Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na!
Kapitulo 31: An mga Gibo ni Jehova—Dakula Asin Makangangalas
Bisyon 10—Kapahayagan 15:1–16:21
Tema: Si Jehova sa saiyang santuaryo; an pitong mangko kan saiyang kaanggotan iinula sa daga
Panahon nin kaotoban: 1919 sagkod Armagedon
1, 2. (a) Anong ikatolong tanda an ibinabareta ni Juan? (b) Anong kabtang nin mga anghel an haloy nang aram kan mga lingkod ni Jehova?
1 Sarong babae na nangangaki nin sarong aking lalaki! Sarong dakulang dragon na naghihingoang halonon an aking iyan! An duwang tandang iyan sa langit, na buhay na marhay an pagkaladawan sa Kapahayagan kapitulo 12, nagdoon sato kan bagay na an suanoy nang pag-iiwal kan Banhi kan babae nin Dios asin ni Satanas saka kan saiyang demonikong banhi pasiring na sa kulminasyon. Sa pagtatampok kan mga simbolong ini, si Juan nagsasabi: “Asin an sarong dakulang tanda naheling sa langit . . . Asin naheling an saro pang tanda.” (Kapahayagan 12:1, 3, 7-12) Ngonyan ibinabareta ni Juan an ikatolong tanda: “Asin ako nakaheling sa langit nin saro pang tanda, dakula asin makangangalas, pitong anghel na may pitong damat. An mga ini an huri, huli ta paagi sa sainda an kaanggotan nin Dios tatapuson.” (Kapahayagan 15:1) An ikatolong tandang ini may mahalaga man na kahulogan para sa mga lingkod ni Jehova.
2 Mangnoha an mahahalaga na naman na kabtang kan mga anghel sa pag-otob sa kabotan nin Dios. An bagay na ini haloy nang aram kan mga lingkod ni Jehova. Tara, sa pasabong an suanoy na salmista nakipag-olay pa ngani sa mga anghel na iyan, na sinasadol sinda: “Omawa nindo si Jehova, O kamong mga anghel nia, makosog, na nag-ootob kan saiyang tataramon, paagi sa paghinanyog sa tingog kan saiyang tataramon”! (Salmo 103:20) Ngonyan, sa bagong eksenang ini, an mga anghel inasignar na iula an pitong huring damat.
3. Ano an pitong damat, asin ano an kahulogan kan pag-ula kaiyan?
3 Ano an mga damat na ini? Kapareho kan pitong tanog nin trumpeta, iyan malanit na mga kapahayagan nin paghokom na nagpapaisi kan pagheling ni Jehova sa laen-laen na kabtang kan kinaban na ini asin nagpapatanid manongod sa ultimong resulta kan saiyang mga paghokom. (Kapahayagan 8:1–9:21) An pag-ula kaiyan nagtotokdo sa paggibo kan mga paghokom na iyan, kun an mga ikinaaanggot ni Jehova laglagon na sa aldaw kan saiyang naglalaad na kaanggotan. (Isaias 13:9-13; Kapahayagan 6:16, 17) Kaya, paagi kaiyan “an kaanggotan nin Dios tatapuson.” Alagad bago iladawan an pag-ula kan mga damat, sinasabi sato ni Juan an manongod sa pirang tawo na dai maaapektaran kaiyan. Mantang sinayumahan an tanda kan mabangis na hayop, an mga maimbod na ini nag-aawit nin mga pag-omaw ki Jehova mantang saindang ibinabalangibog an saiyang aldaw nin pamamalos.—Kapahayagan 13:15-17.
An Awit ni Moises Asin kan Kordero
4. Ano ngonyan an naheling ni Juan?
4 Naheling ngonyan ni Juan an makangangalas na eksena: “Asin ako nakaheling nin garo dagat na salming na may kasalak na kalayo, asin kan mga nanggana sa mabangis na hayop asin sa ladawan kaiyan asin sa kabilangan kan ngaran kaiyan na nagtitindog sa kataed kan dagat na salming, na may mga arpa nin Dios.”—Kapahayagan 15:2.
5. Ano an ilinaladawan kan “dagat na salming na may kasalak na kalayo”?
5 An “dagat na salming” kapareho man sana kan naheling ni Juan kan enot, na namumugtak sa atubangan kan trono nin Dios. (Kapahayagan 4:6) Iyan nakaaagid sa “dagat na tinunaw” (lalagan nin tubig) sa templo ni Salomon, na duman nagkukua nin tubig an mga saserdote sa paglinig sa saindang sadiri. (1 Hade 7:23) Kaya iyan marahay na representasyon kan “paghugas sa tubig,” an boot sabihon, an Tataramon nin Dios, na ginagamit ni Jesus sa paglinig sa makasaserdoteng kongregasyon nin linahidan na mga Kristiano. (Efeso 5:25, 26; Hebreo 10:22) An dagat na salming na ini “may kasalak na kalayo,” na nagpaparisa na an mga linahidan na ini binabalo asin linilinigan mantang kinukuyog ninda an halangkaw na pamantayan na ibinugtak para sa sainda. Saro pa, ipinagigirumdom kaiyan sa sato na an Tataramon nin Dios igwa man nin mga tataramon nin malaad na mga paghokom tumang sa saiyang mga kaiwal. (Deuteronomio 9:3; Sofonias 3:8) An iba sa malaad na mga paghokom na ini nahahayag sa pitong huring damat na madali nang iula.
6. (a) Sairisay an mga paraawit na nagtitindog sa atubangan kan langitnon na dagat na salming, asin paano niato naaaraman iyan? (b) Sa anong paagi na sinda “nanggana”?
6 An bagay na an dagat na tinunaw sa templo ni Salomon para sa paggamit kan mga saserdote nagpaparisa na an mga paraawit na nagtitindog sa atubangan kan dagat na salming sa langit sarong grupong makasaserdote. Sinda may “mga arpa nin Dios,” asin kun siring iinaasosyar niato sinda sa 24 kamagurangan asin sa 144,000, ta an mga grupong ini nag-aarawit man na inaakompanyaran nin arpa. (Kapahayagan 5:8; 14:2) An mga paraawit na naheling ni Juan “nanggana sa mabangis na hayop asin sa ladawan kaiyan asin sa kabilangan kan ngaran kaiyan.” Kaya segurado na sinda an mga kabilang sa 144,000 na nabubuhay sa daga sa huring mga aldaw. Bilang sarong grupo, sinda tunay nanggad na nanggagana. Sa laog nin mga 70 taon poon kan 1919, sinda nagsayuma na umako kan tanda kan mabangis na hayop o maglaom sa ladawan kaiyan bilang solamenteng paglaom nin tawo sa katoninongan. An dakol sa sainda nagtagal na sagkod sa kagadanan, asin an mga ini, na ngonyan yaon sa langit, seguradong sinusundan na may espesyal na kaogmahan an pag-awit kan saindang mga tugang na yaon pa digdi sa daga.—Kapahayagan 14:11-13.
7. Paano an arpa ginamit sa suanoy na Israel, asin paano kita maninigong maapektaran kan presensia nin mga arpa nin Dios sa bisyon ni Juan?
7 An maimbod na mga nangganang ini may mga arpa nin Dios. Digdi, kapareho sinda kan mga Levita sa templo kan suanoy, na nagsamba ki Jehova paagi sa mga awit na inaakompanyaran nin mga arpa. An iba man naghula na inaakompanyaran nin arpa. (1 Cronica 15:16; 25:1-3) An magayon na tanog kan arpa orog na nagpagayon sa mga awit nin kagayagayahan nin Israel asin sa mga pamibi nin pag-omaw asin pagpasalamat ki Jehova. (1 Cronica 13:8; Salmo 33:2; 43:4; 57:7, 8) Sa mga panahon nin kamondoan o pagkabihag, an arpa dai nadadangog. (Salmo 137:2) An presensia nin mga arpa nin Dios sa bisyon na ini maninigong makapukaw sa satong pag-antisipar sa maogma, mapangganang awit nin pag-omaw asin pagpasalamat sa satong Dios.a
8. Ano an inaawit, asin ano an mga tataramon kaiyan?
8 Iyan an ibinabareta ni Juan: “Asin nag-aarawit sinda kan awit ni Moises na oripon nin Dios asin kan awit kan Kordero, na nagsasarabi: ‘Dakula asin makangangalas an saimong mga gibo, Jehova Dios, an Makakamhan sa gabos. Matanos asin tunay an saimong mga dalan, Hade na daing katapusan. Siisay nanggad an dai matatakot saimo, Jehova, asin magpapamuraway kan saimong ngaran, huli ta ika sana an maimbod? Huli ta an gabos na nasyon madolok asin masamba sa atubang mo, huli ta an saimong matanos na mga pagboot nahayag na.’”—Kapahayagan 15:3, 4.
9. Taano an awit ta, sa sarong kabtang, inaapod na “awit ni Moises”?
9 An mga nangganang ini nag-aarawit kan “awit ni Moises,” boot sabihon, awit na nakaaagid sa inawit ni Moises sa kaparehong mga kamugtakan. Pagkaheling kan mga Israelitas sa sampulong damat sa Egipto asin sa pagkalaglag kan mga hukbong Egipcio sa Dagat na Pula, pinangenotan sinda ni Moises sa siring na awit nin mapangganang pag-omaw ki Jehova, na sinasabi: “Si Jehova maghahade sagkod lamang, sagkod noarin pa man.” (Exodo 15:1-19) Tamang-tama na an mga paraawit sa bisyon ni Juan, na nanggana sa mabangis na hayop asin kalabot sa pagbalangibog kan pitong huring damat, mag-awit man “sa Hade na daing katapusan”!—1 Timoteo 1:17.
10. Ano pang ibang awit an kinompuwesto ni Moises, asin paano an huring berso kaiyan konektado sa dakulang kadaklan ngonyan?
10 Sa saro pang awit, na kinompuwesto mantang an Israel nag-aandam na sakopon an Canaan, sinabihan kan gurang nang si Moises an nasyon na idto: “Ipahahayag ko an ngaran ni Jehova. Padakulaon nindo an satuyang Dios!” An huring berso kan awit na ini nagpakosog man sa mga bakong Israelitas, asin an ipinasabong na mga tataramon ni Moises nakaaabot sagkod sa dakulang kadaklan ngonyan: “Pangag-ogma, kamong mga nasyon, kaiba kan saiyang banwaan.” Asin taano sinda ta maninigong mag-ogma? Huli ta ngonyan “ipamamalos [ni Jehova] an dugo kan saiyang mga lingkod, asin babaluson nia an saiyang mga kaiwal.” An matanos na paghohokom na ini magtatao nin kagayagayahan sa gabos na naglalaom ki Jehova.—Deuteronomio 32:3, 43; Roma 15:10-13; Kapahayagan 7:9.
11. Paano an awit na nadangog ni Juan padagos na naootob?
11 Si Moises seguradong mag-oogma nin labi-labi na mapasa aldaw kan Kagurangnan ngonyan, na nag-aawit kaiba kan langitnon na koro: “An gabos na nasyon madolok asin masamba sa atubang mo”! An daing kabaing na awit na iyan padagos na nagkakaigwa nin makangangalas na kaotoban ngonyan mantang naheheling niato, bako sanang sa bisyon kundi bilang buhay na katunayan, an minilyon hale sa mga “nasyon” na ngonyan maogmang nagraralaog sa daganon na organisasyon ni Jehova.
12. Taano an awit kan mga nanggana ta inaapod man na “awit kan Kordero”?
12 Minsan siring, ini awit bako sanang ni Moises kundi siring man “kan Kordero.” Taano man? Si Moises an propeta ni Jehova sa Israel, pero si Moises mismo naghula na si Jehova mapatindog nin sarong propeta na arog nia. An Sarong ini napatunayan na iyo an Kordero, si Jesu-Cristo. Mantang si Moises “oripon nin Dios,” si Jesus Aki nin Dios, an Mas Dakulang Moises. (Deuteronomio 18:15-19; Gibo 3:22, 23; Hebreo 3:5, 6) Kaya, an mga paraawit nag-aawit man kan “awit kan Kordero.”
13. (a) Paano na si Jesus, minsan ngani mas dakula ki Moises, kapareho nia? (b) Paano kita puwedeng makisaro sa mga paraawit?
13 Kapareho ni Moises, si Jesus nag-awit sa publiko kan mga kaomawan nin Dios asin naghula manongod sa Saiyang kapangganahan sa gabos na kaiwal. (Mateo 24:21, 22; 26:30; Lucas 19:41-44) Si Jesus nagtanaw man sa panahon na an mga nasyon madorolok sa pag-omaw ki Jehova, asin bilang an mapagsakripisyong “Kordero nin Dios,” itinao nia an saiyang buhay bilang tawo tanganing ini papangyarihon. (Juan 1:29; Kapahayagan 7:9; ikomparar an Isaias 2:2-4; Zacarias 8:23.) Asin kun paanong inapresyar ni Moises an ngaran nin Dios, si Jehova, asin inomaw an ngaran na iyan, ipinahayag man ni Jesus an ngaran nin Dios. (Exodo 6:2, 3; Salmo 90:1, 17; Juan 17:6) Mantang si Jehova maimbod, an saiyang mamuraway na mga panuga seguradong maootob. Tunay, kun siring, kita kasaro kan maimbod na mga paraawit na ini, kan Kordero, asin ni Moises, sa pag-oyon sa mga tataramon kan awit: “Siisay nanggad an dai matatakot saimo, Jehova, asin magpapamuraway kan saimong ngaran?”
An mga Anghel na May mga Mangko
14. Siisay an naheling ni Juan na nagluluwas sa santuaryo, asin ano an itinao sa sainda?
14 Angay nanggad na madangog niato an awit kan linahidan na mga ganador na ini. Taano? Huli ta ipinahayag ninda sa daga an mga paghokom na laog kan mga mangko na pano kan kaanggotan nin Dios. Pero an pag-ula sa mga mangko bako sanang mga tawo an kalabot, arog kan ipinaheheling ni Juan: “Asin pakalihis kan mga bagay na ini ako nagheling, asin an santuaryo kan tabernakulo kan patotoo nabukasan sa langit, asin an pitong anghel na may pitong damat nagluwas sa santuaryo, na nagugubingan nin malinig, makintab na lino asin nahahagkosan sa saindang daghan nin mga hagkos na bulawan. Asin an saro sa apat na nabubuhay na linalang nagtao sa pitong anghel nin pitong mangkong bulawan na parano kan kaanggotan nin Dios, na nabubuhay sagkod lamang.”—Kapahayagan 15:5-7.
15. Taano ta bakong makangangalas na an pitong anghel nagluwas sa santuaryo?
15 Kun dapit sa templo kan mga Israelitas, na may mga representasyon nin langitnon na mga bagay, solamente an halangkaw na saserdote an puwedeng lumaog sa Kabanalbanale, na digdi inaapod na “santuaryo.” (Hebreo 9:3, 7) Iyan nagrerepresentar sa lugar kan presensia ni Jehova sa langit. Alagad, duman sa langit mismo, bako sanang an Halangkaw na Saserdoteng si Jesu-Cristo an may pribilehiyo na lumaog asin umatubang ki Jehova kundi siring man an mga anghel. (Mateo 18:10; Hebreo 9:24-26) Kaya, bakong makangangalas na maheling an pitong anghel na nagluluwas sa santuaryo sa langit. Sinda isinugo mismo ni Jehova Dios: Iula an mga mangko na pano kan kaanggotan nin Dios.—Kapahayagan 16:1.
16. (a) Ano an nagpapaheling na an pitong anghel kuwalipikado nanggad para sa saindang gibohon? (b) Ano an nagpaparisa na an iba kalabot sa dakulang gibohon na pag-ula kan simbolikong mga mangko?
16 An mga anghel na ini kuwalipikado nanggad para sa trabahong ini. Sinda nagugubingan nin malinig, makintab na lino, na nagpapaheling na sinda malinig asin banal sa espirituwal, matanos sa pagheling ni Jehova. Siring man, sinda may mga hagkos na bulawan. An hagkos parateng ginagamit kun an saro naghahagkos para sa sarong trabaho. (Levitico 8:7, 13; 1 Samuel 2:18; Lucas 12:37; Juan 13:4, 5) Kaya an mga anghel nahahagkosan tanganing otobon an sarong asignasyon. Dugang pa, an saindang hagkos bulawan. Sa suanoy na tabernakulo, an bulawan ginamit na magrepresentar nin banal, langitnon na mga bagay. (Hebreo 9:4, 11, 12) Iyan nangangahulogan na an mga anghel na ini may mahalaga, banal na paglilingkod na gigibohon. Kalabot man an iba sa dakulang gibohon na ini. An saro sa apat na nabubuhay na linalang an nagtao sa sainda kan aktuwal na mga mangko. Daing duwa-duwa, ini an enot na nabubuhay na linalang, na nakaaagid sa leon, na nagsisimbolo sa kapusoan asin dai mapasusukong kaisogan na kaipuhan sa pagbalangibog kan mga paghokom ni Jehova.—Kapahayagan 4:7.
Si Jehova Yaon sa Saiyang Santuaryo
17. Ano an sinasabi sato ni Juan manongod sa santuaryo, asin paano iyan nagpapagirumdom sato manongod sa santuaryo kan suanoy na Israel?
17 Ultimo, sa pagtapos kan kabtang na ini kan bisyon, sinasabi sato ni Juan: “Asin an santuaryo napano nin aso huli sa kamurawayan nin Dios asin huli sa saiyang kapangyarihan, asin mayo nin nakalaog sa santuaryo sagkod na natapos an pitong damat kan pitong anghel.” (Kapahayagan 15:8) May mga okasyon sa kasaysayan nin Israel na an sarong panganoron nakatahob sa literal na santuaryo, asin an kapahayagan na ini kan kamurawayan ni Jehova nakaolang sa paglaog duman kan mga saserdote. (1 Hade 8:10, 11; 2 Cronica 5:13, 14; ikomparar an Isaias 6:4, 5.) An mga ini panahon na si Jehova aktibong kalabot sa mga pangyayari digdi sa daga.
18. Noarin mabuwelta an pitong anghel tanganing magreport ki Jehova?
18 Si Jehova interesado man na gayo sa mga nangyayari sa daga ngonyan. Boot nia na tapuson kan pitong anghel an asignasyon sa sainda. Iyan pinakakulminasyon na panahon nin paghokom, arog kan ilinaladawan sa Salmo 11:4-6: “Si Jehova yaon sa saiyang banal na templo. Si Jehova—nasa kalangitan an saiyang trono. An saiya mismong mga mata nakakaheling, an saiya mismong maliwanag na mga mata nagsisiyasat sa mga aki nin mga tawo. Si Jehova mismo nagsisiyasat sa matanos patin sa maraot, asin an siisay man na namomoot sa kadahasan ikinaoongis nanggad kan Saiyang kalag. Papaoranan nia an mga maraot nin mga siod, kalayo asin asupre patin mainit na doros, bilang kabtang kan saindang kopa.” Sagkod na an pitong damat na ini ikaula sa mga maraot, an pitong anghel dai mabuwelta sa halangkawon na presensia ni Jehova.
19. (a) Ano an pagboot na itinao, asin niisay? (b) Kasuarin seguradong nagpoon an pag-ula kan simbolikong mga mangko?
19 An makangingirhat na pagboot nagdadagoldol: “Asin ako nakadangog nin sarong makosog na tingog hale sa santuaryo na nagsabi sa pitong anghel: ‘Paduman kamo asin ulaan nindo an pitong mangko kan kaanggotan nin Dios sa daga.’” (Kapahayagan 16:1) Siisay an nagboboot kaini? Seguradong si Jehova mismo, ta an liwanag kan saiyang kamurawayan asin kapangyarihan nakaolang sa siisay pa man na lumaog sa santuaryo. Si Jehova nagdatong sa saiyang espirituwal na templo para sa paghokom kan 1918. (Malaquias 3:1-5) Kaya, segurado na dai nahaloy pakalihis kan petsang iyan na itinao nia an pagboot na iula an mga mangko kan kaanggotan nin Dios. An totoo, an mga paghokom na laog kan simbolikong mga mangko pinonan na ipahayag nin todo-todo kan 1922. Asin an pagpahayag kaiyan nagkokosog na nagkokosog ngonyan.
An mga Mangko Asin Tanog nin Trumpeta
20. Ano an ipinahahayag asin ipinatatanid kan mga mangko kan kaanggotan ni Jehova, asin paano iyan iinuula?
20 An mga mangko kan kaanggotan ni Jehova nagpapahayag nin mga kabtang kan mga pangyayari sa kinaban siring sa pagheling dian ni Jehova asin nagpapatanid manongod sa mga paghokom na gigibohon ni Jehova. An mga anghel iinuula an mga mangko paagi sa kongregasyon kan mga linahidan na Kristiano digdi sa daga, an mga nag-aawit kan awit ni Moises asin awit kan Kordero. Mantang nagbabalangibog kan Kahadean bilang maogmang bareta, an grupong Juan mapusong nagpahayag kan laog kan mga mangkong ini nin kaanggotan. (Mateo 24:14; Kapahayagan 14:6, 7) Kaya, an saindang duwang mensahe nagin matoninong sa pagbalangibog nin katalingkasan sa katawohan alagad garo nakikiguerra sa pagpatanid manongod sa “aldaw nin pamalos kan satong Dios.”—Isaias 61:1, 2.
21. Paano an punteriya kan enot na apat na mangko kan kaanggotan nin Dios katimbang kan sa enot na apat na tanog nin trumpeta, asin saen sinda nagkakalaen?
21 An punteriya kan enot na apat na mangko kan kaanggotan nin Dios katimbang kan sa enot na apat na tanog nin trumpeta, arin na baga, an daga, an dagat, an mga salog asin burabod nin tubig, saka an langitnon na mga gikanan nin liwanag. (Kapahayagan 8:1-12) Pero an mga tanog nin trumpeta nagpaisi nin mga damat sa “ikatolong kabtang,” mantang kabilogan an pinasasakitan kan pagbubo sa mga mangko kan kaanggotan nin Dios. Kaya, mantang an Kakristianohan, bilang “ikatolong kabtang,” nag-ako nin atension sa aldaw kan Kagurangnan, mayo ni sarong kabtang kan palakaw ni Satanas an ipinuwera sa pagdamat kan nagpapasakit na mga mensahe nin paghokom ni Jehova asin sa mga kamondoan na dara kaiyan.
22. Paano napapalaen an ultimong tolong tanog nin trumpeta, asin paano iyan konektado sa ultimong tolong mangko kan kaanggotan ni Jehova?
22 An ultimong tolong tanog nin trumpeta napapalaen, ta iyan inapod na herak man. (Kapahayagan 8:13; 9:12) An enot na duwa digdi partikularmenteng kompuwesto kan mga doron asin mga hukbong nangangabayo, mantang an ikatolo nag-introdusir kan pagkamundag kan Kahadean ni Jehova. (Kapahayagan 9:1-21; 11:15-19) Arog kan maheheling niato, an huring tolong mangko kan saiyang kaanggotan mapadapit man sa pirang bagay na ini, pero iyan may kalaenan sa tolong herak man. Hinanyogon niato nin maingat an dramatikong mga kapahayagan na bunga kan pag-ula kan mga mangko kan kaanggotan ni Jehova.
[Nota sa Ibaba]
a Interesante nanggad, kan 1921 an grupong Juan ilinuwas an pantabang sa pag-adal sa Biblia na The Harp of God, na nagkaigwa nin sirkulasyon na labing limang milyon na kopya sa labing 20 tataramon. Iyan nakatabang na makalaog an dagdag na linahidan na mga paraawit.