Iyan daw Pag-omaw o Pambobola?

MAY nagsabi sa saimo, “Magayonon an bagong estilo kan buhok mo!” Iyan daw pag-omaw o pambobola? “Bagay na bagay sa saimo an sulot mo!” Pag-omaw o pambobola? “Ini an pinakamasiram na pagkakan na nanamitan ko kasuarin man!” Iyan daw pag-omaw o pambobola? Kun kita mag-ako nin siring na mga pag-omaw, tibaad mag-isip-isip kita kun iyan man nanggad sinsero asin sadiosan o kun baga intension sana kaiyan na paoyonan kita na dai man talaga naniniwala dian an nagsasabi.

Paano ta maaaraman kun baga an sinasabi sa sato kan sarong tawo pag-omaw o pambobola? Importante daw iyan? Puede daw na akoon ta na sana kun ano an sinabi asin ikaogma ta na sana iyan? Kumusta man kun kita nagtatao nin pag-omaw sa iba? Siniyasat ta na daw an satong mga motibo? An pag-isip-isip manongod sa mga hapot na ini makatatabang sa sato na magin mapagmansay patin gamiton an satong dila sa paagi na magtatao nin kaomawan ki Jehova Dios.

Tinawan nin Kahulogan an Pag-omaw Asin Pambobola

An pag-omaw tinatawan nin kahulogan kan Webster’s Dictionary bilang kapahayagan nin pag-oyon o komendasyon, asin an termino puede man na mangahulogan nin pagsamba o pagpamuraway. Malinaw na an duwang nahuring kahulogan nanonongod sana sa pag-omaw na itinatao ki Jehova Dios. Ini mahalagang kabtang nin tunay na pagsamba, siring sa isinasadol kan pinasabngan na salmista: “Huli ta marahay . . . , iyan managom​—angay an pag-omaw.” “An lambang bagay na naghahangos​—mag-omaw iyan ki Jah.”​—Salmo 147:1; 150:6.

Minsan siring, dai ini nangangahulogan na dai puedeng magtao nin pag-omaw sa mga tawo. Puede man iyan, sa sentido nin komendasyon, pag-oyon, o paborableng paghusgar. Sa parabola na itinao ni Jesus, sinabihan nin sarong kagurangnan an saiyang oripon: “Marahay na gibo, marahay asin fiel na oripon!”​—Mateo 25:21.

Sa ibong na lado, an pambobola tinatawan nin kahulogan bilang putik, bakong odok sa boot o labi-labing pag-omaw, na an nambobola sa parate may paslong mga motibo. Itinatao an tusong komendasyon o labi-labing pag-omaw tanganing magkamit nin pabor o materyal na mga pakinabang hale sa iba o tangani na magpamate nin obligasyon sa nambobola. Kaya an mga nambobola minomotibar nin kapasloan. Oyon sa Judas 16, sinda “andam na mambola sa ibang tawo kun may maheling sindang bentaha dian.”​—The Jerusalem Bible.

An Makakasuratan na Pagmansay

Ano an Makakasuratan na pagmansay sa pag-omaw sa mga kapwa tawo? Si Jehova nagtatao nin arogan na susunodon niato sa bagay na ini. Sinasabi sa sato sa Biblia na kita oomawon kun gigibohon ta an kabotan ni Jehova. Si apostol Pablo nagsasabi na “maabot sa lambang saro an saiyang kaomawan hale sa Dios.” Sinasabi sa sato ni Pedro na an nabalong kualidad kan satong pagtubod “magin dahelan nin pag-omaw.” Kaya an bagay na oomawon ni Jehova an mga tawo nagpapaheling sa sato na an pagtao nin tunay na pag-omaw sarong maboot, mamomoton, asin kapakipakinabang na gibo, saro na dai dapat lingawan.​—1 Corinto 4:​5; 1 Pedro 1:​7.

An saro pang gikanan nin pag-omaw na puedeng mapasato, oyon sa Biblia, iyo an mga autoridad sa gobyerno na nag-oobserbar sa satong marahay na gawe-gawe asin onestong kinokomendaran kita. “Padagos na giboha an marahay,” an sabi sa sato, “asin ika oomawon kaiyan.” (Roma 13:​3) Kita puede man na umako nin pag-omaw hale sa mga tawo na sinserong naniniwala sa sinasabi ninda asin mayo man nin natatagong motibo sa pag-omaw sa sato. An ipinasabong na Kasuratan nagsasabi sa Talinhaga 27:​2: “An estranyo logod, asin bakong an sadiri mong ngoso, an mag-omaw sa saimo.” Ipinaheheling kaini na tama man an pag-ako nin pag-omaw hale sa mga tawo.

Alagad bakong sa pagtao o pag-ako nin pambobola. Taano daw ta ikinaaanggot na marhay ni Jehova an pagtaram na may pambobola? Enot, iyan bakong sinsero, asin kinokondenar ni Jehova an pagkabakong sinsero. (Ikomparar an Talinhaga 23:​6, 7.) Dugang pa, iyan bakong onesto. Ilinaladawan an mga tawo na seguradong dai inooyonan nin Dios, an salmista nagsasabi: “An gabos na ginigibo ninda pagputik sa lambang saro, nambobolang mga ngabil, pagtaram gikan sa duwang puso. Putolon logod ni Yahweh an lambang nambobolang ngabil.”​—Salmo 12:​2, 3, JB.

Orog sa gabos, an pambobola bakong mamomoton. Iyan minomotibar nin kapasloan. Pakapagtaram manongod sa mga nambobola, an salmistang si David kinotar sinda na nagsasabi: “Paagi sa satong dila kita mandadaog. An satong ngabil nasa sato. Siisay an magigin kagurangnan niato?” Ilinaladawan ni Jehova an siring na mga paslo bilang ‘nananamsam sa mga dukha.’ Ginamit an saindang nambobolang dila, bakong sa pagparigon sa iba, kundi sa pananamsam sa sainda asin pagpasakit sa sainda.​—Salmo 12:​4, 5.

Pambobola​—Sarong Silo

“An pusog na lalaki na nag-oomaw nin labi-labi sa saiyang kapwa naglaladlad nin hikot sa saiyang mga lakad.” Iyan an sabi kan madonong na si Hadeng Salomon, asin kanigoan katotoo kaiyan! (Talinhaga 29:5) An mga Fariseo nagprobar na magbiklad nin silo para ki Jesus paagi sa pambobola. Sinda nagsabi: “Paratokdo, aram mi na ika sadiosan asin nagtotokdo kan dalan nin Dios sa katotoohan, asin dai ka nakikilabot sa kiisay man, huli ta dai mo pinagheheling an panluwas na itsura nin mga tawo.” Garo baga nakararanga nanggad! Alagad si Jesus dai napatubod kan saindang magagayon na tataramon. Aram nia na sinda dai nagtubod sa saiyang totoong itinotokdo kundi gusto sana nindang siloon sia sa saiyang pananaram dapit sa isyu nin pagbuwis ki Cesar.​—Mateo 22:​15-​22.

Laen na marhay ki Jesus si Hadeng Herodes kan enot na siglo. Kan magpahayag sia sa publiko sa banwaan nin Cesarea, an mga tawo suminabi: “Tingog nin sarong dios, asin bakong nin sarong tawo!” Imbes na sawayon an mga tawo huli sa siring na hayag, falsong pag-omaw, inako ni Herodes an pambobola. An anghel ni Jehova tolos-tolos na nagtao nin padusa kaya si Herodes inulod na nagresulta sa saiyang pagkagadan.​—Gibo 12:​21-​23.

An sarong maygurang na Kristiano magigin listo sa pagmidbid sa tunay na pambobola. An kamagurangan sa kongregasyon maninigo na partikularmenteng magmaan kun an saro na imbuelto sa sarong hudisyal na bagay nagtatao nin sobra-sobrang pag-omaw, na tibaad sagkod sa punto na pinagkokomparar an mga magurang sa kongregasyon patin sinasabi na mas maboot asin madinamayon an magurang na kaolay nia.

Malinaw na ipinaheheling kan Biblia an saro pang natatagong peligro nin pambobola kan ilinaladawan kaiyan kun paano an sarong hoben na lalaki inaakit sa inmoralidad nin sarong paratentar na babae. (Talinhaga 7:​5, 21) An patanid na ini angay sa situwasyon ngonyan. Sa mga natitiwalag sa Kristianong kongregasyon kada taon, dakol an hinale huli sa inmoral na paggawe. Puede daw na an siring na pagkaholog sa magabat na kasalan nagpoon sa pambobola? Huling an mga tawo gustong-gustong omawon asin makadangog nin marahay na sinasabi manongod sa sainda, an magagayon na tataramon nin nambobolang ngabil puedeng makapaluya sa kakayahan nin sarong Kristiano na labanan an salang paggawe. Kun dai magmamaan tumang sa siring, peligroso an puedeng kaabtan kaiyan.

Mga Proteksion Tumang sa Pambobola

Pinaninigoan kan pambobola an pagkamoot sa sadiri o an kapalangkawan kan saro na binobola. May tendensia iyan na palangkawon an pagheling nin saro sa saiyang sadiring halaga, na ipinamamate na minsan paano sia nakalalabi sa iba. An pilosopong si François de La Rochefoucauld iinagid an pambobola sa palsipikadong kuarta, “na daing halaga kun bakong huli sa kapalangkawan.” Sa siring, an paagi na maprotehiran an sadiri iyo an paghimate sa praktikal na konseho ni apostol Pablo: “Sinasabihan ko an lambang saro dian sa saindo na dai mag-isip dapit sa saiyang sadiri nin orog kisa sa maninigong isipon; kundi na mag-isip tanganing magkaigwa nin marahay na kaisipan, an lambang saro siring sa sokol nin pagtubod na itinao nin Dios sa saiya.”​—Roma 12:​3.

Minsan ngani an natural na inklinasyon niato iyo na gusto tang madangog an kawiliwili sa satong talinga, an talagang kaipuhan niato sa parate iyo an basado sa Bibliang hatol asin disiplina. (Talinhaga 16:​25) An gusto sanang madangog ni Hadeng Acab iyo an nakapaoogma sa saiya; an saiyang mga oripon naghagad pa ngani ki propeta Micaya na an tataramon kaini magin “siring sa tataramon kan saro sa sainda [an nambobolang mga propeta ni Acab], asin magtaram ka nin marahay.” (1 Hade 22:​13) Kun nagin andam sana si Acab na magdangog sa prangkang tataramon asin binago an saiyang rebelyosong mga dalan, nalikayan kutana nia an grabeng kadaogan sa ralaban sa Israel asin an saiya man mismong kagadanan. Para sa sato mismong espirituwal na ikararahay, kita maninigo na magin marikas sa paghimate sa marigon, pero mamomoton na hatol nin ninombrahan na Kristianong kamagurangan, na gustong tumabang sa sato na magdanay sa tanos na dalan nin katotoohan, imbes na hanapon an mga tawo na nagpaparasabi sa sato kun gurano kita karahay, na pinagigirok an satong talinga nin nambobolang pananaram!​—Ikomparar an 2 Timoteo 4:​3.

An mga Kristiano nungka, sa ano man na rason, bobooton na maggamit nin pambobola. Arog kan fiel na si Eliu, sinda determinadong namimibi: “Dai man logod ako magpaorog sa siisay man, ni mambola sa siisay man na tawo; huli ta dai ako tataong mambola, ta kun dai gagadanon tolos ako kan sakong Kaggibo.” Kun siring, arog ni Pablo, sinda makasasabi: “Kasuarin man dai kami nakuang naggamit nin mga tataramon na nagpapataba sa puso . . . o nin pagsaginsagin para sa kaaraan.”​—Job 32:​21, 22, An American Translation; 1 Tesalonica 2:​5, 6.

Mag-omaw kun Maninigo

An ipinasabong na talinhaga nagpapaheling na an pag-omaw puedeng magin garo gapong pangilatis, na nagsasabi: “An tunawan para sa pirak asin an horno sa bulawan, alagad an pag-omaw an nagbabalo sa ugale.” (Talinhaga 27:​21, The New English Bible) Iyo, an pag-omaw puedeng pakosogon an pakamate nin pagigin nakalalabi o an amor propio, na magdadara sa sarong tawo sa pagkaholog. Sa ibong na lado, ikahahayag kaiyan an saiyang kababaan nin boot asin kapakumbabaan kun rinerekonoser nia an saiyang pagkakautang ki Jehova sa ano man na ginibo nia na nagdara nin kaomawan sa saiya.

An sinserong pag-omaw sa kagalanggalang na gawe-gawe o mga nagibo nakaparirigon sa nagtatao patin sa nag-aako. Iyan nakakokontribwir sa mamomoton asin kapakipakinabang na pag-apresyar sa lambang saro. Iyan nag-eenkaminar nin pagmamaigot na aboton an kaomaw-omaw na mga pasohan. An maninigong pag-omaw na itinatao sa mga hoben tibaad magpahiro sa sainda na magmaigot nin orog pa. Tibaad iyan makatabang sa pagmolde kan saindang ugale mantang sinda nagmamawot na mamuhay sono sa mga pamantayan na linalaoman sa sainda.

Kun siring, likayan niato an pambobola​—baga man kita an nagtatao o an nag-aako. Magin mapakumbaba kita kun nag-aako nin pag-omaw. Asin kita magin matinao asin bilog na kalag sa pagtao nin pag-omaw​—nin regular ki Jehova sa satong pagsamba asin na may pagkasinsero paagi sa kapakipakinabang na komendasyon asin pag-apresyar sa iba, na ginigirumdom na “an tataramon sa tamang kapanahonan kaiyan marahayon nanggad!”​—Talinhaga 15:​23.