Pamumuhay Asin Paghuhulit Harani sa Sarong Bulkan
“MAKATATAKOT na eksperyensia iyan. Iyan puedeng magin garo an katapusan kan kinaban na sinasabi kan Biblia. Kaipuhan ming magdanay na alisto asin marahay an kamugtakan sa atubangan ni Jehova Dios sa gabos na panahon.” Iyan an mga tataramon ni Victor, saro sa Mga Saksi ni Jehova, kan isinasaysay an saiyang eksperyensia sa pamumuhay na haranihon sa bulkan na Popocatépetl, na an popular na apod Popo, sa Mejico.
An nag-uurog-udog na bulkan na ini nababareta sa bilog na kinaban poon pa kan 1994.a An mga autoridad nagkonklusyon na nasa peligrosong marhay na sona an gabos na yaon sa laog nin distansiang 30 kilometros hale sa bunganga kan bulkan. An kamping timog kan bulkan nangorognang peligroso huli ta an bunganga nakakiling sa direksion na iyan asin dakol an hararom na ampas na puedeng busbosan nin lava asin laboy hale sa bunganga.
Naturalmente, dakol an nag-iisip-isip kun ano an mangyayari sa Siudad nin Mejico enkasong magkaigwa nin makosog na pagtuga an bulkan. Namemeligro daw an siudad na iyan? Yaon man an gabos na tawo sa estado nin Morelos na nasa timog kan bulkan. Namemeligro man daw an gabos sa lugar na iyan? Asin kumusta an pamumuhay na harani sa bulkan, na dai aram kun ano an tibaad mangyari ano man na aldaw?
An Peligro kan Bulkan
An sentro kan Siudad nin Mejico mga 70 kilometros sa amihanan-solnopan kan Popocatépetl, maski ngani an nagkapira sa hararaning banwaan mga 40 kilometros karani. Sa teknikal na pagtaram, an enterong siudad, na may populasyon na 20 milyon, nasa luwas kan peligrosong sona. Minsan siring, depende sa direksion kan doros, an lugar na ini puedeng maapektaran kun an bulkan magbuga nin dakol na abo.
An mga epekto kan abo hale sa bulkan sa parate mas grabe sa sirangan na kampi kan bulkan. Nasa lugar na ini an siudad nin Puebla asin an dakol na mas saradit na siudad asin banwaan, na mga 200,000 an nag-iistar sa laog kan peligrosong marhay na lugar. Kan Domingo, Mayo 11, 1997, an bulkan nagbuga nin tonetoneladang abo sa aire asin iwinarak iyan sa bilog na lugar na ini, na nakaabot sagkod sa estado nin Veracruz, labing 300 kilometros sa sirangan. Sa lugar na nasa timog kan bulkan, sa estado nin Morelos, igwa nin nagkapirang siudad asin banwaan na may total na populasyon na mga 40,000 na puede man na mameligrong marhay.
Sa tahaw kan gabos na ini, namumuhay asin nagtatrabaho an mga Saksi ni Jehova. Sa Siudad nin Mejico, igwa nin labing 90,000 sa sainda sa mga 1,700 na kongregasyon. An sangang opisina kan Watch Tower Society nasa luwas kan Siudad nin Mejico sa amihanan-sirangan, mga 100 kilometros an distansia sa bulkan. Igwa nin labing 800 na boluntaryo na naglilingkod sa sangang opisina, apuera sa mga 500 na boluntaryo na nagtatrabaho sa sarong dakulang proyekto sa pagtogdok. Sinda gabos nasa luwas kan peligrosong sona.
Sa estado nin Morelos, igwa nin mga 50 kongregasyon nin Mga Saksi ni Jehova na may labing 2,000 na parahayag kan Kahadean. An nagkapira kaini, na nasa Tetela del Volcán asin Hueyapan, mga 20 kilometros sana hale sa bunganga kan bulkan. Dugang pa, sa sirangan sa estado nin Puebla, igwa nin mga kongregasyon na mga 600 an parahayag na nag-iistar sa distansiang 20 sagkod 30 kilometros hale sa bulkan. Siempre, an mga ini puedeng mameligrong marhay.
An mga Saksi ni Jehova Nagdadanay na Aktibo
Sa ibong kan dai nahahaleng peligro, an mga Saksi ni Jehova dai nagpondo sa saindang paghuhulit sa lugar na ini. Padagos man nindang ginigibo an saindang iskedyul sa Kristianong mga pagtiripon, na nagpangyari sa sainda na mamatean an pagkasararo asin kompiansa sa masakit na mga kamugtakan na ini. (Hebreo 10:24, 25) An bareta hale sa saro kan mga kongregasyon nagsasabi: “Nagkaigwa nin pambihirang pagbago sa aktitud kan mga tawo sa maogmang bareta kan Kahadean. Halimbawa, sa sarong sadit na baryo, 18 katawo an nag-ako nin pag-adal sa Biblia sa harong dai pa sana nahahaloy.”
An saro pang kongregasyon, na 20 kilometros an distansia sa bulkan, nagbabareta: “Nagin marahayon an pag-oswag. An kongregasyon na ini naestablisar kaidtong Nobyembre 1996. Kan suminunod na anom na bulan, 10 indibiduwal an nagin kualipikado na makikabtang sa ministeryo sa langtad. May nagkapirang parahayag na nag-iistar sa distansiang 20 kilometros sana hale sa bunganga kan bulkan. Nagkakaigwa nin Kristianong mga pagtiripon duman, asin mga 40 an nag-aatender dian.”
Si Magdalena, na nag-iistar sa San Agustín Ixtahuixtla, Puebla, 25 kilometros sana hale sa bulkan, padagos na aktibong marhay sa pagkondukta nin mga pag-adal sa Biblia. Isinasaysay nia an nangyari pakatapos nin sarong grabeng pagtuga.
“Ipinaisi sa samo na maninigo ming bayaan an samong harong, na ginibo niamo—mantang nag-ooran nin abo. Dawa ngani apretado an situwasyon, naisip ko an pamilya Dorado na kinokonduktahan ko nin pag-adal sa Biblia. An nagkapirang tugang na lalaki asin ako nagduman sa harong kan mga Dorado tanganing tabangan sinda na bumalyo sa lugar na mas daing peligro. Sa karaning siudad nin Puebla, nagpoon nang humiro an komite sa pag-ayuda kan Mga Saksi ni Jehova. Naghangang marhay an pamilya Dorado sa tratamiento sa samo gabos duman. Igwa kami nin mga dagosan sa laen-laen na lugar, na inandam nin patienot para sa samo kan samong Kristianong mga tugang. Dai kami nagkulang nin ano man, dawa ngani harayo kami sa harong. An pamilyang ini nag-atender na sa nagkapirang pagtiripon sa Kingdom Hall, alagad sinda nasorpresa kan pagkamoot na ipinaheling sa sainda kan mga tugang na nungka pa nindang namidbid. Mga pirang semana pakapuli mi sa samong harong, an pamilyang ini nagpoon na mag-atender nin regular sa gabos na pagtiripon. Dai nahaloy sinda nagin kualipikado na magin parahayag kan maogmang bareta. An duwa sa sainda bautisado na ngonyan. Sinda naglingkod bilang auxiliary payunir na mga ministro sa laog nin nagkapirang bulan asin nagpaplano nang maglingkod bilang regular payunir.”
Si Martha, sarong 20 anyos na babae na nag-iistar sa distansiang 21 kilometros hale sa bunganga kan bulkan, dai tinogotan an kabyadian na makaolang sa saiya na aprobetsaran an lambang oportunidad na maghulit. Nanodan nia an katotoohan tolong taon na an nakaagi kan an bulkan magin aktibo giraray. Imbes na gumamit nin silyang de rueda, na masakit gamiton sa tukaron na lugar na saiyang iniistaran, sia minasakay sa asno sa pakikikabtang sa paghuhulit. An asno man na iyan an sinasakayan nia pasiring sa mga pagtiripon. Si Martha odok na nagpapasalamat ki Jehova na sia kabtang kan mamomoton na kasararoan nin magturugang, mantang sia nagdedepende sa tabang kan mga tugang na babae sa kongregasyon sa pagsakay asin paglusad sa asno. Kada bulan, labing 15 oras an ginagamit nia sa ministeryo.
Sa napapasuway na mga lugar na ini, an mga Saksi ni Jehova sa parate napaaatubang sa impluwensia kan saindang kataraed na makiayon sa sainda sa pagselebrar nin relihiosong mga piesta. Sa Tulcingo, sarong baryo na mga 20 kilometros an distansia sa bulkan, may sarong lalaki na inasignaran na dalawon an mga Saksi tanganing mangolekta nin donasyon para sa mga selebrasyon. Mapasensiang ipinaliwanag kan mga tugang kun taano ta dai sinda puedeng magpartisipar sa relihiosong mga piestang idto. An lalaki desididong marhay na makakua nin pondo hale sa mga tugang kaya sia nagpoon na makiasosyar sa sainda, na nakanood kan nagkapira nindang paniniwala. Naogma siang manompongan an simbag sa saiyang mga hapot sa sadiri niang Bibliang Katoliko. Kaiba an saiyang agom asin aking babae, sarong taon na siang regular na nag-aatender sa mga pagtiripon asin sia nagpahayag kan saiyang kamawotan na magin sarong parahayag kan maogmang bareta.
Paano Kamo Makakapag-andam?
An mga bulkanologo nagsisiyasat asin nagpapaluwas nin opisyal na mga report manongod sa peligrosong Popocatépetl, alagad mayo nin siisay man na talagang nakaaaram kun ano an mangyayari o kun noarin. Oyon sa media asin sa mga tawo na nag-iistar sa harani, an bulkan puedeng pumutok ano man na oras. Talagang may peligro. Siempre, an mga autoridad nahahadit na marhay asin mawot nindang gibohon an gabos na makakaya ninda tanganing magin andam enkaso magkaigwa nin emerhensia. Alagad masasabotan na dapat sindang magin mapagmaan sa pagtao nin patanid, mantang habo nindang magpoon nin lagdoan na pagharale kun mayo man nin madali nang peligro. Kun siring, ano an maninigong gibohon nin saro?
“Alisto an isip kan saro na nakaheling kan kapahamakan asin nagtago, alagad an daing kabatidan nag-agi asin kaipuhan na magtios kan padusa,” an sinasabi nin sarong talinhaga sa Biblia. (Talinhaga 22:3) Kun siring, an madonong na dalan iyo na gibohon an kaipuhan na mga lakdang tanganing masegurado an pagigin ligtas sa peligro mantang may oportunidad pa, dai ‘mag-agi’ na garo baga nungkang may mangyayari, na naghahalathalat nguna na humiro an grabe kamakangingirhat na puersa nin naturalesa bago gumibo nin aksion. Ini an pagmansay kan mga Saksi ni Jehova sa lugar na iyan.
Kasuarin pa sana, miniting kan mga representante kan sangang opisina kan Watch Tower Society an nagbibiaheng mga paraataman sa estado nin Puebla, na may dayupot na komunikasyon sa mga kongregasyon na nasa peligrosong sona. Ginibo an mga plano na dalawon kan nagbibiaheng mga paraataman asin kan mga miembro nin sarong komite sa pag-ayuda an kada saro sa mga pamilya na nag-iistar sa laog kan distansiang 25 kilometros hale sa bunganga kan bulkan. An mga pamilyang ini tinabangan na isipon an paghale sa peligrosong sona bago magkaigwa nin pagkataranta. Iinareglo an transportasyon asin mga dagosan tanganing ikabalyo an 1,500 katawo sa siudad nin Puebla. May mga pamilya na nakiistar sa saindang mga paryente sa ibang siudad.
Patanid sa Mas Dakulang Sokol
An aso, kalayo, asin pag-urog-udog kan Popocatépetl malinaw na nagpaparisa na madali nang magkaigwa nin pagtuga. An gabos na nagmamawot na makadulag dapat na himateon an mga patanid na itinatao kan mga autoridad asin gumibo nin tamang paghiro. An mga Saksi ni Jehova na nasa pinakaharani kan bulkan danay na nagbabantay tanganing seguradohon an saindang pagigin ligtas sa peligro asin tabangan an iba na maheling an peligro saka humiro bago magin huri an gabos.
Sa mas dakulang sokol, an Mga Saksi ni Jehova alisto man sa mga nangyayari sa kinaban sa liwanag kan mga hula sa Biblia. An mga guerra, linog, gutom, helang, asin krimen arog kamakahulogan kan mga aktibidad nin bulkan. Mga elemento iyan nin binibilog nin laen-laen na kabtang na tanda na ihinula ni Jesu-Cristo na masenyalar “kan pagtatapos kan palakaw nin mga bagay.” Minsan ngani mayo nin siisay man na eksaktong nakaaaram kun noarin maabot an katapusan na iyan, daing kadudaduda na iyan maabot asin na iyan haranihon nang marhay.—Mateo 24:3, 7-14, 32-39.
An apretadong pangangaipo ngonyan iyo na an mga tawo sa gabos na lugar seryosohon na marhay an patanid ni Jesus: “Atenderan an saindong sadiri na an saindong mga puso dai noarin man mapagabatan nin sobrang pagkakan asin makosog na pag-inom patin mga kahaditan sa buhay, asin sa panale an aldaw na iyan mag-abot sa saindo.” (Lucas 21:34) Malinaw na ini an madonong na gibohon. Kun paanong dai puedeng basangbasangon an nagpapatanid na mga tanda kan bulkan, dai niato dapat ignorohon an pag-abot kan Aki nin tawo, si Jesu-Cristo, na nagsadol: “Huli kaini kamo man magin andam, huli ta sa oras na dai nindo pinaghohona, an Aki nin tawo madatong.”—Mateo 24:44.
[Nota sa Ibaba]
a An magasin na Awake! na Marso 8, 1997, nagbareta manongod sa peligrosong bulkan na ini.
[Mga retrato sa pahina 23]
Si Martha (na nakasakay sa asno) asin an iba pa naghuhulit harani sa Popocatépetl