Magigin Mapanggana daw an mga Plano Para sa Internasyonal na Katiwasayan?

AN MALIPOT na Guerra, na guminapos sa kinaban nin labing 40 taon, minalataw na natapos na sa tabang nin Dios,” an sabi kan One World, sarong magasin kan WCC (World Council of Churches). “An mahalagang mga pangyayari sa Sentral asin Sirangan na Europa . . . garo tanda nin marahay na mga mangyayari para sa katoninongan asin katiwasayan sa Europa asin sa ibang kabtang kan kinaban,” an idinugang kan Anglicanong parasurat na si John Pobee, kan Programa sa Edukasyon Teolohiko kan WCC.

Bako sana an mga representante kan WCC an nagkokonektar sa Dios sa mga plano nin tawo para sa internasyonal na katiwasayan. Kan Abril 1991, dai nahaloy pakatapos kan guerra sa Persianong Golpo, si Papa Juan Paulo nagpadara nin mensahe sa sekretaryo-heneral kaidto kan NU na si Javier Pérez de Cuéllar na dian sinabi nia: “An mga obispo kan mga Iglesya Katolika sa Tahaw na Sirangan asin sa Solnopan nananarig sa gibohon kan Naciones Unidas . . . Linalaoman ninda na, paagi sa Naciones Unidas asin sa espesyal na mga organisasyon kaiyan, an mga pinangyari kan guerra kasuarin sana na magkaigwa nin labi-labing pangangaipo sierto nanggad na makanonompong nin internasyonal na pagmakolog asin pagkasararo.”

Saro pa, an Vaticano saro sa 35 Estado na naggibo asin nagpirma kapwa sa 1975 Tratado sa Helsinki asin sa 1986 na Dokumento sa Stockholm. Kan ideklarar kan Naciones Unidas an 1986 bilang an “Internasyonal na Taon nin Katoninongan,” an papa nagsimbag paagi sa pag-imbitar sa mga representante kan mayor na mga relihiyon sa kinaban na makikabtang sa selebrasyon kan “Pankinaban na Aldaw nin Pamibi Para sa Katoninongan.” Kan Oktubre 1986, an mga representante kan Budhista, Hindu, Islamico, Shinto, Anglicano, Luterano, Griegong Ortodokso, Judio, asin iba pang paniniwala iribang nagturukaw sa Assisi, Italia, asin sarusalidang namibi para sa katoninongan sa kinaban.

Pakalihis nin pirang taon, sa saiyang sermon sa Roma, ginirumdom kan Anglicanong Arsobispo kan Canterbury an okasyon na sinambit sa enotan. “Sa Assisi,” an sabi nia, “naheling ta na an Obispo nin Roma [an papa] nahimong pagtiriponon an Kristianong mga Iglesya. Puwede kitang iribang mamibi, iribang magtaram asin iribang maghiro para sa katoninongan asin karahayan kan katawohan . . . Sa enot na aktong idto nin pamibi para sa katoninongan kan kinaban an pagmate ko ako nasa presensia nin Dios na nagsabi ‘Uya naggigibo ako nin bagong bagay.’”

An ibang relihiyon, maski ngani dai irinepresentar sa Assisi, may kompiansa man manongod sa mga plano nin tawo para sa internasyonal na katiwasayan. An editoryal sa Die Kerkbode, an opisyal na babasahon kan Repormadong Iglesyang Holandes sa Aprika del Sur, nagsabi: “Nakaeeksperyensia kita nin pagliwat pasiring sa bagong areglo sa kinaban. An garo dai hinohona kan nagkapirang taon na an nakaagi nangyayari sa atubang mismo kan satong mga mata. An pakikihusay na nangyayari sa mas dakulang kamugtakan sa kinaban sa pag-oltanan kan Unyon Sobyet asin kan Solnopan may mahiwas na rehiyonal na kahalagahan. Sa satong kabtang sa kinaban, an tradisyonal na magkatumang na mga lado asin an dai nahuhusay na mga magkaiwal nakikipag-olay na sa lambang saro, asin an pagmawot para sa ‘katoninongan’ naglalataw saen man . . . Sa Kristianong punto-de-vista, an gabos na paghingoa na pangyarihon an katoninongan sa pag-oltanan nin mga tawo maninigong akoon. Puwede kitang mamibi para sa katoninongan sa satong kaaldawan.”

Binibendisyonan daw nin Dios an mga plano nin tawo para sa internasyonal na katiwasayan?

Ano an Sinasabi kan Biblia?

Manongod sa pagsarig sa mga paghihingoa nin tawo, an Biblia direktang nagpapatanid: “Dai ka manarig sa mga prinsipe, ni sa aki kan daganon na tawo, na dian mayo nin kaligtasan. An saiyang espiritu minaluwas, minabalik sia sa saiyang daga; sa aldaw na iyan an saiyang mga pag-isip napapara.” (Salmo 146:​3, 4) An presenteng paghiro pasiring sa katoninongan tibaad garo nakapakokosog. Pero dapat kitang magin realistiko. An kapangyarihan nin tawo limitado. Parate, an mga pangyayari mas dakula kisa sainda. Sinda bihirang makasabot kan pan-irarom, natatagong mga puwersa, na makadadaog sa saindang pinag-isipan nin marhay na mga plano.

Pitong gatos na taon bago an panahon ni Jesus, sa mga aldaw ni propeta Isaias, an Judiong mga lider nagplano para sa katiwasayan paagi sa internasyonal na mga tratado sa kataraed na mga nasyon sa paaging kaagid kan nangyayari ngonyan. Kan mga panahon na idto man, an relihiyosong mga lider nagsuportar sa ginigibo kan mga politiko. Pero nagpatanid si Isaias: “Magplano kamo nin pakana, asin iyan raraoton! Pangagtaram kamo nin ano man, asin dai iyan magdadanay.” (Isaias 8:10) An saindang pakana nagin kapahapahamak na kasudyaanan. Puwede daw na mangyari an kaagid na bagay ngonyan?

Iyo, posible, mantang paagi sa iyo man sanang propeta, iinanunsiar nin Dios na Sia may sadiring paagi sa pagpapangyari nin katiwasayan sa daga. Iyan magigin, bakong paagi sa arin man na organisasyon nin tawo, kundi paagi sa gikan kan Israelitang hadeng si David. (Isaias 9:​6, 7) An Paramanang ini ni Hadeng David iyo si Jesu-Cristo, na kan hinapot ni Poncio Pilato, inakong sia Hade pero nagsabi: “An sakong kahadean bakong kabtang kan kinaban na ini.” (Juan 18:36; Lucas 1:32) An totoo, an Kahadean ni Jesus magigin langitnon. Asin iyan​—bakong an Naciones Unidas o arin man na daganon na politikal na nasyon—​an magpapangyari nin daing sagkod, mapananarigan na katiwasayan sa dagang ini.​—Daniel 2:44.

Ihinula ni Jesu-Cristo na an saiyang Kahadean magpopoon na mamahala hale sa kalangitan sa panahon na magkakaigwa nin “mga ralaban asin mga bareta nin ralaban,” na an ‘nasyon matindog tumang sa nasyon asin an kahadean tumang sa kahadean.’ An kaotoban kan hula nagtanda sa 1914 bilang an panahon na naotob iyan asin nagpamidbid sa mga taon magpoon kaidto bilang an “pagtatapos kan palakaw nin mga bagay.”​—Mateo 24:​3, 6-8.

Ano an kahulogan kaini? Na limitado an panahon na natatada para sa presenteng areglo kan kinaban, asin dai na mahahaloy iyan mauubos na. Ini daw dahelan nin paghadit o kamondoan? Bako kun gigirumdomon ta an karingisan, an inhustisya, an pagdaogdaog, an guerra, asin an gabos na pagtios na nagtanda sa palakaw na ini nin mga bagay. Sierto nanggad na magigin kaginhawahan na magin sakop kan tagapamahala na manongod sa saiya sinasabi kan Tataramon nin Dios, an Biblia: “Sa saiya matogdon an espiritu ni Jehova, asin an espiritu nin kadonongan asin nin pakasabot, an espiritu nin hatol asin nin kakosogan, an espiritu nin kaaraman asin nin takot ki Jehova.”​—Isaias 11:2.

Tunay na Katiwasayan sa Daga

An totoo, dai magkakaigwa nin tunay na katiwasayan sa daga sagkod na, sakop kan Kahadean nin Dios, an hula ni Isaias maotob na sa bilog na kinaban: “Ako naglalalang nin bagong kalangitan asin sarong bagong daga; asin an dating mga bagay dai na magigirumdoman, ni masabong pa iyan sa puso.” (Isaias 65:17) Maski gurano pa kadakol na pamibi an idolot kan relihiyosong mga lider sa kapakanan kan kinaban na ini, an mga plano nin tawo para sa internasyonal na katiwasayan dai makariribay sa paagi nin Dios sa pagpangyari nin katoninongan asin katiwasayan.

An pambilog na kinaban, permanenteng katiwasayan na pangyayarihon kan Kahadean nin Dios magigin mamuraway. Uya an saro sanang paglaladawan na manonompongan sa Biblia: “Dadaragopdopon ninda an saindang mga minasbad na magin mga tarom nin arado asin an saindang mga budyak na magin mga sanggot. Dai sinda mabingat nin minasbad, an nasyon tumang sa nasyon, ni mag-aadal pa man sinda sa pakilaban. Asin sinda magtutukaw, an lambang saro sa sirong kan saiyang ubas asin sa sirong kan saiyang higuerra, asin mayo nin siisay man na magpapatakig sa sainda; huli ta an mismong ngoso ni Jehova nin mga hukbo iyo an nagtaram kaiyan.”​—Miqueas 4:​3, 4.

Solamente an katiwasayan na iginagarantiya nin Dios mismo an magigin permanente asin mapananarigan. Kaya, imbes na manarig sa mga prinsipe, taano ta dai kamo manarig sa saiya? Dangan magkakatotoo saindo an mga tataramon kan salmista: “Maogma idtong an saiyang paratabang iyo an Dios ni Jacob, na an paglaom yaon ki Jehova na saiyang Dios, an Kaggibo kan langit asin daga, kan dagat, asin kan gabos na yaon dian, an Saro na nagpapadanay nin katotoohan sagkod lamang.”​—Salmo 146:​5, 6.

[Kahon sa pahina 7]

An Iglesya Katolika Asin an Internasyonal na Politika

“Maski ngani sinabi ni Cristo na an saiyang kahadean ‘bakong sa kinaban na ini,’ an mga klerigo na may haralangkaw na katongdan asin an papado bilang institusyon nakikabtang nanggad sa internasyonal asin nasyonal na mga iriwal sa politika magpoon kan panahon ni Constantino.”—The Catholic Church in World Politics, ni Propesor Eric Hanson kan Jesuit Santa Clara University.