LEKSION 1
Pagbasa nin Daing Kasalasala
SINASABI kan Kasuratan na kabotan nin Dios na an gabos na klase nin tawo “makaabot sa tamang kaaraman sa katotoohan.” (1 Tim. 2:4) Kaoyon dian, kun kita nagbabasa nin makosog hale sa Biblia, an kamawotan niato na ipahayag an tamang kaaraman maninigong makaimpluwensia sa kun paano an satong pagbasa.
An abilidad na magbasa nin makosog sa Biblia asin sa mga publikasyon na nagpapaliwanag kan Biblia importante pareho para sa mga hoben asin mga mas may edad. Bilang mga Saksi ni Jehova, may paninimbagan kita na ipaabot sa iba an kaaraman manongod ki Jehova asin sa saiyang mga dalan. Parateng kalabot dian an pagbasa sa saro katawo o sa sadit na grupo. Nagbabasa man kita nin siring sa laog kan pamilya. Sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro, may angay na mga oportunidad para sa mga tugang na lalaki asin babae, hoben asin gurang, na mag-ako nin konseho sa katuyohan na pakarhayon an saindang pagbasa nin makosog.
An pampublikong pagbasa kan Biblia, baga man sa mga indibiduwal o sa sarong kongregasyon, bagay na dapat seryosohon. An Biblia ipinasabong nin Dios. Saro pa, “an tataramon nin Dios buhay asin mapuersa . . . asin nakamamansay kan mga kaisipan asin intension kan puso.” (Heb. 4:12) An Tataramon nin Dios may daing kaagid sa halagang kaaraman na dai makukua sa iba. Matatabangan kaiyan an saro na mamidbid an solamenteng tunay na Dios asin makultibar an marahay na relasyon sa saiya saka mapangganang makaatubang sa mga problema sa buhay. Ineeksplikar kaiyan an dalan pasiring sa buhay na daing sagkod sa bagong kinaban nin Dios. An maninigong magin pasohan niato basahon an Biblia sa pinakamakakaya niato.—Sal. 119:140; Jer. 26:2.
Kun Paano Mabasa nin Daing Kasalasala. Dakol an aspekto nin epektibong pagbasa, alagad an pagpatalubo sa pagigin daing kasalasala iyo an enot na tangga. Iyan nangangahulogan nin paghihingoa na basahon nin eksakto kun ano an yaon sa imprentadong pahina. Maingat na dai paglipasan an mga termino asin an mga saporo nin termino, o masala sa pagbasa nin mga termino huli ta iyan kaagid nin iba pang mga termino.
Tanganing mabasa nin tama an mga termino, kaipuhan na masabotan nindo an konteksto. Kaipuhan kaiyan nin maingat na pag-andam. Pag-abot nin panahon, mantang napatatalubo nindo an abilidad na antisiparon asin estudyaran an dalagan nin ideya, marahay an saindong pagigin daing kasalasala sa pagbasa.
An puntuasyon asin diakritiko importanteng mga elemento nin nasusurat na lenguahe. Puedeng iparisa nin puntuasyon kun saen mapondo nguna, kun gurano kahaloy na mapondo nguna, asin posibleng an pangangaipo nin punto sa pagtaram. Sa nagkapirang lenguahe, an dai pagbago nin entonasyon kun hinahagad kan puntuasyon tibaad gibohon na deklarasyon an sarong hapot, o tibaad liwaton na kaiyan nin biyo an kahulogan. Siempre, kun beses an katuyohan nin puntuasyon sa pangenot gramatikal. Sa dakol na lenguahe imposibleng makabasa nin daing kasalasala na dai tinatawan nin maingat na atension an diakritiko—an mga nasusurat sagkod an sabot na sana gikan sa konteksto. Impluwensiado kaini an tanog kan mga letra na binugtakan kaiyan. Seguradohon na aramon kun paano ginagamit an puntuasyon sa saindong lenguahe. Ini importanteng marhay sa pagbasa sa paaging makahulogan. Girumdoma na an obheto nindo maninigo na ipahayag an mga ideya, bako sanang isabi an mga termino.
Kaipuhan an pag-ensayo tangani na makultibar nindo an abilidad na pagbasa nin daing kasalasala. Basahon an saro sanang parapo, dangan basahon iyan nin paorootro sagkod na mabasa nindo iyan na mayo na nin sala. Dangan dumagos sa sunod na parapo. Ultimo, hingoahon na basahon an nagkapirang pahina na dai nalilipasan, naootro, o nasasala sa pagbasa an arin man na termino. Pagkatapos na magibo nindo an mga aksion na iyan, pakiolayan an saro na subaybayan an saindong pagbasa asin sabihon an ano man na salang magibo nindo.
Sa nagkapirang parte kan kinaban, an maluyang pagheling asin ilaw na bakong supisyente nakakokontribwir sa kadepisilan sa pagbasa. Kun posible na tawan nin kaipuhan na atension an mga ini, daing duda na mapapakarhay an pagbasa.
Pag-abot nin panahon, an mga tugang na lalaki na matibay bumasa tibaad imbitaran na makikabtang sa pampublikong pagbasa kan pag-aadalan sa Pag-adal sa Libro kan Kongregasyon asin Pag-adal sa Torrengbantayan. Alagad tangani na magibo nin toltol an siring na pribilehio, an kaipuhan bako sanang pakataram nin tama kan mga termino. Tangani na magin epektibong pampublikong parabasa sa kongregasyon, kaipuhan na pataluboon nindo an marahay na mga ugale sa personal na pagbasa. Kalabot digdi an pakasabot na an kada termino sa sarong sentence may kabtang. Dai puedeng palimanlimanan nindo an nagkapira asin masabotan pa man giraray nin malinaw an sinasabi. Kun sala an pagbasa nindo sa mga termino, dawa kamo lang an nagbabasa, mabibiribid an kahulogan kan sentence. An salang pagbasa tibaad huli sa dai pakakonsiderar kan konteksto na ginagamitan kan mga termino. Pagmaigotan na saboton an kahulogan kan kada termino sa namumugtakan kaiyan. Estudyaran man kun paano an puntuasyon nakakaapektar sa kahulogan kan sentence. Girumdoma na an mga ideya parateng ipinahahayag nin mga grupo nin mga termino. Tawan ini nin atension tangani na kun nagbabasa nin makosog an binabasa nindo grupo nin mga termino—mga frase asin clause—imbes na mga termino sana. An malinaw na pakasabot sa saindong binabasa importanteng tangga pasiring sa pakapaabot sa iba nin tamang kaaraman paagi sa pampublikong pagbasa.
Sa sarong eksperyensiadong Kristianong magurang sa kongregasyon na nagsurat si apostol Pablo: “Padagos kang magmaigot sa pampublikong pagbasa.” (1 Tim. 4:13) Malinaw na ini sarong bagay na dian kita gabos may mapaooswag.