“Inkondo ya kwa Yehova”

Mu 1999 ubuteko bwa ku France bwalandile ukuti umusambo wa mu France walingile ukulipila umusonko pa misangulo wapokelele ukufuma mu 1993 ukufika mu 1996. Twalitwele umulandu ku filye fya mu France, lelo tafyapingwile bwino. Twalitwele ku cilye cimbi lelo na co cine tacapingwile bwino, kabili ifi fyalengele ubuteko bwa mu France bupoke indalama ishali mu akaunti ya ku banki iya musambo ishafikile ku ndalama sha mayuro ukucila pa mamilioni 4.5 (amadola ya ku America 6,300,000). Ico twali no kucita pa kuti ubuteko butubweseshe ishi indalama, kutwala umulandu ku cilye ca European Court of Human Rights. Ilyo tushilalubulula muli ici icilye, aba muli ici icilye balitwitile kumo na baloya ba buteko bwa calo ca France. Ico batwitile ni pa kuti tulanshanye pa kuti tumone nga ca kuti ubu bwafya kuti bwapwa ilyo tushilaya mu kulubulula.

Twale-enekela ukuti uwaleimininako icilye ca European Court of Human Rights ali no kutweba ukuti tulipileko ubuteko bwa France indalama ishimo. Lelo twalishibe bwino bwino ukuti nga twalipila ubuteko nangu fye ni yuro imo, twali no kupula mu mashinte ya mafunde ya mu Baibo. Indalama bamunyinefwe na bankashi basangwile shali sha kutungilila umulimo wa Bufumu, kanshi ishi ndalama tashali sha buteko iyo. (Mat. 22:21) Na lyo line, twalile mu kukumana pa kuti tulange ukuti twalicindike amafunde ya cilye.

Twakumanine mu muputule uusuma sana uwa ici icilye. Ilyo twatendeke fye ukulanshanya, uwaleimininako icilye ca European Court of Human Rights alandile ukuti Inte sha kwa Yehova shifwile ukulipilako umusonko umo uo ubuteko bwalefwaya. Ilyo line umupashi wa mushilo walengele tumwipushe atuti, “Bushe mwalishiba ukuti ubuteko bwa calo ca France bwalipoka indalama sha mayuro ukucila pa mamilioni 4.5 ishali mu akaunti ya ku banki iya musambo?”

Alipapile sana ilyo aumfwile ifi. Ilyo baloya ba buteko basumine ukuti ifi fine e fyo ubuteko bwacitile, alyalwile ifyo alefwaya ukucita. Alibakalipile kabili atile ilyo line tuleke ukulanshanya. Ilyo line nalilwike ukuti Yehova alilengele ifintu fya-aluka pa kuti tucimfye uyu umulandu. Ilyo twalefuma mu muputule twalelanshanishishamo, twalitemenwe sana kabili twalipapile pa fyacitike.

Pa 30 June mu 2011, icilye ca European Court of Human Rights capingwile ukuti filya ubuteko bwa calo ca France bwapokele indalama bwalilufyenye. Calandile no kuti filya ubuteko bwaebele Inte sha kwa Yehova ukuti shilipile umusonko bwalilufyenye, kabili caebele ubuteko ati butubweseshe indalama kabili bubikepo na nsonsela! Ifi icilye capingwile fyalenga aba bwananyina batwalilila ukupepa Yehova. Cilya icipusho twaipwishe uwaleimininako icilye ico tushapekenye no kupekanya, icali nge libwe ilyaipeye Galyati, calengele umulandu wa-aluka. Cinshi calengele tucimfye uyu umulandu mu cilye? Nga fintu Davidi aebele Galyati, icalengele tucimfye ni co “inkondo ya kwa Yehova.”—1 Sam. 17:​45-47.

Uyu te mulandu fye weka uo twacimfyapo mu cilye. Nangu ca kuti amabuteko ayakwata sana amaka ne mipepele balatulwisha, twalicimfya imilandu 1,225 mu filye ifikalamba mu fyalo 70, e lyo na mu filye ifikalamba fimbi. Iyi imilandu twacimfya yalenga twakwata insambu sha kulembesha imipepele yesu ukulingana na mafunde, isha kulabila imbila nsuma ku cintubwingi, isha kukaana ukulacita ifyo abantu bacita pa kulumbilisha ifyalo fyabo, e lyo ne sha kukaana ukubikwamo umulopa.

Cali shani pa kuti nje mu kulubulula imilandu ku Europe e lyo ninshi mombela pa Maofesi Yakalamba aya Nte sha kwa Yehova mu New York mu U.S.A.?

ABAFYASHI BANDI BALI ABACINCILA

Abafyashi bandi ba George na ba Lucille bapwishishe Isukulu lya Gileadi mwi klasi lyalenga 12, kabili balebombela ku Ethiopia ilyo nafyelwe mu 1956. Banjinike ati Philip, ishina lya kwa kabila wa mbila nsuma uwali uwacincila mu nshita ya batumwa. (Imil. 21:8) Mu mwaka wakonkelepo, ubuteko mu Ethiopia bwalibindile imipepele ya Nte sha kwa Yehova. Nangu ca kuti nali umwaice sana, ndebukisha bwino bwino ifyo twalelongana mu bumfisolo. Apo nali umwaice, naleumfwa bwino sana ukulongana mu bumfisolo! Ku ca bulanda abalashi ba buteko balitutamfishe muli ici calo mu 1960.

Ilyo twakukiile mu musumba wa Wichita mu citungu ca Kansas ku U.S.A., abafyashi bandi tabalekele ukuba abacincila mu mulimo wa kubila imbila nsuma nga filya fine bali ilyo bali bamishonari. Abafyashi besu balitemwene icine, balisambilishe fwe bana bonse, e kutila ine, nkashi yandi Judy no mwaice wandi Leslie ukutemwa Yehova no kulamubombela no mutima wesu onse. Aba nabo bafyalilwe ku Ethiopia. Nabatishiwe ilyo nali ne myaka 13. Ilyo papitile imyaka itatu, twakukile ukwali ukukabila mu musumba wa Arequipa ku Peru.

Mu 1974 ilyo nali fye ne myaka 18, aba pa musambo wa ku Peru balinsontele pamo na bamunyinefwe bambi 4 ukuba bapainya baibela. Twalebila imbila nsuma mu ncende umushabalile amubilwapo imbila nsuma mu Mpili sha Andes. Twalebila imbila nsuma na ku balelanda iciQuechua ne iciAymara. Motoka twale-endelamo yalikwete no muputule wa kulaalamo. Nalitemwa ukutontonkanya pa nshita twalelanga abaleikala muli iyi ncende ifyo Baibo ilanda ukuti nomba line Yehova ali no kufumyapo ubupiina, amalwele ne mfwa. (Ukus. 21:​3, 4) Abantu abengi balitampile ukupepa Yehova.

NATENDEKA UKUBOMBELA PA MAOFESI YAKALAMBA

Ilyo munyinefwe Albert Schroeder uwali mwi Bumba Litungulula ilya Nte sha kwa Yehova aishile ku Peru mu 1977, alinkoseleshe ukuti njipushe ukubombako umulimo wa pa Bethel pa maofesi yakalamba. Ifi fine e fyo nacitile. Tapakokwele pa 17 June mu 1977, nalitendeke ukubombela pa Bethel mu Brooklyn. Pa myaka 4 nalebombela mu dipartmenti ya kuwamya e lyo na muli dipartmenti ya kulungisha ifyaleonaika.

Mu June mu 1978, nalishibene na Elizabeth Avallone pa kulongana kwa citungu ukwa bantu abafumine mu fyalo ifingi ukwabelele mu musumba wa New Orleans mu citungu ca Louisiana. Abafyashi bakwe balebombela Yehova no mweo onse nga filya fine abafyashi bandi balemubombela. Ilyo naishibene na Elizabeth ninshi alibomba bupainiya bwa nshita yonse pa myaka 4, kabili alefwaya ukutwalilila fye ukubomba umulimo wa nshita yonse. Twalitwalilile ukulanshanya, kabili tapakokwele twalitemwanene nga nshi. Pa 20 October mu 1979, twalyupene kabili twatendeke ukubombela pa Bethel.

Bamunyinefwe na bankashi mu cilonganino twabalilepo ukubamo ica Brooklyn Spanish balitutemenwe sana. Twalibapo na mu filonganino na fimbi fitatu. Aba bwananyina balitutemwa kabili balatukoselesha ukutwalilila ukubomba umulimo wa pa Bethel. Tulatasha pa fyo batwafwile. Na kabili tulatasha ifibusa na balupwa lwesu pa fyo batwafwile ukusakamana abafyashi besu ilyo bakotele.

NATENDEKA UKUBOMBELA MU DIPARTMENTI ILOLEKESHA PA MILANDU

Mu January mu 1982, nalipapile ilyo banjebele ukuti nakulabombela mu Dipartmenti Ilolekesha pa Milandu. Ilyo papitile imyaka itatu, balinjebele ukuti ndeya ku universiti mu kusambilila ifya buloya. Ilyo nali pa universiti nalipapile ilyo nasambilile ukuti icalenga abantu mu United States e lyo na mu fyalo fimbi bakwate insambu sha kucita ifyo balefwaya, milandu iyo Inte sha kwa Yehova shacimfishe mu filye. Iyi imilandu iyo Inte sha kwa Yehova shacimfishe, twali-isambililepo sana mu klasi.

Mu 1986 ilyo nali fye ne myaka 30, balinsontele ukula-angalila Dipartmenti Ilolekesha pa Milandu. Nalitemenwe ilyo bampeele uyu umulimo nangu ca kuti nali umwaice. Na lyo line, naleumfwa umwenso pantu kwali ifingi ifyo nshaishibe, kabili nalishibe ukuti uyu mulimo tawali no kwanguka.

Naishileba loya mu 1988, lelo nshailwike ifyo amasambililo naile mu kusambilila yalengele naba, ne fyo yalengele bucibusa bwandi na Yehova bwabwelela panshi. Amasambililo ya pa muulu kuti yalenga umuntu alaimona ukuti alicindama sana no kulamona abantu bambi ukuti alibacila pantu tabasambilila amasambililo ayo asambilila. Umwina mwandi Elizabeth alingafwile pa kuti ntendeke ukucita ifyo nalecita ilyo nshilaya ku universiti pa kuti bucibusa bwandi na Yehova bube ubwakosa. Palipitile inshita pa kuti bucibusa bwandi na Yehova bukose na kabili. Ifi ifyancitikile fyalenga naishiba ukuti ukusambilila sana takwacindama, lelo icacindamisha kuba cibusa wa kwa Yehova, ukumutemwa sana e lyo no kutemwa abantu bakwe.

UKUCINGILILA NO KUKOSHA IMBILA NSUMA UKULINGANA NE FUNDE

Ilyo napwishishe amasambililo ya buloya, natendeke ukubika sana amano ku kwafwilisha dipartmenti yesu pa kuti pa Bethel tulecita ifintu ukulingana na mafunde, tulecingilila icilonganino ca kwa Yehova e lyo ne nsambu twakwata isha kubila imbila nsuma. Nalitemenwe umulimo nalebomba, lelo walyafishe pantu ifintu fyalealuka bwangu bwangu mu cilonganino ca kwa Lesa. Ku ca kumwenako, pa myaka iingi twaleshitisha impapulo. Nomba mu 1991, aba mwi Bumba Litungulula baebele aba mu Dipartmenti Ilolekesha pa Milandu ukuti balande ifya kucita pa kuti icilonganino ca kwa Lesa cileke ukushitisha abantu impapulo. Pa numa, Inte sha kwa Yehova shatendeke ukupeela abantu impapulo ukwabula ukubalipilisha. Ifi fyalilenga umulimo wa pa Bethel no mulimo wa kubila imbila nsuma wa-anguka kabili fyalilenga twilalipila ne misonko iyo tushilingile ukulipila. Abantu bamo baletontonkanya ukuti uku ukwaluka kwali no kulenga tulekwata fye indalama ishinono ne mpapulo ishinono isha kupeela abantu. Balemona no kuti abantu abanono e bakalasambilila pali Yehova. Lelo ifyo abantu baletontonkanya te fyacitika. Ukutula mu 1990, impendwa ya babombela Yehova yalikulilako sana, kabili abantu kuti bakwata impapulo ukwabula ukulipilapo nangu lumo. Nalimona ukuti icilenga ukwaluka ukucitika mu cilonganino ca kwa Lesa kubombe, ni co Yehova alatwafwa, kabili ni co umusha wa cishinka alatutungulula.—Ukufu. 15:2; Mat. 24:45.

Icilenga tulecimfya imilandu mu cilye, te mulandu fye wa kuti twalikwata baloya abasuma. Ilingi line icilenga ukuti bakapingula na balashi ba buteko baletwafwa, ni co abantu ba kwa Yehova balikwata imibele iisuma. Twali-imwenene ifi nalanda mu 1998 ilyo bamunyinefwe batatu aba mwi Bumba Litungulula na bena mwabo baishile ku kulongana kwaibela ku Cuba. Ilyo twalekumana na balashi ba buteko, tabashininkishe ukuti tatuitumpa mu fikansa fya calo. Lelo ilyo aba bamunyinefwe bamonene nabo, pa mulandu wa kuti bali ne cikuuku kabili bali no mucinshi, abalashi ba buteko balishininkishe ukuti tatuitumpa mu fikansa fya calo.

Nomba inshita shimo, nga ca kuti imilandu te kuti ipwe mu kulanshanya fye, tulaitwala ku cilye ca milandu pa kuti ‘tucingilile no kukosha imbila nsuma ukulingana ne funde.’ (Fil. 1:7) Ku ca kumwenako, abalashi ba buteko ku Europe na ku South Korea tabalecindika insambu shesu isha kubombako imilimo imbi ukucila ukubomba imilimo ya bushilika. Ici calengele ukuti bamunyinefwe nalimo 18,000 mu Europe na bamunyinefwe ukucila pali 19,000 mu South Korea bababike mu cifungo pantu balikeene ukwingila ubushilika pa mulandu wa kampingu yabo.

Pa 7 July, mu 2011, icilye ca European Court of Human Rights calipingwile umulandu wa ba Bayatyan v. Armenia (ba Bayatyan batwele ubuteko bwa Armenia ku cilye ca milandu ica European Court of Human Rights). Ici cilye capingwile ukuti ifyalo fyonse ifya mu Europe fyalingile ukulasuminisha abantu abashingabomba imilimo ya bushilika pa mulandu wa fyo basuminamo, ukubombako imilimo imbi iya buteko. Ifi fine e fyo ne cilye cikalamba ica South Korean Constitutional Court capingwile pa 28 June, mu 2018. Nga ca kuti bamunyinefwe nangu fye abanono balisumine ukwingila ubushilika, ifi ifilye nga tafyapingwile ifi.

Ababa muli dipartimenti ilolekesha pa milandu pa maofesi yakalamba na pa misambo mwi sonde lyonse, balabombesha pa kuti balecingilila insambu twakwata isha kupepa Yehova, ne sha kubila imbila nsuma ya Bufumu. Yehova alitucindamika ifi atusuminisha ukulalubulwilako aba bwananyina abo abalashi ba buteko bacusha. Nangu tatucimfishe umulandu mu cilye, ninshi natubila imbila nsuma ku balashi, ku shamfumu na ku bantu bonse. (Mat. 10:18) Bakapingula, abalashi ba buteko, bakalemba wa lyashi na bantu bonse balabelenga amalembo ayo tubika mu fyebo tulemba ne fyo tulanda pa kulubulula. Ici cilenga abantu aba mitima iisuma baishiba bwino Inte sha kwa Yehova no kuti fyonse ifyo twasuminamo fya mu Baibo. Bamo pali aba balisaba Inte sha kwa Yehova.

NDATASHA YEHOVA!

Ukucila pa myaka 40, nalibombela pamo na ba bwananyina ba pa misambo iyalekanalekana, nalilubululapo mu filye fya milandu ifingi kabili nalilanshanyapo na balashi ba buteko abengi. Nalitemwa aba bwananyina abo momba nabo mu Dipartimenti Ilolekesha pa Milandu pa maofesi yakalamba. Nalitemwa na babombela muli Dipartimenti Ilolekesha pa Milandu pa misambo yonse. Yehova alimpaala sana kabili naliba ne nsansa nga nshi.

Umwina mwandi Elizabeth alitwalilila ukuba uwa cishinka kuli ine kabili alitwalilila ukuntungilila pa myaka yonse 45 iyo twaikala nankwe, ilyo ifintu fiweme na lintu ifintu fishiweme. Nalimutemwa sana pantu alitwalilila ukucita ifi nangu ca kuti alilwala ubulwele ubulenga elakwata amaka.

Twali-imwena ukuti te ku maka yesu tucimfisha imilandu mu filye. Nga fintu Davidi alandile, “Yehova e upeela abantu bakwe amaka.” (Amalu. 28:8) Cine cine, “inkondo ya kwa Yehova.”