Kwaliba Uusakamana Icine Cine
KWALIBAKO abantu abengi abasakamane cine cine. Tababa no mutima wa bunkalwe na bukaitemwe uwa kutila amafya ya bantu bambi tayabakuma. Lelo balabombesha apapela maka yabo ku kupwisho kucula, kabili inshita shimo no kuibika fye mu kapoosa mweo. Uyu mulimo wakulisha ulafya ukubomba pa mulandu wa fintu fimo ifyacila pa maka yabo.
Umubomfi wafwilisha abantu asosele ukuti nangu fye “kubombesha kwabamo amano no mupampamina ku kupwishe nsala,” kuti kwafuupulwa ku fintu fimo pamo nga ubufunushi, ubucenjeshi bwa bapolitishani, inkondo, no tuyofi twa filengwa na Lesa. Ukupwishe nsala bwafya fye bumo pa mafya ayengi ayakwete abasakamana abantu. Bashomboka na mafya ayo inkondo shilenga pamo nga amalwele, ubupiina, ulufyengo, no kucula ukwabipisha. Bushe balepwisha aya mafya?
Umukalamba wa kabungwe kafwilisha abantu atile abantu abesha “ukubombesha kwabamo amano no mupampamina “ukwa musango yo ku kupwishe nsala no kucula bapalo mwina Samaria wa cililishi uwa mu cilangililo ca kwa Yesu Kristu. (Luka 10:29-37) Lelo atile te mulandu no kubombesha konse, impendwa ya finakabupalu fya nsala ilekulilako fye. E co aipwishe ati: “Cinshi umwina Samaria engacita nga apita mu nshila imo ine pa myaka iingi no kusanga na umbi uusanshilwe ku fipondo cila mulungu mu mbali ya nshila?”
Te kuti cafye ukulwalo bulwele bwitwa ati ‘ubulwele bwabipisha ubwa kunenuka ubulwala abasakamana abantu.’ Lelo abasakamana abantu icine cine tabanenuka, kabili balatashiwa. (Abena Galatia 6:9, 10) Ku ca kumwenako, umwaume uwalembele ku nyunshipepala ya Jewish Telegraph ku Britain atashishe Inte sha kwa Yehova “abaafwilishe abaYuda abengi ukupusuka ku kucula mu cifungo ca Auschwitz” mu kuteka kwa ciNazi ku Germany. Uyu kalemba atile: “Lintu ifya kulya fyayafishe, balepeelako bamunyinefwe abaYuda ne nkashi umukate!” Inte shatwalilile ukubaafwa ukulingana na tuntu shakwete.
Lelo icishinka cili ca kuti nangu kupeelako abantu umukate te kuti kupwisho kucula konse ukwa bantunse. Tatuleti tulesuusha ifyo abantu aba luse baafwilisha. Ukubombesha konse ukwa ku kupwisho bucushi te konaule nshita. Shilya Nte shalicefyenyeko ukucula kwa bafungwa banabo, kabili ukuteka kwa ciNazi kwalisukile kwafumishiwapo. Lelo ubwikashi bwa calo ubulengo lumanimani lwa musango yo bulashala, na bantu bashisakamana bacili balefulilako. Cine cine, “kuli aba nkulo ameno yabo ni mpoko, kabili ameno yabo ya kusuminako myele, ku kulya abalanda ukubafumya pano isonde, na babusu ukubafumya pa mpanga.” (Amapinda 30:14) Napamo mulalanguluka umulandu cabele fyo.
Mulandu Nshi Kwabela Ubupiina no Lumanimani?
Inshita imo Yesu Kristu atile: “Ababusu muli na bo pe, kabili lyonse ilyo mutemenwe kuti mwabacitile cisuma.” (Marko 14:7) Bushe Yesu aloseshe mu kuti ubupiina no lumanimani tafyakatale afipwa? Bushe alicetekele ifyo bamo basumino kuti ukucula kwa musango yo kwalitantinkilwe kabela na Lesa pa kuti aba luse bakwate shuko lya kulanga fintu basakamana abantu? Awe iyo! Te fyo Yesu asumine. Alelosha fye mu kuti kwali no kuba ubupiina mu mikalile ilyo ubwikashi bwa cino calo bucilipo. Lelo na kabili Yesu alishibe ci: Tayali mifwaile ya kwa Wishi pa kutendeka iya kuti kube ubupiina ifi pe sonde.
Yehova Lesa apangile isonde ukuba paradise, te kuba incende yaisulamo ubupiina, ulufyengo, no lumanimani. Alangishe fintu asakamane nga nshi abantunse pa kubapayanishishe fintu fisuma ifilenga abantu ukuipakisha imikalile. Na kuba, taleni tontonkanyeni pe shina lye bala umwabikilwe abafyashi besu aba kubalilapo, Adamu na Efa! Lyaleitwa ati Edeni, ilipilibula “Ubuseko.” (Ukutendeka 2:8, 9) Yehova tapeele abantu fintu balekabila fye pa kuba abomi mu bwikashi ubwa kutendusha no lumanimani. Lintu apwishishe umulimo wakwe uwa kubumba, Yehova aceeceetele fintu apangile kabili atile “naciwamisha.”—Ukutendeka 1:31.
E co kanshi mulandu nshi ubupiina, ulumanimani, na fimbi ifilengo kucula fibelele mpaanga yonse ilelo? Umulandu ubwikashi bwa cino calo ubwabipa bwabelapo ni co abafyashi besu aba kubalilapo basalilepo ukupondokela Lesa. (Ukutendeka 3:1-5) Ici e caletele fikansa fya nampo nga calilungeme kuli Lesa ukweba ifibumbwa fyakwe ukulamumfwila. E co Yehova alipeelo bufyashi bwa kwa Adamu inshita inono iya bucaibela. Nalyo line, Lesa alyangilweko ku fyacitikile abantunse. Alipayenye nshila ya kufumishapo ubucushi bwali no kutumbuka mu kumupondokela. Nomba line fye, Yehova akapwisho bupiina no lumanimani lonse, tutile fye ukucula konse.—Abena Efese 1:8-10.
Ubwafya Ubo Abantunse Bashingapwisha
Imyaka yapitapo apo muntu apangilwe, abantunse balicililako fye ukuleko kukonke fipimo fya kwa Yehova. (Amalango 32:4, 5) Mu kukaano kutwalililo kukonka amafunde ne fishinte fya kwa Lesa, abantunse balalwishanya, kabili “abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.” (Lukala Milandu 8:9) Ukubombesha konse ku kupango bwikashi bwa mulinganya wine wine, umushaba fyonse ificusha abengi, kwalipumfyanishiwa kuli bukaitemwe bwa bantu abafwayo kuicitile fyo balefwaya ukucilo kuinashisha kuli bumulopwe bwa kwa Lesa.
Kwalibako na bumbi ubwafya ubo abengi napamo bengasuusha ati, ubuwelewele bwa kutiine mipashi. Ulya asongele ukupondokela Lesa acili alesonga bantu ku kucito bubi no kuba bakaitemwe. Ni Satana Kaseebanya, kabili Yesu Kristu amwitile ati “kateka wa pano isonde.” (Yohane 12:31; 14:30; 2 Abena Korinti 4:4; 1 Yohane 5:19) Mu kusokolola umutumwa Yohane apeelwe, Satana aishibikwa ngo uulenga sana akalanda, kabili e ‘ulufya bonse abaikala mu calo conse.’—Ukusokolola 12:9-12.
Te mulandu na fintu bamo basakamana abantunse banabo, tabakatale abafumyapo Satana Kaseebanya nelyo ukwalula buno bwikashi ubo impendwa ya finakabupalu ilekulilako fye lyonse. Cinshi kanshi cikabilwa pa kupwisha amafya ya bantunse? Te muntu fye uusakamana iyo. Uulekabilwa muntu uufwayo kufumyapo Satana no bwikashi bwakwe ubwa lufyengo kabili muntu uwakwata na maka ya konaula.
“Ukufwaya Kwenu Kucitwe Pano Nse”
Lesa alilayo konaulo bwikashi bwa calo cino ubwabipa. E fyo afwayo kucita kabili alikwata na maka ya kubonaula. (Ilumbo 147:5, 6; Esaya 40:25-31) Mwi buuku lya kusesema ilya kwa Daniele calisobelwa ati: “Lesa wa mu muulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya,” cine cine bukabelelela. (Daniele 2:44) Yesu Kristu alelanda pali ubu buteko bwa ku muulu ububelelela kabili ubukalete fisuma lintu asambilishe abasambi bakwe ukupaapaata Lesa mwi pepo ati: “Ubufumu bwenu bwise. Ukufwaya kwenu kucitwe pano nse nga mu muulu.”—Mateo 6:9, 10.
Yehova akasuka amapepo ya musango yo pantu alasakamana icine cine abantunse. Ukulingana na mashiwi ya kusesema aya mwi Ilumbo 72, Lesa akalashika Umwana wakwe, Yesu Kristu, ku kwilulula abapiiina, abacitwo lumanimani na banyanyantilwa abatungililo kuteka kwa kwa Yesu. E ico, kemba wa malumbo uwapuutwamo aimbile ati: “Lekeni [Mesia, Imfumu ya kwa Lesa] ipingule abalanda ba mu bantu; ipusushe abana ba babusu, no kufwanto wa lumanimani. . . . ipokololo mubusu uwakuuta, no mulanda, no ushikwete wa kumwafwa; ilililo bulanda umulanda no mubusu, ne myeo ya babusu ilapususha: ilubule myeo yabo mu kunyanyantilwa na mu kufyengwa; no mulopa wabo walifinisha mu menso ya iko.”—Ilumbo 72:4, 12-14.
Mu cimonwa ca pa nshiku tuleikalamo, umutumwa Yohane amwene “umuulu upya ne calo cipya,” kabili ubu bwikashi ubupya icine cine ubwapangwa kuli Lesa. Mwandi lipaalo ku bantunse abacushiwa! Ilyo alesobela fintu Yehova akacita, Yohane alembele ati: “Naumfwile ne shiwi likalamba lya mu cipuna ca bufumu, lileti, Moneni, ubwikalo bwa kwa Lesa buli pamo na bantu, kabili akekalilila pamo na bo; na bo bakaba abantu bakwe, na Lesa umwine akaba pamo na bo: kabili akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya. Kabili uwaikala pa cipuna ca bufumu atile, Moneni, ifintu fyonse nafilenge fipya. Kabili atile, Lemba: pantu ifyebo ifi fya cishinka kabili fya cine.”—Ukusokolola 21:1-5.
Kuti twasumina aya mashiwi pantu ya cishinka kabili ya cine. Yehova akacitapo cimo nomba line ku kufumyapo ubupiina, insala, ulumanimani, ukulwala, no lufyengo lonse. Ubushinino ubwingi bulango kuti tuleikala mu nshita lintu aya malayo yakafikilishiwa, nga fintu magazini uno ilingi alaandapo ukufuma mu Malembo. Icalo cipya ico Lesa alaya cili mupepi! (2 Petro 3:13) Nomba line, Yehova “akamine mfwa ukumina kwa pe” kabili “akafuuta ne filamba pa finso fyonse.”—Esaya 25:8.
Ilintu tulelolela aya malayo ukwisa, kuti twaba ne nsansa sha kuti nangu fye ni nomba line kwalibako abantu abasakamane cine cine. Kabili no mulandu uukalamba icine cine uwa kubela aba nsansa wa kuti Yehova Lesa umwine alatusakamana nga nshi. Nomba line, akafumyapo ulumanimani no kucula.
Kuti mwacetekela amalayo ya kwa Yehova no mutima wenu onse. Umubomfi wakwe Yoshua aliyacetekele cine cine. Aliyacetekela no mutima onse ilyo aebele abantu ba kwa Lesa aba pa kale ati: “Mwaishiba mu mitima yenu yonse na mu myeo yenu yonse ukuti takwashala nangu cimo ca mu fintu fyonse fisuma ifyo Yehova Lesa wenu asosele ulwa imwe; fyonse fyalimoneke kuli imwe, takwashala cintu nangu cimo.” (Yoshua 23:14) E co te kwesha ukuleke fya kwesha ifyo pambi mwingapitamo ukumucimfya ilintu ubu bwikashi bwa calo cino bucilipo. Amasakamika yenu yonse bikeni pali Yehova, pantu asakamana imwe.—1 Petro 5:7.
[Ifikope pe bula 7]
Mu calo cipya ica kwa Lesa icalaiwa tamwakabe ubupiina, ulumanimani, ukulwala, no lufyengo