Iyan Nasa Palibot Niato Gabos!

“An mga terminong ‘relihiyon’ asin ‘politika’ magkasumpay sa mga bareta sa bilog na 1984 sa gabos na kabtang kan kinaban. . . . An obispong Anglicano na si Desmond Tutu simbolo kan pagbanggaan nin iglesya asin estado manongod sa pagpalaenlaen sa rasa . . . Sa pag-arang nin bendisyon sa [sarong politikal na] kombension, si Jerry Falwell, an lider na pundamentalista kan Moral Majority, inapod si Reagan asin Bise-Pres. George Bush na ‘mga instrumento nin Dios sa pagtogdok liwat sa Amerika.’”—1985 Britannica Book of the Year.

“Poon sa Polandia sagkod sa Pilipinas . . . may mga obispo asin padi na nagtataram nin hayag tumang sa Estado na naiistaran ninda. An Simbahan bako sanang lugar na dian sinasamba an Dios, kundi lugar man na dian isinusutsut an pagrerebelde.”—Glasgow Herald, Enero 3, 1985.

NAKABASA na daw kamo nin siring na mga bareta? Posible, ta an kadaklan sa sato nakarisa na an relihiyon asin politika parateng konektado sa bareta. Sa paghona daw nindo tama na an relihiyon asin politika magsalak?

An iba tibaad magsabi, ‘An relihiyon asin politika mga tema na dai ko ipinakikipag-olay.’ Dawa kun iyan an saboot nindo, ikararahay nindo na maaraman an nangyayari manongod sa relihiyon asin politika asin kun paano ini puwedeng makaapektar sa saindo mismong buhay. Siring man, paagi sa paggamit kan Biblia sa bagay na ini, maheheling nindo na an Dios may mga sinasabi manongod sa pakikisalak nin relihiyon sa politika asin manongod sa kaaabtan kaiyan.

Pagsaralak na Lakop sa Kinaban

Enot makatatabang na helingon kun gurano kalakop kan pagsaralak na ini. Helinga an nagkapirang bago pa sanang bareta.

◼ Abril 21, 1986: “Sa Pilipinas halangkaw an dangog kan Iglesya Katolika huli sa pagtabang na ibagsak an dating Presidente Ferdinand Marcos. An mga iglesyang Anglicano, Metodista asin Katoliko sa South Africa dakol nang taon na tinatabuga an mga palakaw kan gobyerno sa pagpalaenlaen sa rasa. An klerong Katoliko sa Latin Amerika, sa irarom kan bandera nin ‘teolohiya sa liberasyon,’ napapalabot na gayo sa paghihingoang ibagsak an mga gobyerno na pinaghohonang nan-aapi sa mga dukha.”

◼ Seoul, Republika nin Korea, Marso 9, 1986: “An Romano Katolikong primado kan South Korea, si Stephen Cardinal Kim Sou Hwan, nagtao kan pagsuportar nia ngonyan sa mga kahagadan kan partidong oposisyon para sa marikas na mga pagliliwat sa konstitusyon.”

◼ Agosto 18, 1986: ‘An kandidato sarong ordenado asin agresibong ministrong Protestante, na nagkakampanya na agawon an saiyang partido sa kamot kan mga moderado na saiyang minimenus. Siisay ining nakapupukaw asin nakababangang puwersa sa politika kan E.U. sa pagkapresidente? Kontra sa linalaoman, an paglaladawan parehong tama sa duwang klerigo: si Pat Robertson sa konserbatibong Republikano asin si Jesse Jackson sa radikal na Demokratiko.’ ‘An sarong surat sa pagtipon nin pondo na nagtataram manongod sa nagigin kapangganahan kan mga delegadong kandidato [ni Robertson] minapoon sa “An Kristiano nanggana! . . . Kanigoan kadakulang pag-abante para sa Kahadean!”’

◼ Brasília, Brazil, Hulyo 3, 1986: “An iglesya naglataw na bilang an pinakamakosog na kritiko sa bagong sibilyan na Gobyerno . . . Bilang resulta, an relasyon kan iglesya asin estado maribok na naman, na an mga opisyales nagsasahot sa mga padi na ginigibong radikal an situwasyon sa mga probinsia asin an ibang obispo inaakusar an Gobyerno na naggagamit nin mga taktika nin ‘paglamag asin pagpakaraot.’”

◼ Setyembre 25, 1984: “Si Khomeini nin Iran nagrerepresentar sa mga puwersa nin pundamentalismo kan Shia Muslim asin nagtotokdo na an Islam maninigong magdikta sa politika, ekonomiya asin estratehiya militar.”

◼ Abril 7, 1985: “An mayoriya sa mga Anglicano naghohona na an Iglesya nin Inglaterra maninigong magdanay na siblag sa politika, sono sa sarong Gallup Poll na esklusibong ginibo para sa The Sunday Telegraph.”

◼ Oktubre 4, 1986: “An iglesya Katolika Romana sa Mejico naglilinya sa likod kan nagkokosog na oposisyon sa nangingibabaw [na partido] kan nasyon. Ginibo kan iglesya an pinakapusoan na pakikilabot sa politika kan Hulyo . . . An mga obispo nagproponer na kanselaron an mga misa sa Domingo bilang pagprotesta sa pandadaya sa eleksion; pero nanggunlabot an Papa.”

◼ Washington, D.C., E.U.A., Hulyo 6, 1986: “An Kristianong mga lider ebangheliko ginagamit an saindang kuwarta, espirituwal na mga paniniwala asin minilyon na miembro sa pakikilaban sa sekular na langtad—asin nagkakaigwa nin nagkokosog sa impluwensiang kabtang sa politika sa Amerika.”

Taano ta Siring?

Iyo, dai maninigaran na an relihiyon nakikilabot nanggad sa politika. Alagad ano an nagtutulod sa mga namomoon sa relihiyon na makisalak sa politikal na mga bagay? An Dios daw may itinaong paghusgar sa pakikisalak na ini? Saen masagkod an gabos na ini, asin paano daw kamo maaapektaran?

[Kahon sa pahina 10]

“An pakikilabot sa politika ipinaririsa sa Kristianong Ebanghelyo, sabi ni [Peter-Hans Kolvenbach,] lider kan Society of Jesus, . . . na kan mga nakaagi inatake kan Batikano huli sa pakikisalak nin labi-labi sa politikal na mga bagay.”

—The Toronto Star, Mayo 31, 1986.