Kalata Ukufuma ku Nicaragua

“Nga Mwafika pa Mumana wa Coco, Mukonekele ku Kulyo”

“MUFWILE ukusenda motoka iya maka sana, musende ne ca kuitintilako nga yatika, e lyo na mafuta na yambi mu fikunkubiti. Uko muleya kwaba amatipa icine cine. Nga mwafika pa mumana wa Coco, mukonekele ku kulyo.”

Aya mashiwi yalandile mishonari munandi yalimfupwile. Nangu anjebele fi, bushiku bumo pali Cibili ulucelo, nalimine ubulendo bwa kuya ku kulongana kukalamba ukwa Bena Kristu ukwali no kubako mwi tauni ilinono ilya Wamblán ilyabela ku kapinda ka ku kuso aka Nicaragua.

Naimine lucelocelo na motoka yandi iya kale lelo kwena yalikwete amaka, nabomfeshe umusebo uusuma uwa Pan-American Highway. Ilyo nafikile mu Jinotega, naingile mu musebo bashawamya bwino uo abekala kuli iyi ncende beta ukuti feo, icalola mu kuti umusebo uubi. Mu musumba wine uyu, namwene amatuuka yabili, limo balembelepo ukuti Icipesha mano ca kwa Lesa, e lyo pa libiye balembelepo ukuti Ukubuuka ku Bafwa.

Umusebo walishokana, kabili waba ne milundu. Nale-ensha fye panono panono muli uyu musebo waba ne mikonko. Uyu musebo wapitile mupepi na bemba yabelele pa kati ka mpili. Kwali fubefube, lelo nalemona imiti yatanteme mu mbali ya nshila iyatabililwe ne fimenwa ifyabalwile amaluba ayasuma.

Pa cinshoko cimo, napene mpunkane na basi nalepusana nayo, namutekenya wa iyi basi ale-ensesha pa kati ka musebo. Ilyo iyi motoka yalepita, yalifutumwine icushi no kufwampula amabwe ukufuma ku mataila. Mu Nicaragua, banamutekenya abengi bali-inika amashina ayo balemba pa makalashi ya pa ntanshi ya myotoka shabo, balembapo amashina pamo nga: Kacimfya, Kaling’ongo, Ulusato, nelyo Umulunshi.

Akasuba pa kati, napitile mu citungu cabatama ica Pantasma. Ilyo nalepita, namwene ing’anda imo iyakuulwa ne mbao kabili pa lubansa balipyangilepo bwino sana. Pali shikulubantu uwaikele pe benchi ne mbwa yakwe nailaala mwi samba lya cimuti, pali ne ng’ombe shibili ishakulikwe ku cikocikala ca mipeto ya fimuti. Mwi tauni limo ilinono, namwene ibumba lya bana be sukulu abengi abalefuma pa sukulu. Bakumene fye inshila yonse kabili ico bafwele amayunifomu ya bluu, balemoneka kwati libimbi ilileisa ku kulamba lwa bemba.

Nafikile mwi tauni lya Wiwilí ninshi akasuba nakabalika, kabili namwene umumana wa Coco pa muku wa kubalilapo. Uyu mumana ukalamba walishibikwa sana ku bekala muli iyi ncende pantu e mo wapita. Ilyo nafikile apa, nakonkele ifyo banangilile. Nakonekele mu musebo waya ku Wamblán uubi uwali ku kulyo, kabili uyu musebo walepele amakilomita 37.

Ilyo nalepita muli uyu musebo ubi, motoka yalesabaula amenshi, pa kupita mu tumilonga 8 nelyo 9 uto nalesanga. Ulukungu lwaleima nga nshi pantu pa kwensha motoka naleleuka ifilindi umwali amatipa ayauma. Ulukungu lwalifulile ica kuti naleumfwa fye kwati nalelumyanga. Nasukile nafika ku Wamblán uko nalungeme, kabili pali iyi ncende pali imiti iingi nga nshi.

Ubushiku bwakonkelepo, abantu abengi balibukile lucelocelo ku ma 04:30. Bamukolwe abalelila lucelocelo e bambushishe, kabili nalimine no kuya ndeololako amalu mu musebo. Konse kwalenunkila fye utumikate baleoca mu fitofu.

Kwali ifikope ifisuma ifyo abekala muli iyi ncende balengele pa fibumba fimo fimo. Pa fibumba fya mashitolo aya pa kona balilembelepo ifya kunwa fyalekanalekana ifyo balekoselesha abantu ukushita. Kwali ne fipepala bakakatike apo balembele ifyo amabuteko yatatu ayabalilepo yalaile ukucitila abantu. Kwali no tumayanda utunono utwalebengeshima uto bapangiile pa konkili ukubomfya amalata yekayeka.

Naposeshe abantu mu lulimi lwabo ulwa ciNicaragua, nabo balyaswike ne nsansa. Nalilandile nabo ilyashi nangu ca kuti twalelandisha pa kuti tumfwane pa mulandu ne congo ca bakabalwe e lyo ne mfalashi.

Pali Cisano icungulo, indupwa shalishile pa kuti shingasangwa ku kulongana kukalamba ukwa nshiku shibili. Bamo baendele fye na makasa, bambi baishile pali bakabalwe, bambi nabo baishile ne myotoka. Bamo abalumendo na bakashana abaice baendele ama-awala 6, ninshi nabafwala na masanda ya plastiki. Nangu ca kuti apo baleabukila imimana paleba utupata, ukwabuka kwena balyabwike, kabili mu mimana imbi mwaleba ne minsundu lelo tabaletiina ukwabuka. Bamo abafumine ukutali baishile fye ne fya kulya ifinono, basendele fye umupunga uo basakenye na mafuta ya nkumba. Mulandu nshi bonse aba baishile?

Baishile mu kukosha isubilo lyabo mu fintu ifisuma ifyo Lesa alaya. Baishile mu kufundwa ifyaba mu Baibolo. Baishile mu kusekesha Lesa.

Ukulongana kwatendeke pa Cibelushi. Kwali abantu ukucila 300, bamo baikele pa mbao, bambi nabo pa fipuna fya plastiki kabili baikele mu cikuulwa icakwete umutenge wa malata. Banamayo baleonsha abana. Kwali ne nkumba na bamukolwe abalelila pe farmu lyali mupepi.

Kwalikabile sana. Lelo bonse balekutikisha ku balefunda. Balekupukula amaBaibolo no kukonkamo ilyo abalefunda balebelenga, baleimba inyimbo ishilanda pa fya mu Baibolo, kabili balekutikisha ilyo amapepo yalepepwa.

Ilyo ukulongana kwa bushiku bwa kubalilapo kwapwile, naile ku babwananyina, twatendeka no kwangala akabwambe na baice. Pa numa ya kwangala, twapitulwike mu fyebo aba baice balembele. Nabalangile ifikope pa kompyuta yandi ifyalelanga intanda ne fipinda bushiku. Abaice balyumfwile bwino sana kabili na bafyashi babo bene balitemenwe.

Ukulongana kwalipwile bwangu, kabili bonse bali no kubwelela ku mwabo. Natolele ulwendo ubushiku bwakonkelepo, ilyo nalebwelelamo naletontonkanya fye pa fintu ifisuma na pa fibusa ifipya napangile kuli iyi ncende. Ndefwaisha ukubapashanya no kusambilila ukuteka umutima ku fyo nakwata no kulalolela Lesa.

[Ifikope pe bula 17]

Indupwa ishingi shalyendele intamfu iitali pa kuti basangwe ku kulongana kukalamba mu Wamblán