Inmortal daw an Kalag?
TONINONG, nag-aagi an mga katood asin pamilya sa bukas na lungon. Pinagmamasdan ninda an bangkay, bangkay nin sarong 17 anyos na solterito. Haros dai sia mamidbid kan mga katood nia sa eskuelahan. Nalugas an buhok nia huli sa pagbolong paagi sa mga kemikal; nagniwang siang marhay huli sa kanser. Ini daw talaga an katood ninda? Mga pirang semana pa sana bago kaini, pano-pano sia nin mga ideya, hapot, kosog—nin buhay! Paoorootrong nananambitan an ina kan solterito: “Mas maogma ngonyan si Tommy. Gusto nin Dios na makaibanan nia sa langit si Tommy.”
An laglag an pusong inang ini nakamamate nin kadikit na paglaom asin karangahan sa ideya na an aki nia buhay pa. Sa simbahan itinokdo sa saiya na an kalag inmortal, na dian nakasentro an personalidad, mga kaisipan, mga memorya—an “bilog na persona.” Naniniwala sia na an kalag kan aki nia dai nagadan; huling iyan nabubuhay na espiritu, binayaan kaiyan an saiyang bangkay asin nagduman sa langit tanganing makaibanan nin Dios asin kan mga anghel.
Sa panahon nin trahedya, an puso nin tawo desesperadong nangangapot minsan sa kakadikit na paglaom, kaya bakong depisil na masabotan kun taano ta dakula an pan-akit kan paniniwalang ini. Halimbawa, helinga an pagkapahayag kan teologong si J. Paterson-Smyth sa saboot nia sa The Gospel of the Hereafter: “An kagadanan sadit-sadit na bagay kun ikokomparar sa kasunod kaiyan—an labi-labi kamakangangalas na kinaban na dinadarahan sa sato kan Kagadanan.”
Sa bilog na kinaban asin sa dakol na relihion saka kultura, an mga tawo naniniwala na an tawo igwa sa laog nia nin kalag na dai nagagadan, sarong may pakaaram na espiritu na nagpapadagos na mabuhay pagkagadan kan hawak. Haros lakop an paniniwalang iyan sa rinibong relihion asin sekta nin Kakristianohan. Iyan opisyal man na doktrina sa Judaismo. Naniniwala an mga Hindu na an kairairaroming naturalesa kan kada indibiduwal, o an kalag, linalang sa kapinonan nin panahon, nabibilanggo sa hawak pagkamundag, asin minadagos sa ibang hawak pagkagadan sa daing pondong siklo nin mga reinkarnasyon. An mga Muslim naniniwala na an kalag nabubuhay kadungan kan hawak asin nagpapadagos na mabuhay pagkagadan kan hawak. An ibang relihion—an animistang Aprikano, an Shinto, minsan an Budista—nagtotokdo nin mga nakaaagid digdi sa iyo man sanang temang ini.
Nagkapirang Nakapupurisaw na mga Hapot
Minsan ngani an ideya nin inmortal na kalag may pan-akit na dai madedeharan asin haros lakop sa bilog na kinaban, iyan nagpapalataw man nin nagkapirang nakariribok na mga hapot. Halimbawa, iniisip nin mga tawo kun saen minaduman an kalag nin sarong namomotan kun an sarong iyan bakong gayong marahay an nagin pamumuhay. Sia daw marereinkarnar bilang mas hababang klase nin buhay? O pinaduduman daw sia sa purgatoryo, na duman sia lilinigan paagi sa kalayo sagkod na ibilang nang maninigo na magduman sa langit? Mas grabe pa, sia daw pasasakitan sagkod lamang sa sarong naglalaad na impierno? O sia daw, arog kan itinotokdo nin dakol na relihion na animista, sarong espiritu na dapat na sirosiroon?
An siring na mga ideya nagtatao nin magabat na mga linalaoman para sa mga nabubuhay. Kaipuhan ta daw na sirosiroon an espiritu kan satong gadan nang mga namomotan ta tibaad kita baloson ninda? Kaipuhan daw na tabangan ta sindang makaluwas sa makatatakot na purgatoryo? O magtatakig na sana daw kita sa pag-isip-isip sa saindang pagsakit sa impierno? O dapat daw niatong tratohon an nagkapirang buhay na hayop na garo baga sinda igwa kan kalag nin gadan nang mga tawo?
Nakapupurisaw man an mga hapot na minalataw manongod sa Dios mismo. Halimbawa, an dakol na magurang, arog kan ina na nasambitan sa kapinonan, sa primero nararanga kan ideya na “kinua” nin Dios an inmortal na kalag kan saindang aki pasiring sa langit tanganing makaibanan nia. Pero, para sa dakol dai nahahaloy sinda nag-iisip-isip na kun anong klaseng Dios an nagtatao nin maraoton na helang sa sarong inosenteng aki, na biglang kinukua an mahal na marhay na aking iyan sa laglag an pusong mga magurang tangani sanang darahon an aki sa langit na mayo pa sa panahon. Haen an hustisya, an pagkamoot, an pagkaherak, sa siring na Dios? Kinukustion pa ngani nin iba an kadonongan nin siring na Dios. An hapot ninda, Taano ta ibinubugtak pa nin sarong madonong na Dios an gabos na kalag na ini digdi sa daga kun sa huri sinda gabos dapat man sanang mapaduman sa langit? Bako daw na iyan mangangahulogan na sayang sana an paglalang sa daga?—Ikomparar an Deuteronomio 32:4; Salmo 103:8; Isaias 45:18; 1 Juan 4:8.
Malinaw, kun siring, an doktrina kan inmortalidad kan kalag nin tawo, sa ano man na porma itinotokdo an doktrina, nagpapalataw nin mga hapot na masakit na masimbag, nin pagkakorontrahan pa ngani. Taano? An dakol sa problema may labot sa mga ginikanan kan katokdoan na ini. Tibaad maliwanagan kamo sa pagsiyasat sa halipot kan mga ginikanan na ini; asin tibaad mabigla kamo sa pakaaram kan sinasabi mismo kan Biblia manongod sa kalag. Iyan nagtatao nin mas marahay na paglaom para sa buhay pagkagadan kisa sa usong itinotokdo kan mga relihion sa kinaban.