An Kamurawayan nin Pagkaigwa nin Uban
KANIGOAN kaogma na makaolay an maimbod na mga lalaki asin babae kan suanoy! Isip-isipa na sana an pakipag-olay sa mga lalaki na arog ni Noe, Abraham, Moises, asin Juan na Bautisador, saka sa mga babae na arog ni Sara, Rahab, Rut, asin Debora! Dai daw kamo mawiwiling dangogon an estorya ninda nin pakaheling mismo sa pambihirang mga pangyayari kan suanoy na mga panahon?
Minsan ngonyan, dai daw kamo maoogmang madangog an maimbod na mga gurang nang nag-eestorya kun paano sinda asin an iba pa nagdanay sa saindang integridad sa Dios sa irarom nin mga pagbalo, pati an mga pagprohibir, pagpukpuk, asin pagbilanggo huli sa katanosan? Iyo nanggad! Matubo an pagkamoot niato sa Dios asin an satong paggalang sa sainda mantang sinasabi ninda sato an saindang mga saboot asin nangorogna an saindang odok sa pusong pag-apresyar sa mamomoton na pangataman ni Jehova.
Sa tahaw kan banwaan nin Dios, an maimbod na gurang nang mga lalaki asin babae poon pa kaidto iginagalang na huli sa saindang kabatidan, kaaraman, asin kadonongan. An totoo, an minasunod na sadol iiniba sa Pagboot na itinao nin Dios sa mga Israelita: “Tumindog ka sa atubangan nin may uban, asin magpaheling ka nin konsiderasyon sa persona nin gurang, asin matakot ka sa saimong Dios. Ako si Jehova.” (Levitico 19:32) An termino sa Hebreo para sa edad o kagurangan gikan sa orihinal na termino na nangangahulogan “magkauban” asin tinatradusir man na “pagkaigwa nin uban.” Kaya an mga Israelita obligadong tumindog bilang tanda nin paggalang sa gurang, na ginigibo iyan na may magalang na takot sa Dios.
Yaon daw ngonyan an paggalang na iyan? Halimbawa, maboot daw na binubukasan nin mga hobenes nin pinto an mga gurang? An mga hobenes daw o hoben na mga adulto sa parate itinatao sa gurang an saindang lugar sa pano nang elevator? O sa kadaklan daw itinatao nin hoben na mga indibiduwal an saindang tukawan sa gurang sa panong bus o tren? An dai pakagibo nin siring na mga bagay narisa pati sa mga Kristiano.
Alagad tanganing makapaogma ki Jehova Dios an mga Kristiano kaipuhan na humiro oyon sa saiyang punto-de-vista asin likayan an kaisipan, pagtaram, asin mga hiro kan mga ‘mamomoton sa sainda man sana, masumbikal sa mga magurang, dai tataong magbalos, asin mayong pagkamoot sa karahayan.’ (2 Timoteo 3:1-5) Kun siring, ano an sinasabi kan Tataramon nin Dios manongod sa pagkahoben may relasyon sa pagkaigwa nin uban?
An Kosog nin Pagkabarobata
Minimidbid kan Biblia an kosog nin pagkabarobata asin an mga bentaha kaiyan, na sinasabi: “An kagayonan nin mga barobata iyo an saindang kakosogan.” (Talinhaga 20:29) Sa suanoy na Israel an kosog nin hoben na mga Levita ginamit sa templo, sa parate para sa dakol sa mas magagabat na trabaho. Ngonyan, an kadaklan na trabaho sa mga pabrika, erokan na Bethel, asin proyekto nin pagtogdok kan Watch Tower Society ginigibo nin hoben na mga lalaki asin babae na iinopresir an saindang kosog asin mga abilidad sa pagpaoswag sa intereses kan Kahadean. (Mateo 6:33) Kaya nagkakamit sinda nin mararahay na pribilehiyo sa paglilingkod sa Dios.
An talinhagang bago pa sanang kotaron tinapos sa mga tataramon na, “asin an kamurawayan nin mga gurang iyo an saindang pagkaigwa nin uban.” Kun an kosog nin pagkabarobata isinasalak sa kabatidan asin kadonongan nin mga taon, nabibilog an makosogon na kombinasyon.
Bilang ilustrasyon: An sarong hoben na bagohan na panday na pinaiinstalar nin lanob naghihingoang otobon an asignasyon sa saiya na may bagsik nin barobata. Narisa nin sarong mas gurang, mas eksperyensiadong panday na sa ibong kan saiyang kosog, mga pirang beses na pinupukpuk kan hoben na katabang an pako bago iyan makatadom. Irinekomendar kan mas gurang na panday na kapotan kan barobata an martilyo sa poro kan polo, imbes na sa harani kan payo. Ini nangpangyari sa hoben na pukpukon nin makosog an pako, na nakaeekonomiya sa panahon asin kosog.
Kaagid kaiyan, an hoben, mabagsik na babae tibaad makanood paagi sa pagpatibasang na may mga telang mararaot kun iyan dai labhan sono sa instruksion. Pero an may kabatidan na babae nakaaaram kan halaga nin pagtao nin panahon na laenlaenon an mga gubing asin labhan nin separado an nagkapirang gubing. Nanodan man nia na malilikayan nia an pagplantsa paagi sa paglukot kan mga gubing paghalea kaiyan sa sablayan o pagluwasan sa dryer.
Puwedeng magin mas pasil an buhay paagi sa pakanood sa mga may kabatidan. Minsan siring, minaabot an panahon na minsan an mas eksperyensiadong tawo dai na kaya an nagkapirang trabaho na madali niang mahaman kaidtong mga pirang taon na an nakaagi. An sarong parasurat tamang-tama an komento: “Kun tatao sana an hoben, asin may kosog an gurang.” Alagad marahayon kun inaapresyar nin mga gurang an kosog nin mga hoben asin mapasensiang ihinihiras sainda an kabatidan na nakamtan sa laog nin mga taon—asin an mga hobenes man mapakumbabang nag-aako nin mga suhestion! Sa paaging ini, nakikinabang pareho an duwang edad.
Pagkakaigwa nin Kamurawayan
Bakong igo an pagkakaedad. “Bako sanang an mga dakol na an aldaw an madonong, ni mga gurang sana an nakasasabot nin paghokom,” sabi kan hoben na si Eliu. (Job 32:9; Eclesiastes 4:13) Tanganing tunay na pahalagahan huli sa pagkaigwa nin uban, an gurang kaipuhan na may nagibo sa saiyang buhay na labi pa sa may kahugakan na pag-ubos kan saiyang mga aldaw sa pagheling nin telebisyon, pagmiron sa mga karawat, o pag-aling-aling sa ibang paagi. Asin minsan sa huring mga taon, an gurang kaipuhan na padagos na mag-adal.
An iba ipinaghahambog an paggibo sa mga bagay sono sa gusto ninda, o sinda nagsasabi: “An kabatidan iyo an pinakamarahay na paratokdo.” Pero, an Tataramon nin Dios naghahatol: “An madonong maghihinanyog asin mag-aako nin dagdag na pakanood, asin an tawong may pakasabot iyo an saro na magkakaigwa nin mararahay na hatol.” (Talinhaga 1:5; ikomparar an 1 Corinto 10:11.) An kabatidan bakong perming an pinakamarahay na paratokdo, ta puwede kitang makanood sa sala nin iba na dai na kaipuhan na kita mismo an masala. Dugang pa, bobooton na girumdomon nin Kristiano na “an pagkaigwa nin uban korona nin kagayonan kun iyan nakukua sa dalan nin katanosan.” (Talinhaga 16:31) An buhay na ginamit sa maimbod na paglilingkod ki Jehova magayon sa saiyang pagheling asin maninigo sa paggalang nin iba bilang marahay na halimbawa. Siyempre, an pakanood manongod sa Dios asin pagkaigwa nin kabatidan “sa dalan nin katanosan” puwedeng pumoon amay pa sa buhay asin maninigo na dai pumondo.—Roma 11:33, 34.
Ini ikaiilustrar nin sarong eksperyensia dapit sa sarong siete anyos na aking lalaki sa Sweden. Hinapot nia an paraataman sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro sa kongregasyon kun puwede siang umayon sa paadalan. An paraataman naghapot, “Taano?” An aki suminimbag: “Dai puwedeng sayangon nin saro an saiyang buhay!” (Eclesiastes 12:1) Kanigoan kapositibong halimbawa para sa hoben asin gurang!
Paggalang sa Pagkaigwa nin Uban
An nakahahadit na tendensia sa modernong sosyedad pahalagahan na marhay an pisikal na bagsik asin atletikong kakayahan patin menuson an mga gurang. Ano an maninigong igawe nin Kristiano sa mga may uban sa kongregasyon?
Imbes na lihislihisan an gurang nang mga Kristiano, maninigo na konsideraron niato sinda asin makiibaiba sa sainda. Halimbawa, sa semanal na pagtiripon kan mga Saksi ni Jehova sa Kingdom Hall, hinihingoa daw nindong taratarahon an mga gurang? Tunay na inaapresyar ninda an mga pataratara nin mga aki asin nin iba pa. Asin naoogma nanggad an mga gurang na umatender sa sosyal na pagtiripontipon nin mga kapagtubod na may laen-laen na edad! Dawa ngani an hoben pang mag-agom tibaad may kaparehong hilig sa iba pang mag-agom na kaedad ninda, kapakipakinabang nanggad na iayon an mga gurang sa siring na maogmang pagtiripontipon.—1 Tesalonica 3:12; 5:15.
Mahalagang marhay na magin makonsiderasyon kun nakikipag-olay sa mga gurang! Kan an sarong gurang nang tugang na lalaki na 40 anyos nang naglilingkod ki Jehova sarong beses kaolayon an saro pang magurang sa kongregasyon kun paano sia magagamit sa kongregasyon, an mas hoben nagsabi: “Kakadikit kan ikakokontribuwir mo.” Makologon nanggad na komento! An gurang na tugang mas kadikit na an kosog kisa dati, medyo nainaan na an pakikakabtang nia sa ministeryo sa langtad, asin malinaw na an ibang pribilehiyo nin pangangataman dai na kaya kan saiyang presenteng mga abilidad; pero, dakol an ikakokontribuwir nia. Igwa sia nin dakol na taon nin natipon na kadonongan asin kabatidan sa dalan nin katanosan. Huli ta an mga gurang na iyan naghigos bilang mga parahulit kan Kahadean, nagtagal nin paglamag, nagsaabaga nin magagabat na pasan nin Kristianong paninimbagan, asin tinokdoan an iba, an banwaan nin Dios ngonyan may masarig na organisasyon na tinatabangan kan saiyang espiritu. Kun siring, kita logod magpaheling nin paggalang sa mga gurang nang ini bilang madonong na mga parahatol, mamomoton na mga pastor, asin epektibong mga paratokdo.
May marahay man na dahelan na odok na konsideraron an mga suhestion nin gurang. Halimbawa, an sarong may kabatidan na tugang na lalaki nagsuherir na an pinto nin sarong Kingdom Hall dai ibugtak sa kamping solnopan kan edipisyo. An hoben na mga tugang na mas iniintindi an kagayonan daa kan edipisyo dai nagkuyog sa suhestion nia. Pero pakalihis nin pirang taon, an pinto kinaipuhan na ibalyo ta iyan naraot kan daing ontok na doros asin oran hale sa solnopan. Mas magabat an praktikal na kadonongan nin kabatidan kisa gayon. Kun an mga hoben igagalang an mga gurang paagi sa paghinanyog sa saindang mga opinyon asin praktikal na kadonongan, tibaad makaekonomiya ini sa oras asin kuwarta. Dawa kun dai kuyogon an suhestion kan gurang, ikagagalang sia paagi sa pagsabi saiya na iyan kinonsiderar, alagad ta an ibang bagay nagdara sa ibang desisyon.—Ikomparar an Talinhaga 1:8.
Humeling sa Enotan, Bakong sa Likod
An ibang gurang ini an punto-de-vista: “Dai nin panahon na kapareho kan mga nakaaging panahon kan kita hoben pa.” Alagad ta imbes na pagparagirumdomon an nakaaging mga panahon, an mga gurang na iyan madadagka na tumanaw sa enotan sa aldaw na sinda magsalang magkakamit kan saindang langitnon na balos o magkakamit liwat nin kosog nin pagkabarobata sa pagsakop kan Kahadean nin Dios. Mientras tanto, kaipuhan na midbidon ninda an saindang mga limitasyon huli sa edad. An pagmidbid na ini asin an kuwalidad na magpangisi mahalagang marhay kun an gurang garo baga nalingawan para sa mga pribilehiyo sa paglilingkod.
Halimbawa, an sarong gurang nang tugang na lalaki tibaad perming ginagamit sa mga programa sa pandistritong asamblea kaidtong nakaaging mga taon. Ngonyan kadakol nin may kakayahan na mga magurang asin mas dakol na mapagpipilian na mga lalaking may kakayahan na magtokdo. Minsan mas hoben, an iba sa kamagurangan na ini may probadong kaigotan asin mga abilidad, kayang magtokdo nin marahay asin tumao nin maboot na sadol, asin nakapakokosog sa iba. (1 Tesalonica 5:12, 13; 1 Timoteo 5:17) Bilang resulta, an mas gurang na tugang na lalaki na mayo sa programa kan kombension tibaad makamateng nalipasan sia asin tibaad dai naoogma na an mga pribilehiyo itinao sa mas hoben na mga magurang. Pero, puwedeng madaog an negatibong pagmateng iyan na gikan sa pagkabakong sangkap nin tawo. An totoo, makatatabang an gabos sa kongregasyon paagi sa pagpaaram sa mga gurang na sinda kaipuhan, na sinda namomotan huli sa saindang kaimbodan, asin na pinahahalagahan an saindang mga opinyon.
Siyempre, kaipuhan na girumdomon nin gurang na an mga kapagtubod kaipuhan na tawan nin onra kun paanong boot niang tawan nin onra. (Mateo 7:12; Roma 12:10) Imbes na isipon na sinda pinapagreretiro na asin magkaigwa nin negatibong punto-de-vista, maninigong ipaggayagaya nin mga gurang an saindang mga taon nin maimbod na paglilingkod. Asin tunay na kita gabos maninigong magpasalamat na bilang resulta kan bendisyon ni Jehova, nagdadakol an kuwalipikadong mga paraataman na matabang sa trabaho asin magsasaabaga nin mga paninimbagan sa kongregasyon mantang buronyog na minalaog sa Kristianong organisasyon an mga kadaklan nin “ibang karnero.”—Juan 10:16; Isaias 60:8, 22; 2 Timoteo 2:2.
Huli sa kolog, nagluluyang salud, o iba pang bagay, kun beses nagigin mainit an payo nin mga may uban. Ini nagkakaipo nin pagsabot asin empatiya kan iba pang miembro kan pamilya o kongregasyon. Iyan nagkakaipo man na an mga gurang maghingoa na papagdanayon an positibong kaisipan, magdanay na hoben sa puso asin isip. Kan an mas hoben na kakuwarto nin sarong miembro kan Namamahalang Grupo kan mga Saksi ni Jehova mahale na sa Bethel mga pirang taon na an nakaagi, hinagad saiya kan gurang na magsuherir nin marahay na kasalihid asin sinabi na gusto nia an mas hoben, maygurang na tugang na lalaki tanganing makatabang saiya na magdanay na hoben asin aktibo. An gurang nang linahidan na tugang daing intension na magretiro o magrelaks, ta may trabahong kaipuhan na hamanon. Kanigoan karahay na halimbawa nin pagtanaw sa enotan asin pagpapadanay sa positibong punto-de-vista!
Daing duwa-duwa, “an kagayonan nin mga barobata iyo an saindang kakosogan, asin an kamurawayan nin mga gurang iyo an saindang pagkaigwa nin uban.” Marahayon nanggad kun an mga hoben ginagamit an saindang kosog asin an mga gurang ginagamit an saindang kadonongan sa paglakaw sa dalan nin katanosan! An gurang asin hoben na mga Kristiano parareho nakamamate nin dakulang kagayagayahan mantang sararo nindang pinaooswag an tunay na pagsamba ki Jehova Dios, an “Suanoy nin mga Aldaw.”—Daniel 7:13.
[Ritrato sa pahina 24]
An ubanon na mga Kristiano kadakol kan ikakokontribuwir para sa kapakinabangan nin iba