Mga Reperensiya Para sa Workbook sa Pagtiripon na Pamumuhay Asin Ministeryo
DISYEMBRE 7-13
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | LEVITICO 10-11
“Mas Urog an Pagkamuot ki Jehova Kisa sa Pagkamuot sa Pamilya”
it-1-TG 1346
Kakaibang Apoy at Insenso
Sa Levitico 10:1, ang salitang Hebreo na zar (pambabae, za·rahʹ; sa literal, kakaiba) ay ginamit may kaugnayan sa ‘kakaibang apoy, na hindi iniutos ng Diyos sa kanila’ ngunit siyang inihandog ng mga anak ni Aaron na sina Nadab at Abihu kay Jehova anupat dahil dito ay pinatay Niya sila sa pamamagitan ng apoy. (Lev 10:2; Bil 3:4; 26:61) Pagkatapos ay sinabi ni Jehova kay Aaron: “Huwag kayong iinom ng alak o ng nakalalangong inumin, ikaw at ang iyong mga anak na kasama mo, kapag kayo ay pumapasok sa tolda ng kapisanan, upang hindi kayo mamatay. Ito ay isang batas hanggang sa panahong walang takda para sa inyong mga salinlahi, upang makilala ang pagkakaiba sa pagitan ng banal na bagay at ng di-banal at sa pagitan ng bagay na marumi at ng malinis, at upang ituro sa mga anak ni Israel ang lahat ng mga tuntunin na sinalita ni Jehova sa kanila sa pamamagitan ni Moises.” (Lev 10:8-11) Waring ipinahihiwatig nito na sina Nadab at Abihu ay lango noon, anupat ito ang nagpalakas ng kanilang loob upang maghandog ng apoy na hindi iniutos sa kanila. Malamang na kakaiba ang apoy na iyon may kinalaman sa panahon, lugar, o paraan ng paghahandog, o maaaring iyon ay insensong naiiba ang komposisyon kaysa sa inilalarawan sa Exodo 30:34, 35. Hindi dahilan ang kalasingan upang hindi sila hatulan sa kanilang pagkakasala.
Kapahingaloan nin Dios—Nakalaog Na daw Kamo Dian?
16 An tugang ni Moises na si Aaron napaatubang sa masakit na situwasyon dapit sa duwa sa mga aki niang lalaki. Isip-isipa an siertong namatean nia kan an mga aki niang si Nadab asin Abihu gadanon ni Jehova huli sa pagdolot ninda sa Saiya nin bawal na kalayo. Siempre, huli kaiyan sinda dai na makakaibaiba kan saindang mga magurang. Alagad bako sana iyan. Ininstruksionan ni Jehova si Aaron asin an saiyang maimbod na mga aking lalaki: “Dai nindo pagpabayaan na dai masukray an saindong buhok asin dai nindo paggision an saindong mga gubing sa pagpahiling na kamo nagmomondo. Kun gibohon nindo iyan, magagadan kamo asin maaanggot an KAGURANGNAN sa bilog na banwaan.” (Lev. 10:1-6; An Marahay na Bareta Biblia) Malinaw an mensahe. Dapat na orog an pagkamoot niato ki Jehova kisa sa bakong maimbod na mga kapamilya niato.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
Dapat Kitang Magin Banal sa Gabos Niyatong Paggawi
18 Tanganing magin banal, dapat tang maingat na siyasaton an Kasuratan asin gibuhon an hinahagad sa sato nin Diyos. Pag-isipan an nangyari sa mga aki ni Aaron na si Nadab asin Abihu, na ginadan huli sa pagdulot nin “iba man na kalayo,” na tibaad mantang burat sinda. (Lev. 10:1, 2) Mangnuhon an sinabi nin Diyos ki Aaron. (Basahon an Levitico 10:8-11.) Nangangahulugan daw an tekstong ini na dai kita puwedeng mag-inom nin ano man na inumon na de-alkohol bago mag-atender sa Kristiyanong pagtiripon? Pag-isipan an mga puntong ini: Dai kita sakop kan Ley. (Roma 10:4) Sa ibang mga nasyon, nag-iinom nin tama sanang arak an satong mga kapagtubod pag nagkakakan sinda bago mag-atender sa pagtiripon. Apat na kopa nin arak an ginagamit sa Paskuwa. Kan punan ni Jesus an Memoryal, pinainom niya an saiyang mga apostol nin arak na nagrerepresentar sa saiyang dugo. (Mat. 26:27) Kinokondenar kan Bibliya an sobrang pag-inom asin pagburat. (1 Cor. 6:10; 1 Tim. 3:8) Asin dakul na Kristiyano an huli sa saindang konsiyensiya dai talaga nag-iinom nin inumon na de-alkohol bago makikabtang sa ano man na sagradong paglilingkod. Pero, magkakaiba an sitwasyon sa lambang nasyon, asin an importante iyo na an mga Kristiyano mapaglain ‘an banal asin an bakong banal’ tanganing gumawi sindang may kabanalan na nakakapaugma sa Diyos.
it-1-TG 918 ¶3
Hayop, Mga
Ang mga limitasyong ito sa pagkain ay para lamang sa mga nasa ilalim ng Kautusang Mosaiko, sapagkat sinasabi sa Levitico 11:8: “Ang mga iyon ay marumi para sa inyo,” samakatuwid nga, para sa mga Israelita. Nang pawalang-bisa ang Kautusan salig sa sakripisyong kamatayan ni Kristo Jesus, kinansela ang mga pagbabawal, at muling maituturing ng lahat ng mga tao na sila ay nasa ilalim ng malawak na probisyon na ipinahayag kay Noe pagkatapos ng Delubyo.—Col 2:13-17; Gen 9:3, 4.
Pagbasa sa Bibliya
(Levitico 10:1-15) Asin an mga aki ni Aaron na si Nadab asin si Abihu kuminurua an balang saro kan saiyang bugtakan nin kamangyan, asin binugtakan ninda idto nin kalayo, na sa ibabaw kaidto binugtakan nindang pahamot, asin duminulot sa atubangan ni Jehova nin iba man na kalayo, na dai sainda ipinagbuot ini. 2 Asin may nagluwas na kalayo sa atubangan ni Jehova na tuminutong sainda, asin nagkagaradan sinda sa atubangan ni Jehova. 3 Dangan suminabi si Moises ki Aaron: “Iyo ini an itinaram ni Jehova na an ulay, ‘Magpapakabanal ako sa mga madulok sa sakuya, asin sa atubangan kan bilog na banwaan magpapakamuraway ako.’” Asin si Aaron dai naggirong. 4 Asin inapod ni Moises si Misael asin si Elzafan, na mga aki ni Uziel, na amaon ni Aaron, asin sinabihan sinda: “Dumulok kamo, kuanon nindo an saindong mga tugang hali sa atubangan kan santuwaryo pasiring sa luwas kan kahiwasan.” 5 Asin ruminani sinda, asin kinurua ninda sinda sagkod kan saindang mga tunika sa luwas kan kahiwasan, siring sa sinabi ni Moises. 6 Dangan si Moises suminabi ki Aaron asin ki Eleazar asin ki Itamar, na saiyang mga aki: “Dai nindo pagpaluwason an saindong payo, dai man nindo pagpasingon an saindong mga gubing tanganing dai kamo magkagaradan, asin dai tumindog an kaanggutan sa bilog na banwaan. Alagad an saindong mga tugang, an bilog na harong ni Israel magmamakulog kan pagtutong na ginibo ni Jehova. 7 Dai man kamo maluwas diyan sa tata kan tabernakulo kan pagpatotoo ta magagadan kamo, huli ta an lanang panglahid ni Jehova yaon sa saindo. Asin ginibo ninda idto sa siring sa ipinagsabi ni Moises. 8 Asin si Jehova nagtaram ki Aaron, na an ulay: 9 “Ika, asin an mga aki mo sagkod saimo, dai kamo mag-inom nin arak minsan sidra, kun kamo malaog sa tabernakulo kan pagpatotoo tanganing dai kamo magadan. Kukuyugon ini na daing katapusan sa bilog nindong mga gikan. 10 Asin tanganing kamo makapili kan banal asin an bakong banal, asin kan marigsok saka an malinig, 11 asin tanganing kamo makatukdo sa mga aki ni Israel kan gabos na mga kukuyugon na ipinapasabi sa sainda ni Jehova huli ki Moises.” 12 Asin si Moises suminabi ki Aaron asin ki Eleazar asin ki Itamar, an saiyang mga aking nagkawaralat: “Kua nindo an dulot na natatada sa mga dulot na sinuluan ki Jehova asin kakana nindo iyan na mayong lebadura sa kataid kan altar, huli ta iyan bagay na kamahal-mahali. 13 Kakakanon nanggad nindo iyan sa kamugtakan na mahal, huli ta ini pagbuot sa saimo asin pagbuot sa saimong mga aki manungod kan mga dulot na sinuluan ki Jehova, ta siring na ipinagbuot sa sakuya. 14 Makakan man kamo sa kamugtakan na malinig, ika asin an saimong mga aking lalaki asin an saimong mga aking babayi sagkod saimo, kan daghan kan iwinasawas, asin an initaas na paa, huli ta siring sa kasuguan na manunungod sa saimo, asin kasuguan na manunungod sa saimong mga aki, itinataong hali sa mga dulot na manunungod sa katuninungan kan mga aki ni Israel. 15 Kaibanan kan mga dulot kan mga taba na susuluan, dadarahon ninda an paang initaas asin an daghan na iwinasawas, tanganing iwasawas mo siring sa dulot na iwinasawas sa atubangan ni Jehova; asin magigin ini kasuguan mo sagkod nuarin pa man, asin nin saimong mga aki sagkod saimo, siring sa ipinagbuot ni Jehova.”
DISYEMBRE 14-20
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | LEVITICO 12-13
“Makanuod sa mga Katugunan Manungod sa Leproso”
Lihis Na sa Panahon o Mas Nainot Pa?
• Pagsuway kan mga may hilang.
Ipinagbuot sa Katugunan ni Moises na isuway sa kadaklan an mga tawong may leproso. Kan panahon sana na nagkaigwa nin mga epidemya kan Edad Medya nanudan kan mga doktor na sunudon an prinsipyong ini, na sagkod ngunyan epektibo pa man giraray.—Levitico, kapitulo 13 asin 14.
Aram Mo Daw?
Kinakatakutan kan mga Judio kaidto an klase nin leproso na kumon kaidtong mga panahon kan Bibliya. Puwedeng atakehon kan nakakatakot na hilang na iyan an mga puro kan nerbiyo na puwedeng permanenteng makaraot sa hawak asin itsura kan may hilang. Mayo pa nin bulong para sa leproso kaidto. Kaya an mga tinatamaan kaiyan ikinukuwarentena asin obligadong patanidan an iba kan kamugtakan ninda.—Levitico 13:45, 46.
it-2-TG 84 ¶8
Ketong
Sa mga kasuutan at mga bahay. Maaari ring maapektuhan ng ketong ang mga kasuutang lana o lino, o ang isang kagamitang yari sa balat. Maaaring mawala ang salot sa pamamagitan ng paglalaba, at may mga kaayusan sa pagkukuwarentenas ng kagamitan. Ngunit kung magpatuloy ang salot na ito na manilaw-nilaw na luntian o mamula-mula, ang kagamitan ay may malubhang ketong at dapat sunugin. (Lev 13:47-59) Kung sa dingding ng isang bahay ay may lumitaw na mga uka na manilaw-nilaw na luntian o mamula-mula, ang bahay ay ipapakuwarentenas ng saserdote. Baka kailangang bakbakin ang mga batong apektado at pakayuran ang loob ng bahay, anupat ang mga bato at ang kinayod na argamasa ay itatapon sa isang dakong marumi sa labas ng lunsod. Kung bumalik ang salot, ang bahay ay ipahahayag na marumi at gigibain, at ang mga materyales ay itatapon sa isang dakong marumi. Ngunit may kaayusan ukol sa pagpapadalisay para sa bahay na ipinahayag na malinis. (Lev 14:33-57) Ipinapalagay na ang ketong na nakaaapekto sa mga kasuutan o mga bahay ay isang uri ng amag, ngunit hindi ito matiyak.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
Tampok na mga Kabtang sa Libro nin Levitico
12:2, 5—Taano ta nagigin “maati” an sarong babae huli sa pangangaki? An mga organo sa pangangaki ginibo tanganing magpaluwas nin sangkap na buhay nin tawo. Minsan siring, huli sa minanang mga epekto nin kasalan, an bakong sangkap asin makasalan na buhay ipinasa sa banhi. An temporaryong mga peryodo nin ‘pagigin maati’ na konektado sa pangangaki, siring man an ibang mga bagay, arog baga nin pagtiempo asin pagluwas nin kago, nagpagirumdom kan minanang pagkamakasalan na ini. (Levitico 15:16-24; Salmo 51:5; Roma 5:12) An kahagadan na mga regulasyon sa pagdalisay nagtabang sa mga Israelita na masabotan an pangangaipo para sa sarong atang na pantubos tanganing mabayadan an pagkamakasalan nin katawohan asin ikabalik an mga tawo sa pagkasangkap. Sa siring an Ley nagin nindang “paratokdo na minagiya pasiring ki Cristo.”—Galacia 3:24.
Lihis Na sa Panahon o Mas Nainot Pa?
• Tamang panahon nin pagturi.
Espesipikong sinambit sa Katugunan nin Diyos na an sarong aking lalaki dapat na turion sa ikawalong aldaw kaini. (Levitico 12:3) Sa mga bagong mundag na umboy, an kakayahan kan dugo na mag-ampat nagigin normal pakalihis nin sarong semana. Kan mga panahon kan Bibliya, bago pa madiskubre an modernong paagi nin pagbulong, nagin proteksiyon nanggad an paghalat nin labing sarong semana bago turion an aki.
Pagbasa sa Bibliya
(Levitico 13:9-28) “Kun magkaigwa nin lugad na daot an tawo, dadarahon ini sa saserdote, 10 asin an saserdote mahiling. Asin ta kun garo baga gatok na maputi diyan sa kublit na puminuti an buhok asin ta kun nahihiling man pati an buhay na laman, 11 huminaloy na an daot duman sa kublit kan saiyang laman, asin ta ibibilang siya na maramog kan saserdote. Asin ta dai siya pipintuan huli ta maramog. 12 Tara kun magtubo an daot na maglakop sa kublit asin lakupon niya an bilog na kublit kan may lugad magpuon sa saiyang payo sagkod sa saiyang bitis sa biyong paghiling kan mga mata kan saserdote, 13 dangan an saserdote hihilingon siya asin ta kun an daot nakalakop na sa bilog niyang laman, ibibilang na malinig an may lugad. Nagin maputi na siyang biyo asin ta siya malinig. 14 Tara sa aldaw na lumuwas saiya an buhay na laman, magigin siya maramog. 15 Asin an saserdote mahiling kan buhay na laman asin ibibilang siya na maramog. Maramog an buhay na laman, daot iyan. 16 Tara kun an buhay na laman magliwat asin magin maputi, kun siring siya magdulok sa saserdote. 17 Asin hihilingon siya kan saserdote, asin ta kun an lugad nagin maputi, an saserdote ibibilang na malinig an igwa kan lugad, asin magigin malinig. 18 “Asin kun sa laman sa saiyang kublit magkaigwa nin pigsa asin marahay, 19 asin sumangli duman sa kamugtakan kan pigsa an maputing gatok o maputing ati na mapulang marhay, ipapahiling iyan sa saserdote. 20 Asin iyan hihilingon kan saserdote, tara kun garo baga huruhababa kan saiyang kublit, asin an saiyang buhok nagin maputi, ibibilang siya kan saserdote na maramog. Lugad ini nin daot na guminikan duman sa pigsa. 21 Asin kun an saserdote paghiling kaidto asin daing tumunga duman saiya nin maputing buhok saka bakong hababa sa kublit kundi marumarom, kun siring an saserdote pipintuan siya sa laog nin pitong aldaw. 22 Asin ta kun iyan makalakop sa kublit, kun siring an saserdote ibibilang siya na maramog. Lugad iyan. 23 Asin kun an maputing ati mamugtak duman sa saiyang kamugtakan, na dai nakalakop, iyan kagan nin pigsa, asin an saserdote ibibilang siya na malinig. 24 “Siring man kun an laman magkaigwa sa saiyang kublit nin kapasuan nin kalayo asin magkaigwa duman sa naumayan kan sa kalayo nin malamuting ati, mahimula man o maputi, 25 hihilingon iyan kan saserdote. Asin kun an buhok magin maputi duman sa may ati asin garo hararom an kublit, daot ining luminuwas duman sa kapasuan asin an saserdote ibibilang an tawong ini na maramog, huli ta lugad iyan na daot. 26 Tara kun an saserdote hilingon iyan asin dai nin tumungang maputing buhok duman sa ati saka bakong hararom sa kublit kundi marumaron, pipintuan siya kan saserdote sa laog nin pitong aldaw. 27 Asin sa ikapitong aldaw an saserdote hihilingon siya asin ta kun naglakop sa kublit, an saserdote ibibilang siyang maramog. Lugad iyan nin daot. 28 Tara kun an ati magdanay sa saiyang kamugtakan asin dai naglakop sa kublit kundi marumarom, gatok ini kan kapasuan, ibibilang siya kan saserdote na malinig, huli ta tanda ini nin kapasuan.
DISYEMBRE 21-27
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | LEVITICO 14-15
“Kahagadan sa Dalisay na Pagsamba an Kalinigan”
it-2-TG 776
Paliligo, Paghuhugas
Ang seremonyal na paliligo ay kahilingan sa mga Israelita sa pangkalahatan sa iba’t ibang kadahilanan. Ang sinumang gumaling mula sa ketong, ang sinumang napadaiti sa mga bagay na nahipo niyaong mga “inaagasan,” ang lalaking nilabasan ng semilya, ang babaing katatapos lamang magregla o tumigil ang pagdurugo, o ang sinumang seksuwal na nakipagtalik ay “marumi” at kailangang maligo. (Lev 14:8, 9; 15:4-27) Ang sinuman na nasa isang tolda kung saan may taong patay o nakahipo ng bangkay ng tao ay magiging “marumi” at kailangang dalisayin ng panlinis na tubig. Kapag tumanggi ang isa na sundin ang tuntuning ito, siya ay “lilipulin mula sa gitna ng kongregasyon, sapagkat ang santuwaryo ni Jehova ang kaniyang dinungisan.” (Bil 19:20) Kaya nga, ang paghuhugas ay ginagamit sa makasagisag na paraan upang tumukoy sa isang malinis na katayuan sa harap ni Jehova. (Aw 26:6; 73:13; Isa 1:16; Eze 16:9) Ang paghuhugas sa pamamagitan ng salita ng katotohanan ni Jehova, na isinasagisag ng tubig, ay may kapangyarihang maglinis.—Efe 5:26.
it-2-TG 703 ¶1
Pagreregla
Ang babae ay mamalasin ding marumi sa yugto ng di-pangkaraniwang pag-agas ng dugo o ng ‘pag-agos na mas matagal kaysa sa kaniyang karumihan sa pagreregla,’ at sa panahong iyon ay naparurumi niya ang mga bagay na hinihigaan o inuupuan niya pati ang mga taong humihipo sa mga bagay na ito. Kapag tumigil na ang di-normal na pag-agas, bibilang siya ng pitong araw, at saka siya magiging malinis. Sa ikawalong araw, ang babae ay magdadala sa saserdote ng dalawang batu-bato o dalawang inakáy na kalapati, anupat magbabayad-sala ang saserdote para sa kaniya at ihaharap nito kay Jehova ang isa sa mga nilalang na iyon bilang handog ukol sa kasalanan at ang isa naman bilang handog na sinusunog.—Lev 15:19-30; tingnan ang MALINIS, KALINISAN.
it-1-TG 523
Dakong Banal
2. Ang tolda ng kapisanan at, nang maglaon, ang templo. Ang buong kaayusan, pati na ang looban ng tabernakulo at ang mga looban ng templo, ay isang dakong banal. (Exo 38:24; 2Cr 29:5; Gaw 21:28) Ang pangunahing mga bagay na matatagpuan sa looban ay ang altar na pinaghahainan at ang tansong hugasan. Mga banal na bagay ang mga ito. Tanging mga taong malinis sa seremonyal na paraan ang makapapasok sa looban ng tabernakulo; sa katulad na paraan, walang sinumang nasa maruming kalagayan ang makapapasok sa mga looban ng templo. Halimbawa, ang isang babaing nasa maruming kalagayan ay hindi maaaring humipo ng anumang banal na bagay ni makapapasok man sa dakong banal. (Lev 12:2-4) Maliwanag na maging ang namamalaging karumihan ng isang Israelita ay itinuturing na nagpaparungis sa tabernakulo. (Lev 15:31) Yaong mga naghaharap ng mga handog ukol sa paglilinis mula sa ketong ay makapagdadala ng kanilang hain hanggang sa pintuang-daan lamang ng looban. (Lev 14:11) Walang taong marumi ang maaaring makibahagi sa haing pansalu-salo sa tabernakulo o sa templo, dahil kung hindi ay parurusahan siya ng kamatayan.—Lev 7:20, 21.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
it-2-TG 1244 ¶6
Tainga, Pandinig
Noong italaga sa Israel ang pagkasaserdote, inutusan si Moises na kumuha ng dugo ng barakong tupa ng pagtatalaga at ilagay iyon sa pingol ng kanang tainga ni Aaron at ng bawat isa sa kaniyang mga anak, gayundin sa kanang kamay at kanang paa, anupat ipinahihiwatig na ang kanilang pinakikinggan, ang kanilang ginagawa, at ang paraan ng kanilang paglakad ay dapat na tuwirang maapektuhan ng nagaganap doon. (Lev 8:22-24) Sa katulad na paraan, hinggil sa nilinis na ketongin, sinabi ng Kautusan na ang saserdote ay dapat maglagay ng dugo ng barakong tupa na inihandog bilang handog ukol sa pagkakasala, gayundin ng langis na inihandog, sa pingol ng kanang tainga ng ketongin. (Lev 14:14, 17, 25, 28) Kahawig ng kaayusang ito ang probisyon para sa taong nais na manatiling alipin ng kaniyang panginoon hanggang sa panahong walang takda. Sa gayong kaso, ang alipin ay dadalhin sa poste ng pinto at ang tainga niya ay bubutasan ng kaniyang panginoon sa pamamagitan ng balibol. Maliwanag na ang nakalantad na markang ito, na inilagay sa sangkap para sa pagdinig, ay sumasagisag sa pagnanais ng alipin na patuloy na makinig at sumunod sa kaniyang panginoon.—Exo 21:5, 6.
g-TG 1/06 14, kahon
Amag—Kaibigan at Kaaway!
AMAG NOONG PANAHON NG BIBLIYA?
Binabanggit ng Bibliya “ang salot na ketong sa isang bahay,” na nangangahulugang nasa gusali mismo. (Levitico 14:34-48) Ipinapalagay na ang salot na ito, na tinatawag ding “malubhang ketong,” ay isang anyo ng amag, subalit hindi ito tiyak. Anuman ito, tinagubilinan ng Kautusan ng Diyos ang mga may-ari ng bahay na alisin ang nahawahang mga bato, kayurin ang buong loob ng bahay, at itapon sa labas ng lunsod “sa isang dakong marumi” ang lahat ng pinaghihinalaang bagay na nahawahan. Kung bumalik ang salot, ipahahayag na marumi ang buong bahay, ipagigiba, at ipatatapon ang lahat ng materyales nito. Ang detalyadong tagubilin ni Jehova ay nagpapakita ng kaniyang masidhing pag-ibig sa kaniyang bayan at sa kanilang pisikal na kapakanan.
Pagbasa sa Bibliya
(Levitico 14:1-18) Asin nagtaram si Jehova ki Moises, na an ulay: 2 “Iyo an magigin pagbuot sa dauton kun siya linigon, dadarahon siya sa saserdote. 3 Asin an saserdote maluwas siya sa luwas kan irukan asin hihilingon kan saserdote. Asin ta kun mahiling na an lugad kan daot kan dauton, 4 an saserdote mabuot pakatapos na kumua manungod sa paglilinig nin duwang gamgam na buhay asin malinig, asin kahoy na sedro, asin grana, asin hisopo. 5 Asin ipapagadan kan saserdote an sarong gamgam sa sarong basong laboy sa ibabaw nin mga buhay na tubig. 6 Pagkatapos, kukuanon niya an buhay na gamgam, asin an kahoy na sedro asin an gana asin an hisopo, asin babasaon niya iyan sagkod kan buhay na gamgam duman sa dugo kan gadan na gamgam sa ibabaw kan mga buhay na tubig. 7 Asin wiwirikan niya nin makapito an nagpapaumay kan daot, asin ta ibibilang siya na malinig asin bubutasan niya an gamgam na buhay sa ibabaw kan kahiwasan, 8 “Asin ta an nagpapaumay huhugasan an saiyang mga gubing asin kakarison an saiyang buhok asin mahugas siya nin tubig, asin magigin malinig siya. Asin siya malaog sa irukan asin mag-uuntok sa luwas kan saiyang tolda de kampana sa laog nin pitong aldaw. 9 Asin ta sa ikapitong aldaw, kakarison an saiyang buhok sa saiyang payo asin sa saiyang kùkù asin sa kiray kan saiyang mga mata. Sa kahuri-hurihi, aarison niya an gabos niyang buhok, asin huhugasan niya an saiyang mga gubing, asin huhugasan an saiyang laman sa mga tubig, asin magigin siya malinig. 10 “Asin sa ikawalong aldaw makua siya nin duwang korderong mayo nin kaninan, asin sarong korderong babayi na sangtaon pa sana na mayo nin kaninan, asin tulong kasampuluan nin harina na manungod sa dulot na rinamas nin lana, asin sarong takad na lana; 11 asin an saserdoteng nagpapakalinig sa saiya ipapahayag siya sagkod kan mga bagay na idto sa atubangan ni Jehova sa tata kan tabernakulo kan pagpapatotoo. 12 Asin kukuanon kan saserdote an sarong kordero asin idudulot ini huli sa kasalan sagkod kan sarong takad kan lana, asin iwawasawas iyan siring sa dulot na iwinasawas sa atubangan ni Jehova. 13 Asin pupugutan an kordero duman sa pinagpupugutan kan idudulot huli sa kasalan asin an atang duman sa kamugtakan kan santuwaryo huli ta an idudulot huli sa kasalan, siring man kan idudulot huli sa pagkasala magigin sa saserdote. Iyan kamahal-mahaling bagay. 14 “Asin makua an saserdote duman sa dugo kan idudulot huli sa pagkasala asin ibubugtak kan saserdote sa ibabaw kan hikawan kan tuong talinga kan pinagpapakalinig asin sa ibabaw kan tindarakol kan saiyang kamot na tuo asin sa ibabaw kan saiyang tindarakol sa bitis na tuo. 15 Siring man makua an saserdote duman sa takad nin lana, asin iuula sa ibabaw kan palad kan saiyang kamot na wala. 16 Asin babasaon kan saserdote an saiyang murong tuo duman sa lana na idtuon duman sa saiyang kamot na wala asin iwiwirik an lana kan saiyang muro nin makapito sa atubangan ni Jehova. 17 Asin sa matada kan lana na yaon sa saiyang kamot bubugtakan kan saserdote sa ibabaw kan hikawan kan tuong talinga kan pinagpapakalinig asin sa ibabaw kan tindarakol kan saiyang bitis na tuo, sa ibabaw kan dugo na panubos huli sa kasalan. 18 Asin an matada kan lana na yaon sa saiyang kamot ibubugtak niya sa ibabaw kan payo kan pinagpapakalinig, asin magibo an saserdote nin panubos huli sa saiya sa atubangan ni Jehova.
DISYEMBRE 28–ENERO 3
KAYAMANAN NA YAON SA TATARAMON NIN DIYOS | LEVITICO 16-17
“An Manunudan Ta sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan”
Mga Leksiyon na Manunudan Niyato sa Libro nin Levitico
4 Basahon an Levitico 16:12, 13. Imahinara an eksena sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan: Naglaog sa tabernakulo an halangkaw na saserdote. Ini an inot sa tulong beses na dapat siyang maglaog sa Kabanal-banali sa aldaw na iyan. Sa saro niyang kamot, kapot-kapot niya an sarong lalagan na may mahamot na insenso, asin sa saro pang kamot, maingat niyang dinadara an sarong bulawan na bugtakan nin baga na pano nin baga. Nagpundo nguna siya sa atubangan kan kurtina na nagtatahob sa entrada pasiring sa Kabanal-banali. Dangan, may dakulang paggalang siyang naglaog sa Kabanal-banali asin nagtindog sa atubangan kan kaban kan tipan. Sa simbolikong paagi, yaon siya sa mismong presensiya kan Diyos na Jehova! Dangan maingat niyang ibinugtak an banal na insenso sa mga baga, asin nagin mahamuton an bilog na kuwarto. Uruatyan, malaog giraray siya sa Kabanal-banali dara an dugo kan mga dulot para sa kasalan. Risahon na tinutong niya nguna an insenso bago niya iatang an dugo kan mga dulot para sa kasalan.
Mga Leksiyon na Manunudan Niyato sa Libro nin Levitico
5 Ano an manunudan niyato sa paggamit nin insenso sa Aldaw nin Pagbayad sa Kasalan? Ipinaparisa kan Bibliya na an akseptableng mga pamibi kan maimbod na mga parasamba ni Jehova garo insenso. (Sal. 141:2; Kap. 5:8) Tandaan na nagpapahiling nin dakulang paggalang an halangkaw na saserdote mantang dinadara niya an insenso pasiring sa presensiya ni Jehova. Kaagid kaiyan, pag nagdudulok kita ki Jehova sa pamibi, ginigibo niyato iyan na may dakulang paggalang. Ipinagpapasalamat tang marhay na tinutugutan kita kan Kaglalang kan uniberso na dumulok asin rumani sa saiya, arog nin aki sa saiyang ama. (Sant. 4:8) Inaako niya kita bilang saiyang mga amigo! (Sal. 25:14) Ipinagpapasalamat niyatong marhay an pribilehiyong ini kaya habo nanggad niyatong mapamundo siya.
Mga Leksiyon na Manunudan Niyato sa Libro nin Levitico
6 Girumdumon na kaipuhan nguna kan halangkaw na saserdote na tutungon an insenso bago niya idulot an mga atang. Paagi kaiyan, sinisigurado niya na igwa siya kan pag-uyon nin Diyos pag idinudulot niya na an mga atang. Ano an manunudan niyato diyan? Kan yaon pa si Jesus sa daga, may sarong mahalagang bagay na kinaipuhan niyang gibuhon—sarong bagay na mas importante kisa sa pagligtas sa katawuhan—bago niya itao an saiyang buhay bilang atang. Ano iyan? Kinaipuhan ni Jesus na ipahiling na may integridad siya asin maimbod sa bilog niyang buhay tanganing akuon ni Jehova an saiyang atang. Paagi kaiyan, mapapatunayan ni Jesus na an pamumuhay kauyon kan kabutan ni Jehova iyo an tamang paagi nin pamumuhay. Ibibindikar ni Jesus—o papatunayan niyang tama asin makatanusan—an soberaniya, o paagi nin pamamahala, kan saiyang Ama.
Maghanap nin Espirituwal na Kayamanan
it-1-TG 266 ¶1
Azazel
Jesus ang kaniyang sariling sakdal na buhay-tao bilang hain para sa mga kasalanan ng sangkatauhan, mas malaki ang naisakatuparan niya kaysa sa nagawa ng “dugo ng mga toro at ng mga kambing.” (Heb 10:4, 11, 12) Sa gayon, naglingkod siya bilang “ang kambing na pinagbuntunan ng sisi,” yamang siya ang naging ‘tagapagdala ng ating mga sakit,’ ang isa na ‘inulos dahil sa ating pagsalansang.’ (Isa 53:4, 5; Mat 8:17; 1Pe 2:24) ‘Dinala’ niya ang mga kasalanan ng lahat ng nananampalataya sa halaga ng kaniyang hain. Ipinakita niya ang paglalaan ng Diyos na lubusang pawiin ang kasalanan. Sa ganitong mga paraan, ang kambing na “para kay Azazel” ay lumalarawan sa hain ni Jesu-Kristo.
Kun Taano ta Dapat Kitang Magin Banal
10 Basahon an Levitico 17:10. Ipinagbuot ni Jehova sa mga Israelita na dai magkakan nin ‘ano man na dugo.’ Kahagadan man sa mga Kristiyano na maglikay sa dugo nin hayop o tawo. (Gui. 15:28, 29) Nakakatakot isipon na ‘ibubugtak nin Diyos an saiyang lalawgon tumang sa sato’ asin hahalion niya kita sa saiyang kongregasyon. Namumutan ta siya asin gusto ta siyang kuyugon. Dawa mameligro pa an buhay ta, determinado kitang dai magpadaog sa mga pakiulay saka pamimirit kan mga dai nakakamidbid ki Jehova asin dai nagkukuyog sa saiya. Iyo, aram tang tutuyaon kita huli sa paglikay ta sa dugo, pero gusto tang magin makinuyog sa Diyos. (Jud. 17, 18) Anong pagmansay dapit sa bagay na ini an matabang sa sato na magin determinadong dai magkakan o magpasalin nin dugo?—Deut. 12:23.
Pagbasa sa Bibliya
(Levitico 16:1-17) Asin nagtaram si Jehova ki Moises pakatapos magadan an duwang aki ni Aaron kan dumulok sinda sa atubangan ni Jehova asin nagkagaradan. 2 Asin si Jehova suminabi ki Moises: “Sabihi si Aaron na saimong tugang na bakong sa gabos na panahon maglaog siya sa santuwaryo kan lambong palaog, sa atubangan kan tahob na yaon sa ibabaw kan kaban, tanganing dai siya magadan, huli ta ako mapahiling diyan sa panganuron sa ibabaw kan tahob. 3 “Sa siring malaog si Aaron sa santuwaryo: may darang besero na panubos asin sarong karnero na pang-atang. 4 Paggugubingon niya an tunikang mahal na lino, asin sa ibabaw kan saiyang laman magkakaigwa nin sarwal na lino, asin ihahabay niya an habay na lino asin ta an mitrang lino isusuklob niya. Iyo ini an mga mahal na gugubingon ninda, an gugubingon pakatapos paghugasi kan saiyang laman nin tubig. 5 “Asin duman sa kasararuan kan mga aki ni Israel makua siya nin duwang lalaki na panubos, asin sarong karnero na atang. 6 “Asin idudulot ni Aaron an besero kan panubos na sadiri niya asin gigibuhon niya an pakipag-uli sa saiya man sana asin huli kan saiyang harong. 7 “Pakatapos kukuanon niya an duwang lalaking kanding asin dadarahon niya iyan sa atubangan ni Jehova sa tata kan tabernakulo kan pagpatotoo. 8 Asin ta papaagihon ni Aaron sa saiyang palad an duwang lalaking kanding, an saro manunungod ki Jehova, an saro manunungod ki Azazel. 9 Asin dadarahon ni Aaron an lalaking kanding na iyo an nanungod ki Jehova, asin idudulot niya sa panubos. 10 Tara an lalaking kanding na iyo an ikinapalad ni Azazel dadarahon niyang buhay sa atubangan ni Jehova tanganing magibo niya an pagpasulit huli sa saiya, tanganing ikapadara niya idto ki Azazel sa kapatagan. 11 “Asin dadarahon ni Aaron an besero na sadiri niya na panubos asin gigibuhon niya an pakipag-uli sa saiya man sana asin sa saiyang harong asin pupugutan niya sa panubos an beserong sadiri niya. 12 “Pakatapos kukuanon niya an bugtakan kan kamangyan na pano nin bagang kalayo sa altar sa atubangan ni Jehova asin an saiyang mga kamaoo pano kan linigis na pahamot, asin ilalaog niya iyan sa laog kan suklob. 13 Asin ibubugtak niya an pahamot sa ibabaw kan kalayo sa atubangan ni Jehova asin an aso kan pahamot makakatahob kan tahob na yaon sa ibabaw kan pagpatotoo asin dai siya magagadan. 14 “Pakatapos makua siya duman sa dugo kan besero asin mawirik siya kan saiyang muro pasiring dapit sa tahob sa may subangan, pasiring dapit sa tahob iwiwirik niya nin makapito kan dugong idto sa saiyang muro. 15 “Pakatapos pupugutan niya siring sa panubos an lalaking kanding na sadiri kan banwaan, asin ilalaog niya an dugo kaidto sa laog kan suklob asin gigibuhon niya duman sa dugo kaidto siring kan ginibo niya duman sa dugo kan besero asin iwiwirik niya sa ibabaw kan tahob asin sa atubangan kan tahob. 16 “Asin lilinigan niya an santuwaryo kan mga karupitan kan mga aki ni Israel asin kan saindang mga kalapasan asin kan saindang mga kasalan gabos siring man sanang gigibuhon niya sa tabernakulo kan pagpapatotoo, na nag-iirok sa sainda sa tahaw kan saindang mga karupitan. 17 “Asin minsan siisay na lalaki dai makakadiyan sa tabernakulo kan pagpatotoo kun siya maglaog sa paggibo kan pakipag-uli sa santuwaryo, sagkod na makahali siya asin magibo na niya sa saiya man sana an pakipag-uli huli sa saiyang harong asin huli sa bilog na kasararuan ni Israel.