January

Abaupana balasekelela nga nshi nga ca kuti bakwata umwana. Nomba nangu ca kuti abafyashi balatemwa nga bakwata umwana, tabafwaya atwalilila fye ukuba akanya. Na kuba, kuti basakamana sana nga ca kuti talekula. Ifi fine e fyo caba na kuli Yehova. Nangu ca kuti alatemwa nga ca kuti twatampa ukusambilila pali ena, tafwaya twapelela fye pali filya fine tusambilile. (1 Kor. 3:1) Lelo afwaya twaba Abena Kristu “abakalamba” mu fya kwa Lesa. Ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula mu Baibo ukuti “abakalamba,” kuti lyapilibula no kuti “abakosoka,” “abapwililika.” (1 Kor. 2:6) E ico nga filya fine umwana atwalilila ukukula mpaka aba umukalamba, e fyo bucibusa bwesu na Yehova nabo bufwile ukutwalilila ukuba ubwakosa. Nga tulecita ifi, kuti twaba Abena Kristu abakalamba mu fya kwa Lesa. Kwena nangu ca kuti twakula twaba na bakalamba mu fya kwa Lesa, tufwile ukutwalilila ukukula mu fya kwa Lesa.—1 Tim. 4:15. w24.04 ibu. 2 amapara. 1, 3

Bushe Yehova mumumona shani? Nalimo kuti mwayasuka amuti, ‘Yehova ni Tata, ni Lesa wandi, kabili ni Cibusa wandi.’ Kwaliba amashiwi na yambi ayo mwingabomfya pa kulondolola Yehova. Lelo bushe kuti mwatila, kuti mwaba abeni ba kwa Yehova? Imfumu Davidi yalingenye Yehova ku muntu uulepokelela abeni, kabili yalingenye ababomfi ba kwa Yehova aba cishinka ku beni abo bapokelele. Yaipwishe ati: “Mwe Yehova, nani engaba umweni mwi tenti lyenu? Nani engekala mu lupili lwenu ulwa mushilo?” (Amalu. 15:1) Aya mashiwi yalelangilila ukutila kuti twaba abeni ba kwa Yehova, e kutila ifibusa fyakwe. Ilyo Yehova ashilabumba ifintu fyonse, ali fye eka. Lelo pa nshita imo, alipokelele Umwana wakwe ibeli mwi tenti lyakwe ilya mampalanya. Yehova alitemenwe sana pa kupokelela Umwana wakwe ibeli muli ili itenti. Baibo itila Yehova ‘alitemenwe sana’ Umwana wakwe. Uyu Mwana wakwe uwali umweni wa kubalilapo mwi tenti lyakwe ilya mampalanya, ‘alesekelela pa cinso cakwe inshita yonse.’—Amapi. 8:30. w24.06 ibu. 2 amapara. 1-3

Elenganyeni ukuti kuli ibumba lya baume ukucila pali 340,000 abalongene ukuti babike Davidi pa bufumu. Pa nshiku shitatu aba abaume nabekala mu ncende ya mpili mupepi na Hebrone baleisha kabili baleimbila Yehova inyimbo sha kumulumbanya. (1 Imila. 12:39) Pali ili ibumba pali umulumendo Sadoke kabili nalimo abantu abengi tabaishibe no kuti e po ali. Lelo Yehova ena alishibe ukuti e po ali kabili alilenga na ifwe twaishiba ukuti epo ali. (1 Imila. 12:​22, 26-28) Sadoke ali ni shimapepo uwalebombela pamo na Shimapepo Mukalamba Abiatari. Na kabili Sadoke aleiluka ifimonwa, e kutila Lesa alimupeele amano aya kwiluka ifyo Lesa alefwaya ukucita. (2 Sam. 15:27) Sadoke ali uwashipa. Muli shino nshiku sha kulekelesha, Satana ale-esha na maka yonse pa kuti engalenga twaleka ukucetekela Yehova. (1 Pet. 5:8) Tulingile ukuba abashipa pa kuti tuleshipikisha ilyo tulelolela ukuti Yehova akafumyepo Satana na cino calo cakwe icabipa. (Amalu. 31:24) Nga tulecita ifyo, ninshi tulepashanya Sadoke uwali uwashipa. w24.07 ibu. 2 amapara. 1-3

Ilyo Yehova abumbile umwaume wa kubalilapo no mwanakashi, alefwaya ukuti baleba ne nsansa. Alibapeele icifulo icisuma ica kwikalamo, alibofishe, kabili alibapeele no mulimo uusuma uo bali no kulabomba. Bali no kufyala abana abali no kwisusha isonde, kabili bali no kulenga isonde lyonse lyaba paradaise nga filya ibala lya Edeni lyali. Yehova abapeele fye ifunde limo ilisha-afishe ukukonka. Kabili alibasokele ukuti nga batoba ili ifunde, bamupondokela ku mufulo fye, ulu ulubembu bali no kucita lwali no kulenga bafwa. Twalishiba ifyacitike. Malaika umubifi, uushatemenwe Lesa kabili uushatemenwe Adamu na Efa, alibatunkile pa kuti batobe ifunde ilyo Lesa abapeele. Adamu na Efa balyumfwilile Satana. Balibembwike pantu tabacetekele Shibo uwabatemenwe. Nga fintu twaishiba, ifyo Yehova alandile fyalicitike. Pa mulandu wa kuti Adamu na Efa tabaumfwilile Lesa, ifyabipa fyalitendeke ukubacitikila: balikotele, kabili mu kupita kwa nshita balifwile.—Ukute. 1:​28, 29; 2:​8, 9, 16-18; 3:​1-6, 17-19, 24. w24.08 ibu. 3 para. 3

Yehova no Mwana wakwe bafwaya tuleba ne nsansa. Baibo pa Amalumbo 119:2 ilanda ukuti: “Ba nsansa abakonka ifyo atwibukishako, abamufwaya no mutima wabo onse.” Yesu na o atile: “Aba nsansa bantu abomfwa icebo ca kwa Lesa no kukonka ifyo cilanda!” (Luka 11:28) Fwe babomfi ba kwa Yehova twaliba ne nsansa. Cimo icalenga sana nico tulabelenga Icebo ca kwa Lesa cila bushiku, kabili tulesha na maka yesu yonse pa kuti tulekonka ifyo tubelenga. (Yako. 1:​22-25) Nga tulecita ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda tulalenga Yehova alesekelela. (Luk. Mil. 12:13) Nga tulecita ifyo Icebo ca kwa Lesa cilanda, bonse mu lupwa tulaba ne nsansa kabili bucibusa bwesu na ba bwananyina bulakosa. Na kabili tatukwata amafya ayengi ayo abantu abashikonka amafunde ya kwa Yehova bakwata. Cine cine, ciba fye nga filya fine Imfumu Davidi yalandile. Pa numa ya kulanda pa mafunde, pa fya kukonka no bupingushi bwa kwa Yehova mu lwimbo ulo Imfumu Davidi yaimbile, yatile: “Uufikonka alalambulwa nga nshi.”—Amalu. 19:​7-11. w24.09 ibu. 2 amapara. 1-3

Yehova alamona amafya yonse ayo ababomfi bakwe bakwata, aleshiba ilyo tuli ne nsansa ne lyo tuli no bulanda. (Amalu. 37:18) Alatemwa nga amona ukuti tuleibikilishako pa kuti tulemubombela na maka yesu yonse nangu ca kuti tuli no bulanda! Ne cacilapo ca kuti, alafwaisha ukutwafwa no kutusansamusha. Pa Amalumbo 147:3 Baibo itila Yehova ‘alakakila pa filonda’ fya baba no bulanda. Ili ilembo lilalangilila ifyo Yehova aba ne cikuuku ilyo alesakamana ababa no bulanda. Finshi tufwile ukucita pa kuti Yehova aletusakamana? Tontonkanyeni pali ici ica kumwenako. Dokota uwaishiba sana ifya kundapa kuti ayafwilisha umuntu uuicenene pa kuti apole. Nomba pa kuti umuntu uuicenene apole, alingile ukukonka bwino ifyo dokota alemweba. Yehova alalanda na bonse ababa no bulanda ukupitila mu Cebo cakwe kabili alabeeba ifyo balingile ukukonka. w24.10 ibu. 6 amapara. 1-2

Mu mpapulo shesu twalilandapo pa fyo cikaba ku bantu abo Yehova apingula ukuti tabalungama. Twalilandapo ukuti abantu abo Yehova aonawile tabakabuushiwe. Mu Baibo mwaliba amalyashi ayalanda pa fyo Yehova apingwile abantu abashalungama, ku ca kumwenako ilyo Yehova aletele Ilyeshi pe sonde, alyonawile abantu bonse ukufumyako fye Noa no lupwa lwakwe. Na kabili ukupitila mu bena Israele alyonawile inko 7 ishaleikala mu Calo ca Bulayo kabili abomfeshe malaika pa kwipaya abashilika abena Asiria 185,000 mu bushiku fye bumo. (Amala. 7:​1-3; Esa. 37:​36, 37) Bushe Baibo yalitweba ukuti Yehova alipingula aba bonse ukuti tabakabuushiwe? Awe, tayatweba. Muli ifi ifya kumwenako twalandapo, tatwaishiba ifyo Yehova apingwile cila muntu kabili tatwaishiba nga ca kuti pali aba abo apingwile pali abakwete ishuko lya kusambilila pali Yehova no kulapila. w24.05 ibu. 3 amapara. 5-7

Yesu alilandile pa cilangililo ca kwa mukamfwilwa uwatwalilile ukulomba kapingula ukuti akamulandileko pa kuti bekamufyenga. Ukwabula no kutwishika, abasambi ba kwa Yesu balishibe ifyo ulya mukamfwilwa aleumfwa, pantu abapiina abengi pali ilya nshita balebacusha. (Luka 18:​1-5) Na ifwe bene kuti twaishiba ifyo mukamfwilwa aleumfwa pantu na ifwe bene balitufyengapo. Abantu abengi pali ino nshita baba na kapaatulula, bankalwe kabili ni bakaitemwe. Pa mulandu wa ifi, na ifwe twalishiba ukuti nalimo kuti batufyenga. (Luk. Mil. 5:8) Nomba kuti twaumfwa sana ububi nga ca kuti munyinefwe nelyo nkashi e watufyenga. Na lyo line, ifi filacitika. Kwena bamunyinefwe na bankashi tabafwaya ukutucusha nge fyo aba muli ici calo bacita. Lelo icilenga inshita shimo baletufyenga, ni co tabapwililika. Kuti twasambililako ku fyo Yesu acitile ilyo abantu babipa bamufyengele. Nga kuti twatekanya ilyo abalwani besu baletucusha, ninshi tulingile ukucilapo ukutekanishisha bamunyinefwe na bankashi! w24.11 ibu. 2 amapara. 1-2

Mu nshita balelemba Baibo, umukate e o abantu balelya sana. (Ukute. 14:18; Luka 4:4) Na kuba umukate baleulya sana ica kuti Baibo ilalumbula umukate nga ilelanda pa fya kulya fyonse. (Mat. 6:11; Imil. 20:7) Yesu alibomfeshe umukate ilyo acitile ifipesha mano fibili ifyaishibikwa sana. (Mat. 16:​9, 10) Cimo pali ifi ifipesha mano calembwa muli Yohane icipandwa 6. Ilyo abasambi ba kwa Yesu bapwishishe ukubila imbila nsuma balinakile. E ico apo balingile ukutuushako, baninine ubwato pamo na Yesu, e lyo baya kwi shilya lya Bemba wa Galili. (Marko 6:​7, 30-32; Luka 9:10) Baile ku ncende iyabelele ku Betisaida uko bali no kuba fye beka. Nomba tapakokwele, abantu abengi balibakonkele. Yesu tabasuulileko fye. Lelo atendeke ukubasambilisha pa Bufumu, kabili aliposeshe na balwele. Nomba ilyo paile palefiita, abasambi ba kwa Yesu tabaishibe ifyo abantu bonse bali no kulya. Bamo nalimo pali aba balikweteko ifya kulya ifinono, lelo abengi balingile ukuya mu mishi mu kufwaya ifya kulya.—Mat. 14:15. w24.12 ibu. 2 amapara. 1-2

Abafyashi besu aba kubalilapo Adamu na Efa bali abapwililika kabili baleikala mu paradaise iisuma. (Ukute. 1:27; 2:​7-9) Balikwete isubilo lya kuba ne nsansa umuyayaya. Lelo kwali icabipa icacitike, balibembwike. Ici calengele ukuti Yehova abafumye mwi bala lya Edeni kabili tabali no kwikala umuyayaya. Bushe abana abo bali no kukwata, finshi bali no kupyana? Baibo itila: “Pantu nga filya fine ulubembu lwaingilile mu mwaume umo [Adamu] pano calo ne mfwa yaingilile mu lubembu, e fyo ne mfwa yasalanganine ku bantu bonse pantu bonse balibembwike.” (Rom. 5:12) Twalipyana ulubembu ululenga tulefwa. Ulu ulubembu twapyana lwaba kwati ni nkongole ishingi isho umuntu nangu umo ashingabwesha. (Amalu. 49:8) Baibo ilinganya imembu ku nkongole. (Mat. 6:12; Luka 11:4) Nga twabembuka ciba kwati twakongola kuli Yehova. Yehova afwaya twabwesha ishi inkongole. Nga twafilwa ukubwesha, tufwile ukufwa, ninshi e lyo shapwa.—Rom. 6:​7, 23. w25.02 amabu. 2-3 amapara. 2-3

Yehova alitucindamika sana ifi atupeela umulimo wa kubila pa Bufumu bwa kwa Lesa! Te bantu bonse bakwata ili ishuko. Ku ca kumwenako, ilyo Yesu ali pano isonde talesuminisha ifibanda ukulabila pali ena. (Luka 4:41) Muno nshiku, pa kuti umuntu atampe ukulabila imbila nsuma pamo na bantu ba kwa Yehova alingile ukulaikala ukulingana ne fyo Lesa afwaya. Tulanga ukuti tulatasha pali ili ishuko lya kubila imbila nsuma nga ca kuti tulebila imbila konse uko tuli kabili pa nshita ili yonse. Tufwaya ukuba nga Yesu. E co tubilila imbila nsuma pa kuti tulesambilisha abantu icine. (Mat. 13:​3, 23; 1 Kor. 3:6) Icilonganino ca kwa Yehova naco cilalenga abantu baishiba ishina lya kwa Lesa. Inshila imo iyo cicitilamo ifi, fintu cacita muli Baibolo Amalembo ya Calo Cipya. Muli iyi Baibo ponse apaba ishina lya kwa Lesa ukulingana ne ndimi isho balembeelemo Baibo pa kubala, balibwekeshapo ili ishina. Iyi Baibo eko yaba yonse nelyo mu fiputulwa mu ndimi ukucila pali 270. w24.04 ibu. 9 amapara. 8-9

Bamunyinefwe bamo abasunga bwino abena mwabo, balabacitilako utuntu tumo cila bushiku utulanga ukuti balibatemwa. (1 Yoh. 3:18) Umulume kuti alanga umwina mwakwe ukuti alimutemwa mu tuntu fye utunono pamo nga, ukumwikatako ku kuboko nelyo ukumukumbatilako. Kuti amutuminako foni pa kuti eshibe ifyo ali. Mu nshita mu nshita, kuti amulembelako amashiwi ayasuma pali kardi ukulanga ukuti alimutemwa. Umwaume nga alecita ifi, ninshi alecindika umwina mwakwe kabili ninshi alekosha icupo cabo. Umwaume uwacindika umwina mwakwe alamukoselesha. Inshila imo iyo akoseleseshamo umwina mwakwe kulamutasha muli fyonse ifyo acita. (Kol. 3:15) Nga ca kuti umwaume aletasha umwina mwakwe ukufuma panshi ya mutima, alatemwa icine cine. Akulaumfwa ukuti alicingililwa, umwina mwakwe alimutemwa kabili alimucindika.—Amapi. 31:28. w25.01 ibu. 11 para. 15; ibu. 13 para. 16

Amalumbo 15 yapwa na mashiwi ya kuti: “Uucite fi takaipunune.” Uwalembele amalumbo alilondolola ico Yehova afwaila ukuti tulekonka fyonse ifyaba mu Amalumbo 15. Yehova afwaya tuleba ne nsansa. E ico alatutungulula pa kuti engalatupaala kabili engalatucingilila. Abeni ba kwa Yehova kuti baenekela ukuti ifintu fikabawamina ku ntanshi. Abasubwa aba cishinka bakaya ku muulu kabili bakekala mu “fifulo fya kwikalamo ifingi” ifyo Yesu abapekanishisha ku muulu. (Yoh. 14:2) Abakwata isubilo lya kwikala pano isonde bakalaikala ukulingana ne fyo Yehova alaya pa Ukusokolola 21:3. Cine cine Yehova alitucindamika ifi atwita pa kuti twingaba abeni mwi tenti lyakwe umuyayaya!—Amalu. 15:​1-5. w24.06 ibu. 13 amapara. 19-20

Bushe ishiwi lya kuti ubukata lyalola mwi? Mu Baibo, ishiwi lya kuti “ubukata” lilosha kuli fyonse ifilanga ukuti umuntu alicindama sana. Yehova alilangile ubukata bwakwe ilyo fye alubwile uluko lwa bena Israele mu Egupti umo bali abasha. Elenganyeni ifyacitike: Abena Israele abengi nga nshi balilongene mwi samba lya Lupili lwa Sinai pa kuti bomfwe ifyo Lesa alefwaya ukubeba. Ikumbi ilyafiita fititi lyalifimbile ulupili. Mu kupumikisha, pa lupili ponse pali icushi, lyena kwali icinkukuma icikalamba, icibulukutu no kupanta kwa nkuba. Lyena kwaumfwikike iciunda icikalamba ica ntandala. (Ukufu. 19:​16-18; 24:17; Amalu. 68:8) Elenganyeni ifyo abena Israele bapeshiwe amano ilyo Yehova alangile ubukata bwakwe. Muno nshiku, tupeela Yehova ubukata ilyo tulaebako abantu pa maka yakwe ayakalamba na pa mibele yakwe iisuma, e lyo na lintu tulemutasha pali fyonse ifyo atwafwa ukucita.—Esa. 26:12. w25.01 ibu. 2 amapara. 2-3

Inshita imo ilyo abena Israele baleya ku Calo ca Bulayo, abaume bamo abali abalumbuka mu lukuta balesuusha Mose kabili balelanda amashiwi ayabipa pa mulimo uo Yehova apeele Mose. Balelanda abati: “Abantu bonse muli ulu lukuta [te Mose fye] ba mushilo kabili Yehova ali nabo.” (Impe. 16:​1-3) Nangu ca kuti Lesa alemona ukuti “ulukuta lonse” lwali ulwa mushilo, Yehova asalile Mose ukulatungulula abena Israele. Aba bacipondoka tabalesuusha fye Mose, lelo balesuusha na Yehova. Tababikile amano ku fyo Yehova alefwaya, lelo babikile amano ku fyo balefwaya, e kutila ku kukwata amaka ayengi e lyo na ku kufwaya ukulumbuka. Yehova alipeye aba bacipondoka abali pa ntanshi pamo na bantu abengi abalebatungilila. (Impe. 16:​30-35, 41, 49) Te kuti tutwishike no kutwishika ukuti na muno nshiku mwine Yehova alipata abantu abashicindika abantu abo apeela insambu sha kutungulula mu cilonganino cakwe. w24.07 ibu. 11 para. 11

Abantu abengi balakaana kabili balatupumya nga tulebeba ukuti impela ya cino calo naipalama. (2 Pet. 3:​3, 4) Nangu ca kuti kwaliba ifintu ifingi ifyo tushaishiba, tufwile ukucetekela sana ukuti Yehova alipima inshita ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka. Na kabili tufwile ukushininkisha ukuti akalatusakamana ilyo kukaba ubucushi bukalamba. Na kabili tufwile ukucetekela sana abo Yehova abomfya muno nshiku pa kututungulula, e kutila “umusha wa cishinka kabili uwashilimuka.” (Mat. 24:45) Ilyo ubucushi bukalamba bukatendeka, nalimo bakatweba ifya kucita ifikalenga tukapusuke. Ino e nshita tulingile ukucetekela sana abo Yehova alebomfya pa kututungulula mu cilonganino. Te kuti twenekele ukuti tukalakonka ifyo bakalatweba ilyo kukaba ubucushi bukalamba nga cilatukosela ukucita ifi pali ino nshita. w24.09 ibu. 11 amapara. 11-12

Abafyashi Abena Kristu balishiba ukuti umwana wabo te kuti atetekele Lesa pa mulandu fye wa kuti bena balimutetekela. Mu kupita kwa nshita, umwana wenu kuti alayipusha amepusho pamo nga: ‘Bushe naishiba shani ukuti kwaliba Lesa? Bushe cine cine kuti nacetekela ifyo Baibo ilanda?’ Na kuba Baibo itweba ukuti tulebomfya ‘amaka yesu aya kupelulula’ kabili itweba ukuti ‘tuleshininkisha ifintu fyonse.’ (Rom. 12:1; 1 Tes. 5:21) Nomba kuti mwa-afwa shani umwana wenu pa kuti akwate icitetekelo icakosa? Muleafwa umwana wenu pa kuti aleshininkisha ukuti ifyo Baibo ilanda fya cine. (Rom. 12:2) Nga ca kuti umwana wenu amwipusha icipusho, mulemona ukuti e nshita ya kumusambilisha ifya kusanga amasuko mu mpapulo shesu pamo nga mu Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower na mu Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo. Pa kuti umwana wenu ashininkishe ukuti Baibo te citabo fye icisuma ico abantu balemba lelo Cebo ca kwa Lesa, kuti abelenga mu citabo citila Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo e lyo abelenga pa mutwe uutila “Baibolo” na patila “Yafuma Kuli Lesa.”—1 Tes. 2:13. w24.12 amabu. 14-15 amapara. 4-5

Bushe baeluda kuti bapashanya shani Yesu? Bafwile ukulasambilisha abaume ifya kubomba imilimo, kumo fye na bamunyinefwe abacaice pa kuti bengafikapo ukubomba imilimo na imbi mu cilonganino. Baeluda balingile ukwishiba ukuti abo balesambilisha bafwile ukusambilila ifintu ifingi. Na kabili baeluda balingile ukuba no kutemwa ilyo balefunda bamunyinefwe abacaice pa kuti beshibe ukuti bafwile ukuba abaicefya, aba cishinka, kabili baleitemenwa ukubombela aba bwananyina. (1 Tim. 3:1; 1 Pet. 5:5) Yesu apeele abasambi bakwe umulimo wa kubila imbila nsuma no kulondolwela abantu Amalembo. Nalimo abasambi balemona ukuti tabafikilepo ukubomba uyu mulimo. Lelo Yesu ena alemona ukuti balifikilepo, kabili alibebele. Alibacetekele sana ica kuti abebele ati: “Filya fine Tata antumine, e fyo na ine ndemutuma.”—Yoh. 20:21. w24.10 ibu. 16 para. 15; ibu. 17 para. 17

Davidi ali ni mfumu ya bantu ba kwa Yehova kabili ali ne cishinka kuli Lesa. Na kabili Davidi ali ni kemba wa nyimbo, alelemba imishikakulo, alishibe sana ukulwa kabili ali ni kasesema. Alikwete amafya ayengi. Pa myaka iingi aleikala nge mbutushi pantu alebutuka Imfumu Shauli iyalefwaya ukumwipaya. Na lintu Davidi aishileba imfumu, alifulumwike pantu umwana wakwe Abishalomu alefwaya ukumupoka ubufumu kabili alefwaya ukumwipaya. Nangu ca kuti Davidi alekwata amafya ya musango uyu kabili alicitile ne membu ishikalamba, alitwalilile ukuba uwa cishinka kuli Lesa mpaka ne mfwa. Yehova alondolwele Davidi ukuti “muntu uo umutima wandi watemwa.” Kanshi tufwile ukulakonka amashiwi ayo Davidi alandile! (1 Isha. 15:5) Ku ca kumwenako, natulande pa mano ayo Davidi apandile umwana wakwe Solomone uwali no kumupyana pa Bufumu. Yehova asalile Solomone pa kuti engakuula itempele apo abantu bali no kulapepela Lesa. (1 Imila. 22:5) Uyu wali no kuba mulimo uukalamba kabili Solomone ali no kukwata amafya pa kutungulula abantu ba kwa Yehova. Finshi Davidi aebele Solomone? Davidi aebele Solomone ukuti nga akulaumfwila Yehova, ifintu fyali no kulamwendela bwino.—1 Isha. 2:​2, 3. w24.11 ibu. 10 amapara. 9-11

Umwaume uupuma umwina mwakwe nelyo uumusaalula mu fyo alanda, alingile ukucitapo fimo pa kuti abe cibusa wa kwa Yehova na kabili na pa kuti ena no mwina mwakwe babe ifibusa na kabili. Ica kubalilapo, alingile ukusumina ukuti alikwata ubwafya ubukalamba. Yehova alamona fyonse ifyo acita kabili alomfwa amashiwi yonse ayo alanda. (Amalu. 44:21; Luk. Mil. 12:14; Heb. 4:13) Icalenga bubili, alingile ukuleka ukucusha umwina mwakwe no kwaluka. (Amapi. 28:13) Icalenga butatu, afwile ukulomba ubwelelo ku mwina mwakwe na kuli Yehova. (Imil. 3:19) Afwile ukupaapaata Yehova ukuti amwafwe pa kuti aleitemenwa ukwaluka mu fyo atontonkanya, mu fyo alanda na mu fyo acita. (Amalu. 51:​10-12; 2 Kor. 10:5; Fil. 2:13) Icalenga 4, alingile ukulacita ifyo apepelapo pa kuti alepata ifyabipa fyonse ne milandile yabipa yonse. (Amalu. 97:10) Icalenga 5, afwile ukulomba ukuti bakacema mu cilonganino bamwafwe. (Yako. 5:​14-16) Icalenga 6, alingile ukutontonkanishisha libela pa fyo akulacita pa kuti elacita ifyabipa. w25.01 ibu. 11 para. 14

Bushe mwalitemwa Yehova Lesa uwamupeela ifya bupe fyonse ifyo mwakwata, kumo no bumi? Bushe mulafwaya ukulanga ukuti na imwe mwalimutemwa? Inshila iyawamisha iyo mwingalangilamo ukuti mwalitemwa Yehova, kuipeela kuli ena no kubatishiwa. Nga mwacita ifi, mukaba mu lupwa lwakwe. Ici cikalenga Shinwe kabili Cibusa wenu akalemutungulula kabili akalemusakamana pantu ninshi muli ba mu lupwa lwakwe. (Amalu. 73:24; Esa. 43:​1, 2) Na kabili nga mwaipeela kuli Yehova no kubatishiwa, mukakwata isubilo lya kwisaikala umuyayaya. (1 Pet. 3:21) Bushe kwaliba icalenga muleshingashinga ukubatishiwa? Te imwe mweka mushingashinga. Kwaliba abantu na bambi abengi abalingile ukwaluka mu fyo balecita na mu fyo baletontonkanya pa kuti bafikepo ukubatishiwa. Pali ino nshita balabombela Yehova ne nsansa kabili baliba abacincila. w25.03 ibu. 2 amapara. 1-2

Ilingi line Baibo ilinganya imembu ku fisendo ifyafina. Imfumu Davidi yalondolwele imembu yacitile ukuti: “Imembu shandi nashitulumana pa mutwe wandi; shili nge cipe icafina ico nshingasenda.” (Amalu. 38:4) Lelo Yehova alelela abantu abalapila pa membu shabo. (Amalu. 25:18; 32:5) Ishiwi lya ciHebere ilyo bapilibula ukuti “ukwelela” muli ifi fikomo, lipilibula ukuti “ukwimya” nelyo “ukusenda.” Kuti twaelenganya ukuti Yehova aba nga umwaume wa maka, uwa kuti atutuula icisendo pa mabeya e lyo acitwala ukutali. Mu Baibo mwaliba icilangililo na cimbi icilanga ukuti Yehova nga atubelela uluse, alasenda imembu shesu ukutali. Pa Amalumbo 103:12 patila: “Filya ku kabanga na ku masamba kwatalukana sana, e fyo na o atalusha kuli ifwe imembu tucita.” Akabanga e katalukisha ku masamba. Akabanga na masamba te kuti fikumane. Aya amashiwi yapilibula ukuti Yehova alasenda imembu shesu ukutali ukwa kuti te kuti twelenganye no kwelenganya. Ala ici cilangililo cilalanga bwino ifyo Yehova atubelela uluse umupwilapo! w25.02 ibu. 9 amapara. 5-6

Ilyo Yesu abwelelemo ku muulu, umutumwa Petro alicitile icipesha amano ilyo aundepe umwaume uwafyelwe uwalemana. (Imil. 1:​8, 9; 3:​2, 6-8) Abantu abengi balimwene ici icipesha mano kabili bashingulwike Petro. (Imil. 3:11) Petro talefwaya ukuti abantu batendeke ukumulumbanya nangu ca kuti akulile mu calo umo abantu balefwaya sana ukulumbuka. Petro ali-icefeshe kabili alangile ukuti abantu balingile ukulumbanya Yehova na Yesu. Alandile ati: “Icitetekelo cesu mwi shina [lya kwa Yesu], e cilengele uyu muntu mulemona kabili uo mwaishiba akwate amaka.” (Imil. 3:​12-16) Na ifwe bene kuti twapashanya Petro kabili kuti twasambilila ifya kuba abaicefya. Icilenga tulebombela abantu banensu ni co twalitemwa Yehova e lyo na bantu bene, te pa mulandu wa kuti tufwaya abantu baletulumbanya. Tulalanga ukuti twali-icefya nga tuli ne nsansa ilyo tulebombela Yehova na ba bwananyina nangu ca kuti abantu tabamona imilimo tubomba.—Mat. 6:​1-4. w25.03 amabu. 10-11 amapara. 11-12

Kuti twatwalilila ukuba abacincila mu mulimo wa kubila imbila nsuma nga ca kuti tulebika amano ku fyo twatemwa Yehova na ku fyo twatemwa abantu banensu. (Mat. 22:​37-39) Elenganyeni ifyo Yehova atemwa nga amona tulebomba uyu umulimo wa kubila imbila nsuma, ne fyo abantu bakaba ne nsansa nga batampa ukusambilila Baibo! Tontonkanyeni na pa fyo abantu abakutika imbila nsuma iyo tubila bakekala umuyayaya. (Yoh. 6:40) Bushe kwaliba fimo ifyalenga mwilafuma pa ng’anda? Nga kwaliba ifyalenga, mulebika amano ku fyo mwingalacita pa kuti mulelanga ukuti mwalitemwa Yehova na bantu banenu. Ilyo kwali icikuko ca COVID-19, ba Samuel na ba Dania tabalefuma pa ng’anda. Pali iyi nshita yonse ilyo kwali icikuko lyonse balebila imbila nsuma pa foni, balelemba amakalata kabili balebomfya Zoom pa kutungulula amasambililo ya Baibo. Nangu ca kuti ba Samuel na ba Dania tabalebomba nge fyo balebomba kale, bale-esha na maka yabo yonse ukucita ifyo bengakumanisha, ifi balecita fyalelenga balesekelela. w24.04 ibu. 18 amapara. 15-16

Nangu ca kuti ukuupa nelyo ukuupwa te kulenga fye umuntu aba ne nsansa, Abena Kristu abengi abashimbe nampo nga baice nelyo nga bakalamba balafwaya ukuupa nelyo ukuupwa. Kwena ilyo mushilatendeka ukwishishanya, mufwile ukushininkisha ukuti namukwata indalama ishalinga, bucibusa bwenu na Yehova bwalikosa kabili mwali-ishiba bwino. (1 Kor. 7:36) Calicindama ukwishiba imibele iyo umuntu mulefwaya ukuupana nankwe alingile ukukwata ilyo mushilatendeka ukwishishanya. Nga ca kuti tamwishibe imibele iyo umuntu mulefwaya ukulaishishanya nankwe afwile ukukwata, nalimo kuti mwasha uumulingile, mwatampa ukwishishanya no ushimulingile. Kwena onse uo mulefwaya ukulaishishanya nankwe afwile ukuba Umwina Kristu uwabatishiwa. (1 Kor. 7:39) Nomba te Mwina Kristu onse uwabatishiwa engalinga ukuupana nankwe. E ico mulingile ukuyipusha amuti: ‘Finshi mfwaya ukucita? Mibele nshi ningafwaya uo ndefwaya ukuupana nankwe akwata? Bushe ifyo njenekela fyalicilamo?’ w24.05 ibu. 20 para. 1; ibu. 21 para. 3

Ilyo muleishishinya, finshi mufwile ukulacita pa kupwisha amafya? Finshi mufwile ukucita nga ca kuti inshita shimo mulapusana? Nga ca kuti inshita shimo mulapusana, bushe ninshi cilepilibula ukuti tamufwile ukuupana? Kwena te lyonse cipilibula ifyo, pantu na baupana bene inshita shimo balapusana. Icupo cilakosa nga ca kuti abaupana balebombela pamo nga bakwata amafya. Kanshi ifyo mucita pa kupwisha amafya pali ino nshita filanga ifyo icupo cenu cikaba. E ico abaleishishanya balingile ukuyipusha ati: ‘Nga tulelanshanya pa mafya, bushe tulaba abatekanya kabili bushe tulaba no mucinshi? Bushe nga twalufyanya tulasumina no kufwaya ukubombela pa fyo tulufyenye? Bushe tulaitemenwa ukukonka ico umunensu alelanda, ukulomba ubwelelo nga twalufyanya, nelyo ukumwelela nga atulufyanya?’ (Efes. 4:31) Na lyo line, nga ca kuti mwaikalila fye ukuumana, nalimo e fyo mukatwalilila na lintu mukopana. Nga ca kuti mwamona ukuti uo muleishishanya nankwe talingile ukuupana nankwe, kuti cawama mwaleka ukwishishanya. w24.05 ibu. 29 para. 12

Nga tulomfwila Yehova muli fyonse kabili nga ca kuti ifyo tusalapo ukucita filalingana ne fyo Baibo ilanda, aba bwananyina kuti baletupashanya. Nga tuleisambilisha Icebo ca kwa Lesa no kukosha icitetekelo cesu muli ena, tukaba aba cishinka kabili tukalakonka na mafunde yakwe. Tatwakulakonka ifisambilisho fya bufi nelyo ifyo abantu batontonkanya ifyapusana ne fyo Yehova atontonkanya. (Efes. 4:14; Yako. 1:​6-8) Tulafwilisha na bali na mafya. (1 Tes. 3:​2, 3) Baeluda balingile ukulailama mu fyo bacita, ukuba na mano ayatuntulu, tabafwile ukuba ne cimfulumfulu nelyo ukulapampamina fye pa cintu cimo. Nga ca kuti baeluda ‘balakonka sana icebo ca kwa Lesa ica cishinka,’ balalenga aba mu cilonganino balecetekela sana Yehova. (Tito 1:9; 1 Tim. 3:​1-3) Baeluda nga bali ne mibele iisuma kabili balacema aba mu cilonganino, balalenga bakasabankanya balelongana lyonse, balebila imbila nsuma lyonse kabili baleisambilisha Baibo. Nga ca kuti aba bwananyina bali na mafya ayalelenga balesakamana sana, baeluda balabebukishako ukulacetekela sana Yehova no kulatontonkanya pa fyo atulaya. w24.06 ibu. 31 amapara. 16-18

Ilyo Yesu ali pano isonde, alesambilisha abantu ukuti Wishi alafwaisha ukutubelela uluse nga twabembuka. Tontonkanyeni pa cilangililo ca mwana walubile. Ulya mwana umulumendo alifumine pa ng’anda kabili aile mu kucita ifintu ifyabipa. Ilyo papitile inshita ‘amano yalibwelele’ kabili alibwelele ku ng’anda. Finshi wishi acitile? Yesu alandile ukuti “ilyo acili ukutali, wishi alimumwene . . . , alimubutukile amukumbatila no kumukumbatila e lyo amutomona.” Umwana alefwaya ukuba umubomfi mu ng’anda ya kwa wishi, lelo wishi amwitile ati “uyu mwana wandi” kabili alimupokelele mu lupwa. Wishi alandile no kuti: “Alilubile nomba nalondoka.” (Luka 15:​11-32) Ilyo Yesu ali ku muulu ninshi talaisa pano isonde, afwile alemona ifyo Wishi alebelela abantu uluse nga balapila. Ici icilangililo Yesu alandile cilatusansamusha kabili cilalenga twamona ifyo Shifwe Yehova aba no luse! w24.08 ibu. 11 amapara. 11-12

Umwina Kristu uwaba na mano, alatontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya ilyo alesalapo ifya kucita. Umwina Kristu wa musango uyu alishiba ukuti takwaba icacindamisha ukucila pali bucibusa bakwe na Yehova. Tatontonkanya ukuti alicila abantu bambi, kabili aleshiba ukuti te fyonse aishiba. Alapepa kuli Yehova libili libili, kabili ifi acita filanga ukuti ashintilila pali Yehova. Twalishiba ukuti tufwile ukulapepa kuli Yehova nangu ca kuti mu cifyalilwa fye twalicenjela mu fintu fimo. E ico tulingile ukulapepa kuli Yehova pa kuti aletutungulula maka maka ilyo tulesalapo ukucita ifintu ifyacindama, kabili tufwile ukucetekela ukuti Yehova e waishiba fye ifingatuwamina. Tulatasha sana ifi Yehova atubumba mu nshila ya kutila kuti twakwata imibele iyo akwata. (Ukute. 1:26) Na lyo line te kuti tutontonkanye nga filya fine fye Yehova atontonkanya.—Esa. 55:9. w25.03 ibu. 11 para. 13; ibu. 13 amapara. 17-18

Mwilamona ukuti abantu bamo tabatasha. Nga ca kuti abo twacitila fimo tabatutashishe, kuti cawama twayipusha atuti: ‘Bushe tabatasha fye, nelyo balabile fye ukuntasha?’ Nalimo kwali ifyalengele ukuti betutasha. Bamo kuti nabatemwa pa fyo tubacitile lelo nacibakosela ukulanga nelyo ukulanda ukuti nabatasha. Bamo kuti baumfwa insoni sha kutasha maka maka nga ca kuti kale e baleafwilisha abantu nomba pali ino nshita tabakwete ifya kwafwilisha abantu. Nomba nga ca kutila twalitemwa bamunyinefwe na bankashi icine cine, tatwakalemona ukuti tabatasha kabili tukatwalilila ukuba ne nsansa ilyo tulepeela. (Efes. 4:2) Muleba abatekanya. Imfumu Solomone yalandile pa kuba bakapekape aiti: “Poosa umukate obe pa menshi, pantu pa numa ya nshiku ishingi ukausanga na kabili.” (Luk. Mil. 11:1) Aya amashiwi yatusambilisha ukuti inshita shimo abantu kuti batutasha “pa numa ya nshiku ishingi.” w24.09 ibu.30 amapara. 18-19

Inshita shimo baeluda kuti babilisha ku cilonganino ukuti umuntu nabamulungika. Nga cabe ifi, kuti twatwalilila ukwampana na uyo muntu. Pantu ninshi natwishiba ukuti alilapila kabili alileka no kucita ifyabipa. Apo tabamufumishe mu cilonganino, alakabila ukuti bamunyinefwe na bankashi balemukoselesha pa kuti engatwalilila ukucita ifyalungama. (Heb. 10:​24, 25) Nomba ifi te fyo tucita ku muntu uo bafumya mu cilonganino. ‘Tulaleka ukwampana’ nankwe “no kulya nankwe.” (1 Kor. 5:11) Bushe ifi filolele mu kuti te kuti tumwite ukwisa mu kulongana nangu ukumuposha nga aisa mu kulongana? Awe nakalya. Nomba tatufwile ukwampana nankwe. Lelo Umwina Kristu kuti abomfya kampingu yakwe iyo asambilisha Baibo pa kusalapo ukwita uo bafumya mu cilonganino ukwisa mu kulongana. Nalimo uo bafumya mu cilonganino kuti aba ni lupwa wakwe nelyo uwali cibusa wakwe. w24.08 ibu. 30 amapara. 13-14