Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Gurano kaseryoso an maninigong pagmansay nin mga Kristiano sa pagkatratong pakasal?

An pagkatratong pakasal sarong dahelan para sa kaogmahan, alagad iyan seryosong bagay man. Daing maygurang na Kristiano an maninigong basangbasangon an pagkatratong pakasal, na nagsasaboot na puede niang taposon iyan ano man na oras na booton nia. An peryodo nin pagkatratong pakasal panahon man para sa magkailusyon na mas mamidbid an kada saro bago an pag-agoman.

Sa pagtratar kan topikong ini, kaipuhan niatong biyong maaraman na an mga kostumbre sa sosyedad nin tawo may labot sa pag-agom, asin an mga aksion na minagiya dian, nagkakalaenlaen nanggad sa manlaenlaen na lugar asin panahon. An Biblia nag-iilustrar kaini.

An duwang aking babae ni Lot, na “dai pa noarin man nakidorog sa lalaki,” minsan paano nakatratong pakasal sa duwang lokal na lalaki. An ‘mga manugang na lalaki [ni Lot] aagomon an saiyang mga aking babae,’ pero dai sinasabi sa sato kan Biblia kun taano o paano nagkaigwa nin mga pagkatratong pakasal. Nasa edad na daw kaidto an mga aking babae? Dakula daw an saindang kabtang sa pagpili nin maaagom? Sinda daw nakitratong pakasal paagi sa mga aksion na hayag sa publiko? Dai niato aram. (Genesis 19:8-14) Aram niato na si Jacob mismo an nakipag-oyon sa ama ni Raquel na agomon si Raquel pakatapos na sia magtrabaho nin pitong taon para sa saiya. Minsan ngani inapod ni Jacob si Raquel na “sakong agom,” dai sinda nagkaigwa nin seksuwal na relasyon durante kan mga taon na idto. (Genesis 29:18-21) Bilang saro pang halimbawa, bago nia maagom an aking babae ni Saul, si David kaipuhan na manggana tumang sa mga Filisteo. Kun makumpli an kahagadan ni Saul, puedeng agomon ni David an aking babae, si Mical. (1 Samuel 18:20-28) An “mga pagkatratong pakasal” na idto iba sa balang saro asin sa kun ano an lakop sa dakol na nasyon ngonyan.

An Ley ni Moises may mga reglamento manongod sa pag-agom asin pagkatratong pakasal. Halimbawa, an sarong lalaki puedeng magkaigwa nin labi sa sarong agom; puede siang makidiborsio sa manlaenlaen na dahelan, pero minalataw dai ini puedeng gibohon nin agom na babae. (Exodo 22:16, 17; Deuteronomio 24:1-4) An lalaki na nan-akit nin sarong daraga na dai nakatratong pakasal aagomon iyan kun mag-oyon an ama kaini, asin dai nia ini noarin man puedeng idiborsio. (Deuteronomio 22:28, 29) An ibang mga ley aplikado sa pag-agom, siring sa kun noarin maninigong likayan an seksuwal na relasyon. (Levitico 12:2, 5; 15:24; 18:19) Anong mga regulasyon an may labot sa pagkatratong pakasal?

An babaeng Israelita na nakatratong pakasal laen an legal na kamugtakan sa babae na dai nakatratong pakasal; sa nagkapirang bagay sia ibinibilang na may agom. (Deuteronomio 22:23-29; Mateo 1:18, 19) An mga Israelita dai puedeng makitratong pakasal sa o agomon an nagkapirang paryente. Sa parate an mga ini kadugo, alagad may nagkapirang pagkatratong pakasal asin mga pag-agom na ibinabawal huli sa mga diretso sa pamana. (Levitico 18:6-20; helingon an The Watchtower na Marso 15, 1978, pahina 25-8.) Malinaw na an mga lingkod nin Dios dai dapat na mansayon na basang sana an pagkatratong pakasal.

An mga Israelita sakop kan gabos na regulasyon kan Ley, alagad an mga Kristiano dai sakop kan Ley na iyan, saka kan mga regulasyon kaiyan manongod sa pagkatratong pakasal o pag-agom. (Roma 7:4, 6; Efeso 2:15; Hebreo 8:6, 13) Sa katunayan, itinokdo ni Jesus na an Kristianong pamantayan may labot sa pag-agom laen man kisa kan nasa Ley. (Mateo 19:3-9) Pero dai nia ininaan an pagigin seryoso kan pag-agom, ni kan pagkatratong pakasal. Kaya, gurano kaseryoso kan topiko na ineestudyaran, an pagkatranong pakasal sa tahaw nin mga Kristiano?

Sa dakol na nasyon an mga indibiduwal an nagpipili kun siisay an aagomon ninda. Oras na manuga an lalaki asin babae na iyong magkainagoman, sinda ibinibilang na magkatratong pakasal. Sa parate, mayo nang dugang na pormal na aksion na hinahagad tanganing ikaestablisar an pagkatratong pakasal. Totoo, sa nagkapirang lugar napagkatodan na tawan kan lalaki nin singsing an saiyang magigin agom na nangangahulogan kan saindang pagkatratong pakasal. O nagin nang kostumbre na ianunsiar an pagkatratong pakasal sa mga paryente asin katood, siring sa komida nin pamilya o ibang sadit na pagtiripontipon. An mga ini nasa pagpili na nin saro, bakong mga kahagadan sa Kasuratan. An nagpapangyari kan pagkatratong pakasal iyo an napagkaoyonan kan duwa.a

An sarong Kristiano dai maninigong maghumari sa pag-ilusyon, pagkatratong pakasal, o pag-agom. Nagpupublikar kami nin mga babasahon na basado sa Biblia na puedeng makatabang sa mga indibiduwal na daing agom na magdesisyon kun baga madonong na magpoon na mag-ilusyon o na maggibo nin mga aksion pasiring sa pagkatratong pakasal o pag-agom.b An sarong importanteng marhay na kabtang kan hatol iyo na an Kristianong pag-agom permanente.—Genesis 2:24; Marcos 10:6-9.

An sarong Kristiano asin sarong Kristiana kaipuhan na magkamidbidan na marhay bago ninda isipon an pagkatratong pakasal. An balang saro puedeng maghapot, ‘Talagang segurado daw ako sa saiyang espirituwalidad asin debosyon sa Dios? Maiimahinar ko daw na kaibahan ko sia sa paglilingkod sa Dios sa bilog na buhay? Naheling mi na daw nin igo an ugale nin lambang saro? Kompiado daw ako na kami magigin bagay sagkod lamang? Igo na daw an aram mi manongod sa mga ginibo asin sirkunstansia sa presente kan lambang saro?’

Oras na nagtipanan an sarong Kristiano asin sarong Kristiana, tama sana na sinda asin an iba maglaom na masunod an pagpakasal. Si Jesus nagsadol: “Pabayaan sana na an saindong tataramon na Iyo mangahulogan nin Iyo, an saindong Dai, Dai.” (Mateo 5:37) An mga Kristiano na nakipagtratong pakasal maninigong isaboot iyan. Minsan siring, sa bihirang kamugtakan tibaad maaraman nin sarong Kristiano na nakatratong pakasal na may sarong magabat na bagay na dai sinabi o itinago bago an pagtipanan. Tibaad iyan sarong mahalagang impormasyon manongod sa nakaagi nin saro, kriminal o inmoral na mga gibo pa ngani. An Kristiano na nakaaram kaini kaipuhan na magdesisyon kun ano an gigibohon. Tibaad pag-oolayan na marhay kan duwa an bagay asin magkakaoyon na ipadagos an pagkatratong pakasal. O tibaad magdesisyon sinda pareho na taposon an pagkatratong pakasal. Minsan ngani an paggibo kaiyan pribado—bagay na dai maninigong pakiaraman, pag-isipan na igwa pa kutana nin mas marahay, o husgaran nin iba—iyan magabat na marhay na desisyon. Sa ibong na kampi, an saro na nakaaram kan magabat na isyu tibaad personal na magsaboot na kaipuhan niang taposon an pagkatratong pakasal, dawa kun an saro gustong ipadagos iyan.—Helingon an “Questions From Readers” sa Hunyo 15, 1975 The Watchtower.

May marahay na dahelan para resolberan an siring na mga isyu bago lumaog sa pag-agoman. Sinabi ni Jesus na an solamenteng sono sa Kasuratan na basehan sa diborsio na nagpapatalingkas sa saro na mag-agom liwat iyo an por·neiʹa, grabeng seksuwal na inmoralidad kan agom. (Mateo 5:32; 19:9) Dai nia sinabi na an legal na pag-agom puedeng taposon paagi sa diborsio kun maaraman nin saro an magabat na problema o salang ginibo bago kan kasal.

Halimbawa, kaidtong kaaldawan ni Jesus daing duda na puedeng magkaleproso an saro. Kun maaraman nin sarong agom na lalaking Judio na an saiyang agom (may pakaaram o daing pakaaram) daoton kan maagom nia ini, sia daw igwa nin basehan para sa diborsio? An sarong Judio na sakop kan Ley tibaad huli kaini makidiborsio, alagad dai sinabi ni Jesus na ini angay sa saiyang mga parasunod. Estudyare an nagkapirang situwasyon sa presenteng aldaw. An sarong lalaki na may sipilis, herpes sa ikinabuhay, HIV, o ibang grabeng helang na nakaoolakit tibaad makaagom na dai sinasabi an bagay na iyan. Tibaad nakua nia an saiyang helang paagi sa seksuwal na inmoralidad bago o durante kan pagkatratong pakasal. An pakaaram sa huri kan agom na babae kan saiyang helang o nakaaging inmoralidad (dawa pagkabaog o pagkapundido) dai minaliwat kan bagay na sinda mag-agom na ngonyan. An bakong magayon na nakaagi bago kan kasal bakong sono sa Kasuratan na basehan para taposon an pag-agoman pareho man sana kun an babae may helang na o itinago an pagbados sa ibang lalaki kan kasalon. Sinda mag-agom na ngonyan asin may obligasyon na sa lambang saro.

Totoo, bihira an siring na makamomondong mga situwasyon, alagad an mga halimbawang ini maninigong idoon nin orog pa an pundamental na punto: An pagkatratong pakasal dai dapat na basangbasangon. Bago asin durante kan pagkatratong pakasal, an mga Kristiano maninigong magmaigot na mamidbid na marhay an lambang saro. Sinda maninigong magin sadiosan manongod sa gustong maaraman o diretsong maaraman kan ibong na lado. (Sa nagkapirang nasyon an mga magkailusyon legal na hinahagadan na magpaheling sa doktor bago magpakasal. An iba tibaad gustohon an siring na pagpaheling para sa sadiri nindang impormasyon.) Sa siring, an kagayagayahan asin pagkaseryoso kan pagkatratong pakasal maotob sa onorableng katuyohan mantang an duwa pasiring sa orog pa ngani na magayagaya asin seryosong estado nin pag-agoman.—Talinhaga 5:18, 19; Efeso 5:33.

[Mga Nota sa Ibaba]