Pataluboon an Abilidad Bilang Sarong Paratokdo
ANO an pasohan nindo bilang paratokdo? Kun bago pa sana kamong nagin parahayag kan Kahadean, daing duwa-duwa na mawot nindong makanood kun paano pamamayohan an sarong pag-adal sa Biblia, mantang tinawan ni Jesus nin asignasyon an mga parasunod nia na gumibo nin mga disipulo. (Mat. 28:19, 20) Kun eksperyensiado na kamo sa aktibidad na ini, tibaad an pasohan nindo magin mas epektibo sa pagtaros sa puso kan mga hinihingoa nindong tabangan. Kun kamo magurang, segurado na gusto nindo na magin an klase nin paratokdo na makamomotibar sa saindong mga aki na idusay an saindang buhay sa Dios. (3 Juan 4) Kun kamo magurang sa kongregasyon o naghihingoa na magin siring, tibaad gusto nindong magin nagpapahayag sa publiko na mapatatalubo sa mga naghihinanyog sa saiya an mas hararom na pag-apresyar ki Jehova asin sa saiyang mga dalan. Paano nindo maaabot an mga pasohan na ini?
Makanood sa Pangenot na Paratokdo, si Jesu-Cristo. (Luc. 6:40) Baga man si Jesus nagtataram sa sarong kadaklan sa gilid nin bukid o sa nagkapira sana mantang sinda naglalakaw sa dalan, an saiyang sinabi asin an pagkasabi nia kaiyan nagwalat nin nagdadanay na impresyon. Pinukaw ni Jesus an isip asin puso kan mga naghihinanyog sa saiya, asin praktikal an aplikasyon nia na masasabotan ninda. Magigibo daw nindo an kaagid kaiyan?
Manarig ki Jehova
An abilidad ni Jesus sa pagtotokdo napakarhay kan dayupot na relasyon nia sa saiyang langitnon na Ama sagkod kan bendisyon na espiritu nin Dios. Namimibi daw kamo nin odok ki Jehova na epektibong mapamayohan an pag-adal sa Biblia? Kun kamo magurang, regular daw nindong inaarang an paggiya nin Dios sa pagtotokdo sa saindong mga aki? Namimibi daw kamo nin odok sa puso kun nag-aandam na magpahayag o pamayohan an mga pagtiripon? An siring na mapagngayongayong pagsarig ki Jehova makatatabang sa saindo na magin mas epektibong paratokdo.
An pagdepende ki Jehova nahahayag man sa pagsarig sa saiyang Tataramon, an Biblia. Sa pamimibi kan ultimong banggi kan saiyang buhay bilang sangkap na tawo, sinabi ni Jesus sa saiyang Ama: “Itinao ko sa sainda an saimong tataramon.” (Juan 17:14) Dawa mahiwas an eksperyensia ni Jesus, nungka na sia nagtaram nin hale sa saiya man sana. Pirme niang itinataram an itinokdo sa saiya kan saiyang Ama, na paagi kaiyan nagtao sa sato nin halimbawang aarogon. (Juan 12:49, 50) An tataramon nin Dios, na prineserbar sa Biblia, may puersang impluwensiahan an mga tawo—an saindang gawe-gawe, kairairaroming kaisipan, asin saboot. (Heb. 4:12) Mantang nagtatalubo an saindong kaaraman sa Tataramon nin Dios asin nakakanood kamong gamiton iyan nin toltol sa saindong ministeryo, mapatatalubo nindo an abilidad sa pagtotokdo na nakaaakit sa mga tawo sa Dios.—2 Tim. 3:16, 17.
Tawan nin Onra si Jehova
An pagigin paratokdo na inaarog si Cristo bako sanang pakatao nin interesanteng diskurso. Totoo, pinagngalasan nin mga tawo an “managom na mga tataramon” ni Jesus. (Luc. 4:22) Alagad ano an obheto ni Jesus sa pagtaram nin toltol? Idto tanganing tawan nin onra si Jehova, bakong darahon an atension sa saiyang sadiri. (Juan 7:16-18) Asin sinadol nia an saiyang mga parasunod: “Pasiranga an saindong liwanag sa atubangan nin mga tawo, tanganing maheling ninda an saindong marahay na mga gibo asin pamurawayon ninda an saindong Ama na nasa kalangitan.” (Mat. 5:16) An hatol na iyan maninigong makaimpluwensia sa paagi kan satong pagtotokdo. Dapat na magin katuyohan niato na likayan an ano man na irarayo an atension sa obhetong iyan. Kaya kun pinaplano an satong sasabihon o kun paano niato iyan sasabihon, marahay na ihapot sa satong sadiri, ‘Ini daw makaparararom sa pag-apresyar ki Jehova, o iyan daw maapod nin atension sa sako?’
Halimbawa, an mga ilustrasyon asin aktuwal na mga halimbawa epektibong magagamit sa pagtotokdo. Minsan siring, kun detalyadong ipinaliliwanag an sarong halawig na ilustrasyon o isinasaysay nin sobra kadetalyado an sarong eksperyensia, tibaad mawara an punto kan pagtotokdo. Siring man, an pag-estorya nin mga nakaaaling sana irinarayo an atension sa katuyohan kan satong ministeryo. Sa katunayan, dinadara kan paratokdo an atension sa saiyang sadiri imbes na otobon an tunay na pasohan nin teokratikong edukasyon.
‘Paglaenon’
Tangani na magin talagang disipulo an sarong tawo, dapat na malinaw niang masabotan an itinotokdo. Dapat na madangog nia an katotoohan asin masabotan kun ano an kalaenan kaiyan sa ibang paniniwala. An pagpaheling kan kalaenan nakatatabang na magibo ini.
Paorootrong sinadol ni Jehova an saiyang banwaan na ‘paglaenon’ an malinig asin an maati. (Lev. 10:9-11) Sinabi nia na an mga maglilingkod sa saiyang dakulang espirituwal na templo totokdoan an mga tawo “sa kalaenan kan banal na bagay asin bakong banal na bagay.” (Ezeq. 44:23) An librong Talinhaga pano nin mga pagkakalaen kan katanosan asin karatan, kan kadonongan asin kamangmangan. Dawa an mga bagay na bakong magkabaliktad puedeng ipamidbid an kalaenan. Pinaglaen ni apostol Pablo an tawong matanos asin an tawong marahay, siring kan nasusurat sa Roma 5:7. Sa librong Mga Hebreo, ipinaheling nia an pakalabi kan paglilingkod ni Cristo bilang halangkaw na saserdote sa paglilingkod ni Aaron. Tunay nanggad, arog kan isinurat kan edukador na si Juan Amos Comenio kan ika-17 siglo: “An pagtotokdo daing ibang kahulogan kundi ipaliwanag kun paano nagkakalaenlaen an mga bagay sa saindang laen-laen na katuyohan, porma, asin ginikanan. . . . Kun siring, an matibay magpaliwanag kan kalaenan matibay magtokdo.”
Halimbawa, tinotokdoan nindo an saro manongod sa Kahadean nin Dios. Kun dai nia nasasabotan kun ano an Kahadean, puede nindong ipaliwanag kun paano na an sinasabi kan Biblia laen sa ideya na an Kahadean saro sanang kamugtakan sa puso nin sarong tawo. O puede nindong ipaheling kun paano an Kahadean napapalaen sa mga gobyerno nin tawo. Pero, para sa mga tawo na aram na an pundamental na mga katotoohan na ini, puede kamong magin mas detalyado. Puede nindong ipaliwanag sa sainda kun paano an Mesiyanikong Kahadean laen sa unibersal na pagkahade mismo ni Jehova, na sinasabi sa Salmo 103:19, o sa ‘kahadean kan Aki kan pagkamoot nin Dios,’ na nasasambitan sa Colosas 1:13, o sa “administrasyon,” na sinasabi sa Efeso 1:10. An paggamit nin mga pagkakalaen makatatabang na magin malinaw na marhay an importanteng katokdoan na ini sa Biblia para sa mga nagdadangog sa saindo.
Paorootrong ginamit ni Jesus an paaging ini nin pagtotokdo. Ipinaheling nia an kalaenan kan popular na pakasabot sa Ley ni Moises sa tunay na motibo kan Ley. (Mat. 5:21-48) Ipinaliwanag nia an kalaenan kan tunay na diosnon na debosyon sa mapagsaginsagin na mga gawe-gawe kan mga Fariseo. (Mat. 6:1-18) Ipinaheling nia an kalaenan kan espiritu kan mga “nagpapakangkagurangnan” sa iba sa mapagsakripisyong espiritu na ipaheheling kan saiyang mga parasunod. (Mat. 20:25-28) Sa saro pang okasyon, na nasusurat sa Mateo 21:28-32, inagda ni Jesus an mga naghihinanyog sa saiya na paglaenon mismo ninda an pagpakangmatanos asin an tunay na pagsolsol. Dinadara kita kaiyan sa saro pang mahalagang aspekto nin marahay na pagtotokdo.
Enkaminaron an mga Naghihinanyog na Mag-isip-isip
Sa Mateo 21:28, mababasa niato na pinonan ni Jesus an pagkokomparar nia nin paghapot: “Ano sa paghona nindo?” An paratokdong may kakayahan dai sana isinasaysay an mga detalye o itinatao an mga simbag. Imbes, ineenkaminar nia an mga naghihinanyog sa saiya na kultibaron an kakayahan sa pag-iisip. (Tal. 3:21; Roma 12:1) Sa sarong kabtang ginigibo ini paagi sa paghapot. Arog kan maheheling sa Mateo 17:25, naghapot si Jesus: “Ano sa paghona mo, Simon? Kiisay nag-aako an mga hade sa daga nin mga impuesto o buhis sa kada payo? Sa saindang mga aki o sa mga dayo?” An nakapupukaw nin isip na mga hapot ni Jesus nakatabang ki Pedro na magkaigwa kan sadiri niang tamang konklusyon manongod sa pagbayad kan buhis sa templo. Siring man, kan sinisimbag an tawo na naghapot, “Siisay man nanggad an sakuyang kapwa?” ipinaheling ni Jesus an kalaenan kan hiro-hiro nin sarong saserdote asin sarong Levita sa hiro-hiro nin sarong Samaritano. Dangan ihinapot nia ini: “Siisay sa tolong ini an sa paghona mo ginibo an saiyang sadiri na kapwa kan lalaki na naholog sa kamot kan mga parahabon?” (Luc. 10:29-36) Digdi giraray, imbes na mag-isip para sa naghihinanyog sa saiya, inagda sia ni Jesus na simbagon an sadiri niang hapot.—Luc. 7:41-43.
Pagmaigotan na Mataros an Puso
An mga paratokdo na nakasasabot sa kahulogan kan Tataramon nin Dios nakarerealisar na an tunay na pagsamba bako sanang pagtuom nin nagkapirang detalye asin pagsunod sa nagkapirang reglamento. Iyan napapasikad sa marahay na relasyon ki Jehova asin apresasyon sa saiyang mga dalan. Kalabot an puso sa siring na pagsamba. (Deut. 10:12, 13; Luc. 10:25-27) Sa Kasuratan, an terminong “puso” parateng nanonongod sa bilog na persona sa laog, kaiba an mga bagay na arog kan mga kamawotan, kapadangatan, saboot, asin motibasyon.
Aram ni Jesus na mantang panluwas na itsura an pinagheheling nin mga tawo, naheheling nin Dios kun ano an puso. (1 Sam. 16:7) An paglilingkod niato sa Dios maninigong minomotibar kan satong pagkamoot sa saiya, bakong nin mga paghihingoa na gulaton an mga kapwa niato tawo. (Mat. 6:5-8) Sa ibong na lado, dakol an ginibo kan mga Fariseo na panluwas sanang pasale. Tinawan ninda nin dakulang importansia an pagsunod sa mga detalye kan Ley asin an pagkuyog sa mga reglamento na gibo ninda. Alagad dai ninda ikinapaheling sa saindang buhay an mga kualidad na magpapamidbid na sinda kapareho kan Dios na hinihingako ninda na saindang sinasamba. (Mat. 9:13; Luc. 11:42) Itinokdo ni Jesus na minsan ngani importante an pagkuyog sa mga kahagadan nin Dios, an halaga kan siring na pagkuyog nadedeterminaran kan nasa puso. (Mat. 15:7-9; Mar. 7:20-23; Juan 3:36) An pagtotokdo niato makagigibo kan pinakadakulang karahayan kun aarogon niato an halimbawa ni Jesus. Importante na tabangan niato an mga tawo na maaraman kun ano an hinahagad sa sainda nin Dios. Alagad importante man na saindang mamidbid asin kamotan si Jehova bilang sarong persona tangani na an saindang gawe-gawe magpabanaag kan pagpahalaga ninda sa aprobadong relasyon sa tunay na Dios.
Siempre, tanganing makinabang sa siring na pagtotokdo, kaipuhan na atubangon nin mga tawo kun ano an nasa saindang puso. Inenkaminar ni Jesus an mga tawo na analisaron an saindang mga motibo asin siyasaton an saindang mga saboot. Kun itinatanos an salang punto de vista, hinahapot nia an mga naghihinanyog sa saiya kun taano ta iniisip, sinasabi, o ginigibo ninda an nagkapirang bagay. Pero, tangani na dai sana pabayaan na iyan nakabitin, iniibanan ni Jesus an hapot nia nin sarong tataramon, ilustrasyon, o aksion na nag-eenkaminar sa sainda na helingon nin tama an mga bagay. (Mar. 2:8; 4:40; 8:17; Luc. 6:41, 46) Matatabangan man niato nin arog kaiyan an mga naghihinanyog sa sato paagi sa pagsuherir na ihapot ninda sa saindang sadiri an mga hapot na arog kan: ‘Taano daw ta gusto ko an gigibohon kong ini? Taano daw ta arog kaini an reaksion ko sa situwasyon na ini?’ Dangan itao an motibasyon na helingon ninda an mga bagay sa punto de vista ni Jehova.
Itao an Aplikasyon
Aram nin marahay na paratokdo na “an kadonongan enot sa gabos.” (Tal. 4:7) An kadonongan iyo an abilidad na mapangganang iaplikar an kaaraman sa pagresolber sa mga problema, sa paglikay sa mga peligro, sa pakaabot sa mga pasohan, sa pagtabang sa iba. Responsibilidad nin paratokdo na tabangan an mga inaadalan na makanood na gibohon iyan alagad dai sinda ipagdesisyon. Kun pinag-oolayan an laen-laen na prinsipyo sa Biblia, tabangan an inaadalan na mangatanosan. Puede kamong sumitar nin sarong situwasyon sa buhay sa aroaldaw dangan ihapot sa inaadalan kun paano an prinsipyo sa Biblia na napag-adalan pa sana nindo makatatabang sa saiya kun mapaatubang sia sa situwasyon na iyan.—Heb. 5:14.
Sa diskurso nia kan Pentecostes 33 C.E., si apostol Pedro nagtao nin halimbawa nin praktikal na aplikasyon na nakaapektar sa buhay nin mga tawo. (Gibo 2:14-36) Pakatokara nia kan tolong halipot na kotasyon sa Kasuratan na hinihingako kan kadaklan na saindang tinutubod, an mga ini iinaplikar ni Pedro na kinokonsiderar an mga pangyayari na naheling ninda gabos. Bilang resulta, namatean kan kadaklan an pangangaipo na aksionan an saindang nadangog. May arog daw kaiyan na epekto sa mga tawo an saindong pagtotokdo? An ginigibo daw nindo bako sanang pagsarosaro sa mga detalye asin tinatabangan an mga tawo na masabotan kun taano ta siring an mga bagay? Ineenkaminar daw nindo sinda na estudyaran kun paano maninigong makaapektar sa saindang buhay an mga nanonodan ninda? Tibaad dai sinda kumurahaw nin “Ano an gigibohon mi?” arog kaidtong kadaklan kan Pentecostes, alagad kun marahay an pagkaaplikar nindo kan mga teksto, mapahihiro sinda na isipon an paggibo nin tamang aksion.—Gibo 2:37.
Kun binabasa an Biblia kaiba kan saindong mga aki, kamong mga magurang may marahay na oportunidad na tokdoan sinda na mag-isip-isip kun manongod sa praktikal na aplikasyon kan mga prinsipyo sa Biblia. (Efe. 6:4) Halimbawa, puede kamong pumili nin pirang bersikulo sa babasahon sa Biblia para sa semanang iyan, ipakipag-olay an kahulogan kaiyan, dangan maghapot nin mga arog kaini: ‘Paano ini nagtatao nin giya sa sato? Paano niato magagamit an mga bersikulong ini sa ministeryo? Ano an ihinahayag kaiyan manongod ki Jehova asin sa saiyang paagi nin paggibo sa mga bagay, asin paano kaiyan napakokosog an satong pag-apresyar sa saiya?’ Enkaminaron an saindong pamilya na komentohan an mga puntong ini sa pagtokar kan tampok na mga kabtang kan Biblia sa Teokratikong Paadalan sa Pagmiministro. An mga bersikulong kokomentohan ninda posibleng marhay na iyo an matatandaan ninda.
Magtao nin Marahay na Halimbawa
Nagtotokdo kamo bako sanang paagi sa saindong sinasabi kundi paagi man sa saindong ginigibo. An mga gawe-gawe nindo nagtatao nin praktikal na halimbawa kun paano iaaplikar an mga sinasabi nindo. Ini an paagi na nakakanood an mga aki. Kun inaarog ninda an saindang mga magurang, nagtatao sinda nin ebidensia na gusto nindang magin kapareho kan saindang mga magurang. Gusto nindang maaraman kun anong klase an pag-arog sa ginigibo kan saindang mga magurang. Siring man, kun an mga tinotokdoan nindo ‘nagigin mga paraarog nindo siring na kamo paraarog ki Cristo,’ nagpopoon sindang maeksperyensiahan an mga bendisyon sa paglakaw sa mga dalan ni Jehova. (1 Cor. 11:1) An mga ginigibo sa sainda nin Dios nagigin kabtang kan sainda mismong mga eksperyensia.
Ini nakapapepensar na pagirumdom sa importansia nin pagtao nin tamang halimbawa. Dakulaon an ikakokontribwir kan kun “anong klaseng mga tawo [kita] sa banal na mga gawe asin gibo nin diosnon na debosyon” sa pagtao sa mga tinotokdoan niato nin buhay na pagpaheling kun paano iaaplikar an mga prinsipyo sa Biblia. (2 Ped. 3:11) Kun ineenkaminar nindo an sarong inaadalan sa Biblia na regular na basahon an Tataramon nin Dios, magmahigos sa pagbasa kaiyan mismo. Kun gusto nindo na an saindong mga aki makanood na magsusog sa mga prinsipyo sa Biblia, seguradohon na naheheling ninda na an saindong mga gawe-gawe kaoyon kan kabotan nin Dios. Kun tinotokdoan nindo an kongregasyon na magin maigot sa ministeryo, seguradohon na lubos an pakikikabtang nindo sa gibohon na iyan. Kun ginigibo nindo an saindong itinotokdo, nasa mas marahay kamong posisyon na motibaron an iba.—Roma 2:21-23.
Sa katuyohan na pakarhayon an saindong pagtotokdo, ihapot sa sadiri: ‘Kun ako nagtotokdo, ginigibo ko daw iyan sa paagi na iyan nagkakaepekto sa mga aktitud, pagtaram, o gawe-gawe kan mga nakakadangog kaiyan? Tanganing linawon an mga bagay, ipinaliliwanag ko daw an kalaenan nin sarong ideya o iginagawe sa saro pa? Ano an ginigibo ko tanganing matabangan an sakong mga inaadalan, an sakong mga aki, o an mga nagdadangog sa sako sa sarong pagtiripon na matandaan an sinasabi ko? Malinaw ko daw na itinotokdo sa mga naghihinanyog sa sako kun paano iaaplikar an saindang nanonodan? Naheheling daw ninda iyan sa sakong halimbawa? Nasasabotan daw ninda kun paano an reaksion ninda sa pinag-oolayan puedeng makaimpluwensia sa relasyon ninda ki Jehova?’ (Tal. 9:10) Padagos na tawan nin atension an mga bagay na ini mantang hinihingoa nindong pataluboon an abilidad bilang paratokdo. “Pirme mong atenderan an saimo man sana asin an saimong pagtotokdo. Magdanay ka sa mga bagay na ini, huli ta sa paggibo mo kaini ililigtas mo an saimo man sana sagkod idtong naghihinanyog sa saimo.”—1 Tim. 4:16.