Watchtower LAIBRARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAIBRARE YA PA INTANETI
Cibemba
  • BAIBOLO
  • IMPAPULO
  • UKULONGANA
  • g01 January amabu. 15-17
  • Ilya Kubalilapo Imyaka 100 Iyapita

Vidio mulefwaya tamuli

Mukwai yafilwa ukutambika

  • Ilya Kubalilapo Imyaka 100 Iyapita
  • Loleni!—2001
  • Utumitwe utunono
  • Ifipalileko
  • Ifyo Amaofeshi ya Kubalilapo Yalundulwike
  • Amaofeshi Ayakulu Yambi aya Kupulintilamo
  • Milimo Nshi Ibombwa pa Bethel?
    Ni Bani Bacita Ukufwaya Kwa Kwa Yehova Muno Nshiku?
  • Ifikuulwa Ifilenga Twalabila Bwino Imbila Nsuma
    Ifyo Imisangulo Musangula Baibomfya
  • Umulandu wa Kutandalila Icikuulwa
    Ulupungu lwa kwa Kalinda—2008
Loleni!—2001
g01 January amabu. 15-17

Ilya Kubalilapo Imyaka 100 Iyapita

Icipangano ce funde ica Watch Tower Bible and Tract Society calembelwe mu musumba wa Pennsylvania, mu U.S.A., pa December 15, 1884.a E mwabelele amaofeshi yakalamba aya Sosaite. Kale, mu April 23, 1900, incende ya kukuulilapo iofeshi linono ilya kubalilapo yalisangilwe mu London, umusumba wa mu England. Ili ofeshi lyabelele mu ncende itwa Gipsy Lane, pa nambala yalenga 131, Forest Gate, lwa ku Kabanga ka London, nge fyo filangililwe pano.

ILYO iofeshi linono ilya kubalilapo lyapangilwe imyaka 100 iyapita, mu England mwali Abasambi ba Baibolo bonse pamo 138, nga fintu Inte sha kwa Yehova shaleitwa. Pa numa ya myaka ibili, mu 1902, iofeshi lya Watch Tower ilyalenga bubili lyaliswilwe, mu Germany; kabili mu 1904, amaofeshi na yambi yalikuulilwe mu Australia na Switzerland.

Mu 1918, umwaka Inkondo ya Calo iya Kubalilapo yapwile, Abasambi ba Baibolo 3,868 e balecita lipoti umulimo wabo uwa kushimikila mwi sonde lyonse. Mu mwaka wakonkelepo iofeshi lyalenga busano ilya Watch Tower Society lyalikuulilwe—mu Canada. Kabili ilyo umulimo wa kubilisha ubukombe bwa mu Baibolo waleya ulekula, amaofeshi ayapya yaliswilwe mu fyalo ifingi, mu 1921 fye mweka amaofeshi 6 e yakuulilwe.

Ilyo umwaka wa 1931 walefika, ilyo Abasambi ba Baibolo baipeele ishina lya mu Baibolo ilya kuti Inte sha kwa Yehova, amaofeshi yanono yonse pamo mwi sonde yali 40. (Esaya 43:10-12) Mu myaka itatu iyakonkelepo, impendwa ya maofeshi yakulile ukufika kuli 46! Ilyo umwaka wa 1938 walefika impendwa ya Nte shaleshimikila yalikulile ukufika kuli 59,047 mu fyalo 52, lelo pali ilya nshita kwali ukukaanya kukalamba ukwa mulimo wa Bwina Kristu mu ncende ishingi.

Ilyo imitekele ya culukusu no lucu yalesalanganina mu fyalo fimbi ne Nkondo ya Calo iya Cibili yatendeke mu September 1939, amaofeshi ya Watch Tower aya Nte sha kwa Yehova yaliselwe mu fyalo ifingi. Mu mwaka wa 1942, amaofeshi fye 25 e yalebomba. Lelo nangu cibe ifyo, icapapwishe ca kutila nangu fye ni lilya inkondo yabipisha yalecitika, Inte sha kwa Yehova shatwalilile ukubomba mwi sonde lyonse kabili iyi yali imo iya nshita lintu Inte shafulile no kucilamo.

Na lintu fye Inkondo ya Calo iya Cibili yalepwa mu 1945—kabili incende ishingi mwi sonde shalyonaike—amaofeshi ya Watch Tower aya Nte yaliswilwe kabili na yapya yalipangilwe. Ilyo umwaka wa 1946 walefika amaofeshi 57 e yali mwi sonde lyonse. Nge Nte ishapimpa shali shinga? Shali 176,456! Mupepi ne miku itatu ukucila ifyo shali mu mwaka wa 1938!

Ifyo Amaofeshi ya Kubalilapo Yalundulwike

Mu 1911 iofeshi lya kubalilapo ilya Watch Tower Society, mu London, mu musumba wa England, lyakuukile ku 34 Craven Terrace, ukwali incende ikalamba iya maofeshi no mwa kwikala. Lyene mu April pa 26, 1959, amaofeshi yapya ayabelele mu Mill Hill, mu London, yalipeelwe. Kabili pa numa ifikuulwa fya kwikalamo fyalikushiwe, lyene (mu 1993) icikuulwa ca kupulintilamo umwali na maofeshi ya bwangalishi ica kulile 18,500 m2 icali mupepi calipeelwe. E ko amakope ukucila pali 90 milioni aya Lupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! yapangwa cila mwaka mu ndimi 23.

Ukutanununa kwe ofeshi lya cibili kwalipapwishe ukucilamo. Mu 1923 iofeshi lya ku Germany lyaselele ku Magdeburg. The Watchtower iya July 15, 1923, e yabalilepo ukupulintwa pali mashini ya kupulintilako iya Sosaite. Mu myaka yakonkelepo iinono ifikuulwa na fimbi fyalishitilwe no kulundwako, ne fya kupangila ifitabo na mashini ya kupulintilako na imbi fyalishitilwe. Mu 1933 abaNazi balipokele iofeshi lya Watch Tower, Inte shalibindilwe, na mu kupita kwa nshita, abali 2,000 batwelwe mu nkambi sha kucushiwilwamo.

Ilyo Inkondo ya Calo iya Cibili yapwile mu 1945, iofeshi lyali mu Magdeburg, umusumba wali mu East Germany, lyalibweshiwe kabili lyatendeke ukubomba na kabili. Lelo pa August 30, 1950, bakapokola ba ciKomyunisti baingile mu fikuulwa no kwikata abalebomba, kabili Inte mu East Germany shalibindilwe. Pali ilya ine nshita, mu 1947 ifikuulwa fimbi fyalishitilwe mu Wiesbaden, mu West Germany. Mu myaka yakonkelepo, amaofeshi ayakuulilwe yalelundwako lyonse ukulingana no bwingi bwa mpapulo shalefwaikwa.

Apo incende ya kukuulapo yalipwile mu Wiesbaden, impanga yabela mupepi na ku Selters iyakwata mahekita 30 yalishitilwe mu 1979. Pa numa ya myaka mupepi na isano iya bukuule, iofeshi ilikulu lyalipeelwe pa April 21, 1984. Ukutula iyo nshita, ili ofeshi lilakuulilwako, ica kutila kuti mwaikala aba kubomba ukucila 1000. Cila mweshi ba magazini ukucila pali 16 milioni mu ndimi ukucila pali 30 balapulintwa mu Selters; kabili mu mwaka wa nomba line, ifitabo ukucila pali 18 milioni, ukulundako na maBaibolo, fyalipulintwa.

Amaofeshi Ayakulu Yambi aya Kupulintilamo

Mu mwaka wa 1927, iofeshi lya kubalilapo lyalikuulilwe mu musumba witwa Kobe, mu Japan, lelo pa mulandu wa kupakaswa kwa Nte pa nshita ya Nkondo ya Calo iya Cibili umulimo wabo walibwelele pa nshi icine cine. Lelo, pa numa fye ya nkondo, iofeshi lyalipangilwe na kabili mu Tokyo. Ilyo incende ya kukuulapo yapwile palya, iofeshi limbi ilipya lyalikuulilwe mu Numazu. Lyaiswilwe mu 1973. Ilyo ifi fikuulwa na fyo fyamoneke ukucepa, fimbi ifipya ifikalamba fyalikuulilwe mu Ebina, kabili ifi fyaiswilwe mu 1982. Ifikuulwa fyatanunwinwe pali iyi ncende, umwingekala abantu 900, fyalipwile ukukuulwa. Mu lulimi lwa cina Japan lweka, amakope ya Lupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! ukucila pali 94 milioni yalipulintilwe mu 1999 pamo pene na mamilioni ya fitabo.

Ukutanununa kwa fikuulwa fya maofeshi kulecitwa na mu fyalo fimbi. Iofeshi lyalikuulilwe mu Mexico City, mu 1929. Lyene ilyo inambala ya Nte yafikile 60,000, icikuulwa icikalamba calikuulilwe ku nse fye ya musumba. Ici cikuulwa capeelwe mu 1974, na fimbi ifyalundilweko kuli ici fyapwishishiwe mu 1985 na mu 1989. Ubukuule bwa fikuulwa fya kupulintilamo e buli mupepi no kupwa nomba e lyo ne fikuulwa fya kwikalamo na fimbi. Icikalenga iofeshi lya mu Mexico likakwate bakabomba 1,200. Lilya iofeshi lyalitendeka kale ukupekanya bamagazini ne fitabo ku Nte ukucila pali 500,000 na mamilioni ya bantu bambi mu Mexico e lyo fye na ku bantu abekala mu fyalo fyabela mupepi.

Mu 1923 iofeshi lyalipangilwe mu Rio de Janeiro, mu Brazil, kabili pa numa ifikuulwa fya kwikalamo ifipya fyalikuulilwe. Lelo apo umusumba wa São Paulo e musumba wa bukwebo ne fya myendele mu Brazil, mu 1968 iofeshi ilipya lyalikuulilwe mulya mwine. Pa kati ka myaka ya ba 1970, mu Brazil mwali Inte mupepi na 100,000. Lelo, calyafishe ukukushako iofeshi mu São Paulo, e co incende imbi iyali na mahekita 115 yalishitilwe mu Cesário Lange, iyabela mupepi na makilomita 150 ku nse ya musumba wa São Paulo. Pa March 21, 1981, ifikuulwa ifyali pali ilya ncende ipya fyalipeelwe. Pa mulandu wa fikuulwa fyalundilweko pali ilya ncende, yalya maofeshi nomba kuti mwaikala abantu ukucila 1,200. Bamagazini ne fitabo ifipangwa mu Brazil fipangilwa aba mu ncende ikalamba iya South America e lyo fye ne ncende shimbi ishe sonde.

Amaofeshi na yambi ayakalamba aya kupulintilamo yapwile ukukuulwa mu kutendeka kwa ba 1990, mupepi no musumba wa Bogotá, mu Colombia. Bamagazini ba Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! balapulintwa no kusabankanishiwa lwa ku kapinda ka kuso na ku masamba ya South America.

Amaofeshi yambi ayapulinta amamilioni ya bamagazini cila mwaka yabela mu Argentina, Australia, Canada, Finland, Italy, Korea, Nigeria, na Philippines, South Africa, na Spain. Mwi ofeshi lya mu Italy mulapulintwa fye ne fitabo ifingi nga nshi, ukusanshako na maBaibolo, cila mwaka mu ndimi ishalekanalekana. Ifipulintwa ifingi pamo nge fitabo ukucila 40 milioni na bamagazini ukucila pali bilioni umo, ficili fipangwa pa maofeshi yakalamba aya Watch Tower Bible and Tract Society mu Brooklyn, ku New York, e lyo na mu fikuulwa fya kupulintilamo ifyabela ku nse ya New York.

Ca kupapusha icine cine ukuti impendwa ya maofeshi yanono naikula ukufuma kuli limo ilyaliko imyaka 100 iyapita ukufika kuli 109 ayaliko pali ino nshita ayabombela ukukabila kwa Nte sha kwa Yehova mu fyalo 234. Kabili muli aya maofeshi mwaba Abena Kristu 13,000 ababomba mu kuitemenwa! Cine cine, umulimo wabo pamo na bambi 5,500 ababomba pa maofeshi yakalamba aya Sosaite walicindama nga nshi ku kufikilisha kwa kusesema kwa kwa Yesu Kristu ukutila ‘ne mbila nsuma iyi ya bufumu ikabilwa ku fyalo fyonse ilyo impela tailaisa.’—Mateo 24:14.

[Futunoti]

a Yaleitwa ukuti Zion’s Watch Tower Tract Society.

[Icikope pe bula 15]

Tom Hart, uwaishibikwa ngo wali Umusambi wa Baibolo wa kubalilapo mu England

[Ifikope pe bula 16]

Amaofeshi ya ku London pa 34 Craven Terrace (pa cikope ku kulyo)

[Ifikope pe bula 16]

Ifikuulwa filebomfiwa mu London

    Impapulo sha mu Cibemba (1982-2025)
    Isaleni
    Isuleni
    • Cibemba
    • Peleniko Bambi
    • Ifyo Mwingasala
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ifya Kubomfya
    • Amafunde Yesu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Isuleni
    Peleniko Bambi