Taano ta May Pagkatakot sa Apocalipsis?

“SA LAOG nin dakol na dekada, ihinuhula nin Kristianong mga pundamentalista na madali nang mangyari an [sarong] klase nin pagkalaglag kan bilog na sosyedad,” sabi ni Damian Thompson, sarong parasurat manongod sa relihion, sa magasin na Time. “Ngonyan, sa pagngalas ninda, an mga senaryong ini bako sanang sineseryoso, kundi iyan ilinalakop kan mismong mga tawo na kaidto nag-oolog-olog dian: mga komputer programer, namomoon sa negosyo asin politiko.” Positibong sinasabi nia na huli sa pagkatakot sa pambilog na kinaban na pag-aberiya nin mga komputer sa taon 2000 “an biyong bakong relihioso na mga indibiduwal nagin dai linalaoman na mga milenaryo” na natatakot sa pagdatong nin mga kalamidad na arog kan “lakop na pagkataranta, pagkaparalisar kan gobyerno, mga pagkariribok huli sa kakulangan nin kakanon, pagbagsak nin mga eroplano sa halangkawon na mga edipisyo.”

Nakadadagdag sa pankagabsan na kahaditan an makahahadit na mga aktibidad nin laen-laen na sadit na grupong relihioso, na parateng inaapod na “apocaliptico.” Kan Enero 1999, sa sarong artikulo na may titulong “An Jerusalem Asin an mga Sirena kan Apocalipsis,” an Pranses na diaryo na Le Figaro nagsabi: “An serbisyo sa seguridad [sa Israel] kinakalkulo na labing sanggatos an kabilangan nin mga ‘milenaryo’ na yaon o harani sa Bukid nin mga Olibo na naghahalat sa parousia o sa apocalipsis.”

An 1998 Britannica Book of the Year may espesyal na report manongod sa “Doomsday Cults” (sa Bicol, “Mga Kulto sa Pagkatunaw kan Kinaban”). Nasasambitan kaiyan, kabilang nin iba pa, an mga kultong naghuhugot, arog baga kan Heaven’s Gate, People’s Temple, asin Order of the Solar Temple, patin Aum Shinrikyo (Supremong Katotoohan), na nag-organisar kan nakagagadan na pananalakay paagi sa hilong gas sa tren sa irarom kan daga sa Tokyo kan 1995, na 12 katawo an nagadan asin rinibo an naerido. Sa pagsumaryo kan report na ini, si Martin E. Marty, propesor sa relihion sa Unibersidad nin Chicago, nagsurat: “An pagbuklad kan pahina nin kalendaryo sa 2000 nakaiinspirar—asin haros seguradong makaiinspirar sa gabos na klase nin hula saka mobimiento. An nagkapira tibaad magin peligroso. Iyan magigin panahon na dai maninigong atubangon na daing pag-intindi.”

Kasaysayan kan Pagkatakot sa Apocalipsis

An Apocalipsis, o Kapahayagan, iyo an ngaran kan huring libro sa Biblia, na isinurat kan paghinanapos kan enot na siglo C.E. Huli sa pagigin makahula asin simbolikong marhay na pananaram kan librong ini, an adhetibong “apocaliptico” iinaplikar sa klase nin mga babasahon na nagpoon haloy pa bago isurat an libro sa Biblia na Kapahayagan. An mitolohikong simbolismo sa mga babasahon na ini kaidto pang suanoy na Persia asin bago pa ngani kan panahon na iyan. Huli kaini, an The Jewish Encyclopedia nagtataram manongod sa “daing duda na pagka Babilonyo kan kadaklan na mitolohikong elemento na isinaro sa [apocalipticong] babasahon na ini” nin mga Judio.

An apocalipticong mga babasahon nin mga Judio nagin sikat poon kan kapinonan kan ikaduwang siglo B.C.E. sagkod sa katapusan kan ikaduwang siglo C.E. Sa pagpaliwanag kan dahelan kan mga kasuratan na ini, an sarong nag-espesyalisar sa Biblia nagsurat: “Binanga kan mga Judio an bilog na panahon sa duwang panahon. Yaon ining presenteng panahon, na biyong maraot . . . Kun siring, hinalat kan mga Judio an katapusan nin mga bagay na nasa siring na kamugtakan. Yaon an panahon na madatong na magigin biyong marahay, an bulawan na panahon nin Dios na dian magkakaigwa nin katoninongan, prosperidad asin katanosan . . . Paano an presenteng panahon na ini magigin an panahon na madatong? Naniwala an mga Judio na an pagbago nungka na mapangyayari nin tawo asin, kun siring, naglaom sa direktang pag-interbenir nin Dios. . . . An aldaw kan pagdatong nin Dios inapod na An Aldaw kan Kagurangnan asin iyan magigin teribleng panahon nin grabeng takot asin kalaglagan patin paghokom na iyo an magigin sakit na kadungan kan bagong panahon. An gabos na apocalipticong babasahon mapadapit sa mga pangyayaring ini.”

Tama daw an Pagkatakot sa Apocalipsis?

An libro sa Biblia na Kapahayagan nagtataram manongod sa “ralaban kan dakulang aldaw nin Dios na Makakamhan sa gabos,” o Armagedon, na dian lalaglagon an mga maraot, na susundan nin sangribong taon na peryodo (na kun beses inaapod na Milenyo) na durante kaiyan ihoholog sa bungaw si Satanas asin hohokoman ni Cristo an katawohan. (Kapahayagan 16:14, 16; 20:1-4) Kan Edad Media, napasala an pagsabot nin nagkapira sa mga hulang ini ta an Katolikong si “San” Agustin (354-430 C.E.) nagsabi na an Milenyo nagpoon kan mamundag si Cristo asin susundan kan Huring Paghokom. Minalataw na daing gayo inisip ni Agustin an kalabot na lawig nin panahon, alagad mantang nagdadangadang an taon 1000, nag-orog an pagkahandal. Dai nagkakaoroyon an mga historyador sa inabot kan pagkatakot na ini sa apocalipsis kan Edad Media. Gurano man iyan kalakop, iyan luminuwas nanggad na bakong tama.

Siring man ngonyan, may relihioso saka bakong relihiosong mga pagkatakot na an taon 2000 o 2001 may kaibang nakasisindak na apocalipsis. Alagad tama daw an mga pagkatakot na ini? Asin an mensahe daw na yaon sa libro sa Biblia na Kapahayagan, o Apocalipsis, bagay na dapat katakotan o, al kontraryo, iyan daw bagay na maninigo niatong laoman? Tabi ipadagos an pagbasa.

[Retrato sa pahina 4]

An mga pagkatakot kan Edad Media sa Apocalipsis napatunayan na bakong tama

[Pasasalamat para sa pinagkuanan]

© Cliché Bibliothèque Nationale de France, Paris

[Pasasalamat para sa pinagkuanan kan retrato sa pahina 3]

Maya/Sipa Press