An Tunay na Relihiyon Hinahale an Takot—Paano?

AN Britanong mga autor na si Edwin asin Mona Radford nag-iisip nin hararom. Pakatipon nin labing duwang ribong superstisyon, nanompongan ninda an pararehong superstisyosong takot sa Scotland, India, asin Uganda, saka sa Central America. Inisip ninda, ‘Ano daw an dahelan kaini?’ An parasurat na si Robertson Davies tamang nagkomento: “An superstisyon garo baga may koneksion sa sarong grupo nin mga paniniwala na naenot nanggad sa mga relihiyon na aram niato.” Kun siring, anong bago-Kristianong “grupo nin mga paniniwala” an ginikanan nin superstisyon?

An Gamot Asin mga Sanga nin Superstisyon

Itinotokdo kan Biblia an daga nin Sinar (an lugar sa pag-oltanan kan salog na Tigris asin Eufrates, na kan huri inapod na Babilonya) bilang an namundagan nin falsong relihiyosong mga ideya, kaiba na an mga superstisyon. Duman, an “sarong makosog na paraayam” na an ngaran Nimrod pinonan an pagtogdok kan maraot an dangog na Torre nin Babel. Idto gagamiton para sa falsong pagsamba. Alagad ta sinudya ni Jehova Dios an mga plano kan mga paratogdok paagi sa pagribaraw sa saindang tataramon. Luway-luway, napondo an pagtogdok, asin nagkasuruhaysuhay sinda. (Genesis 10:8-10; 11:2-9) Alagad saen man sinda umistar, dara ninda an iyo man sanang mga paniniwala, ideya, asin osipon. Minsan siring, an Babel nagdanay na sentro nin falsong relihiyon, na pag-abot nin panahon dinugangan an katongdan kaiyan bilang ina asin mamay nin mahika, panraratak, asin superstisyosong mga paniniwala, arog baga kan astrolohiya. (Ikomparar an Isaias 47:12, 13; Daniel 2:27; 4:7.) Kaya, an librong Great Cities of the Ancient World nagsasabi: “An astrolohiya basado sa duwang ideyang Babiloniko: an zodiac, asin an pagigin banal nin langitnon na mga bagay. . . . An mga Babilonyo iinatribuwir sa mga planeta an mga impluwensia na lalaoman nin saro sa saindang mga dios.”

Paano kita naapektaran kan suanoy na mga pangyayaring ini? Ipinaririsa kan libro sa Biblia na Kapahayagan na an sarong lakop sa kinaban, falsong relihiyosong sistema tuminubo hale sa mga ideya nin suanoy na Babilonya. Iyan nagdadanay sagkod sa satong aldaw asin inaapod na “Dakulang Babilonya.” (Kapahayagan 17:5) Siyempre, an pag-agi nin panahon asin lokal na mga pangyayari nakaimpluwensia sa orihinal na mga ideyang idto na Babiloniko. An resulta iyo an kadakol na laen-laen na relihiyon ngonyan. Alagad kun paanong an laen-laen na kahoy parateng nabubuhay sa iyo man sanang daga, an laen-laen man na relihiyon asin superstisyon sa bilog na kinaban nasa saro sanang daga an saindang mga gamot—an Babilonya. Bilang ilustrasyon, helingon niato kun paano na an saro sa superstisyosong mga paniniwala nin Babilonya nakalaog sa haros gabos na relihiyon kan kinaban ngonyan.

Pagkatakot sa Gadan—Basado sa Ano?

An mga Babilonyo naniwala na may espirituwal na kabtang an tawo na nagdadanay na buhay pagkagadan kan hawak na laman asin puwedeng bumalik tanganing maapektaran an mga nabubuhay sa ikararahay o sa ikararaot. Kaya nag-imbento sinda nin relihiyosong mga rituwal na para sa pagranga sa mga gadan asin paglikay sa saindang pamamalos. An paniniwalang ini buhay sagkod ngonyan sa dakol na kadagaan ngonyan. Sa Aprika, halimbawa, iyan “may mahalagang kabtang sa pan-aroaldaw na buhay kan haros gabos na . . . sosyedad.”—African Religions—Symbol, Ritual, and Community.

Dawa an naghihingakong mga Kristiano sa mga dagang iyan apektado. Halimbawa, si Henriette, sarong babaeng 63 anyos na may Aprikanong ginikanan, nag-aadmitir: “Minsan ngani ako kaidto aktibong miembro kan lokal na iglesyang Protestante, takot ako sa ‘espiritu’ kan mga gadan. Nag-iistar kami harani sa sementeryo, asin basta may prosisyon sa paglobong na nagdadangadang sa samong harong, pinupukaw ko an sakong aki asin kinukugos iyan sagkod na makaagi an prosisyon. Ta kun dai, an ‘espiritu’ kan gadan malaog sa harong asin lalaogon an aking natotorog.”

An siring na superstisyon nagpapadagos ta an katokdoan sa inmortal na kalag nagdadanay sa Kakristianohan. Ipinaheheling kan kasaysayan na an mga pilosopong Griego—nangorogna si Plato—dinugangan pa an paliwanag sa Babilonikong ideya sa inmortalidad. Sa irarom kan saindang impluwensia, an surat ni John Dunnett, sarong Britanong mayor na paratokdo nin teolohiya, “an ideya kan inmortalidad kan kalag sa kadaklan nakalakop sa Kristianong Iglesya.” An Babilonikong katokdoan na ini inoripon an minilyon sa superstisyosong takot.

Alagad an tunay na relihiyon hinahale an siring na takot. Taano? Huli ta an tunay na relihiyon bakong basado sa mga paniniwala na nakagamot sa Babilonya kundi sa mga katokdoan na manonompongan sa Biblia.

An Kalag Sono sa Biblia

An enot na libro kan Biblia nagsasabi sato na an tawo nagin sarong kalag, sarong nabubuhay na persona. (Genesis 2:7) Kaya kun an tawo nagagadan, an kalag nagagadan. An patotoo ni propeta Ezequiel: “An kalag na nagkasala—iyan mismo magagadan.” (Ezequiel 18:4; Roma 3:23) An kalag magagadanon asin dai nagpapadagos na mabuhay pagkagadan. Imbes, arog kan sabi kan Salmo 146:4: “An saiyang espiritu minaluwas, minabalik sia sa saiyang daga; sa aldaw na iyan an saiyang mga pag-isip napapara.” Kaya, an paratokdong si John Dunnett nagkonklusyon, an inmortalidad kan kalag “nagdadanay na sarong paniniwala na bakong sono sa Biblia.”

Kun mayo nin inmortal na kalag, dai puwedeng magkaigwa nin mga “espiritu” kan gadan na magpapatakot sa mga tawo digdi sa daga. Kaya nagagaba an pundasyon kan superstisyosong pagkatakot sa mga gadan.

Takot na Basado sa Pandadaya

Haloy na mawara an superstisyosong pagkatakot sa mga gadan. Taano? Huli ta talagang may nangyayaring nakagigirabong mga bagay—kapareho kan banggi na an sarong medyo may edad nang babae sa Suriname may nadangog na nag-aapod sa saiyang ngaran. Dai nia iyan inintindi, alagad ta may dai naheheling na “mga kamot” na nagpoon na maghapiyap saiya, asin kan sayumahan nia iyan, haros tilokon sia nin dai naheheling na puwersa. Tibaad iniisip nindo, ‘Kun an “espiritu” nin mga gadan bakong buhay, kun siring siisay an kaggibo kaiyan?’ Sa giraray, an kaaraman sa Biblia nakahahale sa superstisyosong takot.

Ipinaliliwanag kaiyan na an maraot na espiritung mga puwersa, na inaapod mga demonyo, talagang nag-eeksister. Alagad an mga demonyong iyan bakong mga kalag. Sinda mga anghel nin Dios na nagrebelde asin nakikampi ki Satanas, “na nagdadaya sa bilog na ineerokan na daga.” (Kapahayagan 12:9; Santiago 2:19; Efeso 6:12; 2 Pedro 2:4) Ipinaheheling kan Biblia na ikinaoogma nin mga demonyo an pagdaya, pagpatakot, asin panriribok sa mga tawo. An tala sa Lucas 9:37-43 nagsasaysay na an sarong demonyo ‘pinatoog na nagsasabo an ngoso’ nin sarong aki asin linurugad sia. Dawa kan an aki darahon ki Jesus, “ilinampog sia sa daga kan demonyo asin pinatoog sia nin makuri. Minsan siring,” an pagpapadagos kan tala, “tinaraman ni Jesus an espiritung marompot asin pinaomayan an aki patin itinao sia sa saiyang ama.”

Interesante nanggad, an Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature tinatawan nin kahulogan an superstisyon bilang “pagsamba sa falsong mga dios.” Kaya, kun magibo kamo nin superstisyosong mga akto, tibaad, dai nindo naaaraman, pinalolomoy nindo an boot nin “falsong mga dios,” o an mga demonyo! An siring na falsong pagsamba magabat na kasalan tumang ki Jehova Dios.—Ikomparar an 1 Corinto 10:20 asin Deuteronomio 18:10-12.a

“Pumasakop Kamo sa Dios”—Ginigibo daw Nindo Iyan?

May kapusoan daw kamo na talikdan an mga demonyong iyan paagi sa pagsikwal sa superstisyon? Totoo, an mga demonyo makapangyarihan. Alagad pakapaliwanagan na kita kaipuhan na pumili na maglingkod magsalang ki Jehova Dios o sa mga demonyo, si apostol Pablo naghapot: “Mas makosog daw kita [ki Jehova]?” (1 Corinto 10:21, 22) Bako—alagad girumdoma, si Satanas asin an saiyang mga demonyo bako man! Imbes, an mga demonyo “nagtatakig” huli sa pagkatakot ki Jehova. (Santiago 2:19) Alagad an Makakamhan sa gabos na Dios nag-oopresir saindo kan saiyang proteksion kun iyan hahagadon nindo. An parasurat sa Biblia na si Santiago nagsabi pa: “Kaya pumasakop kamo sa Dios; alagad tumangon nindo an Diablo, asin sia madulag sa saindo.” (Santiago 4:7) Madulag man an saindong superstisyosong takot.

An rinibo sa bilog na kinaban na dati nabubuhay sa takot asin pagkaoripon sa superstisyosong mga kostumbre makapagpapatotoo na ngonyan dian. Nagdulag sa sainda an Diablo! Paano? Girumdoma, an kaiwal nin superstisyosong takot kaaraman. Sabi ni Propesor Rudolph Brasch, sarong eksperto sa ginikanan nin superstisyon: “An kaipuhan sana edukasyon—mientras na mas naeedukar an mga tawo, naiinaan man an saindang pagkasuperstisyoso.”

Kaya, kan si Henriette, na nasabihan sa enotan, umako kan pag-agda nin mga Saksi ni Jehova na pumoon sa daing bayad na pag-adal sa Biblia, madali niang nasabotan an pandadaya kan demonyo. An mga gapos nin superstisyon dai nang epekto. Sia, asin an rinibong kapareho nia, nakaeksperyensia sa katotoohan kan mga tataramon sa Hebreo 2:15. Dian, si apostol Pablo nagsasabi na si Jesus “bubutasan an mga sa bilog nindang buhay naoripon huli sa saindang pagkatakot sa kagadanan.” (New International Version) Kun paanong an aldaw kun aga na sa tropiko pinaaalisngaw an dakol na ambon sa kadlagan, hinahale man kan liwanag kan katotoohan sa Biblia an gabos na superstisyosong takot.

Ngonyan, an dakol na dating ‘natatakot na mga oripon’ hinale na an mga anting-anting sa saindang liog asin an nagpoprotehir na mga kuwintas sa saindang mga aki. Ngonyan an pagmate ninda kapareho ni Isaac, 68 anyos na dating parasantiguwar sa South Africa. Pakapag-adal sa Biblia kaiba nin mga Saksi ni Jehova, sia nagsabi: “An pagmate ko maogmahon asin talingkas ta dai na ako nagagabatan kan takot sa mga espiritu.” Nagin totoo nanggad an mga tataramon ni Jesus: “Mamimidbid nindo an katotoohan, asin bubutasan kamo kan katotoohan”!—Juan 8:32.

Iyo, an tunay na relihiyon talagang hinahale an takot!

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 5]

An mga superstisyon nakalakop sa bilog na kinaban hale sa pinakaburabod kaiyan sa Babilonya