Baacitile Ukufwaya kwa kwa Yehova
Umukashana Munono Uwalandile mu Kushipa
MU MWANDA wa myaka uwalenga 10 B.C.E., bucibusa pa kati ka Israele na Suria tabwali ubwalondoloka. Imbuli shaliseekele nga nshi ica kuti lintu papita imyaka itatu ukwabula ulukaakala, ninshi calelembwa na mu mabuuku ya fya kwibukisha.—1 Ishamfumu 22:1.
Icacilishepo ukutiinya muli shilya nshita cali ni mpuka sha bena Suria, shimo ishalekwata imyanda ne myanda iya bashilika. Iyi milalo yalesansa no kutapa abena Israele, ukwiba abengi no kubateeka ubusha—ukusanshako na bana banono.
Mu kusansa kumo, “umukashana munono” mu bunkalwe alifumpwilwe ukufuma ku lupwa lwakwe ulutiina Lesa. (2 Ishamfumu 5:2) Asendelwe ku Suria, uko apatikishiwe ukwikala na bo pambi asangile ukuba aba kutiinya kabili abo ashabelesha—abantu abalepepa akasuba, umweshi, intanda, imiti, ifilimwa, nelyo fye amabwe. Fintu aba bantu bali abapusanako ku lupwa lwakwe ne fibusa, abalepepa Lesa wa cine umo fye, Yehova! Nelyo fye ni muli iyi mibele iyeni, nangu cibe fyo, uyu mukashana alangishe ubukose bwawamisha ukukuma ku kupepa Yehova. Icafuminemo cali ca kuti, alyalwile ubumi bwa kwa mushika walumbuka uwalebomba pe samba lya mfumu ya Suria. Natumone ifyo cacitike.
Ubukose bwa Kulanda mu Kukakuka
Umukashana munono talumbulwa ishina muli Baibolo. Aishileba kanakashi wa kwa muka Naamani, mushika wapambana uwalebomba pe samba lya Mfumu Ben-hadadi 2. (2 Ishamfumu 5:1) Nangu ca kuti aali umukankaala, Naamani alikwete ubulwele bwa makankamike ubwa fibashi.
Napamo imibele ya mucinshi iya uyu mukashana munono kuti pambi e yaseseshe muka Naamani ukumushimikilako ifyalemucusha. Napamo uyu mwanakashi aipwishe umukashana ati, ‘Cinshi cicitwa ku ba fibashi mu Israele?’ Uyu kanakashi umwina Israele tali na nsoni ukulondolola mu kushipa ati: “Iye, shikulu nga aba ku cinso ca kwa kasesema uuli mu Samaria! Kuti amupususha ku fibashi fyakwe.”—2 Ishamfumu 5:3.
Amashiwi ya uyu mukashana tayasuulilwe ukuti kwali fye kwelenganya kwa bwaice. Lelo, yalishimikwe ku Mfumu Ben-hadadi, iyaebele Naamani na bantu bambi ukutoola ubulendo bwa makilomita 150 ukuya ku Samaria ukuyafwayafwaya uyu kasesema.—2 Ishamfumu 5:4, 5.
Ukundapwa kwa kwa Naamani
Naamani na bantu bakwe baile ku Mfumu Yehoramu iya mu Israele, nabasenda na kalata wa kubeshibisha uwatumine Ben-hadadi ne fya bupe ifyafulilako. Nga fintu cingenekelwa, Imfumu Yehoramu uwalepepa imitepa talangishe icitetekelo muli kasesema wa kwa Lesa ico umukashana munono umubomfi alangishe. Mu cifulo ca ico, atontonkenye fyo Naamani aishile fye ku kumubala. Lintu kasesema wa kwa Lesa Elisha aumfwile umwenso Yehoramu akwete, ilyo line fye atumine inkombe ukulomba ukuti imfumu itume Naamani ku ŋanda ku mwakwe.—2 Ishamfumu 5:6-8.
Lintu Naamani afikile ku mwakwe Elisha, kasesema atumine inkombe iyailemweba ati: “Kabiye kowe imiku cinelubali mu Yordani, no mubili obe ulebwelelamo, no kusanguluka.” (2 Ishamfumu 5:9, 10) Naamani alikalipe. Pa kwenekela ukundapa kwa cipesha amano ukwa pa lwalaala, aipwishe ati: “Bushe Abana na Paripari, imilonga ya ku Damaseke, te isuma ukucila amenshi yonse aya kwa Israele? Bushe te kuti ngowemo no kusanguluka?” Naamani alyalulwike ukufuma ku ŋanda ya kwa Elisha mu bukali. Lelo lintu ababomfi ba kwa Naamani bapelulwishenye nankwe, mu kupelako alinakileko. Ilyo apwishishe ukuitumpika imiku 7 mu mumana wa Yordani, “umubili wakwe wabwelelemo ngo mubili wa mwaice munono, kabili alisangulwike.”—2 Ishamfumu 5:11-14.
Naamani, abwelele kuli Elisha no kutila: “Shi moneni, nomba ninjishibo kuti tapali Lesa pano isonde ponse kano muli Israele!” Naamani alilapile ati “takaleke kabili ica kuninika nangu lilambo ku milungu imbi, kano kuli Yehova.”—2 Ishamfumu 5:15-17.
Amasambililo Kuli Ifwe
Umukashana munono abulalanda mu kushipa Naamani nga taile kuli kasesema Elisha. Ilelo, imisepela iingi ilebomba mu nshila yapalako. Pa sukulu, kuti pambi bashingulukwa na basambi abashaba na buseko mu kubombela Lesa. Nangu ni fyo, balalanda mu kushipa pa lwa cintu basuminamo. Bamo batendeka ukucite fyo lintu bacili abaice nga nshi.
Tontonkanya pa lwa kwa Alexandra, umukashana munono uwa myaka isano uwa ku Australia. Lintu aingile sukulu, nyina alitantike ukuyalondolwelako kafundisha ifisumino fya Nte sha kwa Yehova. Lelo nyina kwa Alexandra ailefikila mu kusunguka. Kafundisha atile: “Nalibeleshanya kale ne fisumino fyenu ifingi, pamo pene ne fintu ifyo Alexandra engacita na fintu ashingacitako pa sukulu.” Nyina kwa Alexandra alipapile cibi, apantu pa sukulu tapali abana bambi aba Nte. Kafundisha alondolwele ati, “Alexandra alitweba kale.” Ee, uyu mukashana munono kale kale mu kucenjela alilanshenye na kafundisha wakwe.
Abacaice ba musango yo balalanda mu kushipa. Muli fyo babomba mu kumfwana na Ilumbo 148:12, 13 ilitila: “Mwe balumendo na bakashana kumo, mwe baume bakote na baice. Lekeni fitashe ishina lya kwa Yehova; pantu ishina lyakwe lyeka lyalisansuka, bukatebebe bwakwe bwapula pano isonde na mu muulu.”