Icacindamisha Ukucila na pa Bumi Ubusuma

Abashimika ili lyashi ni ba Murat Ibatullin

Mu 1987, icipani cilolekesha pa Bumi mu calo ca Russia calintumine ukuyabomba incito ya budokota ku calo ca Uganda ku Africa pa myaka 4. Pa numa ya kubombela ku Uganda nshalefwaya ukuti nkabwelelamo ku Russia, lelo nalefwaya ukuti nga naishibisha incito, nkaye mu kubombela ku fyalo fimbi pamo nga ku Australia, Canada, nelyo ku United States. Lelo mu 1991 amapange yandi yalyalwike kabili nalibwelelemo ku Russia. Lekeni mushimikileko icalengele.

NAFYELWE mu 1953 mu musumba ukalamba uwa Kazan mu citungu ca Tatarstan icaba mu calo ca Russia. Abafyashi bandi baTatar kabili abaTatar abengi bashilamu. Ndebukisha ukuti ilyo nali umwaice, bashikulu na bamama balefukama no kupepa kuli Allah. Abana babo bambi, ukubikako fye na bafyashi bandi baletweba ukuti tulefuma umo balepepela pa kutila twilabapumfyanya. Pali ilya nshita abafyashi bandi bacetekele mu mitekele ya ciKomyunisti kabili basumine ukuti Lesa takwaba e co baleumfwa insoni ukukwata abafyashi abatemenwe ifya mapepo.

Ilyo nali ne myaka 4 nalilwele ubulwele bwa polio kabili ukufuma ilya ine nshita ubu bulwele tabwatala abubako na kabili mu Russia. Ndebukisha ukuti ilyo nali umwaice balentwala sana ku cipatala ku ku mpima. Kabili ndebukisha ne fyo bashikulu balepepa ukuti mpole. Nalefwaya ukuba no bumi busuma nga baice banandi bambi, kanshi te mulandu no kulemana ukuulu, naleteya umupila, ubwangalo bwa hockey e lyo na mangalo yambi.

Ilyo naleya ndekula natendeke ukufwaya sana ukuba dokota. Nangu nshatemenwe ifya mapepo nalishibe ukuti Lesa e ko aba, lelo nshaletontonkanyapo fye pali Lesa. Pali ilya nshita naletwishika ubuKomyunisti kabili nalesuusha sana batata na bayama pa fya buKomyunisti. Bayama balefunda Philosophy pa Yuniversiti mu Russia, ici icisambilisho e mo basambilila ifya mano ya buntunse. Batata balebomba mu kabungwe ka bakapokola aka Soviet State Security Committee, ako baleita ati KGB. Ilyo napwishishe ukusambilila ifya budokota nalefwaya ukwishiba sana ifya kulepula abalwele no kuya mu kubombela ku calo cimbi.

Nalefwaya Imikalile Isuma

Mu 1984, napwishishe amasambililo yalundwapo pa fya kupima abantu no kwishiba nga nabakwata fimumena kuli bongobongo. Mu 1987 balintumine ukuyabombela ku cipatala ca ku Mulago mu calo ca Uganda. Naile kuli ici calo icisuma nga nshi no mwina mwandi Dilbar e lyo na bana besu babili, Rustem uwali ne myaka 7 na Alisa uwali ne myaka 4. Pa kiliniki nalebombela incito yalikosele sana kabili twalelepula na balwele abakwete akashishi ka HIV. Apo mu Uganda mwali fye badokota babili abaishibe ukulepula fimumena fya kuli bongobongo (neurosurgeon), ilingi line naleya mu kubombela na ku makiliniki yambi.

Bushiku bumo, ine no mwina mwandi twaile kwi shitolo uko baleshitisha amabuuku, e ko namwene Baibolo ya ciRussia pa muku wa kubalilapo fye. Twalishitile amaBaibolo ayengi aya kutumina abanensu ku Russia pantu pali ilya nshita cali icayafya ukusanga Baibolo kulya. Twalibelengeleko ifipandwa fimo, lelo twalilekele pantu twalefilwa ukumfwa ifyo twalebelenga.

Pa myaka itatu twaleya ku macalici ayapusanapusana mulya mwine mu Uganda pantu twalefwaya ukwishiba ifyo abena Uganda basuminemo ne fyalengele ukuti babe ne nsansa. Na kabili natendeke ukubelenga Koran mu ciArabic. Na kuba ine no mwana wandi Rustem twatendeke ukusambilila iciArabic. Pa numa ya myeshi inono twalitendeke ukulanda iciArabic patali patali.

Pali ilya ine nshita twakumenye ba Heinz na ba Marianne Wertholz bamishonari abalesambilisha Baibolo abafumine ku Germany na ku Austria. Ubushiku bwa kubalilapo tatwalandilepo pa fya mapepo. Twalelanda fye pa fintu ifyo abafuma ku Bulaya bengalandapo ilyo bakumana mu Africa. Twalibepwishe ico baishile ku Uganda kabili batwebele ukuti, bali ni bamishonari aba Nte sha kwa Yehova kabili baishile ku kwafwa abantu ukusambilila Baibolo.

Ilyo balandile ifi, naibukishe ukuti ilyo nalesambilila amano ya buntunse pa Yuniversiti ku Russia batusambilishe ukuti Inte sha kwa Yehova mipepele iyapaatuka ku mipepele imbi kabili balepaya abana babo no kunwa umulopa wabo. Nalyebele aba bamishonari ifyo nasambilile pantu nshasumine ukutila kuti bacita ifya musango uyu. Ine no mwina mwandi twalipokeleko icitabo citila Kuti Waikala Kuli Pe na pe muli Paradise Pe Sonde, kabili mu maawala fye ayanono twalicibelengele mupepi fye no kucipwisha. Ilyo nalekele ukubelenga naipwishe umwina mwandi ifyo aleyumfwa pa fyo abelengele, atile alifitemenwe sana! Namwebele ukuti na ine wine e fyo nayumfwile.

Pa numa ya kubelenga ici citabo twalefwaisha sana ukulanda na ba Heinz e lyo na ba Marianne. Ilyo twakumene twalilanshenye ifingi. Ifyo twasambilile mu Baibolo fyalitufikile sana pa mitima kabili twatendeke ukwebako abanensu na bo twalebomba nabo ifyo twalesambilila. Pabo twale-ebako pali abaleimininako ubuteko bwa Russia mu Uganda, ku Vatican, e lyo na beminishi ba ku fyalo fimbi. Cali tupapwishe sana ilyo umwiminishi wa ku Vatican atile fyonse ifyalembwa mu Cipingo ca kale ni “nshimi fye.”

Twabwelelamo

Mu 1991 ilyo kwashele umweshi umo ukuti tubwelelemo ku Russia, ine no mwina mwandi Dilbar twapingwilepo ukuba Inte sha kwa Yehova. Twaletontonkanya ukuti ilyo tukabwelelamo fye ku Kazan’, takwakabe ubwafya tukatwalilila fye ukulongana. Lelo ku ca bulanda pa myeshi itatu tatwasangile Ing’anda ya Bufumu nelyo ukukumanyapo ba Nte banensu! E co twapingwile ukuya mu kushimikila ku ng’anda ne ng’anda nge fyo ba Nte mu calo conse bacita, nangu ca kuti twali no kulabomba fye fweka. Ici calengele tutendeke amasambililo ya Baibolo, kabili umwanakashi umo uo twalesambilila nankwe Baibolo aishileba Nte.

Pa numa, Nte umo uwa cikalamba uo ba Nte aba ku Uganda batumiine adresi yesu, alishile tutandalila. Kabili twatendeke ukulasangwa mu kulongana ukwaleba fye abantu 15. Twalelonganina mu muputule unono. Twalelembeshanya amakalata na ba Heinz na ba Marianne kabili balishile na mu kututandalila ku Kazan’. Na ifwe, twalibatandalile ku Bulgaria, uko babatumine kabili e ko balebombela bumishonari na ino ine nshita.

Ukulunduluka mu Calo Cesu

Nga nakwata ishuko, ndebako abo tubomba nabo mu cipatala ifyaba mu Baibolo. Kabili mukupita kwa nshita abengi balisanguka Inte sha kwa Yehova. Mu 1992, ilyo papitile fye umwaka umo apo twabwelelemo ku Russia, impendwa ya ba Nte yafikile kuli 45 mu Kazan’; kabili umwaka wakonkelepo twalicilile pali 100. Pali ino nshita mu Kazan’ mwaba ifilonganino 7 ifya Nte sha kwa Yehova, 5 fibomfya iciRussia, cimo cibomfya iciTatar, e lyo cimbi cibomfya ululimi lwa bacibulu. Kabili kwaba amabumba yabili ayabomfya iciArmenia ne ciNgeleshi.

Mu 1993 nasangilwe ku kukumana kwa badokota ukwabelele mu musumba wa New York kabili nakwete ishuko lya kutandala pa maofeshi yakalamba aya Nte sha kwa Yehova mu Brooklyn. Nakumene na ba Lloyd Barry, abaletungulula umulimo wa Nte sha kwa Yehova uwa kushimikila mu calo conse. Te mulandu ne fyo ba Barry bali abapamfiwa, balisangile akashita ka kulanda na ine.

Nalanshenye nabo pa fyo twalekabila ukukwata impapulo ishilanda pali Baibolo mu lulimi lwa ciTatar. Ilyo papitile imyaka imo twaishilekwata ibumba lya balepilibula mu lulimi lwa ciTatar mu Russia kabili twatendeke ukukwata impapulo muli ulu lulimi. Ala twali aba nsansa nga nshi ilyo twatendeke ukulapokelela magazini ya Ulupungu lwa kwa Kalinda, iyo tusambililamo ifyaba mu Baibolo! Ilyo twatendeke fye ukupokelela iyi magazini ne cilonganino ca ciTatar ica kubalilapo calipangilwe.

Ukuundapa Abalwele Ukwabula Ukubabikamo Umulopa

Nalicindika amafunde ya kwa Lesa yonse ukubikako fye ne funde lyaba pa Imilimo 15:20 ilikonkomesha ababomfi bakwe “ukutaluka . . . ku mulopa.” Icikomo 29 citila ababomfi ba kwa Lesa bafwile ‘ukutaluka ku fyaipailwa utulubi, ku mulopa, ku fyatitilwa, na ku bulalelale.’

Inte sha kwa Yehova bafwaya badokota ukubondapa ukwabula ukubabikamo umulopa. Pa nshita imo nalibombeleko muli Komiti ya Kumfwaninamo ne Fipatala iya Nte sha kwa Yehova mu Kazan’.a Mu 1997, Pavel uwali no mwaka umo uwa ku musumba wa Novosibirsk alekabila ukumulepula mukwangufyanya, e co banyina balitwebele ukuti tubafwe. Pali ilya nshita mu Russia mwali fye badokota abanono abaishibe ifya kulepula abalwele ukwabula ukubabikamo umulopa. Twalibafwile ukusanga badokota abali no kumulepula ukwabula ukumubikamo umulopa.

Tapapitile ne nshita twalisangile badokota abalebomba pa kiliniki apo balepula abakwete ubwafya ku mutima mu Kazan,’ kabili balisumine ukulepula Pavel. Pa March 31, 1997, badokota balibombele Pavel bwino bwino ukwabula ukumubikamo umulopa ica kuti ubwafya akwete ku mutima bwalipwile. Pa April 3, inyunshipepala beta ati Vechernyaya Kazan yatile: “Umwana napola kabili talekabila no kubomfya umuti wa mutima . . . Pa myeshi 11 banyina balecula fye no yu mwana nomba naba pemwinako.” Mu nshita fye iinono Pavel alipolele kabili alitendeke no kwenda ninshi acili mu cipatala.

Ino nshita Pavel alipola bwino bwino ica kuti alitemwa ukuya mukoowa, ukuteya umupila no kwangala pa menshi makasa. Ali mu gredi 8, kabili alaya na banyina mu kulongana kwa Nte sha kwa Yehova mu musumba wa Novosibirsk. Pa numa ya kubombela Pavel, badokota ba pali iyi kiliniki balibombele ba Nte abengi abakwete amalwele ya ku mutima ukwabula ukubabikamo umulopa. Mu Tatarstan badokota baletwalilila ukulunduluka mu masomo yabo kabili balelepula abantu abengi ukwabula ukubabikamo umulopa.

Imilimo Momba Pali Nomba

Ine no mwina mwandi e lyo na ba Nte bambi tubombela pa kiliniki apaba fimashini fyalekanalekana ifya kupiminako abalwele abakwata ubwafya ku mutima e lyo na kuli bongobongo. Tulabombela abantu abengi maka maka abashifwaya ukubabikamo umulopa. Pali ino nshita ndapima abantu ukubomfya fimashini ifilanga ubwafya bakwete kuli bongobongo kabili ndetwalilila ukusambilila ifya kuundapa abalwele ukwabula ukubabikamo umulopa. Apo ndi profesa mu dipartimenti imona pa malwele ya kuli bongobongo pa Yuniversiti ya badokota iyo beta ati Kazan’ State Medical University, ndasambilisha badokota e lyo na balesambilila ifya budokota kabili ndabafwa ukwishiba ubusuma ubwaba mu kuundapa abalwele ukwabula ukubabikamo umulopa.b

Ine no mwina mwandi tubomba mu kiliniki imo ine kabili ena abombela pali cimashini ca ultrasound. Twalitemwa umulimo tubomba pantu tulaafwa abantu. Lelo tulaba sana ne nsansa ilyo tulemona abantu baleundapwa pa mulandu wa kusambilila Icebo ca kwa Lesa Baibolo. Tulaba ne nsansa sana ukwebako abantu ifyo Lesa alaya ukuti nomba line takwakabe “umwikashi uukatila: ‘Nindwala.’”—Esaya 33:24.

[Amafutunoti]

[Icikope pe bula 26]

Ilyo nalebomba budokota ku Africa

[Icikope pe bula 27]

Mu 1990 ilyo ine no mwina mwandi twatendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova

[Icikope pe bula 28]

Mu 1993 ninshi ndetandalila ba Lloyd Barry ku Brooklyn, New York

[Icikope pe bula 29]

Pavel na banyina pali lelo

[Icikope pe bula 29]

Ninshi tuleshimikila no mwina mwandi, Dilbar