Pagtalubo Kadungan kan Organisasyon ni Jehova sa Aprika del Sur
Isinaysay ni Frans Muller
KAN an sakong matuang tugang na si David asin ako umabot sa pambangging tren na permi niamong sinasakyan hale sa mayor na istasyon nin tren sa Cape Town, nabigla kami na maheling an karatulang “Mga Puti Sana.” Nanggana sa eleksion kan 1948 an Partido Nasyonalista asin inintrodusir an palakaw na pagpalaenlaen sa rasa.
Siyempre, an pagpalaenlaen sa rasa haloy nang kaugalean sa Aprika del Sur, arog kan kaugalean na sa kadaklan na nasyon sa Aprika durante kan mga panahon nin pananakop. Pero ngonyan ipinaootob na iyan kan ley, asin dai na kami tinotogotan na sumakay sa iyo man sanang tren kaibanan kan mga taga-Aprika del Sur na may mas maitom na kolor nin kublit. Pakalihis nin kuwarenta y kuwatrong taon, hinahale na an pagpalaenlaen sa rasa.
Durante kan bilog na panahon nin legal na pagpalaenlaen sa rasa, na nag-atubang nin mga angat sa pagpapadagos sa samong ministeryo sa paagi na boot kutana niamo, naglingkod ako bilang bilog na panahon na ministro nin mga Saksi ni Jehova. Sa presente, sa edad na 65, makasasalingoy ako sa kahangahangang pag-oswag kan organisasyon ni Jehova sa timog na Aprika, asin nagpapasalamat akong marhay para sa pribilehiyo na tumalubo kadungan kaiyan.
Sarong Kristianong Pamana
Kan an sakong ama hoben pa, amay sa kada aga hinahagad saiya na basahon nin makosog an Biblia sa sakong lolohon. Pag-abot nin panahon napatalubo ni Tatay an hararom na pagkamoot para sa Tataramon nin Dios. Kan ako namundag kan 1928, naglilingkod an sakuyang ama sa konsilyo kan iglesya nin Repormadong Iglesyang Olandes sa Potgietersrust. Kan taon na iyan tinawan sia kan sakong amaon nin kopya kan librong The Harp of God.
Alagad sinabihan ni Tatay si Nanay na soloon an libro, na nagsasabing iyan hale sa sarong sekta. Pero tinago nia iyan, asin sarong aldaw kan makua iyan ni Tatay, nabuksan iyan sa temang “An Dios daw Nagpapasakit sa Siisay Man?” Minsan ngani sa paghona nia segurado niang sala an mga Estudyante sa Biblia, siring sa pag-apod sa mga Saksi ni Jehova kaidto, nadaog sia kan saiyang pag-usyoso, asin nagpoon siang magbasa. Dai nia ikinapondo an pagbasa kan libro. Kan kaagahon na, sa paghigda sa kama, sia nagsabi: “Ma, habo ko kutanang akoon pero nasa sainda an katotoohan.”
Kan sumunod na aldaw, si Tatay nagbisikleta nin 50 kilometros tanganing kumua nin dakol pang libro sa pinakaharaning Estudyante sa Biblia. Dayaday na nagbabasa sia sagkod sa matangang banggi. Prinobaran pa ngani niang kombensiron an ministro kan Repormadong Olandes dapit sa mga katotoohan sa Biblia na saiyang nanonodan, na naglalaom na magibo nin mga pagliliwat an iglesya. Mayong nangyari sa saiyang mga paghihingoa, kaya sia nagretiro sa iglesya asin nagpoon na maghulit nin maigot. An katotoohan sa Biblia nagin saiyang buhay asin an pinakamahalagang bagay sa samong harong. Sa palibot na arog kaini na ako nagdakula.
Dai nahaloy, nagin payunir si Tatay, o bilog na panahon na ministro. Sia nagbiyahe nin hararayo sa sarong daan na sasakyan na Model T Ford sa paghulit. Pakalihis nin duwang taon, an mga pangangaipo kan samuyang nagdadakulang pamilya puminirit saiya na pumondo sa pagpapayunir, pero nagdanay siang aktibong marhay sa paghuhulit. May mga Domingo na nagbibiyahe kami sagkod sa 90 kilometros tanganing maghulit kaiba nia sa banwaan nin Pietersburg.
Sarong Maasensong Negosyo
Sa katapustapusi si Tatay nagbukas nin sarong sadit na tingian na tindahan. Dai nahaloy nagdakula iyan nin doble, asin binuksan an ikaduwang tingian na tindahan. An ibang mayaman na paraoma nakisosyo ki Tatay, asin pag-abot nin panahon iriba nindang pinamahalaan an sarong pakyawan na tindahan kaiba an anom na tingian na tindahan na burulagbulag sa sarong mahiwas na lugar.
An iba sa sakuyang matuang mga tugang na lalaki nakiiba sa negosyo asin ngonyan igwa nin paglaom na yumaman. Alagad an samong espirituwalidad nagpoon na lumuya. Nagin kaming mas inaako kan kinabanon na mga katood asin kataraed, na nag-iimbitar sa samo sa saindang mga parti. Sa pakaheling sa peligro, nag-apod si Tatay nin pampamilyang pag-orolay asin nagdesisyon na ipabakal an negosyo asin bumalyo sa Pretoria tanganing mas dakol an magibo niamo sa paglilingkod ki Jehova. Pinagdanay nia an saro sanang tindahan, na inaataman nin mga suweldohan na tindero.
An sakuyang matuang tugang na si Koos asin David nagpoon na magpayunir, kaya nakaibanan kan sakuyang matuang tugang na babae, si Lina, siring man kan sakuyang pinakamatuang tugang na lalaki, na makamomondong sabihon, dai nahaloy nagbaya sa tunay na pagsamba. Durante nin sarong bulan kan 1942, an samuyang pamilya na binibilog nin sampulo naggamit nin total na 1,000 oras sa paghuhulit. Kan taon na iyan sinimbolisaran ko an pagdusay nin sakong buhay ki Jehova paagi sa bautismo sa tubig.
Kun Taano ta Amay Kong Binayaan an Pag-eskuwela
Kan 1944, kan nasa kainitan an Guerra Mundial II, si Gert Nel, nagbibiyaheng paraataman nin mga Saksi ni Jehova, naghapot sako kun baga nagpaplano akong lumaog sa listahan nin mga payunir. “Iyo,” an simbag ko, “duwang taon pa, pakatapos ko sa haiskul.”
Sa pagparisa kan punto-de-vista nin dakol na Saksi ni Jehova kan panahon na idto, sia nagpatanid: “Mag-ingat ka na dai abotan nin Armagedon na yaon pa sa eskuwelahan.” Mantang habo kong mangyari iyan, nagpondo ako sa pag-eskuwela asin luminaog sa gibohon na pagpapayunir kan Enero 1, 1945.
An sakong enot na asignasyon sa Vereeniging, harani sa Johannesburg, asin an sakuyang mga kaiba sinda Piet Wentzel asin Danie Otto. Sa parate naggagamit ako nin labi sa 200 na oras sa sarong bulan sa paghuhulit. Pag-abot nin panahon, si Piet ibinalyo sa siudad nin Pretoria, asin kinaipuhan ni Danie na pumondo sa pagpapayunir tanganing tabangan an saiyang gurang nang ama sa pag-oma. Iwinalat ako kaini bilang nagsosolong Saksi tanganing atamanon an 23 na inaadalan sa Biblia sa harong sa Vereeniging.
Dai nahaloy, nakaresibi ako nin surat hale sa sangang opisina na idinidestino ako sa Pretoria. Minsan ngani dai ko nasabotan an dahelan kan bagong asignasyon kan panahon na idto, narealisar ko sa huri na bakong madonong na bayaan na nagsosolo an sarong daing eksperyensiang 17-anyos. Nangangaipo pa ako nin kadakol na pagsasanay asin tibaad panluyahan nin boot.
Pakalingkod sa Pretoria asin pakakua nin kinakaipuhan na eksperyensia, inimbitaran akong magin espesyal payunir. Dangan iinareglo mi ni Piet Wentzel na magtao nin praktikal na ministeryal na pagsasanay sa mga hobenes na nag-abot sa Pretoria tanganing magpayunir. Kan panahon na idto inasignar na si Piet bilang an nagbibiyaheng paraataman duman. Dai nahaloy pinakasalan nia an tugang kong si Lina, asin sinda ngonyan magkaibanan na naglilingkod sa sangang opisina sa Aprika del Sur.
An saro sa mga nag-abot sa Pretoria tanganing magpayunir iyo si Martie Vos, magayon na daraga na nagdakula sa sarong pamilyang Saksi. Nagkaginustohan kami, pero kami mga tin-edyer pa, hoben pang gayo tanganing mag-agom. Minsan siring, kan maresibi mi an samong mga asignasyon sa ibang lugar, napagdanay mi an komunikasyon paagi sa surat.
Paglilingkod sa Bethel Asin Paadalan sa Gilead
Kan 1948, inimbitaran akong maglingkod sa sangang opisina kan Watch Tower Society sa Cape Town. Kan panahon na idto, kaming 17 nagtatrabaho sa tolong inaarkilang opisina asin sarong sadit na pabrika sa harani bakong iriba sa istaran. An iba sa samo pinaistar sa mga may pamilya, asin an iba nag-istar sa mga kuwarto na pinaaarkilahan.
Sa kada aldaw nin trabaho an 17 miembro kan pamilyang Bethel nagtitiripon para sa pan-agang pagsamba sa kuwartong bulosan kan sadit na pabrika. Kadaklan sa samo kinaipuhan na asikasohon an samuyang sadiring pangodtohan. Dangan, pakatapos nin bilog na aldaw na pagtrabaho, nagbibiyahe kami papuli sa samong iniistaran sa laen-laen na kabtang nin Cape Town. Digdi sa saro sa mga pagbiyaheng ini, arog kan nasabi na, na nabigla an tugang kong si David asin ako kan karatulang nagsasabing, “Mga Puti Sana.”
Kan enot kong pagdatong sa opisina sa Cape Town, narealisar kong kadakol pa akong dapat manodan, kaya hinapot ko si Tugang na Phillips, an samong paraataman sa sanga: “Ano an dapat kong gibohon tanganing makalapag?”
“Frans,” simbag nia, “dai ka mahadit manongod sa paglapag. Makidungan ka sana!” Pinagmaigotan kong gibohon iyan, asin nanodan ko na paagi sa pakidungan sa itinatao kan organisasyon ni Jehova na espirituwal na pagkakan asin paggiya, an saro padagos na magtatalubo kadungan kaiyan.
Kan 1950, inimbitaran akong umatender sa ika-16 na klase kan Paadalan sa Biblia kan Watchtower sa Gilead para sa pagsasanay sa pagmimisyonero. Kaidto an paadalan nasa South Lansing, Nueva York, mga 400 kilometros sa amihanan nin Brooklyn, Nueva York. Mantang temporaryong nagtatrabaho sa pankinaban na opisina prinsipal nin mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, naheling ko mismo an pinakasentro kan naheheling na organisasyon ni Jehova. An bilog na kalag na debosyon kan mga nangengenot duman pinano ako nin hararom na pag-apresyar para sa organisasyon ni Jehova.
An Padagos Kong Ministeryo
Pakabalik sa Aprika del Sur, ninombrahan ako na maglingkod bilang nagbibiyaheng paraataman sa amihanan nin Transvaal, na pinagdakulaan ko. Pakalihis nin pagsusuratan sa laog nin anom na taon, nagpakasal kami ni Martie kan Disyembre 1952, asin uminiba sia sako sa pagbibiyahe. Nakaoogma sa puso an nagin apresasyon kan mga tugang na Kristiano para sa samong pagdalaw.
Halimbawa, sarong beses mantang naglilingkod sa kongregasyon sa sarong komunidad nin mga paraoma, nag-istar kami sa sarong pamilya na naghagad nin dispensasyon ta dai nin gatas para sa tsa o kape. Kan huri naaraman mi na ipinabakal ninda an sasaro nindang ginagatasan na baka tanganing magkaigwa nin igong kuwarta na ibabakal nin gasolina sa paghatod samo tanganing dalawon an hararayong kabtang kan saindang teritoryo tanganing makapaghulit sa mga paraoma. Namotan ming gayo an siring na klase nin mga tugang!
May mga panahon na nakamate ako nin kakulangan nin kakayahan sa pansirkitong gibohon, nangorogna kun inaatubang an mga problema na kalabot an mga gurang. Sarong beses nakamate ako nin makuring emosyonal na panluluya kaya sinabi ko ki Martie na dai sia mabigla kun iasignar liwat kami sa gibohon na pagpapayunir huli sa sakong kakulangan nin eksperyensia. Sinierto nia sako na maoogma siang maglingkod sa ano man na paagi basta makapagdanay kami sa bilog na panahon na ministeryo.
Imahinara an samong pagkasorpresa kan kami umabot sa sunod na kongregasyon asin an samong surat naglalaman nin asignasyon tanganing maglingkod sa distrito! Sa laog haros nin duwang taon, nagbiyahe kami sa bilog na Aprika del Sur asin Namibia, na inapod kaidtong Timog-Solnopan na Aprika. Alagad, huli sa palakaw na pagpalaenlaen sa rasa, parateng depisil an samong gibohon. Sa parate isinasayuma samo an permiso na makalaog sa mga banwaan nin mga itom asin kun minsan dai kami tinatawan nin permiso para sa mga asamblea.
Halimbawa kan 1960, nagkua kami nin permiso na magkaigwa nin pandistritong kombension sa Soweto. An mga tugang na itom hale sa hararayong kongregasyon nagbakal na nin mga tiket sa tren asin bus tanganing makaabot, alagad nadangog kan gobyerno an samuyang mga plano asin kinanselar an permiso. Sa madonong na paagi, dinolok mi an sarong makikatood na superintendente sa sarong banwaan na 20 kilometros sa ibong kan Johannesburg. Maboot nia kaming tinawan nin mas marahay pang mga pasilidad, asin kami nagkaigwa nin magayonon na kombension, na ikinaogma kan labing 12,000!
Dakulaon an pagkaliwat nin kamugtakan sa dai pa sana nahahaloy na mga taon! Ngonyan na an pagpalaenlaen sa rasa hinale na, libre na kaming magtiripon saen man sa mga lugar nin itom, puti, mestisong Negro, o Indian. An gabos, minsan anong rasa, puwedeng magturukaw nin iriba asin mag-ogma sa pakikitipon. Solamente an pagkakalaen sa lenguahe an nakaiimpluwensia kun saen boot nin saro na tumukaw.
Sarong Makolog na Leksion
Kaidtong 1947, an sakong ama nakagibo nin dakulaon na pagkakasala. An saiyang tindahan, na labing 200 kilometros an rayo sa istada ninda ni Nanay, napierde huli sa bakong sadiosan na palakaw, kaya nagsosolo siang buminalik tanganing pamahalaan mismo iyan. An halawig na mga panahon nin pagigin harayo ki Nanay nagresulta sa saiyang pagkaholog sa sugot. Bilang resulta, natiwalag sia.
Itinanom kaini sa sako sa makologon, personal na paagi na an pagigin maigot sa katotoohan kan Biblia bako pang igo. An gabos kinakaipuhan na mangapot sa mga prinsipyo kan Biblia. (1 Corinto 7:5) Pakalihis nin dakol na taon, si Tatay nakabalik bilang kabtang kan Kristianong kongregasyon asin maimbod na naglingkod sagkod sa saiyang kagadanan kan 1970. Nagdanay na maimbod an sakuyang namomotan na ina sagkod na sia magadan kan 1991.
Dugang Pang mga Bendisyon
Kan 1958, nag-atender kami ni Martie sa pinakadakulang kombension kasuarin man na ginibo kan mga Saksi ni Jehova, sa Yankee Stadium asin sa Polo Grounds sa Nueva York. Tunay na nagsusulwak an samong kagayagayahan sa pagigin kabtang nin magayonon na organisasyon ni Jehova. An pagigin kaiba sa dakulang kadaklan na idto na labing 253,000 kan Domingong hapon sarong eksperyensia na nungka niamong malilingawan. Para sa samo, ini iyo an katunayan kan ‘dakulang kadaklan na hale sa gabos na nasyon’ na matoninong na nagkakatiripon. (Kapahayagan 7:9, 10) Nawalat si Martie sa Nueva York tanganing umatender sa Paadalan sa Gilead, asin ako buminalik sa pandistritong gibohon sa Aprika del Sur.
Kan 1959, pagbalik ni Martie pakaatender sa ika-32 na klase nin Paadalan sa Gilead, inimbitaran kaming maglingkod sa sangang opisina sa Aprika del Sur, na namumugtak kaidto harani sa Elandsfontein, sirangan nin Johannesburg. Sa nag-aging mga taon, naheling ko an pag-oswag kan organisasyon sa kadakol na paagi, nangorogna an pagtalubo kaiyan sa pagkamoot asin empatiya. Nanodan ko na ginigiyahan ni Jehova an saiyang organisasyon paagi ki Jesu-Cristo asin gagamiton nia an mga andam na ipagamit an saindang sadiri.
Kan 1962, nagbalik ako sa Brooklyn, Nueva York, tanganing umatender sa sampulong bulan na kurso nin pansangang pagsasanay. Tunay na nakatabang ining marhay kan, kaidtong 1967, ninombrahan ako bilang paraataman sa sanga sa Aprika del Sur. Kan 1976, ninombrahan an mga Komite sa Sanga, kaya ngonyan an paninimbagan sa paggibo nin mahahalagang desisyon sa Aprika del Sur yaon na sa abaga nin limang eksperyensiadong Kristianong magurang.
Buhay sa Irarom nin Pagpalaenlaen sa Rasa
An mga ley sa pagpalaenlaen sa rasa nakaapektar sa pagpapadalagan nin samong sanga. Kan itogdok an Erokan na Bethel sa Elandsfontein kan 1952, hinagad kan ley an saro pang edipisyo sa likod tanganing paistaran sa mga tugang na itom asin mestisong Negro. Hinagad man kan ley na sinda magkakan na separado sa mga puti sa inaapod na distritong Aprikano. Dai nahaloy, inareglo na sinda magkakan sa kusina kan Bethel. Ini an areglo sa pagkakan kan kami umabot sa Bethel kan 1959. Biyo kong ikinababalde an pagbubulag na ini huli sa rasa.
Pag-abot nin panahon, sinayumahan kan gobyerno na togotan an samong mga tugang na itom na mag-istar sa edipisyo sa likod kan mayor na Erokan na Bethel. An mga tugang na ini kinaipuhan na mag-istar sa sarong banwaan nin mga itom mga 20 kilometros an rayo. An iba nag-istar sa pinaaarkilahan na mga harong asin an iba sa sarong dadagusan para sa mga soltero. An makamomondong kamugtakan na ini nagpadagos sa laog nin dakol na taon.
Pagdakula kan Bethel
Mientras tanto, kaipuhan na pahiwason an Bethel sa Elandsfontein. Pakapahiwas dian nin tolong beses, naabot mi na an linderos nin samuyang lote. Ipinagboot kan Namamahalang Grupo na kaipuhan kaming humanap nin bagong lote sa sarong lugar kun saen an lokal na mga autoridad linalaoman na totogotan kami na magtogdok nin mga edipisyo nin Bethel na dian makaiistar man an samong mga tugang na itom. Sa kada aga an pamilyang Bethel namimibi na tibaad pa buksan ni Jehova an dalan para digdi.
Magayagayang aldaw nanggad idto kan sa katapustapusi nanompongan mi an kaangay-angay na lote sa luwas nin Krugersdorp, sa solnopan nin Johannesburg! Alagad, hinagad giraray sa samo na magtogdok nin separadong edipisyo para sa samuyang mga tugang na itom. Nagkuyog kami pero dai kami nakakukua nin permiso para sa labing 20 itom na paiistaron duman. Salamat sana, sa kabangaan kan mga taon nin 1980, an mga bagay nagpoon na maliwat. Binawasan kan gobyerno an estriktong mga ley kaiyan sa pagpalaenlaen sa rasa, asin mas dakol na itom, mestiso, asin Indian na mga tugang an inapod tanganing maglingkod kaiba mi sa Bethel.
Ngonyan igwa kami nin maogma, nagkakasararo na pamilyang Bethel, kun saen an mga indibiduwal, minsan ano an rasa o kolor, puwedeng mag-istar sa arin man na edipisyo na pilion ninda. Siring man, pakalihis nin mga taon nin pagsakit, sa katapustapusi tinawan kami nin legal na pagmidbid bilang sarong relihiyon. Naporma na an lokal na legal na organisasyon na irinehistro bilang “Mga Saksi ni Jehova sa Aprika del Sur.” Ngonyan igwa na kami nin sadiring mga parakasal, asin sa mga lugar na istaran nin mga itom, an mga Kingdom Hall padakol nang padakol.
Tuminalubo nanggad an organisasyon ni Jehova magpoon pa kan enot na mga aldaw kan ako maglingkod sa sangang opisina sa Cape Town! Poon sa sadit na pamilya nin 17 na mayo nin Erokan na Bethel, kami ngonyan nagdakula bilang pamilyang Bethel na labi sa 400, na igwa nin bagong mga edipisyo nin Bethel na may modernong mga komputer, rotary press, asin magayon na Erokan na Bethel! Iyo, nagkaigwa ako nin pribilehiyo na tumalubo kadungan kan organisasyon ni Jehova sa Aprika del Sur. Nag-oswag kami poon sa mga 400 na parahayag kan Kahadean kan ako pumoon sa ministeryo mga 50 taon na an nakaagi sagkod sa haros 55,000 ngonyan!
Nagpapasalamat ako ki Jehova na ako nagkaigwa, sa nakalihis na 39 taon, nin kaiba-ibang mapagsuportar na agom. “An sakuyang kopa pano nanggad.” (Salmo 23:5) Nagpapasalamat na gayo kami ni Martie na magin kabtang kan organisasyon na ginigiyahan kan espiritu ni Jehova asin determinado kaming magpadagos sa paglilingkod ki Jehova sa saiyang harong, sa Bethel, asin dumungan sa nag-aabanteng organisasyon nia.
[Mapa sa pahina 19]
(Para sa aktuwal na format, hilingon an publikasyon)
ANGOLA
ZAIRE
ZAMBIA
ZIMBABWE
BOTSWANA
NAMIBIA
SWAZILAND
LESOTHO
SOUTH AFRICA
Pretoria
Johannesburg
Cape Town
Port Elizabeth
SOUTH ATLANTIC OCEAN
INDIAN OCEAN
MOZAMBIQUE CHANNEL
[Ritrato sa pahina 20]
Si Piet Wentzel asin Frans Muller (sa wala) sa gibohon na pagpapayunir kan 1945
[Ritrato sa pahina 23]
Si Frans asin Martie Muller