Icintiinya ca Manyukiliya Cafumishiwapo Kuli Pe na Pe!

UKWIKALA mu mwenso wa kubombomanika te cintu Lesa afwaila umutundu wa muntu. Pamo nga “Lesa wa nsansa,” afwaya bene ukuipakisha umutende no kwikala mu mutelelwe—mu kusupula, ukuba aba nsansa. (1 Timote 1:11, NW) Mu calo icaisulamo ifintiinya fya manyukiliya, ici mu kumonekesha tacingacitika.

‘Umutende no Mutelelwe’—Icimbepa

Cilingile ukube camonekesha ukuti icintiinya ca manyukiliya tacilafumapo nangu panono. Nalyo line, te mulandu ne cimfulumfulu ca bupolitiki, ica fya bunonshi, ne fya kwangalila capamo, inko shilemoneka mu cinkumbawile ukuba abenekela ifisuma. Ukutukuta kwashikatala ukwa kufumuna ubusanso kwalimoneka ukutula mu Mwaka wa Mutende uwa Pa Kati ka Nko uwa UN mu 1986.

The Bulletin of the Atomic Scientists mwi kumi lifumineko ilya myaka yabweseshe inkoloko ya iko iya bushiku bwa bupingushi—inshila ya iko iya kulangililamo ukucitikako kwa nkondo ya manyukiliya—ukufuma ku maminiti 3 pa ntanshi ya bushiku pa kati ukubwesesha ku maminiti 17 pa ntanshi ya bushiku pa kati. Mu 1989 Stockholm International Peace Research Institute yalandilepo ukuti “isubilo lya kupikululo kukansana mu mutende lili ne shintililo lyawaminako ukucila umwaka uuli onse umbi ukutula pa mpela ya Nkondo ya Calo iya II.”

Mu myaka ya nomba line United Nations naikoshiwa ku kubomba ne ncende shabamo ifimfulunganya. Ukutunguluka kwa iko, ilintu takuli ukwakumanina, kwaliba ukwalinga ku kusangwila ku mupashi wa cinkumbawile uwa kwenekela ifisuma. Inshita ya ku ntanshi mu kupalishako ikaleta ukutunguluka kwalundwako. Ukupunda kwa “mutende no mutelelwe” nakalimo kukaba ukwacilapo kupongomoka kabili ukwakoselako. Kuti pambi kwanonkelako fye no mucinshi.

Lelo cenjela! “Ilyo balesosa, abati, Mutende [no mutelelwe, NW],” e fisoka Baibolo, “e lyo uboni ubwa kupumikisha bwabemina, filya fine ubucushi bwa kupaapa bwisa pa mwanakashi uuli ne fumo; kabili takwakabe ukupusuka nakalya.” Muli fyo, ukupunda kwa “mutende no mutelelwe” kukeshibisha inshita ya kwa Lesa “iya konaula [abo mu kukowesha, ukwa manyukiliya na mu nshila shimbi] abaleonaule calo.”—1 Abena Tesalonika 5:3, 4; Ukusokolola 11:18.

Mona ukuti Baibolo taisosa ukuti inko shikaletako “umutende no mutelelwe.” Mu kumoneka bakalalanda pa lwa wene mu nshila yaibela, ukulumbulula ukwenekela ifisuma no kushininwa ukushaumfwika ukufika pali iyo nshita. Ukucitikako kwa kuletako umutende no mutelelwe kukamoneka ukucilapo kupalamina ukucila pali kale lyonse. Te mulandu ne cintiinya catwalilila ica manyukiliya, inko shikakopekwa mu kuyumfwa kwa cimbepa ukwa mutelelwe.

Abena Kristu ba cine, nangu cibe fyo, tabakabepwe. Mu kuba no buseko bwaswatuka bakalolesha bushilya bwa mutende wa buntunse no mutelelwe ku cintu icawaminako!

Umutende no Mutelelwe—Ica Cine Cine

Ukulingana ne Ilumbo 4:8, umutende wa cine no mutelelwe uli no kusangwa fye mu kati ka mitantikile ya kwa Yehova Lesa: “Ndesendamo mutende, na kabili ndelaalo tulo; pantu imwe, mwe Yehova, nelyo ndi neka munengo kwikalo mutelelwe.” Ukupunda ukuli konse ukwa “mutende no mutelelwe” ukulumbululwa ku nse ya fyaba mu mitantikile ya Bufumu iya kwa Yehova kuti kwaba fye kwa cimbepa. Te kuti kuleteko icili conse ica mutengo ubelelela.

Ifipimo fyapelebela tafyawamina Ubufumu bwa kwa Lesa pe samba lya kwa Kristu. Kamfulumende wa bulesa takacefyeko fye impendwa ya fyanso fya manyukiliya; lelo akafyonaula umupwilapo ne fyanso fyonse fimbi ifya nkondo. Ilumbo 46:9 lilayo kuti: “Aputulo bulwi ukufika ku mpela ya calo; ubuta abufuna, afuna ne fumo, amaceleta ayoca mu mulilo.”

Mu kupalako, ifintiinya fya manyukiliya ifiletwako pa mulandu wa kukanabomba bwino ukwa fya kucilikilo kupuulika nelyo ifisooso fyakwata ubungululu bwa busungu fikaba fintu fyapita. Nga te ifyo amashiwi te kuti yabe aya cine aya kuti: “Bakekalo muntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe, kabili mwi samba lya mukunyu wakwe, tapakabe na wa kututumya; pantu akanwa ka kwa Yehova nakasosa.” Lesa te kuti abepe. Tatwakwata umulandu wa kutwishikila amashiwi yakwe.—Mika 4:4; Tito 1:2.

Bushe kuti waipakisha ukukwata icilolelo ca kwikala mu calo umo icintiinya ca manyukiliya cafumishiwa kuli pe na pe? Kuti waipakisha, pantu Icebo ca kwa Lesa mu kumfwika cilemika ififwaikwa. Ku kusambilila pa lwa fyene na pa kwikala mu kulingana na fyene, kuti pambi kasuba kamo wakwata ubuseko bwa kusosa mu kuba no kwishe cefu ca kwilulukwa ukuti: “Icintiinya ca manyukiliya—mu kupelako nacipwa!”

[Icikope pe bula 7]

Umutende ukaanana mu calo cipya ica kwa Lesa ukwabula icintiinya ca manyukiliya icili conse

[Abatusuminishe]

M. Thonig/H. Armstrong Roberts

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 6]

U.S. National Archives photo