Mga Manunudan sa Propesiya ni Jacob kan Siya Magagadan Na—Kabtang 1

1-2. Ano an ginibo ni Jacob kan madali na siyang magadan, asin taano? (Hilingon man an ritrato.)

MGA 17 taon na an naglihis puon kan magbaklay an maimbod na lingkod ni Jehova na si Jacob haling Canaan pasiring sa Ehipto kaiba an saiyang bilog na pamilya. (Gen. 47:28) Durante kan panahon na iyan, nakamati siya nin dakulang kaugmahan kan makaibanan niya na giraray an saiyang namumutan na aking si Jose asin sa katapos-tapusi mahiling na magkairibanan na liwat an saiyang pamilya. Pero ngunyan, namamati ni Jacob na madali na siyang magadan. Kaya tiniripon niya an gabos niyang aking lalaki huling may mahalaga siyang sasabihon sa sainda.—Gen. 49:28.

² Komun kan panahon na idto sa sarong payo nin pamilya na madali nang magadan na tiripunon an mga miyembro kan saiyang pamilya para manugon-tugon. (Isa. 38:1) Puwede niya man na sabihon diyan kun siisay na an magigin payo kan pamilya pagkagadan niya.

3. Uyon sa Genesis 49:1, 2, taano ta makahulugan na marhay an mga sinabi ni Jacob?

³ Basahon an Genesis 49:1, 2. Pero bako lang iyan sarong ordinaryong pag-urulay kan pamilya. Propeta si Jacob. Sa pag-urulay na ini, pinasabngan siya ni Jehova na magtaram manungod sa mahalagang mga pangyayari sa maabot na panahon na magkakaigwa nin dakulang epekto sa saiyang mga gikan. Huli kaiyan, an mga sinabi ni Jacob kun minsan inaapod na saiyang propesiya kan siya magagadan na.

4. Ano an dapat niyatong isaisip mantang sinisiyasat ta an propesiya ni Jacob? (Hilingon man an kahon na “Pamilya ni Jacob.”)

⁴ Sa artikulong ini, pag-uulayan ta an sinabi ni Jacob sa apat sa mga aki niyang lalaki: si Ruben, Simeon, Levi, asin Juda. Sa sunod na artikulo, pag-uulayan ta an mga sinabi ni Jacob sa saiyang walong iba pang aking lalaki. Arog kan maaaraman ta, an sinabi ni Jacob bako lang manungod sa saiyang mga aking lalaki kundi pati man sa mga gikan ninda, na pag-abot nin panahon magigin an suanoy na nasyon nin Israel. Kun pag-aadalan ta an kasaysayan kan nasyon na iyan, malinaw tang mahihiling kun paano nagkatotoo an propesiya ni Jacob. Asin paagi sa pagsiyasat sa mga sinabi niya, makakanuod kita nin mahalagang mga leksiyon na makakatabang sa sato na mapaugma an satong Ama sa langit, si Jehova.

RUBEN

5. Anong pribilehiyo an inasahan ni Ruben na itatao sa saiya kan saiyang ama?

⁵ An inot na kinaulay ni Jacob iyo si Ruben, na sinasabi: “Ika an sakong panganay.” (Gen. 49:3) Bilang panganay, posibleng marhay na inasahan ni Ruben na dobleng kahirasan an itatao sa saiya hali sa mga pagsadiri kan saiyang ama. Tibaad inasahan niya man na siya an magigin payo kan pamilya pagkagadan kan saiyang ama asin na pirming sa saro sa mga gikan niya ipapasa an pribilehiyong iyan sa paglihis nin panahon.

6. Taano ta dai itinao ki Ruben an deretso bilang panganay? (Genesis 49:3, 4)

⁶ Alagad, dai itinao ki Ruben an deretso bilang panganay. (1 Cron. 5:1) Taano? Mga pirang taon bago kaiyan nagkaigwa siya nin seksuwal na relasyon sa sekondaryong agom ni Jacob na si Bilha. Siya kaidto an suruguon na babayi ni Raquel, an gadan nang namumutan na marhay na agom ni Jacob. (Gen. 35:19, 22) Si Ruben an aki kan saro pang agom ni Jacob na si Lea. Tibaad ginibo iyan ni Ruben huli sa makusog na seksuwal na pagmawot niya ki Bilha. O posibleng tanganing dai ini magin kaagaw kan saiyang ina sa pagkamuot ni Jacob. Ano man an dahilan, an saiyang ginibo dai nanggad nakapaugma ki Jehova asin sa saiyang ama.—Basahon an Genesis 49:3, 4.

7. Ano an nangyari ki Ruben asin sa saiyang mga gikan? (Hilingon man an kahon na “An Propesiya ni Jacob kan Siya Magagadan Na.”)

⁷ Sinabi ni Jacob ki Ruben: “Dai ka magigin nakakalabi sa iba.” Nagkatotoo iyan. Mayong sinasabi an Bibliya na igwang siisay man na gikan ni Ruben na nagin hadi, saserdote, o propeta. Pero, dai isinikwal ni Jacob an aki niyang si Ruben, asin an mga gikan kaini nagin saro sa mga tribo sa Israel. (Jos. 12:6) Nagpahiling si Ruben nin marahayon na mga kuwalidad sa ibang mga sitwasyon, asin mayong rekord na naggibo giraray siya nin imoralidad.—Gen. 37:20-22; 42:37.

8. Ano an mga manunudan ta sa halimbawa ni Ruben?

⁸ Ano an manunudan ta? Kaipuhan niyatong magmaigot na magpahiling nin pagpupugol sa sadiri asin na magin determinadong dai gumibo nin seksuwal na imoralidad. Kun natetentaran kita na gumibo nin kasalan, pumundo nguna asin isip-isipon kun gurano kaiyan makukulgan si Jehova, an satong pamilya, asin an iba pa. Tandaan man na “ano man an itinatanom nin sarong tawo, ini man an saiyang aanihon.” (Gal. 6:7) Sa ibong na lado, an nangyari ki Ruben nagpapagirumdom sa sato kan pagkahirak ni Jehova. Dawa ngani dai kita poprotektaran ni Jehova sa mga konsekwensiya kan satong mga nagibong sala, bebendisyunan niya an mga paghihinguwa ta pag ginigibo niyato kun ano an tama.

SIMEON ASIN LEVI

9. Taano ta dai nanggad naugma si Jacob ki Simeon asin Levi? (Genesis 49:5-7)

⁹ Basahon an Genesis 49:5-7. An sunod na kinaulay ni Jacob iyo si Simeon asin Levi, asin an mga sinabi niya nagpapahiling na dai nanggad siya nauugma sa sainda. Mga taon bago kaiyan, an aking babayi ni Jacob na si Dina linupigan kan Canaanitang si Sekem. Natural sana na naanggot na marhay an gabos na aking lalaki ni Jacob sa nangyari sa tugang nindang babayi. Kaya mapandaya sindang nanuga na makikipagkatuninungan sinda sa mga lalaki kan Sekem kun gabos ini mapaturi. Nag-uyon an mga lalaki. Pero mantang an mga ini nakakamati pa nin kulog huli sa pagpaturi, “kinua [ni Simeon asin Levi] an saindang mga espada tapos naglaog sa siyudad na dai lamang pinagsuspetsaran kan mga tawo duman, asin ginaradan ninda an gabos na lalaki.”—Gen. 34:25-29.

10. Paano nautob an propetikong mga tataramon ni Jacob manungod ki Simeon asin Levi? (Hilingon man an kahon na “An Propesiya ni Jacob kan Siya Magagadan Na.”)

¹⁰ Naanggot na marhay si Jacob sa ginibong kadahasan kan duwa niyang aking lalaki. Ihinula niya na magkakabaranga asin magkakawararak sinda sa bilog na Israel. Nagkatotoo an propetikong mga tataramon na iyan pakalihis nin labing 200 na taon kan maglaog sa Dagang Panuga an nasyon nin Israel. An manang itinao sa tribo ni Simeon suruway-suway na mga porsiyon nin kadagaan sa laog kan teritoryo kan tribo ni Juda. (Jos. 19:1) An mana ni Levi kompuwesto nin 48 siyudad sa manlain-lain na parte kan Israel.—Jos. 21:41.

11. Ano an marahay na mga ginibo kan tribo ni Simeon asin ni Levi?

¹¹ Dai ginibo kan mga gikan ni Simeon asin ni Levi an mga salang ginibo kan saindang mga apuon. An tribo ni Levi nagpahiling nin pambihirang kaimbudan sa dalisay na pagsamba. Kan an Katugunan itao ni Jehova ki Moises sa Bukid nin Sinai, dakul na Israelita an nakikabtang sa idolatrosong pagsamba sa ugbon na baka pero an mga Levita sararong nagsuportar ki Moises asin tinabangan siyang mahali an karatan na iyan. (Exo. 32:26-29) Pinili ni Jehova an tribo ni Levi para tawan kan mahalagang marhay na pribilehiyo na pagkasaserdote. (Exo. 40:12-15; Bil. 3:11, 12) Kan huri, durante kan pagsakop sa Dagang Panuga, makusog an buot na nakipaglaban an tribo ni Simeon kaiba kan tribo ni Juda, kauyon kan katuyuhan ni Jehova.—Huk. 1:3, 17.

12. Ano an mga manunudan ta sa halimbawa ni Simeon asin Levi?

¹² Ano an manunudan ta? Nungkang pagtugutan an kaanggutan na makaapektar sa mga desisyon asin paggawi mo. Kun ika o an sarong mahal mo sa buhay trinatar nin maraot, natural sana na maanggot ka. (Sal. 4:4) Alagad kaipuhan tang tandaan na dai inuuyunan ni Jehova an mga tataramon asin gibo na nagpapahiling nin grabeng kaanggutan. (Sant. 1:20) Pag may inhustisya—sa laog man o sa luwas kan kongregasyon—inaatubang ta iyan sa paaging kauyon kan mga prinsipyo sa Bibliya, kaya nalilikayan niyato an mga konsekwensiya kan daing kontrol na kaanggutan. (Roma 12:17, 19; 1 Ped. 3:9) Dawa kun an mga magurang mo naggigibo nin mga bagay na dai nakakapaugma ki Jehova, tandaan na bako kang obligadong arugon sinda. Dai pag-isipon na mayo ka nang paglaom asin na dai mo na makakamtan an bendisyon ni Jehova. Siguradong babalusan ni Jehova an mga paghihinguwa mong gibuhon an tama.

JUDA

13. Taano ta tibaad nahadit si Juda kan siya na an kakaulayon kan saiyang ama?

¹³ Si Juda an sunod na kinaulay ni Jacob. Pagkatapos na madangog an mga sinabi ni Jacob sa saiyang matuang mga tugang, tibaad nahadit si Juda. Kun sabagay, nakagibo man siya kaidto nin magabat na mga pagkakasala. Minalataw na nakikabtang siya sa pananamsam sa siyudad nin Sekem. (Gen. 34:27) Kinumbinsir niya an saiyang mga tugang na ipabakal si Jose bilang uripon asin dinaya ninda an saindang ama manungod sa nangyari. (Gen. 37:27, 31-33) Kan huri, nakidurog siya sa saiyang manugang na si Tamar huling paghuna niya saro ining hostes.—Gen. 38:15-18.

14. Anong marahay na mga bagay an ginibo ni Juda? (Genesis 49:8, 9)

¹⁴ Alagad, sa pasabong nin Diyos, bendisyon asin komendasyon sana an sinabi ni Jacob ki Juda. (Basahon an Genesis 49:8, 9.) Ipinahiling ni Juda na nagmamalasakit siyang marhay sa namamatian kan saiyang may edad nang ama. Asin nagpahiling man siya nin pagmakulog sa saiyang pinakanguhod na tugang na si Benjamin.—Gen. 44:18, 30-34.

15. Sa anong mga paagi nautob an bendisyon na itinao ki Juda?

¹⁵ Ihinula ni Jacob na si Juda manginginot sa saiyang mga tugang, pero haloy pa bago nautob an propesiyang iyan. An inot na beses na sinambit na nanginginot si Juda nangyari pakalihis pa nin mga 200 na taon pagkahali kan mga Israelita sa Ehipto, kan pinanginutan kan saiyang tribo an nasyon nin Israel sa kaawagan pasiring sa Dagang Panuga. (Bil. 10:14) Paglihis nin mga dekada, nanginot an tribo ni Juda sa pagsakop sa Dagang Panuga. (Huk. 1:1, 2) Asin si David, na saro sa mga gikan ni Juda, an inot sa dakul na nagin hadi hali sa tribong iyan. Pero may urog pang kautuban iyan.

16. Paano nautob an propesiya sa Genesis 49:10? (Hilingon man an kahon na “An Propesiya ni Jacob kan Siya Magagadan Na.”)

¹⁶ Ihinayag ni Jacob na sarong gikan ni Juda an magigin permanenteng Tagapamahala kan katawuhan. (Basahon an Genesis 49:10 asin nota sa ibaba.) An Tagapamahalang iyan iyo si Jesu-Cristo, an saro na inapod ni Jacob na Shilo. Manungod ki Jesus, sinabi kan sarong anghel: “Itatao sa saiya kan Diyos na Jehova an trono ni David na saiyang ama.” (Luc. 1:32, 33) Inaapod man si Jesus na “an Leon kan tribo ni Juda.”—Kap. 5:5.

17. Paano ta maaarog si Jehova kun dapit sa pagmansay niyato sa iba?

¹⁷ Ano an manunudan ta? Binendisyunan ni Jehova si Juda dawa ngani nakagibo siya nin magabat na mga pagkakasala. Posible daw na napaisip an mga tugang ni Juda kun ano an nahiling ni Jehova sa saiya? Ano man an naisip ninda, may nahiling si Jehova na marahay ki Juda asin binendisyunan ini huli kaiyan. Paano niyato maaarog an halimbawa ni Jehova? Pag an sarong kapwa Kristiyano tinawan nin espesyal na pribilehiyo, tibaad an inot niyatong tendensiya iyo na magpokus sa mga kaluyahan niya. Pero dapat niyatong tandaan na siguradong nauugma si Jehova sa marahayon niyang mga kuwalidad. An marahay an hinihiling ni Jehova sa saiyang mga parasamba. Hinguwahon ta man na gibuhon iyan.

18. Taano ta kaipuhan tang magin mapasensiya?

¹⁸ An saro pang leksiyon na manunudan ta sa eksperyensiya ni Juda iyo an pagigin mapasensiya. Pirming inuutob ni Jehova an saiyang mga panuga, pero dai niya iyan pirming ginigibo sa paagi o sa panahon na inaasahan ta. An mga gikan ni Juda dai tulos nagpuon na manginot sa banwaan nin Diyos. Pero maimbod nindang sinuportaran an mga ninombrahan ni Jehova na manginot, iyan man si Moises na Levita, si Josue na Efraimita, o si Hading Saul na Benjaminita. Lugod na suportaran man niyato an siisay man na pilion ni Jehova na manginot sa sato ngunyan.—Heb. 6:12.

19. Ano an mga nanudan ta manungod ki Jehova sa mga napag-ulayan ta manungod sa propesiya ni Jacob kan siya magagadan na?

¹⁹ Ano an mga nanudan ta sa mga napag-ulayan ta manungod sa propesiya ni Jacob kan siya magagadan na? Malinaw na “an paghiling nin tawo bakong arog kan paghiling nin Diyos.” (1 Sam. 16:7) Mapasensiyang marhay asin mapagpatawad si Jehova. Totoo na dai niya kinukunsinti an salang gibo, pero dai man siya nag-aasa nin pagkaperpekto sa saiyang mga parasamba. Puwede niya pa nganing bendisyunan an mga indibidwal na nakagibo kaidto nin magabat na mga kasalan kun sinsero sindang magsusulsol asin gigibuhon kun ano an tama. Sa sunod na artikulo, pag-uulayan ta an sinabi ni Jacob sa walo niya pang aking lalaki.