi nasida do Jahowa i songon ama na burju tu anak sasada, ingkon rade do nasida dipinsang.—Jeremia 7:9, 10; 2 Musa 19:5, 6.
jr-IN 21 ¶12
Manomba Debata ”di Ujung ni Angka Ari”
12 Di mula ni pamarentaon ni si Joiakim, disuru Jahowa ma si Jeremia tu bagas joro laho pasingothon halak Juda alani hajahaton ni nasida. Dirimpu nasida do bagas joro ni Jahowa songon jimat na mangalinggomi. Molo ndang dipasiding nasida ulaon ’manangko, mambunu, mangalangkup, manolon na tutu, manutung daupa tu Baal, jala mangihuthon tu debata sileban’, dipasombu Jahowa ma bagas joroNa. Jala, songon i ma ulahononNa tu halak na munafik na ro tu bagas joroNa, dos songon na niulahonNa tu tabernakel di Silo di tingki ni Sintua ni Malim Eli. ’Ingkon gabe halongonan do tano’ Juda. (Jer. 7:1-15, 34; 26:1-6) Rimangi ma habaranion na ingkon dipatudu si Jeremia tingki pasahathon barita i! Ra, dipasahat ibana do barita i di jolo ni natorop, di adopan ni halak na diparsangapi. Saonari, pigapiga donganta pe porlu patuduhon habaranion laho pasahathon barita na uli di dalan manang mangkatai tu halak na mora dohot na diparsangapi. Alai, pos ma rohanta: Sai diurupi Debata do hita, songon na binahenNa tu si Jeremia.—Heb. 10:39; 13:6.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w05-IN 1/11 24 ¶11
Olo do Hamu Mardalan Raphon Debata?
11 Olo do hita ditogutogu marhite Hata ni Debata? Denggan do molo talehon tingki laho mamareso dirinta. On ma ayat na mangurupi hita mangulahon i, ”Songon on do hata ni Jahowa: Jongjong ma hamu tu angka dalan, jala tangkasi hamu, jala usouso hamu di angka dalan na robi, manang didia dalan na denggan i, i ma dalan i hamu, asa jumpang hamu hasonangan ni rohamuna!” (Jeremia 6:16) Songon sasahalak na mardalan pat, na so satongkin di tonga dalan laho manungkun taringot dalan na laho sidalananna, ingkon dilului halak Israel do ”angka dalan na robi”. ”Dalan” na didok disi, i ma dalan na diihuthon angka ompu ni nasida na marsihohot. Alai, ndang olo nasida mangihuthon dalan on. Dipaboa di ayat i, ”Didok nasida do: Ndang olo hami mardalan sian i.” Alai saonari, ndang songon i naposo ni Debata maradophon tudutudu ni Debata.
w88-IN s-47 4 ¶15
Si Jeremia—Sahalak Panurirang na So Pola Ditanda Tingki Jerusalem Dilengsehon
Diuhum ma Juda
15 Hirahira taon 632 SM, talu ma Assur dibahen halak Kasdim dohot halak Media, jala Misir gabe negara na metmet di selatan ni Juda. Sasintongna, sian utara do na laho mangalengsehon Juda. Alani i, ingkon dipasahat si Jeremia do barita panguhuman tu halak Jahudi! ”Ida ma, ro do sada bangso sian tano na tungkan utara . . . jorbut do bangso i, jala ndang maralangalang, . . . marsinjata be, songon halak parmusu mangaromrom ho, ale boru Sion.” Babel do na mangarajai godang inganan di tingki i. On ma dalan ni Debata laho manguhum Juda na so marsihohot.—Jeremia 6:22, 23; 25:8, 9.
20-26 MARET
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 8-11
”Asa Marhasil, Ingkon Taihuthon do Tudutudu ni Jahowa”
it-2-IN 81
Ansimun
Angka hau dohot angka na asing pe dibahen do di hauma, asa unang ro binatang tusi, jala dipatudos si Jeremia do patung ganaganaan na disomba bangso parbegu i songon halakhalak di ladang ansimun.—Jer 10:5.
w04-IN 1/10 11 ¶10
Ise do na Pasangaphon Debata Saonari?
10 Tingki diida hamu langit manang tompaan na di tano on, tangkas ma tarida tanda na patuduhon tutu do adong Sipanompa. (Jeremia 10:12) Ingkon sarupa ma pangkilalaanta dohot angka surusuruan na mandok, ”Ale Tuhan Debatanami, na tama do Ho manjalo hasangapon dohot hamuliaon dohot hagogoon, ai ditompa Ho do saluhutna.” (Pangungkapon 4:11) Nang pe las roha ni panulingkit mangida denggan ni tompaan, alai godang do sian nasida na so boi mamboto na tutu adong Debata marhite ’mata ni rohanasida’. (Epesus 1:18) Boi ma tapatudos songon on: Molo las rohanta mangida uli ni tompaan, alai ndang taangkui adong Sipanompa, dos ma i songon tingki las rohanta mangida lukisan na mansai uli, alai ndang porsea hita adong na mambahen i. Tangkas ma, ’ndang adong sidalian’ ni halak na so porsea na tutu adong Debata!
w15-IN 1/9 15 ¶1
Jut do Rohamu tu Debata?
Portibi naung sursar on patuduhon ndang denggan pamarentaon ni jolma. Pamarentaon ni jolma ndang boi mambahen hadameon, las ni roha, jala lam sega do portibi on alani nasida. On hombar tu na didok di Bibel, ”Ndada guru di baoa pardalandalan, pahothon langkana.” (Jeremia 10:23) Holan pamarentaon ni Debata do na boi mambahen hadameon dohot las ni roha na salelengna tu sude jolma, alana i do sangkap ni Debata.—Jesaya 45:18.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
w13-IN 15/1 20 ¶16
Tongtong ma Jonok tu Jahowa
16 Ndang sala molo tapasangap dirinta tu na denggan. Umpamana, tingki tadok molo hita Sitindangi Ni Jahowa. (Jer. 9:23) Molo taingot harga dirinta, boi ma hita mamillit na denggan jala parangenta pe lam denggan. Alai, molo didok rohanta holan pandapotta do na sintong manang holan dirinta na rumingkot, boi ma gabe ginjang rohanta jala dao sian Jahowa.—Ps. 138:6; Rom 12:3.
w07-IN 15/3 9 ¶2
Angka na Denggan sian Buku Jeremia
3:11-22; 11:10-12, 17—Boasa didok si Jeremia taringot tu harajaon sampulu marga di utara, hape Samaria nunga dilengsehon taon 740 SM? Alana, halelengse ni Jerusalem taon 607 SM, i ma panguhumon ni Jahowa tu sandok bangso Israel, ndang holan tu halak Juda. (Hesekiel 9:9, 10) Dung lengse Samaria, harajaon sampulu marga di Utara diwakili Jerusalem. Alana, halak Israel do na tinuju ni barita na dipasahat panurirang ni Debata.
27 MARET–2 APRIL
ARTA NA ARGA NA ADONG DI BIBEL | JEREMIA 12-16
”Dihalupahon Halak Israel do Jahowa”
jr-IN 51 ¶17
Manat ma Hamu Ala na Angkal do Roha I
17 Ingkon dioloi si Jeremia do Debata asa boi mangulahon tanggung jawabna i. Molo hamu gabe si Jeremia, olo do hamu mangihuthon tudutudu na dilehon? Rimangi ma, disuru Jahowa do si Jeremia mambuat hohos na sian linen jala mamangke i. Dung i, disuru Jahowa ma muse ibana tu Sunge Euprat. Ida ma peta, asa diboto hamu pardalananna na daona hirahira 500 kilometer. Dung sahat disi, ingkon ditabunihon si Jeremia ma hohos i di holangholang ni dolok batu jala mulak muse tu Jerusalem. Disuru Debata ma ibana mambuat hohos i muse. (Jaha Jeremia 13:1-9.) Alani i, sude pardalanan ni si Jeremia i daona hirahira 1.900 kilometer. Halak na so porsea tu Bibel, ndang mamparhatutu molo si Jeremia mardalan saleleng pigapiga bulan di pardalananna i. (Esra 7:9) Alai, i do na didok Debata jala i do na diulahon si Jeremia.
jr-IN 52 ¶18
Manat ma Hamu Ala na Angkal do Roha I
18 Rimangi ma, ingkon dibolus si Jeremia do angka dolok di Juda, dung i tu halongonan asa sahat di Sunge Euprat. Diulahon ibana sasudena i holan laho manabunihon hohos na sian linen! Ala leleng ibana ndang tarida, ra gabe lulululu ma roha ni angka halak. Dung mulak, ndang dipangke ibana be hohos i. Disuru Debata ma ibana laho mambuat hohos i muse, hape nunga sega be hohos i jala ”ndang be hasea tu manang aha”. Sasintongna, boi do didok si Jeremia songon on, ’Tu aha ma ulahononku on. Pasudasudahon tingki do on.’ Alai, ala rade mangoloi Debata, ndang songon i pangkilalaanna. Sai diihuthon do tudutudu na dilehon Debata!
jr-IN 52 ¶19-20
Manat ma Hamu Ala na Angkal do Roha I
19 Dung sae pardalananna na paduahalihon, dipatorang Debata ma boasa ingkon ulahonon ni si Jeremia songon i. Hape, ulaon ni si Jeremia on paradehon dirina laho pasahathon Hata ni Jahowa na mandok, ”Tung bangso na jahat do i, angka na manjua tumangihon hatangku, tung hatangkangon ni rohanasida sandiri do di paihutihut, jala angka debata sileban diihuthon nasida, mangoloi jala marsomba tusi, ingkon tudoshon hohos on na so marguna i be nasida sogot.” (Jer. 13:10) Mansai denggan do cara na dibahen Jahowa laho mangajari naposoNa! Pangoloion ni si Jeremia tu Jahowa patuduhon hiras ni roha ni Jahowa laho mandodo roha ni jolma.—Jer. 13:11.
20 Saonari, ndang disuru Debata be hita mardalan pat marratus kilometer laho patuduhon pangajarionNa. Alai, gabe sogo do roha ni donganmuna ala diulahon hamu na dihalomohon Debata? Olo do ra alani pangkean, pendidikan, karejo na pinillitmuna, manang ala ndang pola lomo be rohamu manginum alkohol. Marsitutu do hamu maniru si Jeremia, tongtong mangoloi Debata? Molo diihuthon hamu tudutudu sian Debata marhite Bibel dohot naposo haposan, martua ma ngolumuna. Tiru ma si Jeremia, unang olo dirajai roha na angkal. Tongtong ma mangoloi Debata asa boi gabe halak na dipangke tu ulaon hasangapon.
it-2-IN 564 ¶10
Gonting
Dipatudos Jahowa do pinompar ni Israel dohot Juda songon hohos di gontingNa, na mansai jonok tu Ibana, asa gabe pujipujian dohot hamuliaon ni Jahowa nasida. (Jer 13:11) Di surirang ni Bibel, digombarhon do Jesus i songon parhuaso na marhohoshon hatigoran dohot habengeton. Ra lapatan ni hata on, mamarenta ma Jesus di bagasan hatigoran dohot habengeton. Dos songon hohos na pagomoshon, hatigoran ni Jesus mambahen ibana gabe Panguhum na dipillit Jahowa.—Jes 11:1, 5.
Mangalului Arta na Adong di Bibel
jr-IN 118 ¶11
Ganup Ari do Hamu Manungkun, ”Didia do Jahowa?”
11 Ala jut roha ni si Jeremia mangida parjahat na marhasil, disungkun ibana ma tu Jahowa taringot on. (Jaha Jeremia 12:1, 3.) Alai sasintongna, ndang ganggu roha ni si Jeremia tu hatigoran ni Jahowa. Holan mangido alus ni Jahowa do ibana alani holso ni rohana. Sude holso ni roha na dipaboa ibana tu Debata, patuduhon solhot do paralealeonna, songon dakdanak na solhot tu amana. Alai, ndang diantusi si Jeremia boasa marhasil halak Jahudi na mangulahon hajahaton. Dialusi Jahowa do sungkunsungkun ni si Jeremia? Dipapos Jahowa do roha ni si Jeremia, na laho ripashononNa angka parjahat. (Jer. 12:14) Dung diboto si Jeremia na dialusi Debata tangiangna, lam pos ma rohana tu hatigoran ni Debata. Ujungna, lam jotjot ma ibana martangiang, patolhashon sude na di rohana.
w04-IN 1/5 11 ¶16
Barani ma Hamu Songon si Jeremia
Tajaga ma Paralealeonta
16 Dipaboa si Jeremia ma muse sada hatorangan na mangurupi ibana tongtong sabar. Didok ibana, ”Ndang dung hundulhundul ahu di parpunguan ni halak pangarehe, asa mariaia ahu. Punjung do ahu hundul maradophon tanganmu, ai gok piripiri do rohangku dibahen ho.” (Jeremia 15:17) Umlomo do roha ni si Jeremia sahalakna, unang apala mardongan dohot halak na jahat. Ingkon tatiru do si Jeremia. Nang pe nunga taulahon hasomalan na denggan saleleng martaontaon, unang ma lupa tu hata ni si Paulus na mandok, ”Mago do adat na denggan anggo hinombar na roa.”—1 Korint 15:33.