Pagmamasid sa Kinaban
May Disbentaha an mga Babae
“An pobreng mga babae sa puwerang mga lugar iyo an pinakaaping mga tawo sa kinaban,” sabi kan publikasyon kan Naciones Unidas, an UN Chronicle. “Sinda mas may helang asin mas daing inadalan kisa mga lalaki asin mayo kan mga oportunidad na nasa mga lalaki tanganing umoswag.” An duwang mayor na pagsiyasat sa kapobrehan kan kinaban kan 1990 kan duwang internasyonal na ahensia sa pag-oswag, an United Nations Development Program asin an World Bank, nakaabot sa mamondong konklusyon na iyan. “Mga kabangang milyon na babae, na an 99 porsiento sa sainda yaon sa nagpoprogresong kinaban, an nagagadan sa pangangaki kada taon,” an bareta kan UN Chronicle.
Panuga sa Palibot
“Kitang mga tawo nagin nang peligro sa sato man sana. Kaipuhan kitang humiro tolos.” An mga tataramon na iyan na tanda nin maabot na maraot kabtang nin panuga sa palibot na ginibo nin mga presidente sa unibersidad hale sa 22 na nasyon sa Aprika, Asia, Europa, asin Amerika del Norte saka del Sur. Nanuga sinda na papagtokdoon nin orog an saindang mga eskuwelahan manongod sa mga isyu sa palibot kisa kan nakaagi asin dugangan an pondo kan eskuwelahan para sa pagsiyasat sa palibot. An mga opisyales, na nagkomperensia sa Talloires, Pransia, kaining nakaaging Oktubre, nagpahayag man nin pararehong pasohan “para sa ngapit na masususteniran kan palibot.”
“Rinarasyon” na Milagro
Huli sa dai pag-oran kinaipuhan na irasyon an “milagrosong tubig” hale sa bantog sa kinaban na bobon sa Lourdes duman sa Pransia, na ikinatakot nin mga bisita na naghahanap nin milagrosong mga bolong. An itinao sana kan relihiyosong mga autoridad sa mga peregrino un-kuwarto litro kada saro sa tubig hale sa burabod, na, sono sa tradisyon, nagluwas kan 1858 pagkatapos na magpaheling an Nuestra Señora. Kinompiskar an gabos na sobrang bote, asin ibinalik sa bobon an tubig. “Sa gabos na simbahan sa Pransia, nangangadiye sinda sa Birhen kan Oran, na basang sana. Pero ano man an mangyari, dai man nia puwedeng paoranon sana sa Lourdes,” an komento kan peryodikong Corriere della Sera.
Mga Problema sa Ataman na Hayop
An nag-oorog na popularidad nin mga ido bilang ataman na hayop nagin nang dahelan nin kahaditan para sa mga autoridad nin siudad asin salud sa Pransia. An Pranses na semanal na magasin na L’Express nagbabareta na aroaldaw 20 tonelada nin mga udo nin ayam an pinupurot sa mga tinampo asin gilid nin tinampo sa Paris na an gastos labing 400 francs ($70, E.U.) kada kilo. Alagad apuwera pa sa gastos asin istorbo, may naglataw na mas seryosong bagay. An udo nin ayam iyo an ginigikanan nin helang na an causa an parasitong Toxocara canis. Kabanga sa mga pinagkakawatan nin mga aki asin mga kahon na may baybay sa Paris nadiskobreng igwa kan dai tolos nagagadan na mikroskopikong mga sogok kan parasito, na nakalalaog sa mga harong paagi sa mga suwelas nin sapatos asin bitis nin mga ataman na hayop. Hababaon an pinaghonang epekto kaiyan sa tawo. An pagkapagal, kolog sa tulak, mga allergy, problema sa puso asin ugat enot na mga sintomas kan helang.
Mga Kapierdihan nin Iglesya
An mga miembro kan mayor na mga denominasyon na Protestante padagos na nagbababa sa Estados Unidos, sono sa 1990 Yearbook of American and Canadian Churches. Minsan ngani an yearbook, na ipinublikar kan National Council of Churches, nagpapaheling na an mga kapierdihan mas kadikit kisa 1 porsiento sa kadaklan na kaso, iyan padagos poon kan mga kabangaan kan mga taon nin 1960. An Disciples of Christ, an Episcopal Church, Presbyterian Church (E.U.A.), United Church of Christ, United Methodist Church, Evangelical Lutheran Church in America, asin an American Baptist Churches sa E.U.A. gabos nakaeksperyensia nin kapierdihan. Minsan siring, ilinista kan report an mga Saksi ni Jehova bilang saro sa mga relihiyon na nagdakol an kabilangan. An mga Saksi ni Jehova sa Estados Unidos nagkaigwa nin 3-porsientong pag-oswag kan 1989 asin 4-porsientong pagdakol kan 1990.
Maraot na Bareta Para sa mga Parasigarilyo
Kan Setyembre 25, 1990, an Centers for Disease Control sa Estados Unidos ilinuwas an report na “The Health Benefits of Smoking Cessation: A Report of the Surgeon General, 1990.” An pira sa pangenot na mga konklusyon na naabot iyo ini: “1) An pagpondo sa pagsisigarilyo may dakula asin tolos na mga pakinabang sa salud para sa mga tawo nin gabos na edad . . . ; 2) an dating mga parasigarilyo mas halawig an buhay kisa nagpapadagos na magsigarilyo; 3) iniinaan kan pagpondo sa pagsigarilyo an peligro nin kanser sa pulmon asin iba pa, atake sa puso, atake de paralisis, asin dai nahahaleng helang sa pulmon.”
Pagpabakal nin Tabako sa mga Sobyet
Kasuarin pa sana sa Unyon Sobyet, an anggot na grupo nin mga parasigarilyo madali nang magkariribok huli sa kakulangan nin sigarilyo sa nasyon na iyan. An duwang kompaniya sa Estados Unidos nanuga na bawasan an kakulangan. Sinda nagpaplanong magpabakal nin labing sarong bulan na suplay sa mga Sobyet, 34 mil milyones na sigarilyo. Interesanteng gayo, an mga representante kan mga kompaniyang Amerikano nagsabi na an mga sigarilyo mayo kan patanid kan siruhano heneral manongod sa kanser asin iba pang helang na konektado sa pagtatabako.
Nakagagadan na Pagdila sa Langsa nin Kabakab
Si Dr. Alan Emery kan Canadian Museum of Nature nagsabi sa The Globe and Mail na biglang nagdakol an mga kabakab sa bilog na kinaban sa nakaaging sampulong taon. An kabakab, o Bufo marinus, “nagkakaigwa nin nakagagadan na garo gatas na likido na inaapod kan U.S. Drug Enforcement Agency na bufotenine.” Sa Queensland, Australia, an kabakab nagin nang makuring damat kaya an gobyerno “klinasipikar an langsa nin kabakab na ilegal na bagay sa irarom kan Drug Misuse Act.” An langsa nin kabakab nakagagadan asin “ginigikanan nin mga halusinasyon, grabeng pagsuka asin atake.” Ibinareta kan Globe na an duwang taga-Canada na dinilaan an saindang moro pakaduoti sa ataman na kabakab naghelang nin grabe asin kinaipuhan na maospital.
Pagtorog Para sa Hotok
Taano ta kaipuhan niatong matorog? Sa bago pa sanang komperensia sa Strasbourg, Pransia, may iinatubang na kontrobersial na teoriya. Sinabi na an torog mas kadikit an pakinabang kan hawak kisa kan hotok, na naoomayan sa mga kapagalan sa aldaw paagi sa pagtorog. Ipinaheheling nin mga eksaminasyon na mantang “an pagpunsionar kan hawak nagpapadagos na haros daing diperensia minsan pakalihis nin pirang aldaw na dai pagtorog,” an bareta kan Die Zeit, “laen man an hotok.” Sa mga pagprobar, an mga tawo nagkaigwa nin “kadaihan nin pag-atento asin konsentrasyon, luminuyang memorya, pagluya kan isip, asin mga problema sa direksion” kun dai napapatorog.
Napondo an Pagtogdok Liwat sa Babilonya
An suanoy na Babilonya, an bantog na siudad ni Hadeng Nabucodonosor na may ilinangkaw na mga hardin, narumpag sa pagsalakay nin mga konkistador labi nang 2,500 na taon an nakaagi. An mas sadit na Babilonya nagdanay sagkod sa mga ikaapat na siglo C.E., kan iyan biyong malaglag. An modernong Iraq kasuarin pa sana nagplano na itogdok liwat an dating kabesera nin imperyal na kapangyarihan sa kagayonan kaiyan kan suanoy. (Helingon an Awake! kan Marso 8, 1988, pahina 30.) Minsan siring, an bago pa sanang politikal na mga pangyayari sa Tahaw na Sirangan nakapogol sa mga plano nin pagtotogdok na iyan, an bareta kan The New York Times. An Isaias 13:19, 20 nagtatao nin interesanteng hula manongod sa kapahamakan nin Babilonya, na sinasabi na “dai na sia noarin man pag-eerokan, ni magdadanay man sia sa laog nin mga kapag-arakian.”
Musikang Luway-Luway Asin Pag-inom
An mga pagsiyasat sa mga bar na nagpapatogtog nin mga musika na inaarog an estilo kan timog asin solnopan nin Amerika nakadiskobre na “mantang nagluluway an musika, nagkokosog man an pag-inom,” an bareta kan babasahon na Psychology Today. An pagsiyasat ginibo sa laog nin duwang taon asin kabale an 2,000 na grupo nin mga parainom. Si James Schaefer, parasiyasat sa proyekto, nagsabi na “an mga makosog na parainom mas gustong magdangog sa luway-luway, garo nag-aagrangay, mamondo, naheherak sa sadiring musika.” Arog kan sabi ni Schaefer: “An mga parokyano tibaad namumuhay arog kan sinasabi sa mga kantang gusto nindang patogtogon.”