An Gabos daw na Hula Gikan sa Dios?
“AN Dios . . . dapat na isipon na dakulaon asin unibersal nanggad tanganing limitaran an Saiyang Sadiri sa saro sanang relihiyon, saro sanang dalan o, sa katotoohan, sa saro sanang banwaan.” Iyan an isinurat nin sarong pilosopo sa The Guardian, sarong peryodiko sa Nigeria. Pinangangaptan nia na an tradisyonal na mga relihiyon sa Aprika ihinayag nin Dios para sa situwasyon sa Aprika asin isinusuherir na an ibang darakulang relihiyon minukna tanganing makaangay sa lokal na mga kamugtakan.
Ibinibilang nin mga tradisyonalista na an Kristianismo relihiyon sa Europa asin na an tradisyonal na mga parahula tunay na mga ahente nin hula. An sarong surat sa Daily Times nin Nigeria nagsabi: “An Makakamhan sa gabos na Dios ihinahayag an saiyang sadiri sa laen-laen na panahon sa laen-laen na tawo . . . An madodonong sa kinaban naghihinghing na ngonyan an Supremong Persona ihinahayag an Saiyang Sadiri sa Aprika.” An iba ngani naglalaom sa sarong Aprikanong propeta, na kaagid ni Jesus asin, sabi nin iba, ni Muhammad.
An mga opinyon na ini nagpapalataw sa mga hapot na arog kaini: An gabos daw na hula gikan sa Dios? Ihinahayag daw nia an laen-laen na relihiyosong ideya na nakababanga sa kinaban? Igwa daw sia nin laen-laen na relihiyosong mga kahagadan para sa laen-laen na rasa? O igwa daw nin tunay asin falsong propeta, saka tunay asin falsong relihiyon? Ano man nanggad an tunay na hula, asin ano an katuyohan kaiyan?
Ano an Hula?
An Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary tinatawan nin kahulogan an hula na “an ipinasabong na kapahayagan nin banal na kabotan asin katuyohan 2: ipinasabong na tataramon nin sarong propeta 3: prediksion nin bagay na madatong.” Isinusuherir kaini na puwedeng magkaigwa nin laen-laen na gikanan an mga hula.
Sa pagdepensa sa tradisyonal na mga relihiyon, an propesor sa relihiyosong mga pag-adal sa sarong unibersidad, si E. Bolaji Idowu, nagtataram manongod sa “dakol an kabtang na ideya manongod sa Dios sa Aprika.” An saiyang librong African Traditional Religion nagpapaliwanag na ini “parateng nagkukua kan pagdodoon asin naturalesa kaiyan sa sosyolohikong estruktura asin klima.” Halimbawa, sinasabi nia na “mantang sa kadaklan na parte sa Aprika, an ideya manongod sa Dios nasa terminong lalaki, igwa nin mga lugar [partikularmente sa matriarkal na mga komunidad] na duman sia ibinibilang na babae.” Puwede daw na ipinasabong nin Dios an siring na panlokal asin nagkakaturumang na ideya? Inadmitir ni Propesor Idowu na “mayo nin ano man na makaoolang . . . sa arin man . . . na rasa sa Aprika sa pagporma kan sadiring ideya kaiyan manongod sa Dios.” Isinusuherir kaini na an siring na relihiyosong mga ideya gikan sa mga ideya asin obserbasyon nin tawo imbes na gikan sa banal na kapahayagan.—Ikomparar an Roma 1:19-23.
An tradisyonal na mga parahula asin orakulo dai ihinahayag an personalidad kan tunay na Dios o an saiyang kabotan asin katuyohan. An inaasikaso ninda iyo an mga pangangalad asin rituwal na hinahagad nin laen-laen na lokal na mga “dios.” An saindang mga prediksion basado sa mistikong kaaraman asin pagtoodtood. Kaya, an siring na mga hula bakong ipinasabong na mga kapahayagan kan banal na kabotan. An Makakamhan sa gabos na Dios, na nagpapasabong nin tunay na hula, bakong iyo an ginikanan kaiyan.—2 Pedro 1:20, 21; Deuteronomio 13:1-5; 18:20-22.
Kun siring, ano an ginigikanan nin siring na mga prediksion? Tabi basahon an minasunod na artikulo para sa simbag sa hapot na ini asin sa iba pang pinalataw sa kapinonan kan artikulong ini.