Zoova fɛ i wawɛ’n fa yo i klun sa’n

“Min ndɛ b’ɔ fin min nuan fite’n [...] sɛ ɔ ti sran’n, wuun ń sé kɛ [...] saan ɔ́ yó nga bɔ i ti yɛ n sunmɛnnin i’n.”—EZA. 55:11.

1. Ngbaciɛ ng’ɔ o like nga be dun mmua jaja be sie’n, ɔ nin like nga be jajaman naan b’a yo’n be afiɛn’n, amun fa sunnzun ase be kɛn i ndɛ.

MAAN ɔ yo amun kɛ sran nɲɔn be su siesie be wun naan bé wá fá loto bé kɔ́ lika sa. Be nun kun jaja lika nga be su kɔ’n, i atin’n fluwa kun su. Kun kusu’n, lika nga bé kɔ́’n, ɔ o i ti nun. Yɛ atin fanunfanun ng’ɔ ko fa be naan w’a ju lika sɔ’n nun lɔ’n, ɔ si be wie. Ɔ siesieli i wun naan kɛ ɔ́ kɔ́ lɛ’n, sɛ sa wie tɔ atin’n su’n, w’a kwla fa atin uflɛ w’a ju i juwlɛ. Ajalɛ fanunfanun nga sran nɲɔn sɔ’m be fali’n, ɔ yi i nglo kɛ like nga be dun mmua jɛjɛ i trele be sie’n, ɔ nin like nga be jɛjɛmɛn i trele naan b’a yo’n, ngbaciɛ o be afiɛn. Like nga be dun mmua jaja’n, ɔ ti kɛ akpɔ wie yɛ be klɛ i fluwa wie su be sie, mɔ be fa kɔ klɔ wie su’n sa. Sanngɛ like nga be dunman mmua be jajaman liɛ’n, ɔ ti kɛ lika nga be kunndɛ kɛ bé kɔ́’n ɔ o be klun sanngɛ be buman atin trele kun sa i akunndan naan b’a wɔ.

2, 3. (a) ?Like nga Zoova sunnzunnin kɛ ɔ́ yó’n, yɛle benin? ?Yɛ wafa sɛ yɛ kɛ Adam nin Ɛvu be yoli ɲin kekle’n, Zoova fali ajalɛ yɛ ɔ yoli like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo’n niɔn? (b) ?Wafa nga Ɲanmiɛn su yo naan sa nga i waan ɔ́ yó’n w’a kpɛn su’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e nian su e nanti ɔ?

² Like nga Zoova waan ɔ́ yó’n nun’n, w’a jajaman ajalɛ trele kun sa. Sanngɛ sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun’n, yɛ ɔ́ kpɛ́n su ɔ. (Efɛ. 3:11) Like nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó i sɔ’n, like ng’ɔ sunnzunnin mannin klɔ sran nin asiɛ’n i klikli nun’n, be o nun wie. Yɛle kɛ laa Ɲanmiɛn waan asiɛ wunmuan’n kaci mɛn klanman naan klɔ sran mɔ fɔ nunman be nun’n, be tran fɔundi nin aklunjuɛ nun tititi. (Bob. 1:28) Kɛ Adam nin Ɛvu be yoli ɲin kekle’n, Zoova fali ajalɛ yɛ ɔ yoli like ng’ɔ fata kɛ ɔ yo naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n. (An kanngan Bo Bolɛ 3:15 nun.) Zoova seli kɛ i bla’n m’ɔ ti nzɔliɛ like’n, ɔ́ ɲán “osu.” Yɛle kɛ ɔ́ wú ba yasua. I agualiɛ su’n, ba yasua sɔ’n ɔ́ núnnún Satan m’ɔ kpɛli ɲin kekle yolɛ’n i ba’n, ɔ nin ninnge tɛtɛ ng’ɔ yoli be’n.—Ebr. 2:14; 1 Zan 3:8.

³ Like nga Ɲanmiɛn dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun’n, i su kpɛnlɛ’n nun’n, i ɲanmiɛn su lɔ o, i asiɛ’n su wa o, like fi kwlá tɛnndɛnmɛn i ɲrun. (Eza. 46:9-11) ?Ngue ti yɛ e kwla se sɔ ɔ? Afin Zoova i wawɛ’n yɛ ɔ fa di i sɔ junman’n niɔn. Ɲanmiɛn i wawɛ sɔ mɔ like fi kwlá jrɛnmɛn i ɲrun’n, yɛ maan e si kɛ Ɲanmiɛn i klun sa’n ‘sɛ ɔ ti sran’n wuun saan ɔ́ yó nga bɔ i ti yɛ be sunmɛnnin i’n’ niɔn. (Eza. 55:10, 11) Wafa nga Ɲanmiɛn su yo naan sa ng’ɔ sunnzunnin kɛ ɔ́ yó’n ɔ kpɛn su’n, ɔ nin i fata kɛ e nian su e nanti. Afin sɛ é ɲán nguan e ɲrun lɔ’n, ɔ fin i klun sa sɔ’n i su kpɛnlɛ’n. Asa kusu’n, kɛ e wun wafa nga Zoova fɛ i wawɛ’n di junman’n, i sɔ’n wla e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n i bo ase kpa. I ti siɛn’n, junman nga Ɲanmiɛn fɛ wawɛ’n dili i laa’n nin ng’ɔ su fa di i andɛ’n, ɔ nin ng’ɔ́ fá dí i ainman’n, naan sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun’n w’a kpɛn su’n, maan e fa e ɲin e sie su.

Junman nga Ɲanmiɛn wawɛ’n dili i laa’n

4. ?Wafa sɛ yɛ Zoova yili sa ng’ɔ seli kɛ ɔ́ yó’n, i nglo blɛblɛblɛ ɔ?

⁴ Laa kpa’n, Zoova yili sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun kɛ ɔ́ yó’n, i nglo blɛblɛblɛ. I klikli nun’n, Osu nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ wá bá’n, be fa ‘fiɛli sran’m be nyrun.’ (1 Kor. 2:7) Zoova w’a kanman osu sɔ’n i ndɛ kun lele afuɛ 2.000 ka naan w’a bo su ekun. (An kanngan Bo Bolɛ 12:7; 22:15-18 nun.) Abraamu blɛ su’n, Zoova tɛli i nda. Yɛ nda sɔ’n i su kpɛnlɛ’n yó dan kpa. Kɛ Ɲanmiɛn seli Abraamu kɛ ‘ɔ́ sín i anunman’m be nun’n,’ ɔ kle weiin kɛ Osu nga Ɲanmiɛn kɛn i ndɛ’n, ɔ́ yó klɔ sran. Ɔ́ yó Abraamu i afinliɛ nunfuɛ. E kwla lafi su kɛ, kɛ Zoova yíyí ndɛ sɔ’n nun’n, Satan fɛli i ɲin sieli su kpa. E si kɛ Ɲanmiɛn kpɔfuɛ sɔ’n kunndɛli kɛ ɔ́ yó like kwlaa ng’ɔ kwlɛ i yo’n naan w’a nunnun Abraamu i afinliɛ nunfuɛ mun annzɛ w’a saci be. I waan ɔ yo sɔ naan sa nga Ɲanmiɛn dun sunnzunnin kɛ ɔ́ yó’n, w’a kpɛnman su. Sanngɛ i sɔ liɛ’n w’a yoman ye kaan sa. Afin Ɲanmiɛn i wawɛ’n mɔ e kwlá wunmɛn i’n, ɔ dili junman. ?Wafa sɛ?

5, 6. ?Wafa sɛ yɛ Zoova fɛli i wawɛ’n sasali sran wie mɔ be o bla’n i Osu’n i nannannannan’m be nun’n, be nguan ɔn?

⁵ Zoova fɛli i wawɛ’n sasali sran wie mɔ be o bla i Osu’n i nannannannan’m be nun’n, be nguan. Zoova seli Abram (Abraamu) kɛ: “N ti wɔ sasafuɛ.” (Bob. 15:1) Nán ndɛ ngbɛn yɛle ngalɛ’n. Sa ng’ɔ juli Abraamu nin i yi Sara be su kɛ be ko trannin Gerar nvle nun lɔ kan’n, maan e nian. Afuɛ nga be flɛ i 1919 ka naan b’a wu Zezi’n yɛ sa sɔ’n juli ɔ. Abimelɛki b’ɔ ti Gerar famiɛn’n, ɔ siman kɛ Sara ti Abraamu i yi. Ɔ maan, ɔ fali Sara kɛ ɔ́ fá yó i yi. ?Nán Satan yɛ ɔ o sa sɔ mɔ be siman nun’n i sin, naan Sara w’a wuman ba naan Abraamu w’a ɲanman osu ɔ? Biblu’n w’a kanman ngalɛ’n i su ndɛ. Nga mɔ Biblu’n kan kle e’n, yɛle kɛ Zoova fɛli i sa wlɛli i ndɛ sɔ’n nun. Afin, laliɛ kun nun’n, Zoova seli Abimelɛki kɛ nán i sa kan Sara.—Bob. 20:1-18.

⁶ Nán ngalɛ’n nun kunngba yɛ Zoova sasali be ɔ. Zoova deli Abraamu nin i awlobofuɛ mun blɛ sunman nun. (Bob. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29) Ɔ maan, kɛ jue tofuɛ’n kán Abraamu nin i osu’n nunfuɛ’m be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Nyanmiɛn w’a man-man sran fi atin kɛ ɔ mianmian be. Be dunman nun ti ɔ ijɔli famiɛn wie mun. Ɔ seli be kɛ: ‘Nán an kan min sran bɔ n kpali be mun. Nán an yo min nuan ijɔfuɛ’m be tɛtɛ.’”—Jue. 105:14, 15.

7. ?Wafa sɛ yɛ Zoova sasali Izraɛli nvle’n niɔn?

⁷ Zoova fɛli i wawɛ’n sasali Izraɛli nvle mɔ i nun yɛ bé wú bla’n i Osu’n. Zoova sinnin i wawɛ’n i lika fɛli i mmla’n mannin Izraɛli. Mmla sɔ’n sasali Ɲanmiɛn i sulɛ kpafuɛ’n, yɛ ɔ sasali Zuifu mun naan be nin Zoova be afiɛn w’a saciman naan be nzuɛn nin be wunnɛn’n su’n, fiɛn fi w’a kanman be. (Tul. 31:18; 2 Kor. 3:3) Jɔlɛ Difuɛ’m be blɛ su’n, Zoova i wawɛ’n wlali sran wie’m be fanngan naan b’a de Izraɛli i kpɔfuɛ’m be sa nun. (Jɔl. 3:9, 10) Kɛ ɔ fɛ i blɛ sɔ nun lele fa ju Zezi m’ɔ ti Abraamu i osu nunfuɛ’m be nun cinnjin kpafuɛ’n i awuliɛ blɛ nun’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n dili junman Zerizalɛmu nin Bɛtleɛmu yɛ Ɲanmiɛn i sua’n be sasalɛ’n nun. Afin Zezi i su ndɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be kannin’n, be su kpɛnlɛ’n nun’n, lika sɔ’m be ti cinnjin kpa.

8. ?Ɲanmiɛn i Wa’n i mɛn dilɛ’n nin junman ng’ɔ dili’n be nun’n, ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn i wawɛ’n ukɛli i ɔ?

⁸ Zezi i mɛn dilɛ’n nin junman ng’ɔ dili’n, be nun’n Ɲanmiɛn wawɛ’n ukɛli i. Ɲanmiɛn wawɛ’n dili junman Mali m’ɔ nin a siman bian’n i ku’n nun. Yɛle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n maan bla kun mɔ fɔ o i nun’n, ɔ wunnzɛli yɛ ɔ wuli ba Yasua kun mɔ fɔ nunmɛn i nun’n. Ba sɔ’n, wie’n kwlɛmɛn i. I sɔ liɛ’n be nin a wunmɛn i wunsu le, yɛ be su wunmɛn i sɔ le. (Lik 1:26-31, 34, 35) I sin’n, Zezi i ba nɔnman nun’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n sɛsɛli i naan b’a kunmɛn i. (Mat. 2:7, 8, 12, 13) Kɛ Zezi ɲannin afuɛ ko ju 30, Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n guɛli i su. Ɔ sieli i kɛ ɔ tran Davidi i famiɛn bia’n su naan ɔ bo jasin fɛ’n. (Lik 1:32, 33; 4:16-21) Ɲanmiɛn wawɛ’n wlali Zezi i wunmiɛn maan ɔ kwla yoli abonuan sa mun. Yɛle kɛ ɔ yoli tukpacifuɛ’m be juejue, ɔ mannin sran kpanngban kpa’m be like be dili. Yɛ ɔ cɛnnin be nga be wuli’n. I sɔ abonuan sa’m be ti mmlusuɛ nga kɛ Zezi wá dí i famiɛn’n, é kwlá ɲán wie’n i su fitilɛ kaan sa.

9, 10. (a) ?Klistfuɛ klikli’n be blɛ su’n, wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yili i wun nglo Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun ɔn? (b) ?Sa nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó’n, i su kpɛnlɛ’n nun’n, ngue yɛ be wa wunnin i wlɛ Klistfuɛ klikli’m be blɛ su ɔ?

⁹ Kɛ ɔ fin afuɛ nga be flɛ i 33 nun pantekɔtu nun’n, Zoova fɛli i wawɛ’n guɛli i Abraamu i osu’n i akpasua nɲɔn sufuɛ’n su. Be nga be ti akpasua nɲɔn sufuɛ’n i nunfuɛ’n, be nun sunman lika be timan Abraamu i osu’n nunfuɛ mun sakpa. (Rɔm. 8:15-17; Gal. 3:29) Klistfuɛ klikli’n be blɛ su’n, nanwlɛ, Ɲanmiɛn wawɛ’n yili i wun nglo Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun. Ɔ maan, be kwla boli jasin fɛ’n i juejue su yɛ be kwla yoli abonuan sa mun. (Yol. 1:8; 2:1-4; 1 Kor. 12:7-11) Kɛ mɔ Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mannin be mɔ be yoli abonuan sa mun’n, ɔ yili like uflɛ nglo sa nga Ɲanmiɛn sunnzunnin kɛ ɔ́ yó’n, i su kpɛnlɛ’n nun. Zoova w’a kloman kun kɛ wafa ng’ɔ seli sran’m be kɛ be su i laa’n, i kunngba’n yɛ be yo ɔ. Yɛle kɛ laa’n, i sulɛ kpafuɛ’n i bo’n taka Zerizalɛmu lɔ Ɲanmiɛn i sua’n nun. I klun jɔli Klistfuɛ asɔnun nga be kpɛli i ba uflɛ’n i su. Kɛ ɔ fin lɛ’n, Zoova sin be nga be kpali be sieli be ngunmin’n, be asɔnun’n i sin naan i klun sa’n w’a kpɛn su.

¹⁰ Zoova fɛli i wawɛ’n sasali sran mun, ɔ fa wlali be fanngan, ɔ fɛli i wawɛ’n mannin be. Laa kpa’n, like nga Zoova fɛli i wawɛ’n yoli naan sa nga i waan ɔ́ yó’n, w’a kpɛn su’n, kan yɛ be o lɛ ɔ. ?Yɛ e blɛ liɛ nga su li? ?Wafa sɛ yɛ Zoova su fɛ i wawɛ’n di junman naan sa ng’ɔ sunnzunnin i laa’n w’a kpɛn su ɔ? Ɔ fata kɛ e fa e ɲin sie i sɔ liɛ’n su. Afin e klo kɛ e nin Ɲanmiɛn wawɛ’n é dí junman likawlɛ. Siɛn’n, maan e nian like nnan mɔ be nun’n, Zoova fɛ i wawɛ’n di junman andɛ’n.

Junman nga Ɲanmiɛn wawɛ’n di i andɛ’n

11. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn i wawɛ’n uka Ɲanmiɛn i nvlefuɛ mun naan b’a yo sanwun ɔn? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n sie e ɔ?

¹¹ Ɲanmiɛn wawɛ’n uka Ɲanmiɛn i sran mun naan b’a yo sanwun. Be nga be su Zoova mɔ be waan bé ɲán sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun i su kpɛnlɛ’n be su ye’n wie’n, ɔ fata kɛ be yo sanwun. (An kanngan 1 Korɛntfuɛ Mun 6:9-11 nun.) Be nga b’a kaci Klistfuɛ kpa andɛ’n, laa be nun wie’m be kunndɛ bian nin bla sukusuku, be kunndɛ bla be yi bo annzɛ bian be wun bo. Yɛ wie’m be nin be wiengu yasua annzɛ bla be la. Konvi nga ti yɛ be yo sa tɛ sɔ mun’n, ɔ kwla trali ndin kpa be awlɛn’n nun. (Zak 1:14, 15) I sɔ sran mun’n, be ‘wunnzinnin’ be. Ɔ kle kɛ be fali ajalɛ ng’ɔ nin i fata’n, yɛ be kacili be nzuɛn’n naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ be wun. ?Ngue yɛ ɔ uka sran ng’ɔ klo Ɲanmiɛn’n naan w’a jran ninnge ng’ɔ kwla fɛ i yi i sa tɛ’n nun’n be ɲrun kekle ɔ? Biblu’n nun’n, 1 Korɛntfuɛ Mun 6:11 se kɛ Ɲanmiɛn “i Wawɛ’n i fanngan nun” ɔn. Sɛ e ka sanwun titi’n, e kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sie e ɔ.

12. (a) ?Kɛ nga Ezekiɛli fa wunnin i aolia nun sa’n, wafa sɛ yɛ Zoova sie i anuannzɛ’n niɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e nin Ɲanmiɛn i wawɛ’n e di junman likawlɛ ɔ?

¹² I nɲɔn su’n, Zoova fɛ i wawɛ’n kle i anuannzɛ’n i atin naan ɔ wɔ kan nga Zoova bɔbɔ klo’n. Aolia nun like nga Ezekiɛli wunnin i’n nun’n, Ɲanmiɛn i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n, ɔ ti kɛ kakaklolo sa. Naan sa nga Zoova dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun kɛ ɔ́ yó’n, i su kpɛnlɛ’n ti yɛ kakaklolo sɔ’n di junman ɔn. Like fi kwlá jrɛnmɛn i. ?Ngue yɛ maan kakaklolo sɔ’n kwla fa atin kun su ɔ? Ɲanmiɛn i wawɛ’n niɔn. (Eze. 1:20, 21) Maan e wla kpɛn su kɛ Zoova i anuannzɛ’n ti bue nɲɔn. I bue kun o ɲanmiɛn su lɔ, yɛ i bue kun o asiɛ’n su wa. Sɛ Ɲanmiɛn i wawɛ’n yɛ ɔ sie anuannzɛ sɔ’n i bue ng’ɔ ɲanmiɛn su lɔ’n, nn wawɛ kunngba’n yɛ ɔ sie i bue ng’ɔ o asiɛ’n su wa’n niɔn. Sɛ e lo e wun e man Ɲanmiɛn i anuannzɛ’n i bue ng’ɔ o asiɛ’n su wa’n naan e nanti ajalɛ ng’ɔ kle e’n su’n, e kle kɛ e nin Zoova i kakaklolo sɔ m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n, e nanti likawlɛ. Yɛ e nin Ɲanmiɛn i wawɛ’n e di junman likawlɛ.—Ebr. 13:17.

13, 14. (a) ?“Sran nga be o lɛ’n” mɔ Zezi kannin be ndɛ’n, wan mun yɛ be ti be nunfuɛ ɔ? (b) An fa sunnzun ase kun be kle kɛ Ɲanmiɛn fɛ i wawɛ’n yo naan y’a wun Biblu’n nun ndɛ nanwlɛ’n i wlɛ. (An nian kuku “?Kɛ lika’n kpája kɔ́’n amun nian su be nanti?” i nun.)

¹³ I nsan su’n, Zoova fɛ i wawɛ’n yo naan y’a wun Biblu’n nun ndɛ nanwlɛ’n i wlɛ. (Nya. 4:18) Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, fluwa nga e su nian nun yɛ’n, yɛ ɔ ti “sran kpa nanwlɛfuɛ b’ɔ si ngwlɛlɛ’n” i like cinnjinfuɛ ng’ɔ fa yi Biblu’n nun nanwlɛ’n i nglo blɛblɛblɛ ɔ. (Mat. 24:45) Ninnge nga e wun be wlɛ sɔ’n, i wie yɛle “sran nga be o lɛ’n” mɔ Zezi kannin be ndɛ’n. (An kanngan Matie 24:32-34 nun.) ?Kɛ Zezi se kɛ sran nga be o lɛ’n, wan’m be ndɛ yɛ ɔ kan ɔn? Be flɛ like suanlɛ kun kɛ: “?Kɛ be se kɛ Zezi bali naan ɔ o lɛ’n, e wun i bo kpa?” Like suanlɛ sɔ’n yiyili nun kɛ be nga Zezi flɛ be kɛ sran nga be o lɛ’n, nán be yɛle klunwifuɛ mun. Sanngɛ Zezi bɔbɔ i sɔnnzɔnfuɛ m’ɔ cɛ kaan Ɲanmiɛn wá fɛ́ i wawɛ’n mán be’n, be ndɛ ɔ kan ɔn.a Zezi i sɔnnzɔnfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n, mɔ be o lɛ laa’n, ɔ nin be nga be o lɛ andɛ’n, be yɛ bé wá wún nzɔliɛ nga be kle kɛ Zezi ‘jin anuan’n sin’n’ niɔn. Sanngɛ nɛ́n i wunlɛ ngunmin yɛ bé wún i ɔ. Bé sí i bo wie.

¹⁴ ?Ninnge’m be nun yiyilɛ sɔ’n yo e sɛ? Kannzɛ e kwlá siman blɛ mɔ “sran nga be o lɛ’n” bé dí’n, sanngɛ ɔ fata kɛ, kɛ be kan “sran nga be o lɛ’n” be ndɛ’n, ninnge kpanngban ka e akunndan nun titi: Yɛle kɛ, kɛ be kan “sran nga be o lɛ’n” be ndɛ’n, blɛ kun nun sran kpɛnngbɛn nin ba kanngan’m be kwlaa be ndɛ yɛ be kan ɔn. Blɛ sɔ’n w’a waman ngboko yɛ ɔ le i awieliɛ. (Tul. 1:6) ?Ɔ maan ndɛ nga Zezi kɛnnin i “sran nga be o lɛ’n” be su’n, i bo’n yɛle benin? Ɔ kle weiin kɛ, kɛ mɛn’n i awieliɛ’n i nzɔliɛ ninnge’m bé bó bé bó afuɛ nga be flɛ i 1914 nun’n, be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be wie’m be wunnin nun. Yɛ kɛ ɲrɛnnɛn dan’n wá bó i bo’n, be blɛ sufuɛ wie’m bé wún nun. Sran nga be o lɛ annzɛ blɛ sɔ nunfuɛ mun’n, be le be bo bolɛ blɛ yɛ be le be awieliɛ blɛ. Nzɔliɛ ng’ɔ kle kɛ mɛn’n w’a ju i bue nuan’n, i su kpɛnlɛ fanunfanun’n, ɔ kle weiin kɛ ɲrɛnnɛn dan’n w’a mantan koko sakpa. Sɛ e ɲin tran su naan e tran minndɛ’n, ɔ kle kɛ, kɛ bé yíyí Biblu’n nun nanwlɛ ndɛ’n nun kpa kɔ́’n, nn e kusu é fá su. Yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sie e ɔ.—Mar. 13:37.

15. ?Ninnge benin mun yɛ be kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n wla e fanngan naan y’a bo jasin fɛ’n niɔn?

¹⁵ I nnan su’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n tin e maan e bo jasin fɛ’n. (Yol. 1:8) ?Like uflɛ o lɛ mɔ i ti yɛ b’a bo jasin fɛ’n asiɛ’n wunmuan’n su ɔ? Maan e bu i sɔ’n i akunndan e nian. Ɲannzuɛn nin srɛ ti’n, sran wie’m be seli kɛ: ‘Awloawlo’m be nun jasin fɛ’n i bolɛfuɛ’n, n kwlá boman wie!’ Atrɛkpa’n, laa amun o sran sɔ’m be nun. Sanngɛ siɛn’n, amun bo jasin fɛ’n sɔ’n juejue su.b Be kleli Zoova i Lalofuɛ kpa kpanngban kpa be ɲrɛnnɛn, sanngɛ i kwlaa ngalɛ’n nun’n, be boli jasin fɛ’n titi. Saan Ɲanmiɛn i wawɛ’n i kunngba cɛ yɛ ɔ kwla wla e fanngan naan y’a kwla jran ninnge sroesroe nga be tanndan e ɲrun’n, be ɲrun kekle ɔ. I kunngba yɛ ɔ kwla yo naan y’a yo ninnge nga e wunmiɛn ngunmin kwlá yoman’n niɔn. (Mis. 3:8; Mat. 17:20) Kɛ e tu e klun e di jasin fɛ’n bolɛ junman’n, e kle kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n yɛ ɔ sie e ɔ.

Junman nga Ɲanmiɛn wawɛ’n dí i e ɲrun lɔ’n

16. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ ɲrɛnnɛn dan’n nun’n, Zoova wá sɛ́sɛ́ i nvlefuɛ mun ɔn?

¹⁶ Sa nga Zoova dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun kɛ ɔ́ yó’n, ɔ́ wá fɛ́ i wawɛ’n naan i sɔ sa’n kpɛn su klanman kpa e ɲrun lɔ. I klikli su’n, maan e fa e ɲin e sie i sasalɛ ng’ɔ sasa e’n su. Kɛ nga e fa wunnin i lɛ’n, Zoova fɛli i wawɛ’n sasali sran mun laa blɛ’n nun. Yɛ ɔ fa sasali Izraɛli nvle wunmuan’n. I ti’n, e kwla lafi su kɛ Zoova wá fɛ́ i wawɛ m’ɔ leman wunsu’n sɛ́sɛ́ i nvlefuɛ mun, ɲrɛnnɛn dan mɔ w’a mantan koko yɛ’n nun. Wafa nga Zoova wá nían e lika’n, ɔ nin i fataman kɛ ɔ kaci akplowa silɛ ndɛ. Sanngɛ kɛ e bu e ɲrun lɔ sa’m be akunndan’n, srɛ kunman e. Afin e si kɛ be nga be klo Zoova’n, i ɲrun’n be timan fiawa. Yɛ ɔ leman lika kun sa mɔ i nun’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n kwlá nianman be su ɔ.—2 Nyo. 16:9; Jue. 139:7-12.

17. ?Wafa sɛ yɛ Zoova wá fɛ́ i wawɛ’n dí junman mɛn uflɛ’n nun ɔn?

¹⁷ ?Wafa sɛ yɛ Zoova wá fɛ́ i wawɛ’n dí junman mɛn uflɛ’n nun lɔ ɔ? Wawɛ sɔ’n yɛ ɔ́ súan fluwa nga be ɲɔnɲɔnnin i’n mɔ bé tíke su blɛ sɔ’n nun’n, i klɛlɛ’n i bo ɔ. (Ngl. 20:12) ?Ngue ndɛ yɛ bé wún be fluwa sɔ’m be nun ɔn? Like ng’ɔ fata kɛ sran’m be yo i afuɛ akpi’n nun’n, be ndɛ yɛ ɔ o fluwa sɔ’m be nun ɔn. ?Amun su minndɛ kpa naan amún sí ndɛ nga be o fluwa sɔ’m be nun’n? Nanwlɛ, e wun blibli e kpa kɛ mɛn uflɛ’n bla. Zoova wá fɛ́ i wawɛ’n dí junman naan sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun kɛ ɔ́ yó mán klɔ sran mun asiɛ’n su’n, w’a kpɛn su. Wafa nga blɛ sɔ’n wá yó’n, nanwlɛ ɔ́ trátrá e su.

18. ?Ngue yɛ amun a fua kɛ bé yó ɔ?

¹⁸ Nán maan e wla fi su le kɛ sa nga Zoova dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun kɛ ɔ́ yó’n, saan fii ɔ́ kpɛ́n su. Afin i wawɛ’n mɔ i yɛ ɔ le ta kpafuɛ’n mɛn wunmuan’n nun’n, yɛ ɔ́ fá yó sa sɔ’n niɔn. I sɔ’n kusu e liɛ o nun wie. I sɔ’n ti’n, maan e srɛ Zoova kpa naan ɔ fɛ i wawɛ’n man e. Kpɛkun maan e nian atin nga wawɛ sɔ’n kle e’n su e nanti. (Lik 11:13) Sɛ e yo sɔ’n, e kwla lafi su kɛ, kɛ Zoova wá yó naan klɔ sran’m b’a tran asiɛ’n m’ɔ́ wá káci mɛn klanman’n nun’n, kɛ nga ɔ fa buli i akunndan laa’n sa’n, saan é wún nun.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

?Amun wla kwla kpɛn su?

• ?Laa kpa’n, wafa sɛ yɛ Zoova fɛli i wawɛ’n dili junman naan sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun’n w’a kpɛn su ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova su fɛ i wawɛ’n di junman andɛ ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova fɛ́ i wawɛ’n dí junman naan sa ng’ɔ dun mmua buli i akunndan lalafuɛ nun’n w’a kpɛn su cɛn wie lele ɔ?

[Foto, bue 22]

?Kɛ lika’n kpája kɔ́’n amun nian su be nanti?

Zoova te yiyi Biblu’n nun nanwlɛ ndɛ’n nun te kle i nvlefuɛ mun. ?Ndɛ benin wie mun yɛ be yiyili be nun Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun ɔn?

▪ ?Klist i sɔnnzɔnfuɛ kacilɛ’n su like kpa benin yɛ kpaun are nga Zezi buli su ɲanndra’n, ɔ kle e ɔ? (Mat. 13:33)—Zuie 1, 2008, bue 21.

▪ ?Blɛ benin nun yɛ Klistfuɛ nga bé kɔ́ ɲanmiɛn su’n be flɛlɛ’n wíe ɔ?​—Zanvie 1, 2008, bue 27-28.

▪ ?Ngue yɛ mutardi’n i su ɲanndra’n kle e ɔ? (Mar. 4:30-32)—Zuie 1, 2008, bue 25-26.

▪ ?Ɲanmiɛn i sua’n i lika benin nun yɛ be nga be ti sran kpanngban kpa’m be nunfuɛ’n, be su i ɔ? (Ngl. 7:15)—Sɛptamblu 1, 2006, bue 25.

▪ ?Blɛ benin nun yɛ be boli be nga be ti kɛ bua ɔ nin boli sa’n, be nun bubulɛ bo ɔ? (Mat. 25:31-33)—Zuie 1, 2008, bue 28.