Isambililo 14
Ukulanda Mu Cifyalilwa
UKULANDA mu cifyalilwa kuti kwalenga bambi ukumucetekela. Bushe kuti mwacetekela umuntu ulelanda naikupa icifimbo pa menso? Bushe kuti calenga mwamucetekela sana nga ca kuti ico cifimbo caliyemba ukumucila? Te sana. E ico ukucila ukuifungushanya pa kulanda, landeni fye mu cifyalilwa.
Ukulanda mu cifyalilwa te kutila ninshi kuilekelesha. Ukubomfya amashiwi yashalinga, ukukanashimbula bwino, no kulongofyanya tafyawama. Insoselo sha mu musebo na sho shifwile ukusengaukwa. Lyonse tufwaya ukuba no mucinshi walinga, mu milandile na mu mibele. Uulanda mu cifyalilwa talanda no mucinshi wacishamo kabili tapoosesha amano ku kutemuna bambi.
Mu Butumikishi bwa mwi Bala. Ilyo mwafika pa ng’anda nelyo ilyo mulebinga umo mu cintubwingi pa kuti mumushimikile ubunte, bushe mulatiina? Fwe bengi tulatiina, lelo bamo umwenso ulatwalilila ukucila bambi. Ico kuti calenga ishiwi ukukanaumfwika ilya cifyalilwa nelyo ukututuma, napamo umwenso kuti wamonekela mu kuseshanya amaboko nelyo ukuseshasesha umutwe.
Fingi fingalenga kasabankanya ukukwata ubu bwafya. Napamo aletontonkanya ifyo bambi balemumona nelyo alelanguluka nga ca kuti alalanda fye bwino. Fyonse fi te fyeni, lelo ubwafya bwisako nga mwapooseshako amano kuli fi fintu. Nga mulatiina ilyo mushilaya mu butumikishi, cinshi cingamwafwa? Ukupekanya sana ne pepo lya mukoosha kuli Yehova. (Imil. 4:29) Tontonkanyeni pa nkumbu shakulisha isha kwa Yehova pa kwita abantu ukuti bakaipakishe ubumi bwapwililika no mweo wa muyayaya mu Paradise. Tontonkanyeni pa bantu mulefwaya ukwafwa ne fyo balekabila ukumfwa imbila nsuma.
Ibukisheni no kuti abantu kuti baisalila, e co kuti basumina ubukombe bwenu nelyo ukubukaana. E fyo cali na lintu Yesu aleshimikila mu Israele wa ku kale. Umulimo wenu wa kushimikila fye. (Mat. 24:14) Nangula abantu tabamulekele ukuti mulande, ukufikapo fye kwenu kuba kushimikila. Ninshi namutunguluka pantu namuleka Yehova ukumubomfya ukucita ukufwaya kwakwe. Ni shani pa lwa nshita mwasuminishiwa ukulanda, finshi mukasosa? Nga mwayangwa sana ifyo bambi balekabila, imilandile yenu ikaba iisuma kabili iya cifyalilwa.
Ilyo muleshimikila, imicitile yenu ne milandile nga fyaba fye mulya mwine mucitila cila bushiku, cikalenga abo mulelandako ukwangukilwa. Napamo kuti basumina ne fishinka fya mu Malembo ifyo mulefwaya ukubebako. Ukucila ukulanda fye kwati lyashi lya mu cilonganino, lanshanyeni na bo. Beni aba bucibusa. Langeni ukuti mulefwaisha ukulanda na bo, kabili batasheni nga balandapo. Kwena, nga ca kuti muli ulo lulimi atemwa ulutambi bafwaya ukuti mulecita fimo pa kucindika abantu mushaishiba, mulingile ukucite fyo fine. Lelo lyonse kuti mwaba abaiteyanya ne cinso ca nsansa.
Pa Cisebele. Ilyo mulelanda kwi bumba, imilandile ya cifyalilwa, kwati mulelanshanya fye, ilingi e yawamisha. Kwena, nga ca kuti ibumba likalamba, mulekabila ukwikatishako ishiwi. Nga ca kuti mwasungila ilyashi ku mutwe nelyo nga ca kuti mwalemba ifingi sana, ninshi napamo mwangilwe sana ku kulungika amashiwi. Calilinga ukulungika amashiwi, lelo nga mwacishamo ukwangwa kuli co, imilandile ikaba iyaumina, kabili tayakomfwike iya cifyalilwa. Mulingile ukutontonkanishisha kabela ifyo muli no kulanda, lelo angweni sana ku fishinka, te ku mashiwi ayo muli no kubomfya.
Cimo cine na lintu balemwipusha kuli kalanda pa kulongana. Pekanyeni bwino, lelo mwibelenga nelyo ukusungila ku mutwe ifyasuko fyenu. Filandeni no kwalula ishiwi filya fine mulanda mu cifyalilwa ica kuti ifyebo fileifumina fye busaka busaka.
Nangu fye milandile isuma nga yacila mu cipimo, kuti yalenga ibumba ukumfwa kwati te ya cifyalilwa. Ku ca kumwenako, mulingile ukushikimika bwino amashiwi no kushimbula bwino lelo te kucishamo ica kuti insoso yalaumfwika iyaumina nelyo iya kuifungushanya. Ukubomfyo mubili ukwa kukomailapo nelyo ukwa kulondolola, nga kwabomfiwa bwino kuti kwalenga ilyashi lyenu ukucincimuka, lelo nga kwaba ukwaumina nelyo ukwacishamo, kukapumbula fye ibumba. Lingeni ishiwi pa kulanda, kabili sakamaneni epali cacishamo. Cisuma ukucincimuka mu nshita mu nshita pa kulanda, lelo te kucishamo. Ukwalule shiwi, ukucincimuka, no kuyumfwa kwa ku mutima fifwile ukubomfiwa mu nshila iishilelenga ibumba ukupoosesha amano kuli imwe nelyo ukulenga lyaumfwe nsoni.
Bamo mu cifyalilwa fye balashikimika amashiwi sana pa kulanda nangu tabalelanda ilyashi kwi bumba. Bambi na bo baba na mashiwi yashafikapo. Lelo icacindama caba kulanda bwino cila bushiku no kuisunga no mucinshi wa Bwina Kristu. Lyene nga mwaya pa cisebele, cikanguka ukulanda no kucite fintu mu cifyalilwa bwino bwino.
Ilyo Mulebelenga pa Cintubwingi. Ukubelenga mu cifyalilwa nga mulebelenga pa cintubwingi kukabila ukubombesha. Pa kuti mucite fyo, ishibeni ifishinka fipulilemo mu fyebo muli no kubelenga, kabili moneni ifilandilwe pali fyo fishinka. Fishibeni bwino; nga te ifyo, mwakulabelenga fye amashiwi. Fwailisheni ifyo bashimbula amashiwi ayo mushishibe. Pitenimo ukubelenga mu kupongomoka pa kuti mwishibe ifya kulinga iciunda no kwishiba amashiwi yalingile ukubelengelwa pamo pa kuti ifyebo fyumfwike. Pitenimo libili libili mpaka mubelenge ukwabula ukulufyanya. Belesheni sana ifyebo pa kuti ilyo mulebelenga mu kupongomoka, caumfwika kwati mulelanda fye mu kucincimuka. Uko e kubelenga mu cifyalilwa.
Kwena, ifyo tubelenga ilingi ni mpapulo shilanda pa fya mu Baibolo. Ukulunda pa malyashi ya kubelenga mwi Sukulu lya Butumikishi Ilya Bulesa, tulabelenga amalembo mu butumikishi bwa mwi bala na lintu tulelanda amalyashi pa cisebele. Bamunyina balapeelwa umulimo wa kubelenga pe Sambililo lya Ulupungu lwa kwa Kalinda na pe Sambililo lya Citabo pa Cilonganino. Bamunyina bamo abafikapo balapeelwa ukulanda amalyashi ya kubelenga pa mabungano. Nampo nga mulebelenga Baibolo atemwa ifyebo fimbi, pa kubelenga mulya umo abantu bapusanapusana e balelanda, imibelengele ifwile ukuba iyacincimuka. Nga ca kuti abantu bapusanapusana balelanda, na imwe aluleni ishiwi mu kupusanapusana. Lelo cenjeleni: Mwicishamo, cincimukeni fye mu nshila ya cifyalilwa.
Ukubelenga mu cifyalilwa kumfwika kwati mulelanshanya fye na bantu. Takumfwika ukwa kuifungushanya lelo kumfwikamo ukushininwa.