Ukutandalila Icalo Calaiwe
TUTILE cibusa wenu amweba ukuti namushitila—ica bupe—iŋanda iipya iyabela ku ncende yayemba, iyatalala bwino. ‘Bushe ilemoneka shani?’ e fyo pambi mwingepusha. Ukwabulo kutwishika kuti mwafwaisha ukuyaimwena iyi ŋanda mwe bene, ukwingilamo no kubebeta umuputule umo na umo. Na kuba, iyi e ŋanda yenu iipya!
Mu 1473 B.C.E., Yehova ashiilile uluko lwa kwa Israele wa pa kale umushi upya—Icalo Calaiwe, impanga ya bakilomita mupepi na 500 mu butali ukufuma ku kapinda ka ku kuso ukuya ku kapinda ka ku kulyo na bakilomita 55 mu bwipi.a Apo cabelele mu ncende yaisaitwa Icintengulusha Cafumba, Icalo Calaiwe cali cifulo ca kucincimusha ukwikalamo, icaisulamo ifintu fyalekanalekana ifyaibela.
Lelo mulandu nshi untu imwe mwingafwaila ukwishiba pa lwa “mushi” uwapeelwe ku muntu umbi, na kuba uwaikeleko kale sana? Pantu ukwishiba ici calo ca ku kale kuti kwamulenga ukutesekesha mu kucilapo ubulondoloshi bwalembwa mu Baibolo. Profesa umuyashi Yohanan Aharoni alembele ukuti: “Muli ici calo ca mu Baibolo, imimonekele ya mpanga ne lyashi lya kale fyendela pamo mu kwikatana ica kuti te kuti tumfwikishe bwino cimo pali ifi fibili ukwabula ukwaafwa kwa cibiye.” Mu kulundapo, mu mibele ya ciko iyawamisha Icalo Calaiwe capayenye ica kumwenako pa cipimo cinono ica cintu Paradise pe samba lya Bufumu bwa kwa Lesa ali no kuba mu kwangufyanya ku mutundu wa muntu pe sonde lyonse!—Esaya 11:9.
Mu kati ka butumikishi bwakwe ubwa pe sonde, Yesu Kristu abomfeshe incende shaseekele mu Calo Calaiwe ku kusambilisha amasambililo yakalamba. (Mateo 13:24-32; 25:31-46; Luka 13:6-9) Na ifwe bene kuti twasambililako amasambililo yakalamba nga nshi pa kulanguluka imbali shimo isha ku Palestine wa pa kale. E co natutile twaingila mu miputule imo iya ciko, ukubebeta imbali shaibela isha ici calo icali e mushi wa bantu ba kwa Lesa pa myanda ya myaka iingi. Nga fintu twalamona, fingi twingasambililako ku Calo Calaiwe.
[Futunoti]
a Inumbwilo ilebomfiwa muli fino fipande iya “Icalo Calaiwe” ilelosha ku nshita sha pa kale, nga fintu calondololwa mu Baibolo, ukwabula ukusanshamo ukulwisha ukuli konse ukwa pali ndakai ukwa fya bupolitiki nelyo ifya mipepele ukukuma kuli ici citungu.
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 2]
Pa nkupo: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 3]
Garo Nalbandian