Bushe Ulakaana Ukukongama kwa Lubembu?

“EFYO namona amalango: ine ilyo nafwayo kucite cisuma, icabipa e cabapo kuli ine; pantu ndesaminwe mbela ya kwa Lesa ku buntu bwa mu kati, lelo namone mbela imbi mu filundwa fyandi iilelwa ne mbela ya mutima wandi no kuntwala bunkole ku mbela ya lubembu iili mu filundwa fyandi.”—Abena Roma 7:21-23.

Cafwaile ukuicefya ku mutumwa Paulo ukusumina ifili pa mulu. Nalyo line, pa kucita kwakwe fyo, ayafwile ukukanya ukukongama kwakwe ukushapwililika ukufuma ku kumucimfya.

Caba icapalako ku Bena Kristu ba cine ilelo. Lintu twaishile ku kwishiba kwalungikwa ukwa cine ca Baibolo, twacitile ukwaluka ukwafwaikwa mu musango wesu uwa bumi, ukwalukila ku fipimo fya kwa Yehova. Ukukongama kwa lubembu kulashala, nangula ni fyo, “pantu ukulinga kwa mutima wa muntu kubi ukufuma ku bwaice bwakwe.” (Ukutendeka 8:21) Bushe tuli abafumacumi ku kusumina kuli fwe bene ukukongama kwa kulungatika uko kututitikisha? Nelyo bushe tulakaana ukuti twalikukwata, nakalimo ukusondwelela ukuti, ‘Ishi kuti pambi shaba ni mbali sha mpika kuli bambi lelo te kuli ine’?

Ukuikopeka kwa musango uyo kuti kwaba ukwa busanso. Icilangililo cashimpwa pali Baibolo kuti catwaafwa ukutesekesha ukukabila kwa kusumina ukukongama kwesu ukwa lubembu no kukulama.

Umulandu Ukukaana Kwabela Ukwa Kulenga Imfwa

Mu nshita sha Baibolo imisumba iingi yalecingililwa ku malinga. Impongolo—ilingi line ishalepangwa ne mbao—shali mu kwampanako ulubali lwasansalikwa ulwe linga lya mu kati ilya musumba; e co, shalecingililwa mu kukosa. Abekashi bakuulile impongolo ishingafwaikwa fye ku kwendamo mu kati ka nshita ya mutende. Impongolo sha mbao ilingi line shalefimbwa ne fyela, ku kucingilila ukonaulwa ku mulilo. Impungu shalekuulwa mu malinga pa kuti abalinshi babikilwe pali shene bengamona abalwani balepalamina akatalamukila.

Nomba tontonkanya: Cinshi cingacitika nga ca kuti abekashi ba mu musumba bakeene ukusansalikwa ukwa mpongolo sha musumba kabili muli fyo tabapayenye ukucingilila kwakumanina? Abashilika abalwani kuti baingila mu kwanguka mu musumba, ukutungulula ku kucimfiwa kwa uko.

E fyo cili na kuli ifwe. Yehova alishiba imbali shesu ishasansalikwa. “Takuli icibumbwa icishimoneka ku menso yakwe; awe ifintu fyonse fyabo bwamba kabili fyalikupukulwa ku menso ya kwa uyo tuli no kulubululako.” (AbaHebere 4:13) Satana na o wine kuti pambi alimona ukukongama kumo ukwa lubembu muli ifwe, nampo nga ni ku kunyonganya icine, ukukuntukilwa bwangu, ubuseko muli bucisenene bwa bwamba, ukutemwe fimoneka, icilumba, nelyo icili conse cimbi. Nga ca kuti twakaana ukuti tatwakwata ukukongama kwa lubembu, tuilenga fwe bene abacilapo ukusansalikwa ku kusansa kwa kwa Satana pa citetekelo cesu. (1 Petro 5:8) Kuti pambi twacimfiwa ilyo ukufwaisha kwalubana kulesunkilisha bushilya bwa kukongama kwa fye kabili ukufyala ulubembu. (Yakobo 1:14, 15) Tulekabila ukupala Paulo, mu bufumacumi ukusumina ‘impongolo sha mbao’ ishili shonse isho ishingabako.

Ikoshe!

Kuti caba buwelewele ukwishiba ukukongama kwalubana lelo lyene ukukanacita icili conse pa lwa cene. Ici kuti caba kwati muntu uuilolesha mu cilola, amona imbali shilekabilwa ukusakamanwa, kabili afumapo ukwabula ukupanga ukulungika kulekabilwa. (Yakobo 1:23-25) Ee, tulekabila ukubuula incitilo mu kuicingilila ukufuma ku kucimfiwa ku kukongama kwa lubembu. Ni shani fintu twingacita ici?

Ilingi line, mu nshita sha Baibolo, imishi inono, nelyo “imishi mfula,” tayalekwata amalinga. (Impendwa 21:25, 32; Abapingushi 1:27; 1 Imilandu 18:1; Yeremia 49:2) Abekashi ba iyi mishi baali no kufulumukila ku musumba wali ne linga nga ca kuti abalwani basansa. Imisumba yakoshiwa ku malinga muli ifyo yalebomba nge ya kushinamo ku bantu mu ncende yashingulwikeko.

Baibolo ilondolola Yehova Lesa ngo lupungu, icubo, ilinga kuli uyo twingabutukila ku kucingililwa. (Amapinda 18:10; Sekaria 2:4, 5) E co Yehova e bucingo bukalamba ku babomfi bakwe. Ipepo lya mukoosha kuli wene lyaliba ilyafwaikwa nga nshi. (1 Abena Tesalonika 5:17) Ukwaafwa na kumbi ni Baibolo. Ukubomfya Icebo ca kwa Lesa, tucita bwino ukucita isambililo lyaibela ilya isho mbali umo twaba abanaka. Kuti na kabili twabika pa mbali inshita ku kubebeta kwabwekeshiwabwekeshiwapo ukwa fipande fyashimpwa pali Baibolo ifyo fibomba ne ‘mpongolo sha mbao’ isha pa lwesu umo umo.

Na kabili, ukupala abalinshi mu lupungu, kuti twamona umulwani akatalamukila, nga fintu cili, no kubomba mu kulinganako. Shani? Pa kusengauka imibele muli iyo pambi twingalolenkana no kutunka nelyo ukutitikisha. Ku ca kumwenako, umuntu uulebomba ukulola ku kulinga mu kunwa ifya kunwa fikola mano mano akasala ukusengauka ififulo uko ukukwata ifi ifya kunwa fikola kwaseeka nelyo fye kukoseleshiwa.

Conse ici cifwaya ukubombesha. Nangu cibe ifyo, nga ca kuti umutumwa Paulo aali no ‘kututaula umubili wakwe’ mu kuti engakaana ukukongama kushapwililika, bushe na ifwe bene tatulekabila ukubikako ukubombesha? Ukusakamana kwa musango uyo ukwaibukila ku kukongama kwa lubembu lwesu kukabelebesha ukuti tulekonka ukutungulula kwa mutumwa Petro ukwa kuti: “Cincileni ukuti mukasangwe ababula akabi kabili ababula akalema mu mutende.”—1 Abena Korinti 9:27; 2 Petro 3:14.

Pokelela no Kubombapo

Wifuupulwa nga ca kuti, te mulandu no kubombesha kobe, ukukongama kobe konse ukushapwililika takupwile. Apo fye tuli abashapwililika, ukukongama kwalubana kukabapo ku cipimo cimo, nga fintu cali ica cine mu mulandu wa kwa Paulo. Lelo tulekabila ukutwalilila ukubomba pa kuti tucincintile ifi, ku kufilesha ukufuma ku kufyala ulubembu.

Ba uwaibukila, nangu cibe fyo, ulwa bupusano pa kati ka kupokelela bucine bwa kukanapwililika no kubutekelesha. Ico kuti calangililwa ku muntu uwakwata mu kati na nkati ka cifuba cakwe umutima wanaka. Alingile ukulolenkana no bu bucine pa kwesha ukusunga umutima wakwe mu mibele isuma nga fintu engasubila. Tapelulula ukuti apantu umutima wakwe uwa cine cine waliba uwanaka, kuti pambi asuula ukulama konse no kwikala umo alefwaila.

Ishiba, lyene, ukuti ubukose bwesu tabwalala mu kukaana mu bupofu ukukongama kwa lubembu lelo mu kukupokelela kabili ukubuula incitilo ukulwisha ifi. E co witiina ukusumina kuli we mwine na kuli Yehova imbali isho utunkwamo mu kwanguka no kutitikishiwa. Taulekabila ukuimona uwacepako pa kucita ico, kabili nelyo ukutemwa kwa kwa Yehova kuli iwe takwakashiminine. Na kuba, ilyo ulepalamina kuli Lesa mu kwangwako kwa mukoosha ku kusuminisha kwakwe, akacila na po ukupalamina kuli iwe.—Yakobo 4:8.

[Icikope pe bula 31]

Ici cilangililo ca Megido cilelangilila impongolo shakoshiwa na malinga ya kucingilila aya misumba ya pa kale

[Abatusuminishe]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.