Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na!
Kapitulo 40: Pagronot sa Payo kan Halas
Bisyon 14—Kapahayagan 20:1-10
Tema: An pagholog ki Satanas sa bungaw, an Milenyal na Paghade, an ultimong pagbalo sa katawohan, asin paglaglag ki Satanas
Panahon nin kaotoban: Poon sa katapusan kan dakulang kahorasaan sagkod sa paglaglag ki Satanas
1. Paano nangyari an kaotoban kan enot na hula sa Biblia?
Nagigirumdoman daw nindo an enot na hula sa Biblia? Idto isinabi ni Jehova Dios kan sabihan nia an halas: “Pag-iiwalon ko ika asin an babae asin an saimong banhi asin an saiyang banhi. Lulugadon ka nia sa payo asin lulugadon mo sia sa bool.” (Genesis 3:15) Ngonyan uminabot na sa kulminasyon an kaotoban kan hulang iyan! Nasusog na niato an kasaysayan kan pakikilaban ni Satanas tumang sa langitnon na garo-babaeng organisasyon ni Jehova. (Kapahayagan 12:1, 9) An daganon na banhi kan Halas, kaiba an relihiyon, politika, asin dakulang negosyo kaiyan, pinaglamag nin maringis an banhi kan babae, si Jesu-Cristo asin an saiyang 144,000 na linahidan na mga parasunod, digdi sa daga. (Juan 8:37, 44; Galacia 3:16, 29) Tinawan ni Satanas nin masakiton na kagadanan si Jesus. Pero ini nagin sanang garo lugad sa bool, ta binuhay liwat nin Dios an saiyang maimbod na Aki kan ikatolong aldaw.—Gibo 10:38-40.
2. Paano lulugadon an Halas, asin ano an mangyayari sa daganon na banhi kan Halas?
2 Kumusta man an Halas asin an saiyang banhi? Kaidtong mga 56 C.E. si apostol Pablo naggibo nin halawig na surat sa mga Kristiano sa Roma. Sa pagtatapos, pinakosog nia sinda sa pagsabi: “Kun manongod sa saiya, an Dios na nagtatao nin katoninongan maronot ki Satanas sa irarom kan saindong mga bitis sa dai na mahahaloy.” (Roma 16:20) Ini bako sanang pan-ibabaw na lugad. Si Satanas roronoton! Ginamit digdi ni Pablo an sarong termino sa Griego, syn·triʹbo, na an boot sabihon bugbugon sagkod na magin garo gulaman, batayan, biyong laglagon paagi sa pagronot. Kun manongod sa tawong banhi kan Halas, ini nakatalaga sa makuring pagdamat sa aldaw kan Kagurangnan, na matatapos sa dakulang kahorasaan sa lubos na pagronot sa Dakulang Babilonya asin sa politikal na mga palakaw kan kinaban, kairiba an saindang pinansial asin militar na mga kampon. (Kapahayagan, kapitulo 18 asin 19) Sa siring dadarahon ni Jehova sa kulminasyon an pag-iiwal kan duwang banhi. An Banhi kan babae nin Dios dadaogon an daganon na banhi kan Halas, asin mapapara an banhing iyan!
Si Satanas Ihinolog sa Bungaw
3. Ano an sinasabi sato ni Juan na mangyayari ki Satanas?
3 Kun siring, ano an tagama ki Satanas mismo asin sa saiyang mga demonyo? Sinasabi sato ni Juan: “Asin naheling ko an sarong anghel na naghihilig hale sa langit na igwa kan liyabe kan bungaw asin sarong dakulang kadena sa saiyang kamot. Asin dinakop nia an dragon, an enot na halas, na iyo an Diablo asin Satanas, asin ginapos nia sia sa laog nin sangribong taon. Asin ihinolog nia sia sa bungaw asin pinintoan nia idto patin sinelyohan idto sa ibabaw nia, tanganing dai na nia madaya an mga nasyon sagkod na matapos an sangribong taon. Pakalihis kan mga bagay na ini sia kaipuhan na butasan sa halipot na panahon.”—Kapahayagan 20:1-3.
4. Siisay an anghel na igwa kan liyabe kan bungaw, asin paano niato naaaraman?
4 Siisay an anghel na ini? Segurado na sia may makosogon na kapangyarihan tanganing mahale an numero unong kaiwal ni Jehova. Sia igwa “kan liyabe kan bungaw asin sarong dakulang kadena.” Bako daw na ini nagpapagirumdom sato sa mas naenot na bisyon? Tara, iyo, an hade kan mga doron inapod na “anghel kan bungaw”! (Kapahayagan 9:11) Kaya digdi maheheling giraray niato na nasa paghiro an Pangenot na Parabindikar ki Jehova, an pinamuraway na si Jesu-Cristo. An arkanghel na ini na nagholog ki Satanas hale sa langit, naghokom sa Dakulang Babilonya, asin guminadan sa “mga hade kan daga asin sa saindang mga hukbo” sa Armagedon seguradong dai mapagilid tanganing pabayaan na an sarong mas hababang anghel an gumibo kan ekspertong aksion sa pagholog sa bungaw ki Satanas!—Kapahayagan 12:7-9; 18:1, 2; 19:11-21.
5. Ano an gigibohon kan anghel kan bungaw ki Satanas na Diablo, asin taano?
5 Kan an dakulang mapulang dragon iholog hale sa langit, inapod siang “an enot na halas, an inaapod Diablo asin Satanas, na nandadaya sa bilog na ineerokan na daga.” (Kapahayagan 12:3, 9) Ngonyan, sa panahon na sia dadakopon asin ihoholog sa bungaw, sia ilinadawan na naman nin biyo bilang “an dragon, an enot na halas, na iyo an Diablo asin Satanas.” An labi-labi karaot na parasibang ini, paradaya, parapakaraot, asin paratumang ginapos nin kadena asin ihinolog “sa bungaw,” na pinintoan asin sinirrahan, “tanganing dai na nia madaya an mga nasyon.” An pagholog sa bungaw ki Satanas sa laog nin sangribong taon, na sa laog kan panahon na iyan an impluwensia nia sa katawohan arog sana nin sarong bilanggo na nasa hararom na bartolina. An anghel kan bungaw biyong hahaleon si Satanas sa ano man na pakikiasosyar sa Kahadean nin katanosan. Kanigoan na pakaginhawa kan katawohan!
6. (a) Ano an ebidensia na an mga demonyo maduman man sa bungaw? (b) Ano an puwede na ngonyan na magpoon, asin taano?
6 Ano an mangyayari sa mga demonyo? Sinda man ‘itinagama para sa paghokom.’ (2 Pedro 2:4) Si Satanas inaapod na “Beelzebub na poon nin mga demonyo.” (Lucas 11:15, 18; Mateo 10:25) Huli sa saindang haloyon nang pakikiiba ki Satanas, bako daw na maninigong itao man sa sainda an siring na silot? An bungaw haloy nang kinatatakotan kan mga demonyo; sarong beses kan hampangon sinda ni Jesus, sinda “nakimaherak sa saiya na dai sinda pagbotan na paduman sa bungaw.” (Lucas 8:31) Alagad kun iholog na sa bungaw si Satanas, an saiyang mga anghel seguradong ihoholog sa bungaw kaiba nia. (Ikomparar an Isaias 24:21, 22.) Pakahologan sa bungaw ki Satanas asin sa saiyang mga demonyo, puwede nang pumoon an Sangribong Taon na Paghade ni Jesu-Cristo.
7. (a) Ano an magigin kamugtakan ni Satanas asin kan saiyang mga demonyo mantang yaon sa bungaw, asin paano niato naaaraman? (b) Pareho daw an Hades asin an bungaw? (Helingon an nota sa ibaba.)
7 Magigin aktibo daw si Satanas asin an saiyang mga demonyo mantang nasa bungaw? Bueno, girumdoma an mapula, may pitong payong mabangis na hayop na “iyo kaidto, alagad ngonyan bako na, pero madali nang lumuwas sa bungaw.” (Kapahayagan 17:8) Mantang nasa bungaw, idto ‘bako.’ Idto dai nagpupunsionar, dai makahiro, garo man sana gadan. Siring man, sa pagtaram manongod ki Jesus, si apostol Pablo nagsabi: “‘Siisay an mahilig sa bungaw?’ na an boot sabihon, buhayon liwat si Cristo hale sa mga gadan.” (Roma 10:7) Kan nasa bungaw, gadan si Jesus.a Kun siring, rasonableng isipon na si Satanas asin an saiyang mga demonyo mamumugtak sa garo-gadan na inaktibidad sa laog kan sangribong taon ninda sa bungaw. Maogmahon ining bareta para sa mga mamomoton sa katanosan!
Mga Hokom sa Laog nin Sangribong Taon
8, 9. Ano ngonyan an sinasabi sato ni Juan manongod sa mga nagtutukaw sa trono, asin sairisay an mga iyan?
8 Pakalihis kan sangribong taon, si Satanas paluluwason sa bungaw sa kadikit na panahon. Taano? Bago itao an simbag, dinadara ni Juan an satong atension pabalik sa kapinonan kan panahon na iyan. Mababasa niato: “Asin nakaheling ako nin mga trono, asin may mga nakatukaw dian, asin sinda tinawan nin kapangyarihan nin paghokom.” (Kapahayagan 20:4a) Sairisay ining nagtutukaw sa mga trono asin naghahade sa kalangitan kaiba kan pinamuraway na si Jesus?
9 Sinda “an mga banal” na ilinadawan ni Daniel na naghahade sa Kahadean kaiba kan Saro na “kaagid sa aki nin tawo.” (Daniel 7:13, 14, 18) Sinda man sana an 24 magurang na nagtutukaw sa langitnon na mga trono sa mismong presensia ni Jehova. (Kapahayagan 4:4) Kaiba dian an 12 apostol, na pinanugaan ni Jesus: “Sa paglalang liwat, kun an Aki nin tawo magtukaw na sa saiyang mamurawayon na trono, kamo na nagsurunod sako matukaw man kamo sa doseng trono, na maghohokom sa doseng tribo ni Israel.” (Mateo 19:28) Kaiba man dian si Pablo, saka an mga Kristianong taga-Corinto na nagmaimbod. (1 Corinto 4:8; 6:2, 3) Kaiba man dian an mga miembro kan kongregasyon sa Laodicea na nandaog.—Kapahayagan 3:21.
10. (a) Paano ngonyan ilinaladawan ni Juan an 144,000 na mga hade? (b) Sono sa isinabi sato ni Juan bago kaini, siisay an kaiba sa 144,000 na hade?
10 An mga trono—144,000 gabos—inandam para sa linahidan na mga nakadaog na ini na “binakal hale sa katawohan bilang enot na mga bunga sa Dios asin sa Kordero.” (Kapahayagan 14:1, 4) “Iyo,” an pagpapadagos ni Juan, “naheling ko an mga kalag kan mga ginadan nin patok huli sa pagpatotoo ninda ki Jesus asin huli sa pagtaram manonongod sa Dios, asin an mga dai nagsamba sa mabangis na hayop ni sa ladawan kaiyan patin dai nag-ako kan tanda sa saindang angog asin sa saindang kamot.” (Kapahayagan 20:4b) Kaya, kabilang sa mga hadeng iyan an linahidan na mga martir na Kristiano na bago kaini, sa pagbuka kan ikalimang tatak, naghapot ki Jehova kun gurano pa sia kahaloy na maghahalat na ipamalos an saindang dugo. Kan panahon na idto, sinda tinawan nin maputing gubing asin sinabihan na maghalat pa nin kadikit. Alagad ngonyan sinda ikinapamalos na paagi sa paggaba sa Dakulang Babilonya, paglaglag sa mga nasyon paagi sa Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan, asin pagholog ki Satanas sa bungaw.—Kapahayagan 6:9-11; 17:16; 19:15, 16.
11. (a) Paano niato sasaboton an mga ekspresyon na “ginadan nin patok”? (b) Taano ta masasabi na an gabos sa 144,000 nagadan nin sakripisyal?
11 An gabos daw sa 144,000 na makahadeng hokom pisikal na “ginadan nin patok”? Posible na pira sana sa sainda an ginadan nin siring sa literal na sentido. Alagad an ekspresyon na ini daing duwa-duwa na ipinanongod sa gabos na linahidan na Kristiano na nagtagal nin pagkamartir sa laen-laen na paagi.b (Mateo 10:22, 28) Tunay nanggad, boot ni Satanas na gadanon sinda gabos nin patok, pero, an totoo, bakong gabos sa linahidan na mga tugang ni Jesus nagagadan na martir. An dakol sa sainda nagagadan sa helang o kagurangan. Pero, an mga iyan kabilang man sa grupo na naheling ngonyan ni Juan. An kagadanan ninda gabos, sa sarong sentido, sakripisyal. (Roma 6:3-5) Dugang pa, mayo sa sainda na kabtang kan kinaban. Kaya, sinda gabos ikinaongis kan kinaban asin, garo man sana gadan na sa mga mata kaiyan. (Juan 15:19; 1 Corinto 4:13) Mayo sa sainda na nagsamba sa mabangis na hayop o sa ladawan kaiyan, asin kan sinda magadan, mayo sa sainda na igwa kan tanda kan hayop. Sinda gabos nagadan bilang mga nakadaog.—1 Juan 5:4; Kapahayagan 2:7; 3:12; 12:11.
12. Ano an ibinabareta ni Juan manongod sa 144,000 na hade, asin noarin mangyayari an saindang pagkabuhay?
12 Ngonyan buhay na naman an mga nakadaog na ini! Ibinabareta ni Juan: “Asin nagkaburuhay sinda asin naghade sa kaibanan ni Cristo sa laog nin sangribong taon.” (Kapahayagan 20:4c) Ini daw nangangahulogan na an mga hokom na ini bubuhayon sana liwat pakalaglaga sa mga nasyon asin pakahulogan ki Satanas asin kan saiyang mga demonyo sa bungaw? Dai. An kadaklan sa sainda dati nang buhay, mantang sinda nangabayo kaiba ni Jesus tumang sa mga nasyon sa Armagedon. (Kapahayagan 2:26, 27; 19:14) An totoo, ipinarisa ni Pablo na an pagbuhay liwat sa sainda mapoon dai mahaloy pakapoon kan presensia ni Jesus kan 1914 asin na may maeenot na buhayon liwat kisa iba. (1 Corinto 15:51-54; 1 Tesalonica 4:15-17) Kun siring, an pagkabuhay ninda mangyayari sa laog nin sarong peryodo nin panahon mantang sinda indibiduwal na nag-aako kan balaog na inmortal na buhay sa kalangitan.—2 Tesalonica 1:7; 2 Pedro 3:11-14.
13. (a) Ano an maninigong magin pagmansay niato sa sangribong taon na sa laog kaiyan maghahade an 144,000, asin taano? (b) Ano an punto-de-vista ni Papias na taga-Hierapolis manongod sa sangribong taon? (Helingon an nota sa ibaba.)
13 An saindang paghade asin paghokom sa laog nin sangribong taon. Ini daw literal na sangribong taon, o maninigo daw niatong ibilang iyan na simboliko bilang dai masabi, halawig na panahon? An “rinibo” puwedeng mangahulogan nin dakula, bakong depinidong kabilangan, arog kan sa 1 Samuel 21:11. Pero digdi an “sangribo” literal, ta iyan minalataw nin tolong beses sa Kapahayagan 20:5-7 bilang “an sangribong taon.” Inapod ni Pablo an panahon na ini nin paghokom na “aldaw” kan sia magsabi: “Sia [an Dios] nagtalaan nin aldaw na katuyohan niang hokoman an ineerokan na daga sa katanosan.” (Gibo 17:31) Mantang sinasabi sato ni Pedro na an sarong aldaw ki Jehova garo sangribong taon, angay na an Aldaw nin Paghokom na ini literal na sangribong taon.c—2 Pedro 3:8.
An Iba kan mga Gadan
14. (a) Anong kapahayagan an isinaliot ni Juan manongod sa “iba kan mga gadan”? (b) Paano an mga kapahayagan ni apostol Pablo nagtatao nin liwanag sa terminong “nabuhay”?
14 Alagad, siisay an hohokoman kan mga hadeng ini kun, arog kan isinaliot digdi ni apostol Juan, “(an iba kan mga gadan dai nabuhay sagkod na natapos an sangribong taon)”? (Kapahayagan 20:5a) Liwat, an tataramon na “nabuhay” kaipuhan na saboton sono sa konteksto. An tataramon na ini puwedeng magkaigwa nin laen-laen na kahulogan sa laen-laen na kamugtakan. Halimbawa, si Pablo nagsabi manongod sa saiyang linahidan na kapwa mga Kristiano: “Kamo an binuhay nin Dios minsan ngani kamo kaidto gadan sa saindong mga kalapasan asin kasalan.” (Efeso 2:1) Iyo, an linahidan nin espiritung mga Kristiano “binuhay,” minsan kan enot na siglo, na ipinahayag na matanos basado sa saindang pagtubod sa atang ni Jesus.—Roma 3:23, 24.
15. (a) Ano an kamugtakan sa atubangan nin Dios kan bago-Kristianong mga saksi ni Jehova? (b) Paano ‘mabubuhay’ an ibang karnero, asin noarin ninda mamanahon an daga sa pinakalubos na sentido?
15 Siring man, an bago-Kristianong mga saksi ni Jehova ipinahayag na matanos kun dapit sa pakikikatood sa Dios; asin si Abraham, Isaac, patin Jacob sinabing “buhay” minsan sinda gadan sa pisikal. (Mateo 22:31, 32; Santiago 2:21, 23) Alagad, sinda asin an gabos pang iba na binuhay liwat, saka an dakulang kadaklan nin maimbod na ibang karnero na makaliligtas sa Armagedon asin an arin man na mga aki na tibaad ipangaki ninda sa bagong kinaban, kaipuhan pang darahon sa pagkasangkap nin tawo. Ini gigibohon ni Cristo asin kan kairiba niang hade asin saserdote sa laog kan sangribong taon na Aldaw nin Paghokom, basado sa pantubos na atang ni Jesus. Sa katapusan kan Aldaw na iyan, “an iba kan mga gadan” “nabuhay” na sa sentido na sinda magigin nang sangkap na mga tawo. Arog kan maheheling niato, sinda kaipuhan na umagi sa ultimong pagbalo, pero aatubangon ninda an pagbalong iyan bilang sangkap nang mga tawo. Kun makapasar sinda sa pagbalo, ipahahayag nin Dios na sinda maninigong mabuhay sagkod lamang, matanos sa pinakalubos na sentido. Maeeksperyensiahan ninda an lubos na kaotoban kan panuga: “An mga matanos mismo magmamana kan daga, asin sinda mag-eerok dian sagkod lamang.” (Salmo 37:29) Kanigoan kamakawiwiling ngapit an natatagama sa makinuyog na katawohan!
An Enot na Pagkabuhay Liwat
16. Paano ilinaladawan ni Juan an pagkabuhay liwat na naeksperyensiahan kan mga magsasakop bilang hade kaiba ni Cristo, asin taano?
16 Sa pagbuwelta ngonyan sa mga ‘nagkaburuhay asin naghade sa kaibanan ni Cristo,’ si Juan nagsurat: “Iyo ini an enot na pagkabuhay liwat.” (Kapahayagan 20:5b) Paano iyan enot? Iyan “an enot na pagkabuhay liwat” kun dapit sa panahon, ta an mga nakakaeksperyensia kaiyan “enot na mga bunga sa Dios asin sa Kordero.” (Kapahayagan 14:4) Iyan enot man sa halaga, ta an mga may kabtang dian nagigin kairibang hade ni Jesus sa saiyang langitnon na Kahadean asin naghohokom sa iba pa sa katawohan. Ultimo, iyan enot sa kuwalidad. Apuwera ki Jesu-Cristo mismo, an mga binuhay liwat sa enot na pagkabuhay liwat iyo an solamenteng mga linalang na sinasabi sa Biblia na nag-ako nin inmortalidad.—1 Corinto 15:53; 1 Timoteo 6:16.
17. (a) Paano ilinaladawan ni Juan an marahay na paglaom para sa linahidan na mga Kristiano? (b) Ano an “ikaduwang kagadanan,” asin taano iyan ta “mayo na nin kapangyarihan” sa 144,000 na mga nakadaog?
17 Kanigoan karahay na paglaom para sa mga linahidan! Arog kan sinasabi ni Juan: “Maogma asin banal an siisay man na may kabtang sa enot na pagkabuhay liwat; sa mga ini mayo na nin kapangyarihan an ikaduwang kagadanan.” (Kapahayagan 20:6a) Arog kan ipinanuga ni Jesus sa mga Kristiano sa Smirna, an mga nakadaog na ini na may kabtang sa “enot na pagkabuhay liwat” mayong peligrong madanyaran kan “ikaduwang kagadanan,” na nangangahulogan nin pagkapara, kalaglagan na mayo nin paglaom na buhayon liwat. (Kapahayagan 2:11; 20:14) An ikaduwang kagadanan “mayo na nin kapangyarihan” sa mga nakadaog na iyan, ta sinda nagsolog na nin pagkadaing kalapaan asin inmortalidad.—1 Corinto 15:53.
18. Ano ngonyan an sinasabi ni Juan manongod sa bagong mga hade sa daga, asin ano an gigibohon ninda?
18 Laen nanggad sa mga hade sa daga sa panahon kan pagkapot nin kapangyarihan ni Satanas! An mga ini sa pinakahalawig namahala sa laog sana nin 50 o 60 taon, asin an mayoriya sa pira sanang taon. An dakol sa sainda inapi an katawohan. Ano man an nangyari, paano makikinabang nin permanente an mga nasyon na sakop nin paliwatliwat na mga namamahala na may paliwatliwat na mga palakaw? Kabaliktaran, sinasabi ni Juan manongod sa bagong mga mamamahala sa daga: “Kundi sinda magigin mga saserdote nin Dios asin kan Cristo, patin maghahade sinda sa kaibanan nia sa laog nin sangribong taon.” (Kapahayagan 20:6b) Kaiba ni Jesus, sinda an makompuwesto sa solamenteng gobyerno sa laog nin sangribong taon. An saindang makasaserdoteng paglilingkod, sa pag-aplikar kan merito kan sangkap na atang ni Jesus bilang tawo, ilalangkaw an makinuyog na mga tawo sa espirituwal, moral, asin pisikal na pagkasangkap. An saindang makahadeng paglilingkod magbubunga nin pagtogdok nin panglobong sosyedad nin tawo na nagpapaheling kan katanosan asin kabanalan ni Jehova. Bilang mga hokom sa laog nin sangribong taon, sinda, kaiba ni Jesus, mamomoton na gigiyahan an makinuyog na katawohan pasiring sa pasohan na buhay na daing katapusan.—Juan 3:16.
[Mga Nota sa Ibaba]
a An ibang teksto nagsasabi na si Jesus nasa Hades kan sia gadan. (Gibo 2:31) Minsan siring, dai niato maninigong isipon na an Hades asin bungaw perming pareho. Mantang an mabangis na hayop asin si Satanas maduman sa bungaw, mga tawo sana an sinasabing maduman sa Hades, na duman sinda matotorog sa kagadanan sagkod na sinda buhayon liwat.—Job 14:13; Kapahayagan 20:13.
b An patok (sa Griego, peʹle·kus) minalataw na iyo an tradisyonal na instrumento nin paggadan sa Roma, minsan ngani kan kaaldawan ni Juan mas ginagamit na nin kadaklan an espada. (Gibo 12:2) Kun siring, an termino sa Griego na ginamit digdi, pe·pe·le·kis·meʹnon (“ginadan nin patok”), nangangahulogan sanang “ginadan.”
c Interesante nanggad, si Papias na taga-Hierapolis, na sinasabot na nag-ako kan iba niang kaaraman sa Biblia sa mga disipulo ni Juan, an kagsurat sa Kapahayagan, ibinabareta kan historyador kan ikaapat na siglo na si Eusebio na nagtubod sa literal na Sangribong Taon na Paghade ni Cristo (minsan ngani makosog na nagkontra sa saiya si Eusebio).—The History of the Church, Eusebio, III, 39.