Kun Mayo Na an Prehuwisyo!

SONO sa bareta, an sientistang si Albert Einstein sarong beses nagsabi na sa mamondong kinaban na ini, mas depisil na daogon an prehuwisyo kisa sa baakon an atomo. Kaagid kaiyan, si Edward R. Murrow, sarong peryodista na nabantog kaidtong Guerra Mundial II asin kan huri nagin direktor kan Ahensia de Impormasyon nin E.U., nagsabi na “mayo nin siisay man na kayang haleon an mga prehuwisyo​—solamente midbidon iyan.”

Garo daw totoo an mga pahayag na ini? Imposible daw na haleon an diskriminasyon asin rasismo? Ano an saboot nin Dios manongod sa prehuwisyo?

An Dios Daing Ipinaoorog

An Biblia nagtataram tumang sa pagpaorog. (Talinhaga 24:​23; 28:21) Sinasabi kaiyan na “an kadonongan hale sa itaas enot sa gabos malinig, dangan matoninong, makatanosan, andam na magkuyog, pano nin pagkaherak asin marahay na mga bunga, dai nagpapalaenlaen, bakong parasaginsagin.” (Santiago 3:17) An siring na kadonongan idinoon sa mga hokom sa suanoy na Israel. “Dai kamo maggibo nin inhustisya sa paghokom,” an instruksion sa sainda. “Dai ka magkaigwa nin pagpaorog sa dukha, asin dai mo ipaorog an pagkatawo kan mapangyari.”​—Levitico 19:15.

An marigon na paninindogan kan Biblia tumang sa pagpaorog asin prehuwisyo idinoon ni Jesu-Cristo asin kan saiyang mga apostol na si Pedro asin Pablo. Si Jesus daing pagpaorog sa mga “naanitan asin nagkakaralagalag siring sa mga karnero na mayong pastor.” (Mateo 9:36) Saiyang itinokdo: “Umontok kamo sa paghokom sa panluwas na itsura, kundi maghokom paagi sa matanos na paghokom.”​—Juan 7:24.

Pinasasarig ni Pedro asin Pablo an satong boot na si Jehova Dios mismo daing ipinaoorog. Si Pedro nagsabi: “Sa katotoohan ako nakaiisi na an Dios daing ipinaoorog, kundi sa lambang nasyon an tawo na natatakot sa saiya asin naggigibo nin katanosan saiyang inaako.” (Gibo 10:​34, 35) Sinasabi sa sato ni apostol Pablo: “An Dios daing ipinaoorog.”​—Roma 2:11.

An Impluwensia kan Biblia

An Biblia igwa kan puersa na liwaton an personalidad kan mga ginigiyahan kaiyan. An Hebreo 4:​12 nagsasabi: “An tataramon nin Dios buhay asin mapuersa.” Sa tabang ni Jehova an tawong prehuwisyado puede pa nganing liwaton an saiyang kaisipan asin magin daing ipinaoorog sa saiyang pagtratar sa iba.

Helinga, halimbawa, an nangyari ki Saulo na taga-Tarso. Sono sa tala kan Biblia, sia kaidto madahas na nagtumang sa Kristianong kongregasyon huli ta sia nagsusunod sa estriktong relihiosong mga tradisyon. (Gibo 8:​1-3) Biyo siang nakombensir nin Judiong tradisyon na an gabos na Kristiano apostata asin kaiwal nin tunay na pagsamba. An saiyang prehuwisyo naggiya sa saiya sa pagsuportar sa paggadan sa mga Kristiano. Sinasabi kan Biblia na sia ‘naghahangos nin huma asin paggadan tumang sa mga disipulo kan Kagurangnan.’ (Gibo 9:1) Mantang ginigibo iyan, hinona nia na sia nagtatao nin banal na paglilingkod sa Dios.​—Ikomparar an Juan 16:2.

Pero, nahimo ni Saulo na taga-Tarso na haleon an saiyang makuring prehuwisyo. Sia ngani nagin pang Kristiano! Kan huri, bilang si Pablo, apostol ni Jesu-Cristo, sia nagsurat: “Ako kaidto paralanghad asin paralamag patin parapakaraot. Minsan siring, ako naherakan, huli ta ako daing pakaaram asin naghiro sa kakulangan nin pagtubod.”​—1 Timoteo 1:13.

Bako sanang si Pablo an guminibo nin siring kadakulang mga pagliwat sa saiyang kaisipan. Sa saiyang surat ki Tito, sarong kapwa paraebanghelyo, sinadol ni Pablo an mga Kristiano “na dai magtaram nin maraot tumang sa kiisay man, dai magin makiiwalon, magin makatanosan, nagpapaheling nin bilog na kahoyoan sa gabos na tawo. Huli ta kita man kaidto kablas, masumbikal, ikinalalagalag, oripon nin laen-laen na horot asin kasingawan, namumuhay sa karatan asin pag-uri, makababalde, nag-iinongisan.”​—Tito 3:​2, 3.

Paggaba sa mga Olang na Bunga nin Prehuwisyo

Ngonyan, hinihingoa nin tunay na mga Kristiano na sunodon an hatol na iyan. Boot nindang likayan an paghusgar sa mga tawo basado sa panluwas na mga impresyon. Iineebitar sinda kaini sa ‘pagtaram nin maraot’ manongod sa iba. Sinda igwa nin internasyonal na kasararoan nin magturugang na lampas sa gabos na nasyonalistiko, etniko, asin rasyal na mga linderos kan kinaban na ini.

Helinga an eksperyensia ni Henrique, sarong Braziliano na maitom an kublit. Huling sia mismo biktima nin diskriminasyon sa rasa, nagkaigwa sia nin nakatadom na marhay na pagkaongis sa mga puti. Sia nagpapaliwanag: “An duwang maputing Saksi nagduman sa sakong harong tanganing ipakipag-olay an manongod sa ngaran nin Dios. Sa primero habo kong maghinanyog ta mayo akong tiwala sa mga puti. Alagad ta dai nahaloy narisa ko na garo totoo an saindang mensahe. Bueno, nag-ako ako nin pag-adal sa Biblia. An enot kong hapot, ‘Ano dakol an itom sa saindong iglesya?’ Sinda nagsimbag, ‘Iyo.’ Dangan ipinaheling ninda sa sako an huring retrato sa librong My Book of Bible Stories,a na nagpapaheling nin mga aki na laen-laen an rasa. Kaiba dian an itom na aking lalaki, asin nakaparigon ini sa boot ko. Kan huri nagsongko ako sa Kingdom Hall kan Mga Saksi ni Jehova, na duman naheling ko an mga laen-laen an rasa na tinatrato an lambang saro na may paggalang. Ini mahalagang marhay sa sako.”

Ngonyan, bilang saro sa Mga Saksi ni Jehova, ogmahon si Henrique na makabilang sa sarong tunay na Kristianong kasararoan nin magturugang. Nasasabotan nia na an kaomawan bakong sa siisay man na tawo. Sia nagsasabi: “Ngonyan nagpapasalamat ako ki Jehova asin ki Jesus para sa gabos na ginibo ninda para sa sako. Ako nakikipagtabangan sa minilyon na maimbod na lingkod ni Jehova hale sa gabos na rasa, kolor nin kublit, asin pinaghalean, na sararo sa sarong katuyohan.”

Kan nagdadakula, si Dario saro pang biktima nin prehuwisyo. Sa edad na 16 anyos, sia nagpoon na mag-adal kan Biblia kaiba kan Mga Saksi ni Jehova. Sia nagkomento: “Sa tahaw kan mga Saksi, nadiskobre ko na mayo nin mga pakamate nin pagkasuperyor sa rasa.” Hinangaan nia an pagkaigwa nin tunay na pagkamoot. Nangorogna niang narisa na an mga indibiduwal hale sa laen-laen na rasa naglilingkod sa mga katongdan nin paninimbagan sa laog kan kongregasyon. Kun sia nag-aagi nin prehuwisyo o diskriminasyon nin mga tawo sa luwas kan kongregasyon, ginigirumdom ni Dario na namomotan ni Jehova an mga tawo hale sa gabos na nasyon, tribo, asin tataramon.

Kun Paano Makapanggagana

Kita gabos boot na tratohon na may dignidad asin paggalang. Iyan an dahelan na an pagigin biktima nin prehuwisyo pagbalo na masakit na tagalan. An Kristianong kongregasyon dai nagpoprotehir sa sato sa gabos na kamugtakan na kita puedeng maapektaran kan prehudisyal na mga kaisipan kan maraot na kinaban na ini. Sagkod na kontrolado ni Satanas na Diablo an mga gibo-gibo sa kinaban, magkakaigwa nin mga inhustisya. (1 Juan 5:19) An Kapahayagan 12:​12 nagpapatanid sa sato: “Herak man kan daga asin kan dagat, huli ta huminilig na dian sa saindo an Diablo, na may dakulang kaanggotan, sa pakaaram na halipot na sana an saiyang panahon.” An intension nia bako sanang magtao nin kasakitan. Ibinabaing sia sa sarong hayop na naniniba. Sinasabi sa sato ni apostol Pedro: “An saindong kaiwal, an Diablo, naglalakaw na siring sa nagngangarob na leon, na naghahanap nin masisiba.”​—1 Pedro 5:8.

Sinasabi man sa sato kan Biblia: “Kaya pumasakop kamo sa Dios; alagad tumangon nindo an Diablo, asin sia madulag sa saindo.” (Santiago 4:7) An marahay na tabang na mapangganahan an prehuwisyo iyo an paglaom sa Dios para sa proteksion, arog kan ginibo ni Hadeng David: “O Dios ko, agawa ako sa kamot kan maraot, sa palad kan daing hustisya asin mapan-api.” (Salmo 71:4) Puede pa ngani kitang mamibi arog kan salmista: “Pahelingan mo ako nin pabor, O Dios, huli ta tinakab ako nin magagadanon na tawo. Nakikipaglaban sa bilog na aldaw, padagos nia akong inaapi.”​—Salmo 56:1.

Paano sisimbagon nin Dios an siring na mga pamibi? An Biblia minasimbag: “Ililigtas nia an dukha na naghahagad nin tabang, siring man an nagsasakit asin an siisay man na mayo nin paratabang. Maheherak sia sa hababa asin sa dukha, asin an kalag kan mga dukha saiyang ililigtas.” (Salmo 72:​12, 13) Kanigoan karahay na maaraman na sa igong panahon pagiginhawahon ni Jehova an gabos na biktima nin inhustisya!

“Dai Sinda Magibo nin Maraot”

An mga gobyerno sa kinaban na ini tibaad magpadagos na labanan an prehuwisyo paagi sa saindang mga ley asin plano. Tibaad magpadagos sindang manuga nin pagkapantaypantay asin pagigin makatanosan. Alagad ta dai sinda magigin mapanggana. (Salmo 146:3) Solamente an Dios an may kakayahan na haleon asin talagang mahale kan gabos na prehudisyal na tratamiento. Babagohon nia an katawohan na magin sarong nagkakasararong pamilya. “An sarong dakulang kadaklan, na dai nin siisay man na makabibilang, hale sa gabos na nasyon asin tribo asin banwaan patin tataramon” makaliligtas sa katapusan kan maraot na palakaw na ini asin maggagayagaya sa buhay na may katoninongan.​—Kapahayagan 7:​9, 10.

Hahaleon ni Jehova an gabos na danyos na bunga nin rasyal asin sosyal na prehuwisyo. Isip-isipa, mayo nin siisay man na tatrataron sa bakong makatanosan na paagi! “Sinda magtutukaw, an lambang saro sa sirong kan saiyang ubas asin sa sirong kan saiyang higuerra, asin mayo nin siisay man na magpapatakig sa sainda.” (Miqueas 4:4) Asin an Isaias 11:​9 nagsasabi: “Dai sinda magibo nin maraot.”

Kun kamo biktima ngonyan nin prehuwisyo, an makangangalas na paglaom na ini sa ngapit mapakosog sa saindong relasyon ki Jehova. Tatabangan kamo kaiyan na matagalan an mga inhustisya sa maraot na palakaw na ini. Mantang saindong pinanggaganahan an prehuwisyo asin tinatanaw an nasa enotan, sunodon an madonong na sadol kan Biblia: “Magin kamong mapuso, asin magin logod marigon an saindong puso, kamo gabos na naghahalat ki Jehova.”​—Salmo 31:24.

[Nota sa ibaba]

[Pasasalamat para sa pinagkuanan kan retrato sa pahina 4]

Retrato kan U.S. National Archives