Amalyashi—Ifilecitika mu Fyalo Fimbi

Bakapokola Balyafwilisheko Ukupatula Sementi

Pa myaka 13, ba Nte balelonganina ukulongana kwa muputule mu cikuulwa icaonaike icali mu musumba ukulamba mu calo ca Republic of Georgia umo kale balekumbila ubwalwa batila champagne. Balefimba fye amapulastiki pa muulu pa kuti tabalokelwe ku mfula ilyo balelongana. Pali lelo ababwananyina balikwata Ing’anda ya Bufumu iyo limo babomfya nge cikuulwa ca kulonganinamo ukulongana kukalamba. Ilyo balekuula, kwali abantu 50 abaitemenwe ukupatula sementi mu cimbayambaya kabili lintu bakapokola bamwene ifi, baliileko pa kuti bayemona ifyalecitika. Bakapokola balitemenwe sana ilyo bamwene ifyo abalepatula balebombesha kabili ne fyo bali ne nsansa, e co balibatashishe no kubafwa ukupatula sementi. Baebele bamunyinefwe ukubeta nga ca kuti kwali no kuba uwa kubapumfyanya. Na kabili bakapokola balilaile ukuti bakasangwako ku kulongana kwa citungu ukwa kubalilapo ukukabela pali ici cikuulwa.

Balishitishe Incinga Yabo

Ba Malachi, baeluda abekala ku Burundi, balesangila imikalile mu bulimi na mu kutuntila abantu ifipe pa ncinga. Pa kuti ba Malachi batungilile ubukuule bwa Ng’anda ya Bufumu, balikuukiile uko balekuula Ing’anda ya Bufumu. Lelo pa kuti bengabomba bwino, balekabila indalama sha kwafwilisha ulupwa lwabo pa myeshi ibili iyo bali no kufumapo. E co balishitishe incinga no kwakanya indalama, shimo bapeele ulupwa lwabo e lyo ishashelepo bapeele ubupe ku kwafwilisha ukukuula Ing’anda ya Bufumu. Ifi bacitile fyalibafwile ukusambilila ifya kukuula ku babomfi ba makuule ya Ng’anda ya Bufumu. Ilyo bapwishishe ukukuula Ing’anda ya Bufumu, abantu baleita ba Malachi ukubakuulilako pantu balisambilile bwino sana ifya makuule. Pali lelo, ba Malachi balishita incinga imbi!

Baliitemenwe Ukwafwa Ba Nte

Calyafya sana ukukuula Amayanda ya Bufumu mu ncende sha mu mishi ku Malawi. Muli uyu mwaka wa mulimo uwapwile, kwali Ing’anda ya Bufumu imo iyakuulilwe ku ncende imo ukwali imisebo iyaonaka sana. Kanshi, bamunyinefwe balebomfya imyotoka ishakosa sana kabili ishasansuka pa kutwala ifisolobelo uko balekuulila Ing’anda ya Bufumu. Bamunyinefwe batile abantu mu mushi balitemenwe sana pa kumona ifyo balekuula. Abengi abashili ba Nte baliipeleshe ukubomba no bushiku pa kuti bafwilishe bamunyinefwe ukulongolola umucanga, amabwe, sementi, e lyo na malata. Na kuba limo abashili ba Nte balefulapo sana ukucila na ba Nte! Pa mulandu wa kuti balitemenwe pa kumona ifyo ba Nte balebombesha pa kukuula icikuulwa icacindama ica kupepelamo, abekala mushi abengi baliipeleshe mu kuitemenwa ukwafwilisha ababwananyina.

Abaice Baleshitisha Amaswiti

Bapainiya baibela abaupana, balasambilisha Baibolo umwaume umo no mwina mwakwe abakwata abana 10 mu lulimi lwa ciBete mu calo ca Côte d’Ivoire. Mu May 2013, kwali no kuba ukulongana kukalamba ukwa kubalilapo mu lulimi lwa ciBete mwi tauni lya Daloa, kabili ulupwa lonse lwalefwaya ukuya. Lelo indalama sha kwendela isho cila muntu alekabila ukuya no kubwela ni 800 CFA (ZMK8.54). Nomba bawishi tabakwete ishi ndalama sha kulipilila ulupwa lwabo ulukulu. Apo bonse balefwaisha ukuya, bawishi bapeele umwana umukalamba pa bakashana 300 CFA (ZMK3.24) pa kuti aleshitisha amaswiti. Alishitishe, alipangilemo ne ndalama isha kuti aliyilipilile umwine. Ifi fine e fyo bawishi bacitile na ku bana bonse, balibapeele cila muntu 300 CFA pa kuti basandulule kabili bonse balikumanishe indalama sha kwendela. E ico, pamo na banabo baliile ku kulongana. Ala balitemenwe ukumfwa ifyebo mu lulimi lwabo!