ICIPANDWA 20
Wakanye “Impanga Pa Kuti Ibe Impanga Ya Bupyani”
IFYO TWALALANDAPO SANA: Umo ukwakanya impanga kwalola
1, 2. (a) Finshi Yehova aeba Esekiele? (b) Mepusho nshi twala-asuka?
ESEKIELE amona icimonwa icalenga atontonkanye pa fyacitike kale mu nshiku sha kwa Mose na Yoshua ninshi napapita imyaka mupepi na 900. Pali ilya nshita, Yehova alilondolwelele Mose umo imipaka ya Calo ca Bulayo yapitile, kabili pa numa aishile-eba Yoshua ifyo alingile ukwakanya imikowa ya bena Israele icalo. (Impe. 34:1-15; Yosh. 13:7; 22:4, 9) Nomba mu mwaka wa 593 ninshi Yesu talaisa pano isonde, Yehova aeba Esekiele na bankole banankwe ukuti bakanye imikowa ya bena Israele Icalo ca Bulayo na kabili!—Esek. 45:1; 47:14; 48:29.
2 Finshi Esekiele na bankole banankwe bali no kusambilila kuli ici cimonwa? Cinshi ifyaba muli ici cimonwa fikoselesesha abantu ba kwa Lesa muno nshiku? Bushe ici icimonwa cikafikilishiwa sana ku ntanshi?
Icimonwa Umwaba Amalayo 4
3, 4. (a) Fintu nshi 4 ifyo Yehova alaile bankole ifyali mu cimonwa ca kulekeleshako ico Esekiele amwene? (b) Bulayo nshi twalalandapo muli cino cipandwa?
3 Icimonwa ca kulekeleshako ico Esekiele amwene, bacilondolola mu fipandwa 9 ifye buuku lyakwe. (Esek. 40:1–48:35) Ici icimonwa cilanda pa malayo 4 ayakoseleshe abena Israele ababwelelemo ku calo cabo. Malayo nshi ayo yene? Ubulayo bwa kubalilapo, Lesa ali no kubwesha ukupepa ukwasanguluka pe tempele lyakwe. Ubwalenga bubili, bashimapepo abalungama na bakacema bali no kulatungulula abena Israele nga babwelelamo ku calo cabo. Ubwalenga butatu, bonse abali no kubwelelamo ku Israele bali no kubapeela impanga. No bulayo bwalenga 4 bwa kuti, Yehova ali no kuba nabo no kulaikala nabo na kabili.
4 Mu fipandwa 13 na 14 muli cino citabo twalilondolwele ifyo amalayo ya kubalilapo yabili yali no kufikilishiwa, e kutila ubulayo bwa kubwesha ukupepa ukwasanguluka, no bulayo bwa fyo bakacema abalungama bali no kulatungulula abantu. Muli cino cipandwa, twalalanda sana pa bulayo bwalenga butatu, ubulanda pa kwakanya abena Israele impanga. Mu cipandwa cikonkelepo tukalanda pa bulayo ubulanda pa fyo Yehova ali no kwikala na bantu.—Esek. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.
“Ici Icalo . . . Nimupeela pa Kuti Cibe Ubupyani Bwenu”
5, 6. (a) Ukulingana ne cimonwa Esekiele amwene, ni mpanga nshi bali no kwakanya? (Moneni icikope pa ntendekelo.) (b) Cinshi Yehova alangiile Esekiele ici cimonwa ca kwakanya impanga?
5 Belengeni Esekiele 47:14. Mu cimonwa, Yehova aebele Esekiele ukubika amano ku ncende iyo pashali no kupita inshita iitali yali no kulamoneka nge “bala lya Edeni.” (Esek. 36:35) Lyena Yehova alandile ati: “Iyi e mpanga ya bupyani iyo mukakanya imikowa 12 iya bena Israele.” (Esek. 47:13) “Impanga” iyo bali no kubakanya, yali calo ca bena Israele ico bankole bali no kubwelelako. Lyena nga fintu Esekiele 47:15-21 ilanda, Yehova alilondolwele bwino bwino umo imipaka ya calo conse yapitile.
6 Cinshi Yehova alangiile Esekiele ici icimonwa ca kwakanya impanga? Filya Yehova alondolwele bwino bwino umo imipaka yapitile, fyalengele Esekiele na bankole banankwe bacetekele ukuti bali no kubwelelamo ku calo cabo ico batemenwe. Elenganyeni ifyo bankole basansamwike ilyo baumfwile ifyo Yehova alondolwele bwino bwino ubu bulayo! Bushe abantu ba kwa Lesa abaliko kale balibapeele impanga iyo babakenye? Ee, balibapeele.
7. (a) Finshi fyatendeke ukucitika mu mwaka wa 537 ninshi Yesu talaisa pano isonde, kabili fitwibukishako finshi? (b) Cipusho nshi twalabalilapo ukwasuka?
7 Mu mwaka wa 537 ninshi Yesu talaisa pano isonde, ninshi napapita nalimo imyaka 56 ukutula apo Esekiele amwenene ici cimonwa, bankole abengi nga nshi balitendeke ukubwelelamo ku calo ca Israele, kabili balitendeke ukwikala muli ici calo. Ifi ifyacitike kale sana fitwibukishako ifilecitika pa bantu ba kwa Lesa muno nshiku. Kuti twatila abantu ba kwa Lesa muno nshiku nabo balibapeela impanga. Babapeela shani? Yehova alisuminisha ababomfi bakwe ukuya mu calo ca ku mupashi no kulaikala mulya mwine. Kanshi filya bankole babwelelemo ku Calo ca Bulayo, kuti fyatusambilisha ifingi pa fyo abantu ba kwa Lesa muno nshiku baya mu calo ca ku mupashi. Nomba ilyo tushilalanda pa fyo twingasambililako, natubale twasuke ici icipusho, “Cinshi twingalandila ukuti nangu cibe shani icalo ca ku mupashi e ko caba muno nshiku?”
8. (a) Luko nshi Yehova apyanikepo pa bena Israele? (b) Bushe icalo ca ku mupashi nelyo paradaise ya ku mupashi ni cinshi? (c) Ni lilali caishilebako, kabili ni bani bekalamo?
8 Mu cimonwa cimbi ico Yehova alangile Esekiele ilyo ashilamulanga ici cimonwa tulelandapo, alilondolwele ukuti amasesemo ayalelanda pa fyo abena Israele bali no kubwelelamo ku calo cabo, yali no kufikilishiwa sana pa muku walenga bubili ilyo “umubomfi [wakwe] Davidi,” e kutila, Yesu Kristu ali no kuba Imfumu no kutendeka ukuteka. (Esek. 37:24) Yesu Kristu ali Imfumu mu 1914. Pali ilya nshita ninshi Lesa alileka kale ukumona abena Israele ukuti bantu bakwe, kabili ninshi alipyanikapo na bena Israele ba ku mupashi. Abena Israele ba ku mupashi Bena Kristu abasubwa no mupashi wa mushilo. (Belengeni Mateo 21:43; 1 Petro 2:9.) Lelo pa bena Israele Yehova tapyanikepo fye abena Israele ba ku mupashi, na pa calo cabo ica Israele alipyanikepo icalo ca ku mupashi nelyo Paradaise ya ku mupashi. (Esa. 66:8) Nga fintu twasambilile mu Cipandwa 17 muli cino citabo, icalo ca ku mupashi cifulo ca ku mupashi icacingililwa umo abasubwa abashalapo baba abaikatana ilyo balebombela Yehova kabili umo bapepela Yehova ukutula mu 1919. (Moneni akabokoshi B9, akaleti “Cinshi Umwaka wa 1919 Wacindamina?”) Mu kupita kwa nshita ababa ne subilo lya kwikala pano isonde e kutila “impaanga na shimbi” nabo balitendeke ukwikala muli ici calo ca ku mupashi. (Yoh. 10:16) Nangu ca kuti Paradaise ya ku mupashi ilaya ilewaminako no kukulilako muno nshiku, ilyo Amargedone ikapwa e lyo ababa muli Paradaise ya ku mupashi bakaipakisha sana amapaalo ayabamo.
Ukwakanya Bwino Bwino Impanga
9. Finshi Yehova aebele Esekiele pa fyo bali no kwakanya impanga?
9 Belengeni Esekiele 48:1, 28. Pa numa ya kwishiba umo imipaka ya calo yapitile, Yehova alilondolwele bwino bwino ifyo bali no kwakanya icalo. Alandile ukuti imipaka ya mpanga isho ba-akenye imikowa 12 yali no kuba iyaololoka bwino, ukutendekela ku kapinda ka ku kuso ukuyafika ku kapinda ka ku kulyo, umukowa wa kwa Dani e o bali no kubalilapo ukupeela impanga ku kapinda ka ku kuso, e lyo umukowa wa kwa Gadi e o bali no kulekeleshako ukupeela impanga ku mpela ya ku kapinda ka ku kulyo, ku mupaka wa calo. Cila mpanga iyo ba-akenye imikowa 12 yaletendekela ku mupaka wa calo, ku kabanga ukuyafika ku masamba kuli Bemba Mukalamba, nelyo Bemba ya Mediterranean.—Esek. 47:20.
10. Bushe ifi ifyali mu cimonwa fifwile fyalengele bankole bacetekela finshi?
10 Bushe ifi ifyali mu cimonwa fifwile fyalengele bankole bacetekela finshi? Filya Esekiele alondolwele bwino bwino ifyo bali no kwakanya icalo fyalengele bankole abaYuda baishiba ukuti umulimo wa kwakanya icalo wali no kubombwa bwino sana. Na kabili filya imikowa 12 bali no kuyakanya bwino bwino impanga, filangilila fye ukuti bankole bonse abali no kubwelelamo ku calo cabo bali no kukwata impanga. Pa bali no kubwelelamo ku calo cabo, tapali no kuba nangu umo uushali no kukwata impanga nelyo ing’anda.
11. Finshi tusambilila ku cimonwa icilanda pa kwakanya impanga? (Moneni akabokoshi akaleti “Ukwakanya Impanga.”)
11 Masambililo nshi ayacindama ayo twingasambililako kuli ici icimonwa muno nshiku? Te bashimapepo fye beka, abena Lebi ne ntungulushi abo bapeele impanga mu Calo ca Bulayo, lelo na bonse aba mu mikowa 12 balibapeele. (Esek. 45:4, 5, 7, 8) Ifi fine e fyo caba na muno nshiku, abakwata incende muli Paradaise ya ku mupashi te basubwa fye abashalapo na ba mwi “bumba likalamba” abatungulula, lelo na bonse fye ababa mwi bumba likalamba balikwata incende.a (Ukus. 7:9) Nangu ca kuti umulimo tubomba mu cilonganino ca kwa Lesa unono, twalikwata incende no mulimo uwacindama mu calo ca ku mupashi. Ukwishiba ifi kulatusansamusha!
Te mulandu no mulimo twakwata mu cilonganino ca kwa Lesa, Yehova alatemwa ifyo tuibikilishako pa kumubombela (Moneni paragrafu 11)
Finshi Tusambilila ku Bupusano Bubili Ubwacindama?
12, 13. Fyebo nshi ifya mukulungatika ifyo Yehova aebele Esekiele pa fyo bali no kwakanya imikowa impanga?
12 Fimo ifyo Yehova alandile pa fyo bali no kwakanya icalo, nalimo fyalipapwishe Esekiele pantu fyalipusene ne fyo aebele Mose. Moneni ubupusano bubili ubwalipo. Ubupusano bumo bwakumine icalo, e lyo bumbi bwakumine abaleikalamo.
13 Ubupusano bwa kubalilapo, ifyo bayakenye icalo. Mose bamwebele ukuti imikowa iikalamba bakaipeele impanga ishikalamba ne mikowa iinono bakaipeele impanga ishinono. (Impe. 26:52-54) Lelo mu cimonwa Esekiele amwene, Yehova alandile ukuti imikowa yonse bakaipeele “ifiputulwa fyalingana [cila muntu akakwata iciputulwa nge ca kwa munyina,” futunoti]. (Esek. 47:14) Kanshi impanga isho ba-akenye imikowa 12 shali no kulepa fye cimo cine, ukufuma ku kapinda ka ku kuso ukuyafika ku kapinda ka ku kulyo. E ico abena Israele bonse te mulandu no mukowa balimo, bali no kulasombola ifisabo fimo fine ifyo Icalo ca Bulayo icakwete sana amenshi cali no kulamesha.
14. Finshi Yehova alandile pa ba ku calo cimbi ifyo ashalandilepo mu Mafunde ya kwa Mose?
14 Ubupusano bwalenga bubili, abaleikala mu calo. Amafunde ya kwa Mose yalecingilila aba ku fyalo fimbi kabili yalebasuminisha ukupepa Yehova, lelo bena tababakenyeko impanga. (Lebi. 19:33, 34) Nomba ifyo Yehova aebele Esekiele tafilandilepo mu mafunde apeele Mose. Amwebele ati: “Mufwile ukupeela umulebeshi impanga ya bupyani mu mpanga ya mukowa uo ekala na o.” Ifi Yehova alandile fyalengele pa “bena Israele abafyalilwe mu calo” na balebeshi abaleikala mu calo, peba ubupusano. (Esek. 47:22, 23) Mu calo ico Esekiele amwene mu cimonwa alimwene ukuti abaleikalamo bali fye cimo cine kabili balikatene ilyo balepepa Yehova.—Lebi 25:23.
15. Cine nshi icishaluka icilanda pali Yehova icali mu fyo alandile pa calo na pa baleikalamo?
15 Ifi fintu fibili ifyo Yehova aebele Esekiele pa calo na pa bantu abaleikalamo fifwile fyalikoseleshe bankole. Balishibe ukuti Yehova ali no kubakanya bonse impanga iyalingana, nampo nga mwina Israele uwafyalilwe mu luko lwabo nelyo wa ku calo cimbi uwalepepa Yehova. (Esra 8:20; Nehe. 3:26; 7:6, 25; Esa. 56:3, 8) Na kabili, ifi Yehova aebele Esekiele filenga twaishiba icine icacindama kabili icishaluka ica kuti, Yehova amona ababomfi bakwe bonse ukuti balicindama. (Belengeni Hagai 2:7.) Na ifwe muno nshiku, nampo nga twakwata isubilo lya kuya ku muulu nelyo ilya kwikala pano isonde, twalitemwa ici icine icacindama.
16, 17. (a) Bushe tunonkelamo shani nga twasambilila pa fyo Yehova alandile pa calo na pa baleikalamo? (b) Finshi tukasambilila mu cipandwa cikonkelepo?
16 Bushe tunonkelamo shani nga twasambilila pali ifi Yehova alandile pa calo na pa baleikalamo? Filatwibukishako ukuti muno nshiku mu lupwa lwesu ulwa ba bwananyina ulwa mwi sonde lyonse mufwile ukuba sana umulinganya no kwikatana. Yehova taba na kapaatulula. Kanshi tufwile ukuyipusha atuti: ‘Bushe naliba no mulinganya nga filya Yehova aba? Bushe ndacindika uwa bwananyina onse ukufuma panshi ya mutima te mulandu ne calo afumako nelyo ifyo ifintu fyaba mu mikalile yakwe?’ (Rom. 12:10) Twalitemwa ifi Yehova Shifwe wa ku muulu apeela ifwe bonse icifulo muli paradaise ya ku mupashi umo tumubombela no mweo onse kabili umo atupaala.—Gal. 3:26-29; Ukus. 7:9.
Nga filya Yehova aba, na ifwe tatwaba na kapaatulula kabili tulacindika aba bwananyina ukufuma panshi ya mutima (Moneni amaparagrafu 15, 16)
17 Nomba natulande pa bulayo bwalenga 4 ubo Yehova alandilepo ku mpela ya cimonwa ca kulekelesha ico Esekiele amwene, ubulayo bwa kuti Yehova aali no kuba pamo na bankole. Masambililo nshi twingasambililako kuli ubu bulayo? Tukasuka ici cipusho mu cipandwa cikonkelepo.
a Moneni Icipandwa 14 muli cino citabo, umo balanda pa cifulo caibela no mulimo uo Yehova apeela bashimapepo ne ntungulushi mu calo ca ku mupashi.