Init Asin Pagsaboot

AN EMOSYON pundamental na kabtang kan buhay nin tawo. Kun ipinahahayag nin saro an saiyang emosyon, ihinahayag nia kun ano an nasa saiyang puso, an pagkatawo nia sa laog, an saboot nia manongod sa mga situwasyon asin tawo. Huli sa maringis na mga eksperyensia sa saindang buhay—asin sa nagkapirang kaso huli sa impluwensia nin kultura—dakol an itinatago an saindang emosyon. Alagad ineenkaminar kita ni Jehova na pataluboon an positibong mga kualidad sa personang nasa laog dangan ipahayag nin tama an yaon dian.—Roma 12:10; 1 Tes. 2:7, 8.

Kun kita nagtataram, tibaad sabihon nin tama kan mga tataramon na ginagamit niato kun ano an emosyon. Alagad kun an satong mga tataramon dai ipinahahayag na may kaparehong pagsaboot, tibaad pagdudahan kan mga nagdadangog sa sato an sinseridad niato. Sa ibong na lado, kun an mga tataramon ipinahahayag na may angay na pagsaboot, an satong pagtaram magkakaigwa nin gayon asin kahulogan na tibaad makapahiro sa puso kan mga naghihinanyog.

Pagpahayag nin Init. An may init na mga saboot parateng konektado sa mga kaisipan manongod sa mga tawo. Sa siring, kun kita nagtataram manongod sa kawiliwiling mga kualidad ni Jehova asin kun ipinahahayag niato an satong pag-apresyar sa karahayan ni Jehova, maninigo na may init an boses niato. (Isa. 63:7-9) Asin kun kita nakikipag-olay sa mga kapwa tawo, an satong pagtaram maninigo man na magpahayag nin init na nakaaakit.

May daoton na nagdolok ki Jesus asin nakimaherak na paomayan. Imahinara an entonasyon kan boses ni Jesus kan sabihon nia: “Boot ko. Luminig ka.” (Mar. 1:40, 41) Imahinara man an eksena kan an sarong babae na pinag-aawasan nin dugo sa laog na nin 12 taon daing girong na nagdolok ki Jesus sa likodan asin dinuotan an kabingkabing kan saiyang pan-ibabaw na gubing. Kan marealisar na dai sia natago, an babae nagdolok na nagtatakig, naglaob sa pamitisan ni Jesus, asin itinuga sa atubangan kan gabos kun taano ta dinuotan nia an gubing ni Jesus asin kun paano na sia naomayan. Isip-isipa kun paano si Jesus nagsabi sa saiya: “Aki, an saimong pagtubod iyo an nagpaomay sa saimo; lakaw sa katoninongan.” (Luc. 8:42b-48) An init na ipinaheling ni Jesus sa mga okasyon na idto nakapahihiro sa puso niato sagkod ngonyan.

Kun, arog ni Jesus, kita nakakamate nin pakikidamay sa mga tawo asin kun talagang gusto niato sindang tabangan, iyan naririsa sa paagi kan satong pakikipag-olay sa sainda. An siring na kapahayagan nin init sinsero, bakong sobra. An init niato puedeng magkaigwa nin dakulang epekto sa kun paano an reaksion nin mga tawo. An kadaklan na sinasabi niato sa ministeryo sa langtad bagay sa arog kaining kapahayagan, nangorogna kun kita nangangatanosan, nagpaparigon sa boot, nagsasadol, asin nagpapahayag nin pakikidumamay.

Kun may init an saboot nindo manongod sa iba, ipaheling iyan sa saindong panlauog. Kun kamo nagpapaheling nin init, napaparani sa saindo an mga nagdadangog sa saindo na garo sa kalayo kun bangging malipot. Kun an init dai risang-risa sa saindong panlauog, tibaad dai makombensir an mga nagdadangog sa saindo na kamo may odok na pagmakolog sa sainda. An init dai puedeng isulot na garo maskara—iyan dapat na tunay.

An init maninigo na risang-risa man sa saindong boses. Kun kamo may matagas, paas na boses, tibaad depisil na ipahayag an init sa saindong pagtaram. Alagad sa pag-agi nin panahon asin sa tuyong paghihingoa, makakaya nindo iyan. An sarong bagay na tibaad makatabang, sa mekanikal sanang punto de vista, iyo na girumdomon na an haralipot, pinuputol na mga tanog pinapatagas an pagtaram. Adalan na palawigon an mas maluway na mga tanog sa mga termino. Makatatabang ini na magkaigwa nin init an saindong pagtaram.

Minsan siring, an mas importante pa ngani iyo an sentro kan saindong interes. Kun an isip nindo sinserong nakasentro sa mga kaolay nindo asin may odok kamong kamawotan na ipahayag an sarong bagay na pakikinabangan ninda, an saboot na iyan mababanaag sa saindong pagtaram.

Nakapupukaw an animadong pagpahayag, alagad kaipuhan man an mamomoton na pagsaboot. Dai pirmeng igo nang bensiron niato an isip; dapat na pahiroon man niato an puso.

Pagpahayag nin Iba Pang Pagsaboot. An mga emosyon na arog kan kahaditan, takot, asin depresyon tibaad ipahayag nin saro na nasa kapurisawan. An kagayagayahan emosyon na maninigong magin prominente sa satong buhay asin suelto niatong ipinahahayag kun nakikipag-olay sa iba. Sa ibong na lado, an nagkapirang emosyon kaipuhan na pogolan. An mga iyan bakong kabagay kan Kristianong personalidad. (Efe. 4:31, 32; Fil. 4:4) An gabos na klase nin emosyon ikakapahayag kan mga terminong pinipili niato, entonasyon kan satong boses, puersa kan satong pagtaram, satong panlauog, asin mga mustra.

An Biblia nagsasaysay manongod sa gabos na klaseng emosyon nin tawo. Kun beses sinasambit sana kaiyan an mga emosyon. Sa ibang panahon iyan nagsasaysay nin mga pangyayari o nagkokotar nin mga tataramon na naghahayag nin emosyon. Kun binabasa nindo nin makosog an siring na materyales, magkakaigwa iyan nin orog na epekto, sa saindo sagkod sa mga naghihinanyog, kun ipinababanaag kan boses nindo an mga emosyon na iyan. Tanganing magibo iyan kaipuhan na ibugtak nindo an saindong sadiri sa lugar kan mga nasa binabasa nindo. Minsan siring, bakong pasale an pahayag kaya magmaan na dai iyan pasobrahan. Gibohon na buhay an haralipot na kotasyon na iyan sa isip kan mga naghihinanyog.

Angay sa Materyales. Arog kan entusiasmo, an init na itinatao nindo sa saindong pagtaram asin an ibang emosyon na ipinahahayag nindo dependeng marhay sa saindong sinasabi.

Buksan sa Mateo 11:28-30, asin obserbari an sinasabi kaiyan. Dangan basahon an pagkondenar ni Jesus sa mga eskriba asin Fariseo, arog kan nasusurat sa Mateo kapitulo 23. Dai niato maiimahinar na saiyang sinasabi an mapait na mga tataramon na ini nin pagkondenar sa malumbay asin daing kabuhaybuhay na paagi.

Anong klaseng pagsaboot an sa paghona nindo kaipuhan nin salaysay na arog kan yaon sa Genesis kapitulo 44 may labot sa pagngayongayo ni Juda para sa tugang niang si Benjamin? Mangnoha an emosyon na ipinahahayag sa bersikulo 13, an nagpaparisa sa bersikulo 16 kan saboot ni Juda manongod sa dahelan kan kalamidad, asin kun paano an reaksion ni Jose mismo, arog kan sinasabi sa Genesis 45:1.

Sa siring, baga man kita nagbabasa o nagtataram, tangani na magibo iyan nin epektibo dapat na isipon niato bako sanang an mga termino asin ideya kundi pati an pagsaboot na dapat na iiba dian.