“Si Jesu-Cristo Iyo an Kagurangnan”—Paano Asin Kasuarin?

“AN KAGURANGNAN nagsabi sa sakong Kagurangnan, Tumukaw ka sa sakong too, sagkod na magibo ko an saimong mga kaiwal na magin saimong tongtongan.” Ini an traduksion kan Salmo 110:1 sono sa King James Version. Siisay “an KAGURANGNAN” digdi, asin kiisay sia nagtataram?

An mas eksaktong traduksion kan tekstong Hebreo tolos na sinisimbag an enot na hapot. “An sabi ni Jehova sa sakong Kagurangnan: . . . ” Kun siring, an “KAGURANGNAN” na nasa darakulang letra ipinanonongod sa makakamhan sa gabos na Dios, si Jehova mismo. Dawa ngani an King James Version minimidbid an ngaran nin Dios paagi sa paggamit nin “KAGURANGNAN” kontra sa “Kagurangnan,” bako iyan an enot na rinibaraw an mga titulong ini, huli ta an suanoy na Griegong Septuagint, na trinadusir hale sa Hebreo, naggamit nin “Kagurangnan” para ki Jehova sa huring mga kopya kaiyan. Taano? Huli ta an titulong “Kagurangnan” isinalida sa ngaran nin Dios, an Tetragrammaton (יהוה). Nagsabi an iskolar na si A. E. Garvie: “An paggamit kan titulong Kagurangnan [kyʹri·os] pinakapasil asin pinakaposibleng ikapaliwanag kan paggamit kan titulong iyan sa Judiong sinagoga imbes kan ngaran sa tipan na Yahveh [Jehova], kun binabasa an Kasuratan.”

Ipinamimidbid kan Biblia si Jehova bilang an “Soberanong Kagurangnan.” (Genesis 15:​2, 8; Gibo 4:24; Kapahayagan 6:10) Inaapod man siang an “tunay na Kagurangnan” asin “an Kagurangnan kan bilog na daga.” (Exodo 23:17; Josue 3:13; Kapahayagan 11:4) Siisay, kun siring, an saro pang “Kagurangnan” sa Salmo 110:1, asin paano sia minidbid ni Jehova bilang “Kagurangnan”?

Si Jesu-Cristo Bilang “Kagurangnan”

Si Jesus inaapod na “Kagurangnan” sa apat na Ebanghelyo, na pinakaparate sa Lucas asin Juan. Kan enot na siglo C.E., an titulo sarong paggalang asin kortesiya, katimbang kan “Ser.” (Juan 12:21; 20:​15, Kingdom Interlinear) Sa Ebanghelyo ni Marcos an terminong “Paratokdo,” o Rab·boʹni, mas parateng ginagamit sa pag-apod ki Jesus. (Ikomparar an Marcos 10:51 sa Lucas 18:41.) Minsan an hapot ni Saulo mantang nasa tinampo pasiring sa Damasco, “Siisay ka, Kagurangnan?” igwa kan kaparehong pankagabsan na sentidong ini nin magalang na paghapot. (Gibo 9:5) Pero mantang namimidbid kan mga parasunod ni Jesus an saindang Maestro, malinaw na an saindang paggamit kan titulong “Kagurangnan” nagpahayag nin labi pa kisa paggalang sana.

Pagkagadan asin pagkabuhay nia liwat pero bago kan saiyang pagsakat sa langit, nagpaheling si Jesus sa saiyang mga disipulo asin ginibo an nakakukubhan na pag-anunsiar na ini: “An gabos na kapangyarihan sa langit asin sa daga itinao na sa sako.” (Mateo 28:18) Dangan, kan aldaw nin Pentecostes, sa irarom kan impluwensia kan ibinubong banal na espiritu, sinambit ni Pedro an Salmo 110:1 asin nagsabi: “Kaya maaraman logod kan bilog na harong ni Israel na may kasiertohan na ginibo sia nin Dios na magin Kagurangnan asin Cristo, an Jesus na ini na saindong ipinako.” (Gibo 2:​34-36) Huli sa saiyang kaimbodan sagkod sa punto nin makasosopog na kagadanan sa sarong hariging pasakitan, si Jesus binuhay liwat asin tinawan kan pinakahalangkaw na balos. Dangan luminaog sia sa saiyang pagkakagurangnan sa kalangitan.

Pinatunayan ni apostol Pablo an mga tataramon ni Pedro kan sia magsurat na an Dios “pinatukaw sia [si Cristo] sa saiyang too sa langitnon na mga kamugtakan, na mas halangkaw kisa lambang gobyerno asin autoridad asin kapangyarihan asin pagkakagurangnan patin sa gabos na ngaran na inginaran, bako sanang sa palakaw na ini nin mga bagay, kundi siring man sa maabot.” (Efeso 1:​20, 21) An pagkakagurangnan ni Jesu-Cristo halangkaw sa gabos na iba pang pagkakagurangnan, asin iyan magpapadagos sagkod sa bagong kinaban. (1 Timoteo 6:15) Sia ilinangkaw sa “superyor na kamugtakan” asin tinawan kan “ngaran na halangkaw kisa lambang ibang ngaran” tanganing an gabos maninigong midbidon “na si Jesu-Cristo iyo an Kagurangnan para sa kamurawayan nin Dios na Ama.” (Filipos 2:​9-11) Kun siring naotob an enot na kabtang kan Salmo 110:1, asin “an mga anghel asin mga autoridad patin mga kapangyarihan” ipinasakop sa pagkakagurangnan ni Jesus.​—1 Pedro 3:22; Hebreo 8:1.

Sa Hebreong Kasuratan, an ekspresyon na “Kagurangnan nin mga kagurangnan” minaaplikar solamente ki Jehova. (Deuteronomio 10:17; Salmo 136:​2, 3) Alagad si Pedro na pinasabngan nagsabi manongod ki Cristo Jesus: “An Sarong ini Kagurangnan nin gabos na iba pa [o, “Kagurangnan niato gabos,” Goodspeed].” (Gibo 10:36) Tunay na sia an “Kagurangnan nin mga gadan asin nin mga nabubuhay.” (Roma 14:8, 9) Boluntad na minimidbid kan mga Kristiano si Jesu-Cristo bilang saindang Kagurangnan asin Kagsadiri asin odok sa boot na nagpapaheling saiya nin pagkuyog bilang saiyang mga sakop, na binakal kan saiyang pinakamahal na dugo. Asin si Jesu-Cristo namahala sa saiyang kongregasyon bilang Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan poon kan Pentecostes 33 C.E. Pero ngonyan, poon 1914, tinawan na sia nin makahadeng autoridad na mamahala na an saiyang mga kaiwal ibinugtak na ‘tongtongan kan saiyang mga bitis.’ Angay na panahon na ngonyan para saiya na ‘mandaog sa tahaw ninda,’ gabos sa kaotoban kan Salmo 110:​1, 2.​—Hebreo 2:​5-8; Kapahayagan 17:14; 19:16.

Kun siring, paano dapat saboton an mga tataramon ni Jesus na “an gabos na bagay itinao na sa sako kan sakong Ama,” na itinaram bago kan saiyang kagadanan asin pagkabuhay liwat? (Mateo 11:​25-27; Lucas 10:​21, 22) Bako ining mahiwason na mga tataramon siring kan mga ipinaliwanag na. Kapwa sa Mateo asin Lucas, an konteksto naghahayag na si Jesus nagtataram manongod sa kaaraman na natatago sa mga madonong sa kinaban alagad ihinayag paagi sa saiya huli ta sia “lubos na nakakamidbid” sa Ama. Kan sia bautismohan sa tubig asin mamundag bilang espirituwal na Aki nin Dios, nagirumdoman ni Jesus an saiyang pag-eksister sa langit bago nagin tawo asin an gabos na kaaraman na kaiba kaiyan, pero laen ini sa saiyang nahuring pagkakagurangnan.​—Juan 3:​34, 35.

Pakamidbid kan Kalaenan ni Jesu-Cristo Bilang Kagurangnan

An ibang traduksion kan Kristianong Griegong Kasuratan nagtataong problema kun tinatradusir an mga kotasyon gikan sa Hebreong Kasuratan na malinaw na nagtotokdo sa “KAGURANGNAN,” si Jehova Dios. Halimbawa, ikomparar an Lucas 4:19 sa Isaias 61:2 magsalang sa King James Version o sa The New Jerusalem Bible. May mga tawo na naninindogan na kinua ni Jesus ki Jehova an titulong “Kagurangnan” asin na si Jesus sa laman iyo talaga si Jehova, alagad ini argumento na mayo nin Makakasuratan na pagsuportar. Si Jehova Dios asin an saiyang Aki, si Jesu-Cristo, perming maingat na ipinalalaen sa kada saro sa Kasuratan. Ipinamidbid ni Jesus an ngaran kan saiyang Ama asin irinepresentar sia.​—Juan 5:​36, 37.

Sa minasurunod na halimbawa, mangnoha an mga kotasyon hale sa Hebreong Kasuratan sono sa paglataw kaiyan sa Griegong Kasuratan. Si Jehova Dios asin an saiyang Linahidan na Saro, o Mesiyas, kapwa sinambit sa Gibo 4:​24-27, na minakotar sa Salmo 2:​1, 2. An konteksto kan Roma 11:​33, 34 malinaw na nagtotokdo sa Dios, an Gikanan nin gabos na kadonongan asin kaaraman, na may kotasyon hale sa Isaias 40:​13, 14. Sa pagsurat sa kongregasyon sa Corinto, inotro ni Pablo an kotasyon, “Siisay an nakaaram kan kaisipan ni Jehova?” dangan idinugang: “Alagad kita igwa kan kaisipan ni Cristo.” Ihinayag kan Kagurangnan na Jesus sa saiyang mga parasunod an kaisipan ni Jehova manongod sa dakol na importanteng bagay.​—1 Corinto 2:16.

Kun beses an sarong teksto sa Hebreong Kasuratan nagtotokdo ki Jehova, pero huli sa Saiyang pagtao nin kapangyarihan asin autoridad, iyan naootob ki Jesu-Cristo. Halimbawa, an Salmo 34:8 nag-iimbitar sa sato na ‘namitan asin helingon na si Jehova marahay.’ Alagad iinaaplikar ini ni Pedro sa Kagurangnan na Jesu-Cristo kan sia magsabing: “Basta nanamitan na nindo na an Kagurangnan maboot.” (1 Pedro 2:3) Kuminua si Pedro nin sarong prinsipyo asin ipinaheheling kun paano iyan totoo man ki Jesu-Cristo. Paagi sa pagkua nin kaaraman kapwa manongod ki Jehova Dios asin ki Jesu-Cristo asin paghiro sono dian, puwedeng magkamit an mga Kristiano nin mayayaman na bendisyon gikan sa Ama asin sa saiyang Aki. (Juan 17:3) An pag-aplikar ni Pedro dai ginigibo an Soberanong Kagurangnan na Jehova na kasarong persona kan Kagurangnan na Jesu-Cristo.​—Helingon an nota sa ibaba sa 1 Pedro 2:3.

An relatibong mga posisyon ni Jehova Dios asin kan saiyang Aki, si Jesu-Cristo, linilinaw na marhay ni apostol Pablo kan sia magsabing: “Sa sato igwa nin sarong Dios na Ama, na sa saiya gikan an gabos na bagay, asin kita manongod saiya; asin igwa nin sarong Kagurangnan, si Jesu-Cristo, na huli sa saiya nangyari an gabos na bagay, asin kita huli sa saiya.” (1 Corinto 8:6; 12:​5, 6) Sa pagsurat sa Kristianong kongregasyon sa Efeso, ipinamidbid ni Pablo an “sarong Kagurangnan,” si Jesu-Cristo, bilang biyong nalalaen sa “sarong Dios asin Ama kan gabos na tawo.”​—Efeso 4:​5, 6.

Si Jehova Kaharohalangkawe sa Gabos

Poon kan taon 1914, an mga tataramon sa Kapahayagan 11:15 napatunayan na totoo: “An kahadean kan kinaban nagin nang kahadean kan satong Kagurangnan [si Jehova Dios] asin kan saiyang Cristo, asin sia maghahade sagkod lamang.” An The New International Dictionary of New Testament Theology (Tomo 2, pahina 514) nagsasabi: “Kun an Cristo nanggana na sa lambang kapangyarihan (1 Cor. 15:25), ipapasakop nia an saiyang sadiri sa Dios na Ama. Kaya an pagkakagurangnan ni Jesus naotob na an pasohan kaiyan asin an Dios magigin gabos sa gabos (1 Cor. 15:28).” Sa katapusan kan saiyang Milenyal na Paghade, ibabalik ni Cristo Jesus sa saiyang Ama, an Makakamhan sa gabos na Dios, an kapangyarihan asin autoridad na itinao sa saiya kan nakaagi. Kun siring, an gabos na kamurawayan asin pagsamba tama sanang itinatao ki Jehova, “an Dios kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo.”​—Efeso 1:17.

Dawa ngani si Jesus ngonyan Kagurangnan nin mga kagurangnan, nungka siang inaapod na Dios nin mga dios. Nagdadanay si Jehova na kaharohalangkawe sa gabos. Sa paaging ini, si Jehova magigin “gabos na bagay sa gabos na tawo.” (1 Corinto 15:28) An pagkakagurangnan ni Jesus nagtatao saiya kan saiyang may diretsong lugar bilang Payo kan Kristianong kongregasyon. Maski ngani nakakaheling kita nin dakol na makapangyarihan na “kagurangnan” sa haralangkaw na lugar sa kinaban na ini, pinagdadanay niato an satong pagsarig sa saro na Kagurangnan nin mga kagurangnan. Minsan siring, si Jesu-Cristo, sa saiyang halangkaw asin ilinangkaw na posisyon, nagdadanay pa man giraray na sakop kan saiyang Ama, “tanganing an Dios mamahala sa gabos.” (1 Corinto 15:​28, The Translator’s New Testament) Kanigoan karahay na halimbawa nin kapakumbabaan an itinao ni Jesus na susundon kan saiyang mga disipulo, minsan minimidbid sia ninda bilang saindang Kagurangnan!

[Kahon sa pahina 30]

“Kun an mga parasurat kan Bagong Tipan nagtataram manongod sa Dios an boot sabihon ninda an Dios asin Ama kan satong Kagurangnan na Jesu-Cristo. Kun sinda nagtataram manongod ki Jesu-Cristo, sinda dai nagtataram manongod sa saiya, ni na nag-iisip sinda manongod sa saiya bilang Dios. Sia an Cristo nin Dios, Aki nin Dios, Kadonongan nin Dios, Tataramon nin Dios. Pati an Introduksion sa Sn. Juan, na pinakaharani sa Doktrina nin Nicea, dapat na basahon sa liwanag kan risang marhay na katokdoan kan Ebanghelyo sa kabilogan na si Cristo sakop kan Ama; asin an Introduksion mas bakong malinaw sa Griego huli sa [the·osʹ] na ginamit na mayo kan artikulo kisa sa paglataw kaiyan sa Ingles.”—“The Divinity of Jesus Christ,” ni John Martin Creed.